علی خودسیانی نویسنده مجموعه‌های مختلف تلویزیونی درباره شرایط فعلی کار در حوزه کودک و نوجوان در صدا و سیما به خبرنگار مهر گفت: فعالیت در این حوزه سخت ترین کار است به خصوص این روزها که ممیزی ها هر روز بیشتر می شود و خط قرمزها نسبت به گذشته محدودیت های بیشتری بوجود آورده اند. البته من با وجود خط قرمزها در این حوزه مخالف نیستم و معتقدم نظارت در حوزه کودک و نوجوان باید بیشتر و دقیق‌تر باشد اما در سال های اخیر بیش از حد لزوم خط قرمز داریم.
وی افزود: در شرایط امروز تلویزیون حق نداریم به هر موضوعی بپردازیم تا بر اساس آن در ذهن کودک ایجاد سوال کنیم. بحث دیالوگ نویسی در این حوزه حساسیت بیشتری پیدا کرده و حتی برخی مسایلی که قبلا به آن پرداخته می شد امروزه دیگر مجاز نیستند. ضمن اینکه برای کار کودک و نوجوان به شدت محدودیت بازیگر داریم و هنرمندان کودک و نوجوان به خاطر تحصیل همیشه نمی توانند سر صحنه حضور داشته باشد و این مشکلات کار را دو چندان می کند و با این تفاسیر تهیه کننده ترجیح می دهد از تولید کار کودک کناره گیری کند.
مدیران روز به روز محافظه کارتر شده‌اند
نویسنده «دنیای شیرین دریا» با اشاره به اینکه سختی‌های کار برای کودک و نوجوان تهیه‌کننده ها را به سمت کارهای آسان برده است، گفت: تهیه کننده ترجیح می دهد سراغ سوژه های بزرگسال برود و چند بازیگر کودک هم در فیلم بچرخند تا به نام ژانر اجتماعی یا ملودرام خانوادگی و به کام تهیه کننده باشد. اگر در گذشته در حوزه کودک و نوجوان کارهای ارزشمندتری را شاهد بودیم به این دلیل بود که مدیران وقت جسارت بیشتری داشتند و اهل ریسک بودند. من در این ۲۴ سالی که به عنوان نویسنده کار کودک فعالیت داشتم احساس می کنم مدیران فعلی نسبت به تمام دوره های گذشته ملاحظه کارتر شده اند.
نگذاشتند «دنیای شیرین جیران» را بسازیم
خودسیانی ادامه داد: سه سال پیش من فیلمنامه یک سریال ۲۶ قسمتی را به تلویزیون دادم که طرحش ۱۵ سال پیش نوشته شده بود. ۱۰ شورا آن را خواندند و هیچ ایرادی نگرفتند، رد هم نکردند اما از اجرایی شدنش نگرانند. زمانی که ما «دنیای شیرین دریا» را کار کرده بودیم قرار بود بعد از آن «دنیای شیرین جیران» را بسازیم و به این بهانه موضوع زمین خواری در مناطق شمال غرب کشور را به تصویر بیاوریم حتی لوکیشن را دیدیم و از نظر بصری همه چیز را در نظر گرفتیم ولی سرانجام پروژه مسکوت باقی ماند. طرح دیگری نوشتم که به بهانه آن به خرم آباد برویم آن هم به جایی نرسید.
برای کار کودک بودجه کودکانه در نظر می‌گیرند
نویسنده مجموعه «نی نی مون» افزود: با این مراعات و ملاحظه کاری نمی شود کار کودک و نوجوان انجام داد. غیر از این ۴ طرح دیگر دارم که هیچکدام اجرایی نشدند. کسانی که برای کودک کار می کنند عاشق کارشان هستند و چون با جان و دل وقت می گذارند دلشان می خواهد تلاش شان دیده شود. مشکل دیگر نگاه مدیران به کار کودک است آنها کار کودک را کودکانه می بینند و بودجه کودکانه هم برایش در نظر می گیرند. مثلا اگر برای یک سریال معمولی آپارتمانی ساده دقیقه ای یک میلیون تومان در نظر بگیرند برای کار کودک که معمولا پرسوناژهای زیاد و متفاوتی دارد و راندمان تولید هم پیچیده تر است یک پنجم محسوب می کنند.
خودسیانی اشاره کرد: من همکارانی دارم که در حوزه فیلمنامه کودک و نوجوان بسیار قوی و تاثیرگذار هستند چون نسل ما هم زمانی کودک بود و کودکان آن زمان این امکان را داشتند از خوراک فکری درستی که برای شان در نظر گرفته شد به خوبی تغذیه کنند. اگر این خوراک فکری به کودکان امروز نرسد در نسل بعد هیچ کسی را پیدا نمی کنید که در حوزه کودک حرفی برای گفتن داشته باشد. بچه های امروز در عالم بازی های کامپیوتری سیر می کنند و سریال های محبوب شان را در محصولات دنیای غرب می بینند.
بچه‌هایمان را به دست غربی ها سپرده ایم
وی با تاکید بر اینکه ما اجازه دادیم غربی ها به جای ما فکر کنند و بچه های مان را به دست آنها سپرده‌ایم، عنوان کرد: این مساله به حدی حساس و خطرناک است که باید ستادی با آن برخورد شود و سازمان بودجه ای جداگانه برای اتاق فکر در نظر بگیرد. متاسفانه ما از بچه های این نسل می ترسیم در صورتی که کودکان امروز از آی کیو بالایی برخوردارند و قدرت درک و فهم شان از سنین کمتر تبلور می کند. این توانایی بالا نباید ما را بترساند بلکه باید با کشف استعدادهایشان هم خودمان را به روز کنیم هم توانایی بچه ها را در سطوح بالاتر به کار گیریم.
دستمزد نویسنده از دستمزد پیکی که فیلمنامه را به دست تهیه‌کننده می‌رساند کمتر بود
نویسنده مجموعه «توپ گرد» بیان کرد: به جای اینکه سعی کنیم تفکر بچه ها در مسیر درست هدایت شود از کارهای درخشان دهه قبل به برنامه های دست و جیغ و هورا رسیدیم. همه برنامه های اخیر یک شکل شده اند عده ای بچه را در یک سالن جمع می کنند و با کمترین هزینه دو مجری می گذارند و با دکورهای رنگارنگ و شلوغ کاری های بی هدف فقط می خواهند بچه ها دست و جیغ و هورا بکشند. بعید نیست که سطح کیفی کارها تا این حد نازل شده چون دستمزد نویسنده همیشه کمترین است و او انگیزه ای برای کار قوی تر ندارد. ۱۰ سال پیش که من مشاور یکی از همین برنامه ها بودم متوجه شدم دستمزد نویسنده از دستمزد پیک موتوری که فیلمنامه را می برد به دست تهیه کننده برساند کمتر است.
وی افزود: اگر من از این کار کناره گرفتم به این دلیل است که چنین فعالیت هایی با روحیه من سازگار نیست. نویسنده دقیقه ای ۵۰۰ تومان می گرفت که برای برنامه ۲۰ دقیقه ای می شد ۱۰ هزار تومن اما پیک موتوری برای بردن همین فیلمنامه ۱۵ هزار تومان دستمزد گرفت. در این شرایط نویسنده چه انگیزه ای برای کار و خلاقیت بیشتر دارد؟ قدیمی ها خیلی وقت است از این بازی کنار کشیده اند اما جوانان جویای نام به هر دلیل این پروژه ها را قبول می کنند تا سر کار باشند.
مدیران دائما آزمون و خطا می کنند
خودسیانی اظهار کرد: یک سری برنامه ها مثل عموپورنگ مشخص است که بودجه خوبی به آن اختصاص دادند. بازیگران طنز خوبی هم می آورند اما ایمان دارم نویسنده یک دهم آن بازیگر دستمزد نمی گیرد. این برنامه ها بعد از مدتی ریزش مخاطب دارند چون وقتی پیام درست نباشد بازیگر هم بعد از چند جلسه تکراری سخن می‌گوید و به لودگی کشیده می شود که دیگر نه در شان خودش است نه مخاطب کودک.
نویسنده «دنیای شیرین» در پایان گفت: زمانی که ما کار می کردیم چیزی به نام اتاق فکر وجود داشت و کسی هم دنبال پول نبود. همه مسئول و عاشق بودند. در «دنیای شیرین دریا» به قدری حساسیت ها بالا بود که تقریبا من هر روز تقاضای جلسه با کارگردان و مشاور روانشناس پروژه می کردم و گاهی مدیر تلویزیون را هم دعوت می کردیم و ساعت ها بحث می کردیم تا از تاثیر کاری که می خواهیم انجام دهیم مطمئن باشیم. متاسفانه از هر دری سخن بگوییم در نهایت به مدیران می رسیم. سال ها است هر مدیری که می آید آزمون و خطا می کند و تجربه های پیشین را کنار می گذارد.