به گزار ش خبرنگار مهر، سیصد و شانزدهمین شماره مجله جهان کتاب ویژه شهريورماه به تازگی منتشر شده و روی پیشخوان مطبوعات آمده است.
اولین مقاله این شماره با عنوان «سَروَرِ عزيز...» نوشته پرویز دوائی، و مطلب دیگری از مجموعه مقالات «نامه های پراگ» است. نويسنده در این مقاله، با يادآوری خاطرات گذشته خود از تهرانِ اواخر دهه ۱۳۲۰ و اوايل دهه ۱۳۳۰، بر عوالم سياست و تكاپوهای حزبی كه جلوهای نيز در خيابانها داشت، درنگ کرده است. در این نوشته، از تجربه نوجوانی دبيرستانی سخن به ميان آمده است كه تمايلی به گروههای همسو با بيگانگان يا دربار ندارد و به همين خاطر به حزبی ايرانگرا پيوسته كه از احزاب نهضت ملّی و هواخواه دكتر مصدق است. اما او غير از حزب و مصدق، به سينما، كتاب، به آواز و آهنگهای قشنگ و به نگاه بعضي چشمها... هم علاقه داشت و مرد ميدان زد و خورد در خيابانهايی نبود كه سرانجام به تصرفِ حاميان سلطنت از همه نوع درآمد. خاطرات پرويز دوائی جوان در این شماره جهان کتاب، با حكايت ديداری با رهبرِ محبوبِ آن حزب، يك سال پس از برچيده شدن همه بساطها، در اتوبوسی در ابتدای خيابان هدايت خاتمه پیدا می کند.
مقاله بعدی از احمد اخوت است و با نام «دوستی های ادبی» به چاپ رسیده است. این مطلب درباره دوستی از راه ادبيات و شرح انواع مختلف آن، با بر شمردن نمونههای بسيار از ايران و جهان است. رفاقتی كه با ادبيات عجين است ولی واقعي و پايدار است؛ بی آنكه حتماً دوستانِ ادبی يكديگر را از نزديك ديده باشند، يا شناختی از هم ـ بهجز از راه نوشتههای چاپ شده ـ داشته باشند.
«هوشنگ گلشيری: شاعر و تحليلگر شعر» مقالهای از كاميار عابدی است که برای پانزدهمين سال درگذشت گلشیری نوشته شده است. در اين نوشته، عابدی به وجهی ديگر از شخصيّت ادبی گلشيری به عنوان شاعر و منتقد شعر پرداخته است. اگرچه عمر شاعری گلشيری كوتاه بود، اما علاقهاش به شعر امروز و نقد و بررسی آثار شاعران را تا پايان عمر پیش برد.
مقاله بعدی در معرفی لارنس لاكهارت، ايرانشناس انگليسی است که با ترجمه پيام شمسالدين به چاپ رسیده است. «بايستها و نبايستها درباره دانشنامه زبان و ادب فارسی» هم نقدی از مهران افشاری است که، همزمان با انتشار جلد پنجم این دانشنامه در مجله جهان کتاب به چاپ رسیده است. «ملاحظاتی درباره مباحث ادبياتِ حماسی و اساطيری در تاريخ جامع ايران» نقد مفصلی از سجّاد آيدنلو بر مجموعه تاريخ جامع ايران (بنياد دايرهالمعارف بزرگ اسلامی) است.
در ادامه مطالب این نشریه، محبوبه شمشيرگرها كتاب «مرواريدهای پارسی: سرودههای فلسفی ناصرخسرو (ويراستار: آليس هانسبرگر)» را به تفصيل معرفی كرده است. «گنج حُسنِ بيپايانِ دوست» مقالهای از سهيلا صارمی درباره كتاب «كريم امامي: فرهنگ، ادب و هنر نوگرای ايران (ويراسته حورا ياوری و گردآورده گلی امامی)» است كه سال گذشته به زبان انگليسی در امريكا منتشر شد. «حديثِ سازِ لطفي» هم عنوان نقد مهدی فيروزيان است، که بر كتاب «پهلوان تار: مقالههايی درباره محمدرضا لطفی، نوشته ارشد تهماسبی» نوشته شده است.
از ميان كتابهای تاريخ معاصر ايران، كاوه بيات در مقاله بعدی، به بررسی خاطرات ارسلان خلعتبری از شهريور ۱۳۲۰ تا مرداد ۱۳۳۲ پرداخته است. مجيد رُهبانی نيز در مطلب بعدی كتاب «درس ۲۸ مرداد...» نوشته خليل ملكی را معرفی و نقد كرده است؛ كتابی در نقد مواضع حزب توده، بررسی سیاستهای گذشته و مشی آینده نهضت ملّی، كه بيش از ۶۰ سال از تأليف آن می گذرد و اکنون برای نخستين بار منتشر شده است.
«كتابهای پرفروش» بخش تازه ای است که در این شماره جهان کتاب درج شده است و در آن، زويا پيرزاد و شمارگان آثارش از نخستين سال انتشار تا امروز به قلم فرخ امیرفریار مورد بررسی قرار گرفته است.
صفحات «هزار و يك داستان» اين شماره جهان کتاب، به نقد و بررسی ۱۳ رمان و مجموعه داستان فارسی جديد اختصاص دارد که با قلم زری نعیمی بررسی شده اند. اسامی کتاب های نقد شده در این بخش به ترتیب عبارت است از: «اين خانه پلاك ندارد» نوشته فرزانه كرمپور و لادن نيكنام، «پرندگی» اثر نسرين اسدی جعفری، «پُلها» اثر احمد ابوالفتحی، «تاريكخانه» اثر ماشاالله احمدی؛ «تاول» اثر مهدی افروزمنش، «چمدان دلتنگی» اثر كتايون سلطانی، «كولكشها» اثر پگاه زارعی و «نعشكش» اثر محمدرضا گودرزی.
«حدود» از الياس علوی، «دستهايت را در كلمههايم فرو كن» از سيدمحمد مركبيان؛ «مرگی به اندازه» از حامد حبيبی و «من سكوت انسانم» از كيوان مهرگان، عنوان چند دفتر شعری هستند که در بخش «وقت شعر» این شماره به قلم سایه اقتصادی نیا بررسی و نقد شده اند.
در بخش معرفی كوتاه، ۱۱ كتاب به اجمال معرفی و بررسی شدهاند، که عبارت اند از: «نگاهی نو به تاريخ مازندران باستان» اثر درويش علی كولاييان، «تاريخ املاك اختصاصی رضاشاه در گرگان» اثر عباس سپهر گرگانی، «هم شاعر هم شعر» اثر سايه اقتصادی نيا، «در غريو باد و باران» اثر ولی الله دروديان، «جنسیت در رمان فارسی» اثر زهره قُلزم، «كتاب اژدهايان» اثر ر.ل. گرين با ترجمه شاهده سعيدی، «بردی از يادم: مروری بر زندگی لُرتا هايراپتيان»، «زاون قوكاسيان؛ نگاه واقعی: نظريه فيلم پس از لاكان» اثر تاد مكگوان با ترجمه بهمن خالدی، «خودتان را ارتقاء دهيد» اثر دَن شابل با ترجمه علی قادری و ندا جليلی نيا.
آخرین مقاله این شماره جهان کتاب هم مقالهای درباره رابرت كانكوئست، مورخ كمونيسم روسی و شوروی است، كه به تازگی درگذشته است. پس از این مقاله نیز بخش «تازههای بازار كتاب» چاپ شده است.
این شماره جهان کتاب با ۸۰ صفحه و قیمت ۱۲۰ هزار ریال منتشر شده است.