این گزارش از سلسله گزارشهای «معرفی و بررسی پروژه‌های نیمه تمام استانی» منتشر شده است. گفتنی است پیش از این دو پرونده «بررسی پدیده حاشیه نشینی در استانهای کشور» و «بررسی پدیده کم آبی و مدیریت بحران آب در استانهای کشور» روی خروجی بخش استانهای خبرگزاری مهر منتشر شده است.
خبرگزاری مهر- گروه استانها: به گفته استاندار گیلان، یک هزار و ۱۵۰ پروژه نیمه تمام در استان گیلان رها شده که این تعداد از پروژه ها، علاوه بر دغدغه مسئولان، به دلیل به تعویق انداختن فراهم کردن زمینه های رفاه استان، به اولویت های مردم و مهمترین خواسته آنها از دولتمردان نیز تبدیل شده است. نا کفایتی مجری پروژه، غیر قابل توجیه بودن پروژه ها، اختلافات سیاسی و مهم تر از همه کمبود منابع مالی جهت تکمیل آنها از مهمترین دلایل به اتمام رسیدن پروژه های نیمه کاره در گیلان است.
احیای تالاب انزلی در پیچ و خم سوء مدیریت ها
نام پروژه: احیای تالاب انزلی
سال شروع پروژه: ۱۳۷۲
عمرپروژه: ۲۲سال
میزان تاخیر تکمیل پروژه نسبت به زمان اولیه: ۲۰سال
میزان پیشرفت فیزیکی : ندارد
پیمانکار اولیه پروژه : اداره کل محیط زیست استان گیلان (با انتخاب پیمانکاران مقطعی) گروه جایکا (در بحث مطالعاتی)
پیمانکارفعلی: اداره کل محیط زیست استان گیلان (با انتخاب پیمانکاران مقطعی) گروه جایکا (در بحث مطالعاتی)
کاربری یا دلیل اهمیت پروژه: حفظ زیست بوم و گونه های گیاهی و جانوری منطقه
سال تغییرکابری احتمال در طول ساخت: ندارد
سال تغییر احتمالی پیمانکار: ندارد
چرایی تاخیر در اتمام پروژه: بنابر گفته نماینده شهرستان بندر انزلی، این پروژه علیرغم بودجه ۱۰ میلیارد تومانی که برای اجرای آن اختصاص داده شده بود، نه تنها پیشرفتی نداشته و تنها در بحث مطالعاتی باقی مانده است که حتی هزینه های پیمانکارانی که به صورت مقطعی با این پروژه همکاری داشته اند نیز پرداخت نشده است.
دستگاه های مسئول برای پیگیری اتمام پروژه: سازمان محیط زیست، سازمان برنامه و بودجه، وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی. (استانداری گیلان ناظر پیگیری پروژه است)
کل اعتبارات هزینه شده برای پروژه تاکنون: از ۱۸ میلیارد تومان مصوب شده، ۱۰ میلیارد تومان تخصیص داده شده است.
میزان اعتبار مورد نیاز برای تکمیل پروژه: بنابر گفته نماینده مردم انزلی برای اتمام این پروژه بیش از ۴۰۰ میلیارد تومان اعتبار لازم است.
نماینده مردم انزلی درمجلس شورای اسلامی درگفتگو با خبرنگار مهر درخصوص این پروژه می گوید: مدت ۲۲سال است که سازمان محیط زیست در بخش احیای تالاب فعالیت کرده و در طول این ۲۲مدت تنها توانسته اند با همکاری جایکا بخشی از مطالعات مربوط به تالاب را انجام دهند.
حسن خسته بند ادامه می دهد: از ردیف بودجه مستقل تالاب در دولت فعلی مبلغ ۱۰میلیارد تومان مصوب شد که به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز رسیده که متاسفانه تا امروز هیچ اقدام موثری در این باره صورت نگرفته است.
وی با اشاره به اهمیت تحقیق و مطالعه در انجام پروژه هایی از این دست می گوید: سوال اینجاست که کی زمان اجرا فرا می رسد؟
خسته بند تصریح می کند : هرچند که دولت تمام تلاش خود را برای اجرای فاز عملیاتی این پروژه آغاز کرده اما نمی توان کم کاری های محیط زیست در این بخش را نادیده گرفت.
نماینده مردم انزلی تاکید می کند: موضوع احیای تالاب باید جدی گرفته شده و برای جلوگیری از نابودی آن راه حل های اساسی در نظر گرفت.
۱۰۰ هزار فرصت شغلی در گرو افتتاح سایت نفتی رودسر
نام پروژه: سایت نفتی سردار جنگل رودسر
سال شروع پروژه: کلنگ زنی در دیماه ۹۰
عمر پروژه: ۳ سال و ۸ ماه
میزان تاخیر تکمیل پروژه نسبت به زمان اولیه: علیرغم گذشت سه سال از کلنگ زنی، تاکنون عملیات اجرایی این پروژه آغاز نشده است.
میزان پیشرفت فیزیکی: بعد از گذشت نزدیک به ۴ سال تنها تملک زمین های مورد نیاز برای احداث سایت انجام شده و به مرحله مستند سازی رسیده است.
پیمانکار اولیه پروژه: شرکت نفت خزر
پیمانکار فعلی پروژه: شرکت نفت خزر
محل احداث:شهرستان رودسر
کاربری یا دلیل اهمیت پروژه: بنابر گفته فرماندار شهرستان رودسر این سایت بزرگترین سایت پشتیبانی میدان گازی در دریای خزر از نوع گاز شیرین است که به عنوان سایت پشتیبانی کننده برای سکوی نیمه شناور امیرکبیر در نظر گرفته شده و با راه اندازی آن بیش از ۱۰۰ هزار فرصت شغلی در استان گیلان فراهم شده و می تواند زمینه اشتغالزایی مناسبی برای استانهای شمالی کشور باشد.
سال تغییر کاربری احتمالی در طول ساخت: -
سال تغییر احتمالی پیمانکار: -
چرایی تاخیر در اتمام پروژه: فراهم نشدن منابع مالی مورد نیاز و همچنین تغییر سیاست های دولت یازدهم نسبت به دولت دهم مبنی بر سرمایه گذاری در میادین مشترک نفتی کشور.
دستگاه های مسئول برای پیگیری اتمام پروژه: وزارت نفت
کل اعتبارات هزینه شده برای پروژه تا کنون: ۲۰ میلیارد تومان برای تملک اراضی هزینه شده است.
میزان اعتبار مورد نیاز برای تکمیل پروژه: اعلام نشده است.
فرماندار شهرستان رودسر درباره این پروژه به خبرنگار مهر می گوید: یکی از دغدغه های شهرستان رودسر و استان گیلان بحث اشتغالزایی است که با بهره برداری از این سایت نفتی، نزدیک به ۱۰۰ هزار فرصت شغلی ایجاد شده و نه تنها مشکل شهرستان و استان که حتی استانهای همجوار نیز حل می شود.
امیر جانبازی رودسری ادامه می دهد: شروع عملیات اجرایی این پروژه می تواند مردم گیلان را به رفع معضل بیکاری امیدوار کند.
وی می افزاید: در حال حاضر ۲۸ هکتار از زمین های محدوده شرکت نفت خزر در حال مستند سازی است که پایان مستند سازی این اراضی می تواند نوید بخش آغاز عملیات احداث این پروژه باشد.
تالار مرکزی رشت اسیر کمبود اعتبار
نام پروژه: تالار مرکزی رشت
سال شروع پروژه: ۱۳۸۶
عمر پروژه: ۸ سال
میزان تاخیر تکمیل پروژه نسبت به زمان اولیه: ۴ سال
میزان پیشرفت فیزیکی: ۸۰ درصد
پیمانکار اولیه پروژه: دفتر فنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (با انتخاب پیمانکار فرعی)
پیمانکار فعلی پروژه: دفتر فنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (با انتخاب پیمانکار فرعی)
محل احداث: رشت جنب بوستان ملت
کاربری یا دلیل اهمیت پروژه: این تالار با مساحت ۱۲ هزار متر مربع بزرگترین پروژه فرهنگی شمال کشور محسوب می شود که شامل یک سالن کنسرت هال- یک سالن تخصصی تاتر، یک سالن پلاتو، یک سالن اجرای موسیقی، سه بلک باکس، یک استودیوی ضیط موسیقی، کتابخانه تخصصی و یک گالری است که با افتتاح آن ۳۰ درصد به فضای فرهنگی استان افزوده می شود.
سال تغییر کاربری احتمالی در طول ساخت: ندارد
سال تغییر احتمالی پیمانکار: ندارد
چرایی تاخیر در اتمام پروژه: پیشرفت بخش احداث ساختمان پروژه به دلیل کمبود اعتبارات و بالارفتن تورم با کندی همراه شد و تجهیز پروژه به خصوص در بخش های ایجاد سن های تاتر و کنسرت هال نیز منوط به احداث بخش ساختمانی بوده در عین حال که تحریم ها نیز تاثیر زیادی بر وارد نشدن این تجهیزات داشته است.
دستگاه های مسئول برای پیگیری اتمام پروژه: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان گیلان
کل اعتبارات هزینه شده برای پروژه تا کنون: ۲۰ میلیارد تومان
میزان اعتبار مورد نیاز برای تکمیل پروژه: ۱۵ میلیارد تومان برای تکمیل ساختمان و تجهیز تالار
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان با اشاره به لزوم تامین منابع مالی برای اتمام این پروژه به خبرنگار مهر توضیح می دهد: در حال حاضر هر هفته بر اساس بازدید های میدانی، دوگزارش توسط بنده درباره وضعیت این تالار، پیشرفت و اعتبارات مورد نیاز برای اتمام آن تهیه می شود که تا کنون ۲۴ گزارش در این باره به استاندار و وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی ارائه شده تا درباره بودجه لازم برای تکمیل این تالار تصمیم گیری شود.
فیروز فاضلی ادامه می دهد: تنها در صورت تامین اعتبار لازم است که می توان قول داد پروژه تالار مرکزی رشت به بهره برداری برسد.
گره کور ترافیک غرب گیلان ۱۵ ساله شد
نام پروژه:کنارگذر انزلی
سال شروع پروژه:۱۳۷۴ این پروژه به دلیل موانع زیست محیطی، مخالفت‌های برخی بر اجرای آن و مشکل ارزیابی اراضی، سال‌ها متوقف بود و در تیرماه ۸۴ دوباره از سر گرفته شد.
عمرپروژه:۲۰ سال از اولین کلنگ زنی. ۱۰ سال از شروع مجدد
میزان تاخیر تکمیل پروژه نسبت به زمان اولیه: ۱۵ سال از زمان اولیه (بعد از شروع مجدد قرار بود تا شهریور ماه ۹۲ به بهره برداری برسد)
میزان پیشرفت فیزیکی: ۶۰درصد
پیمانکار اولیه پروژه: چولاب- کوهسر
پیمانکارفعلی: چولاب- کوهسر
محل احداث: در جنوب بندر انزلی و منطقه غازیان
کاربری یا دلیل اهمیت پروژه: کاهش بارترافیکی شهر و اتصال آسان شرق به غرب گیلان که با توسعه بنادر و ایجاد ارتباط دریایی با کشورهای تازه استقلال یافته (CIS) زمینه‌های رونق اقتصادی و اجتماعی منطقه را فراهم می‌کند.
سال تغییرکابری احتمال در طول ساخت: ندارد
سال تغییر احتمالی پیمانکار: ندارد
چرایی تاخیر در اتمام پروژه: ناهماهنگی پروژه با زیست بوم تالاب انزلی و نبود طرح کارشناسانه برای اجرای پروژه که در نهایت به درگیری فیزیکی نماینده وقت انزلی با مدیرکل محیط زیست وقت استان منجر شد.
دستگاه های مسئول برای پیگیری اتمام پروژه: وزارت راه و شهرسازی، شرک ساخت و توسعه زیر ساخت های کشور
کل اعتبارات هزینه شده برای پروژه تاکنون: ۱۰۰میلیارد تومان در دو قطعه
میزان اعتبار مورد نیاز برای تکمیل پروژه: ۲۰۰میلیارد تومان
نماینده مردم انزلی درمجلس شورای اسلامی درگفتگو با خبرنگار مهر درخصوص این پروژه می گوید: کنارگذر انزلی از پیشرفت خوبی برخوردار است و درتلاشیم تا پایان سال جاری یک لاین از این پروژه را به بهره برداری برسانیم.
حسن خسته بند ادامه می دهد: باتوجه به اوضاع اقتصادی کشور و همچنین رفع مشکلاتی که محیط زیست عنوان کرده بود این پروژه در سه سال اخیر سرعت قابل قبولی پیدا کرده است.
وی درخصوص چرایی تاخیردراجرای پروژه به درگیری فیزیکی نماینده مردم انزلی در دوره ششم مجلس شورای اسلامی با مدیرکل محیط زیست استان اشاره می کند و می گوید: پس از طرح شکایت از سوی مدیرکل محیط زیست وقت استان که بعد کشوری و بین المللی پیداکرد، عملاموجب شد این پروژه ۱۳سال متوقف شود.
خسته بند تصریح کرد :پس از رایزنی های بسیار با محیط زیست به این نتیجه رسیدیم که تغییراتی درپروژه ایجاد کنیم که در نهایت مشکل اساسی با محیط زیست به طور دوستانه مرتفع شد.
نماینده مردم انزلی درمجلس شورای اسلامی به تخصیص ۱۰۰میلیارد تومان بودجه در سال جاری برای این پروژه اشاره می کند و می گوید: با اختصاص ۱۰میلیارد تومان دیگر می توان یک لاین از این کنارگذر را به مرحله بهره برداری رساند.
خسته بند با بیان اینکه تنها مشکل سرراه این کنارگذر، پل نهنگ روگا می باشد تصریح می کند: برای اتمام این پروژه و بهره برداری نهایی از آن، مبلغ ۲۰۰میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز است.
بیم تاخیر در بهره برداری از پروژه ای مهم
نام پروژه: احداث و بهره برداری از سد پلرود
سال شروع پروژه: مطالعات از سال ۵۶ تا ۸۴ انجام شده و در سال ۸۹ کلنگ عملیات اجرایی آن زمین زده شده است.
عمر پروژه: ۵ سال (قرار بود ظرف۶۶ ماه به بهره برداری برسد)
میزان تاخیر تکمیل پروژه نسبت به زمان اولیه: در حال حاضر تاخیر ندارد ولی میزان پیشرفت پروژه نشان از تاخیر در افتتاح و بهره برداری از این سد دارد.
میزان پیشرفت فیزیکی:طبق گفته نماینده شهرستان رودسر نزدیک به ۴۰ درصد
پیمانکار اولیه پروژه: قرار گاه خاتم با نظارت شرکت مهاب قدس
پیمانکار فعلی پروژه: قرار گاه خاتم با نظارت شرکت مهاب قدس
محل احداث: ۷ کیلومتری شهر رحیم آباد رودسر
کاربری یا دلیل اهمیت پروژه: ذخیره و تنظیم آب رودخانه پلرود دومین رودخانه بزرگ استان گیلان که امکان آبیاری ۲ هزار و ۷۰۰ هکتار از اراضی شالیکاری را فراهم کرده و آب شرب پنج شهر بزرگ شرق گیلان(رحیم آباد، رودسر، کلاچای، املش و چابکسر) را به میزان ۴۰ میلیون متر مکعب تامین می کند.
سال تغییر کاربری احتمالی در طول ساخت: ندارد
سال تغییر احتمالی پیمانکار: ندارد
چرایی تاخیر در اتمام پروژه: فراهم نشدن اعتبارات مورد نیاز برای ادامه ساخت و ساز و نبود ثبات اقتصادی به دلیل تورم بالا در کشور که البته طی سفر اخیر رییس جمهور به گیلان، بهره برداری از این سد جزو مصوبات سفر قرار گرفته است.
دستگاه های مسئول برای پیگیری اتمام پروژه: وزارت نیرو، سازمان آب منطقه ای گیلان
کل اعتبارات هزینه شده برای پروژه تا کنون: به گفته نماینده شهرستان رودسر نزدیک به ۱۰۰ میلیارد تومان
میزان اعتبار مورد نیاز برای تکمیل پروژه: ۱۵۰ میلیارد تومان برای تکمیل و آبگیری، ۱۵۰ میلیارد تومان برای کانال کشی مسیر جریان آب.
فرماندار شهرستان رودسر با اشاره به پیگیری های مسئولان استانی برای بهره برداری از این سد به خبرنگار مهر می گوید: تاخیر به وجود آمده در بهره برداری از این سد زیاد نیست ولی به دلیل اهمیت این سد و موقعیت ویژه آن در بحث تامین آب کشاورزی و شرب منطقه، پیگیری های جدی برای بهره برداری از آن انجام شده است.
امیر جانبازی رودسری می افزاید: خوشبختانه با پیگیری ها بعد از سفر رییس جمهور، اعتبار خوبی برای پایان این سد در نظر گرفته شده تا در صورت امکان سد پلرود تا انتهای سال مالی ۹۵ به بهره برداری برسد.
پیشرفت پروژه ها در استان گیلان نیز مانند بسیاری از پروژه های سراسر کشور در گرو تامین منابع مالی و اعتباری است. هرچند در برخی از موارد رفتارهای غیر اصولی و کلنگ زنی های بدون پشتوانه سبب شده تا بیش از هزار پروژه نیمه تمام در استان وجود داشته باشد اما بی شک بهره گیری از منابع مالی موجود نیز خود هنری است که بسیاری از متولیان امر از آن بی بهره اند.