این گزارش از سلسله گزارشهای «معرفی و بررسی پروژههای نیمه تمام استانی» منتشر شده است. گفتنی است پیش از این دو پرونده «بررسی پدیده حاشیه نشینی در استانهای کشور» و «بررسی پدیده کم آبی و مدیریت بحران آب در استانهای کشور» روی خروجی بخش استانهای خبرگزاری مهر منتشر شده است.
خبرگزاری مهر- گروه استانها: آذربایجان غربی با وجود همجواری با سه کشورخارجی، وجود ظرفیت و پتانسیلهای مختلف در بخش اقتصادی، گردشگری، کشاورزی هنوز با استاندارد شاخصهای توسعه فاصله زیادی دارد و همچنان با مشکلات متعددی از جمله هزاران طرح نیمه تمام دست و پنجه نرم میکند.
آذربایجان غربی از جمله معدود استانهایی است که حجم زیادی از طرحهای عمرانی نیمه تمام را سالهاست به یدک میکشد طرحهای نیمه تمامی که اسیر وعدههای عمل نشده مکرر مسئولان شدهاند.
این در حالی است که برخی از طرحهای نیمه تمام عمرانی در استان از جمله ورزشگاهها، برخی سدها، برخی محورهای های ارتباطی به صورت کاملا غیرکارشناسی شده کلنگ زنی شدهاند که امروز اتمام آنها نه تنها هزاران میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد بلکه سرانجام برخی از آنها کمکی به رشد و توسعه این استان نخواهد کرد.
آذربایجان غربی لقب دروازه ورود ایران به بازارهای جهانی را یدک میکشد در حالی که از مهمترین زیرساخت در این بخش یعنی راه آهن، اتوبان و... محروم است اجرای راه آهن مراغه – ارومیه که میتواند بخشی از این نیاز را رفع کند امروز در هاله ای از ابهام قرار دارد.
بر اساس اعلام رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی آذربایجان غربی هم اکنون دو هزار و ۳۷ طرح عمرانی در شورای برنامه ریزی استان مصوب شده که از این تعداد ۶۴۱ طرح استانی امروز نیمه تمام هستند.
ناصر حضرتی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه برای تسریع در روند اجرای این طرحها امسال ۱۷۸میلیارد تومان اعتبار اختصاص یافته است افزود: همچنین در حال حاضر ۳۰ طرح ملی نیمه تمام در استان وجود دارد که امسال برای اتمام بخشی از آنها ۱۲۲ میلیارد اعتبار اختصاص یافته در حالی که خاتمه این طرحها نیازمند ۳۴۲ میلیارد تومان اعتبار است.
وی ادامه داد: هم اکنون ۴۶ طرح ملی استانی نیمه تمام نیز در استان شناسایی شده که اعتبار مصوب آنها ۲۶۱ میلیارد تومان بوده این در حالی است که آمار طرحهای نیمه تمام سالهای گذشته در استان افزون بر این تعداد است.
حضرتی، راه آهن مراغه – ارومیه، مجتمعهای پتروشیمی میاندوآب و مهاباد، ورزشگاه ۱۵ هزار نفری، بیمارستان آیت الله خویی، تله کابین ارومیه، دانشکده علوم و ادبیات انسانی مهاباد، تالار مرکزی ارومیه، میدان امام و منطقه ویژه اقتصادی سلماس به همراه طرحهای سد سازی را از مهمترین طرحهای نیمه تمام در استان برشمرد.
اتمام راه آهن مراغه – ارومیه در هاله ای از ابهام
نام پروژه: راه آهن مراغه – ارومیه
سال شروع پروژه: ۱۳۸۰
عمر پروژه : ۱۵ سال
میزان پیشرفت فیزیکی: ۷۷ درصد
پیمانکار اولیه پروژه: ۱۲ شرکت پیمانکاری
پیمانکار فعلی: شرکت ساخت، توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور
محل احداث: ارومیه – مراغه، نقده، میاندوآب، مهاباد
سال تغییر کاربری احتمالی در طول ساخت: -
سال تغییر احتمالی پیمانکار: -
کاربری یا دلیل اهمیت پروژه: این طرح استانهای آذربایجان غربی را بصورت ریلی به استانهای آذربایجان شرقی، زنجان، قزوین و بالاخره به تهران متصل میکند و از این طریق باعث توسعه اقتصادی منطقه و افزایش رفاه مردم منطقه میشود و مردم شهرهای ملکان، میاندوآب، مهاباد، محمدیار و نقده میتوانند از آن استفاده ببرند
چرایی تأخیر در اتمام پروژه: نبود اعتبارات، تزریق همراه با تأخیر طولانی اعتبار، معارض ملکی و طلب بالای پیمانکاران از مهمترین دلایل تأخیر در روند اجرای این طرح به شمار میرود
دستگاههای مسئول برای پیگیری اتمام پروژه: وزارت راه و شهرسازی – شرکت ساخت، توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور
کل اعتبارات هزینه شده برای پروژه تاکنون: کل اعتبار طرح بر اساس موافقتنامه را سه هزار و ۳۰۵ میلیارد ریال اما اعتبار هزینه شده تاکنون چهار هزار و ۹۷۶ میلیارد ریال است
میزان اعتبار موردنیاز برای تکمیل پروژه: اتمام طرح ۴۵۰۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد
مدیر کل راه و شهرسازی آذربایجان غربی در خصوص آخرین وضعیت راه آهن ارومیه – مراغه به خبرنگار مهر گفت: طبق برنامه ریزیهای انجام شده تکمیل پروژه راه آهن ارومیه و نقده در مرحله تدوین بوده و مراحل نهایی خود را سپری میکند.
خلیل محبت خواه با اعلام اینکه پیش بینی میشود بزودی شاهد تکمیل و به بهره برداری رسیدن این پروژه باشیم افزود: در حال حاضر ایستگاه و خطوط ریلی نقده و ارومیه در حال اجراست و با تزریق اعتبارات مورد نیاز تسریع مییابد.
وی پیشرفت فیزیکی این طرحها را به ترتیب پیشرفت فیزیکی پروژه راه آهن ارومیه در بخش ایستگاه ۶۹ درصد و در بخش ریلی نیز ۳۸ درصد، پبشرفت فیزیکی ایستگاه راه آهن نقده در بخش ایستگاه ۶۱ درصد و در بخش ریلی ۴۲ درصد عنوان کرد و گفت: در صورت تأمین اعتبارات، پروژه ایستگاه راه آهن ارومیه تا پایان سال ۹۴ به بهره برداری میرسد.
محبت خواه در خصوص پیشرفت کل پروژه راه آهن ارومیه - مراغه با بیان اینکه این پروژه هم اکنون با بیش از ۷۷ درصد پیشرفت اجرایی در حال اجراست افزود: در سفر آتی رئیس جمهوری به آذربایجان غربی امیدواریم بخشی از نیاز اعتباری طرح تأمین شود.
مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان غربی مجموع مطالبات پیمانکارات را ۱۷۵ هزار و ۴۷۶ میلیون ریال عنوان کرد و افزود: متاسفانه طلب بالای پیمانکار یکی از مهمترین دلایل تأخیر روند اجرای این طرح به شمار میرود.
وی اعتبارات مصوب سال ۹۲ این طرح را ۸۰۰ میلیارد ریال و سال ۹۳ را ۶۰۰ میلیارد ریال اعلام کرد و گفت: اعتبارات مصوب سال ۹۳ کمتر از ۲۰ درصد تخصیص داشت که بخشی از آن صرف پرداخت مطالبات پیمانکاران شد.
ضریب نفوذ شبکه ریلی در یک کشور، شاخص مهمی از توسعه اقتصادی بوده ولی با وجود قدمت ۸۰ ساله راه آهن در کشورمان، این زیرساخت مهم توسعه اقتصادی و ترانزیتی در آذربایجان غربی از ضریب نفوذ کمتری برخوردار است.
حمل و نقل ارزان، ظرفیتهای گسترده انتقال بار و مسافر و راحتی و سهولت در امر ارتباطات، امنیت و راحتی آن برای مسافرتهای طولانی از بزرگترین مزایای خط آهن در این منطقه است ولی مردم این دیار سالهاست از این نعمت محروماند.
کلنگ زنی ورزشگاه ۱۵ هزار نفری ارومیه غیرکارشناسی است
نام پروژه: ورزشگاه ۱۵ هزارنفری ارومیه
سال شروع پروژه: ۱۳۸۲
میزان پیشرفت فیزیکی: ۸۰ درصد
عمر پروژه: ۱۲ سال
پیمانکار اولیه پروژه: شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی
پیمانکار فعلی: شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی
محل احداث: ارومیه
سال تغییر کاربری احتمالی در طول ساخت: -
سال تغییر احتمالی پیمانکار: -
کاربری یا دلیل اهمیت پروژه: آذربایجان غربی در زمینه رشته ورزشی فوتبال مناسب برای تمرین و مسابقات ندارد احداث این طرح تلاشی برای تأمین زیرساختهای مورد نیاز در این رشته ورزشی است
چرایی تأخیر در اتمام پروژه: کمبود اعتبار، ضعف پیمانکار، معارض ملکی خلع ید یپمانکار، و رکود در اجرای طرح از سال ۸۳ تا ۸۹ عامل اصلی کندی اجرای عملیات و عدم تحقق وعدهها طی سالهای گذشته بود
دستگاههای مسئول برای پیگیری اتمام پروژه: اداره کل ورزش و جوانان آذربایجان غربی
کل اعتبارات هزینه شده برای پروژه تاکنون: تاکنون ۱۴۰ میلیارد ریال اعتبار برای تکمیل ورزشگاه ۱۵ هزار نفری ارومیه هزینه شده است
میزان اعتبار موردنیاز برای تکمیل پروژه: برای اتمام این طرح اعتباری بالغ بر ۵۰ میلیارد ریال نیاز است
معاون حقوقی، امور مجلس و هماهنگی امور استانهای وزارت ورزش و جوانان کشور طی هفته گذشته در جریان سفر به آذربایجان غربی در جریان بازدید از روند احداث ورزشگاه ۱۵ هزار نفری ارومیه گفت: درباره اتمام پروژه ورزشگاه ۱۵ هزار نفری آذربایجان غربی نمیتوان اظهار نظر کرد.
امیر رضا خادم امسال طی بودجه توافقی وزارت ورزش و جوانان با آذربایچان غربی، بیش از ۵۰ میلیارد ریال برای اتمام پروژه ورزشگاه ۱۵ هزار نفری تخصیص داده خواهد شد.
وی ادامه داد: متاسفانه پس از گذشت شش ماه از سال جاری هنوز ریالی از سوی دولت برای وزارت خانهها به عنوان بودجه عمرانی تخصیص داده نشده و به همین دلیل نمیتوانیم در مورد ادامه این پروژه و اتمام آن اظهار نظر کرد.
وی ادامه داد: کلنگ زنی و ساخت پنج طرح ملی استان شامل ورزشگاههای پنج هزار نفری در شهرستانها و ورزشگاه ۱۵ هزار نفری ارومیه کار غیرکارشناسانه بوده است که برای اتمام آنها اعتباری بالغ بر ۵۰ میلیارد ریال نیاز داریم.
مدیرکل ورزش و جوانان استان آذربایجان غربی نیز در خصوص علل تأخیر و روند اجرای کند این ورزشگاه به خبرنگار مهر گفت: مرحله نخست پروژه استادیوم ۱۵ هزار نفری ارومیه هم اکنون حدود ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که در صورت تأمین اعتبار تا پایان امسال، به بهره برداری میرسد.
عبدالله چمن گلی افزود: همزمان با ورزشگاه ۱۵ هزارنفری ارومیه ورزشگاه پنج هزارنفری سلماس، بوکان و نقده آغاز شده که نیازمند اعتبارات مورد نیاز برای اتمام هستند.
بیمارستان آیت الله خویی؛ رکوردار طولانیترین بیمارستان نیمه تمام کشور
نام پروژه: بیمارستان آیت الله خوبی
سال شروع پروژه: ۱۳۷۱
عمر پروژه : ۲۳ سال
میزان پیشرفت فیزیکی: ۴۰ درصد
پیمانکار اولیه پروژه: به صورت هئیت امنایی آغاز و اجرا میشد اما شرکت ایران رامپ در سال ۹۱ به عنوان پیمانکار جدید انتخاب شد به دلیل عدم اتمام مجدد به دانشگاه علوم پزشکی ارومیه واگذار شد
پیمانکار فعلی: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
محل احداث: خوی
کاربری یا دلیل اهمیت پروژه: هم اکنون دو بیمارستان در شهرستان خوی فعال بوده که قدمت یکی از آنها به سال ۱۳۰۰ و قدمت دیگری به سال ۱۳۴۹ باز میگردد که با توجه به نیازهای درمانی شهرستان و فرسوده بودن بافت فضای درمانی اتمام هرچه سریعتر بیمارستان خیریه آیت الله خویی ضروری است
چرایی تأخیر در اتمام پروژه: عدم توانایی در تأمین هزینهها توسط کمکهای مردمی و کمبود منابع مالی
دستگاههای مسئول برای پیگیری اتمام پروژه: وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی
سال تغییر کاربری احتمالی در طول ساخت: -
سال تغییر احتمالی پیمانکار: -
کل اعتبارات هزینه شده برای پروژه تاکنون: مشخص نیست چون به دلیل قدمت بالا بخشی توسط خیرین، بخشی توسط دولت هزینه شده است
میزان اعتبار موردنیاز برای تکمیل پروژه: ۶۰۰ میلیارد ریال
رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی آذربایجان غربی در خصوص روند اجرای این بیمارستان به خبرنگار مهر گفت: اتمام بیمارستان آیت الله خوبی با توجه به نیاز درمانی بالای این شهرستان جزو اولویتهای دانشگاه و استان است که در این راستا آماده همکاری با خیرین خوی در خصوص اتمام این هستیم.
جواد آقازاده ادامه داد: حدود ۲۲ درصد از ساخت فیزیکی پروژه بیمارستان آیت الله خویی توسط خیرین خوی انجام شده و بعد از واگذاری پروژه به دانشگاه علوم پزشکی (حدود سه سال پیش) این بیمارستان هم اکنون ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
وی با بیان اینکه بیش از ۶۰۰ میلیارد ریال نیز برای اتمام ساخت ساختمان این بیمارستان مورد نیاز است(بدون احتساب هزینه تجهیز) اظهارداشت: در سفر نزدیک رئیس جمهور و هیئت همراه نیز از وی میخواهیم برای اتمام این مجتمع کمک کنند تا هرچه زودتر به افتتاح این مجتمع پزشکی و خدماتی و آموزشی نائل شویم.
آقازاده با اشاره به در اختیار قرار گرفتن بیمارستان آیت الله خویی در زیرمجموعه دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی، عنوان کرد: خوی ظرفیت علمی خوبی دارد اما استفاده بهینه ای تا به حال از آن نشده است، بحث ایجاد و اتمام مجتمع سلامت خوی یکی از مهمترین اولویتهای ما برای این شهر است که در دستور کار قرار داریم تا به اتمام برسد.
دانشکده ادبیات و علوم انسانی مهاباد ۲۸ ساله شد
نام پروژه: دانشکده ادبیات وعلوم انسانی مهاباد
سال شروع پروژه: ۱۳۶۶
عمر پروژه: ۲۸ سال
میزان پیشرفت فیزیکی: ۵۷ درصد
پیمانکار اولیه پروژه: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
پیمانکار فعلی: وزارت علوم و تحقیقات فناوری
محل احداث: مهاباد
کاربری یا دلیل اهمیت پروژه: شهرستان مهاباد هم اکنون به یکی از شهرهای مهم دانشگاهی در شمالغرب کشور تبدیل شده است که ایجاد دانشکده ادبیات و علوم انسانی در آن حلقه علمی و آموزشی آن را تکمیل و به شکوفایی بیشتر آن کمک شایانی میکند
چرایی تأخیر در اتمام پروژه: کمبود اعتبار، هزینه بر بودن طرح پیراپزشکی، تغییر متعدد پیمانکار، کاربری و مدیریت نامناسب
دستگاههای مسئول برای پیگیری اتمام پروژه: دانشگاه ارومیه
سال تغییر کاربری احتمالی در طول ساخت: سال ۶۶ با نام دانشکده پیراپزشکی آغاز شد سال ۸۱ به دانشکده علوم اجتماعی تغییر نام یافت و سال ۹۲ تحت عنوان دانشکده ادبیات و علوم انسانی از سرگرفته شد
سال تغییر احتمالی پیمانکار: سال ۸۱ و سال ۹۲
کل اعتبارات هزینه شده برای پروژه تاکنون: ۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال سال ۹۳ و ۱۵ میلیارد ریال سال ۹۲ اعتبار هزینه شده است
میزان اعتبار موردنیاز برای تکمیل پروژه: ۱۰۰میلیارد ریال
نماینده مردم مهاباد در مجلس شورای اسلامی در خصوص روند اجرای این طرح به خبرنگار مهر گفت: متاسفانه روند اجرای این طرح عمرانی بسیار طولانی شده است سال ۱۳۶۶ ساخت پروژه ای با نام دانشکده پیراپزشکی مهاباد مورد تصویب مقامات مسئول قرار گرفت، پروژه ای که سال ۱۳۸۱ به نام دانشکده علوم اجتماعی تغییر نام داد و در سال ۱۳۸۷ باردیگر دست خوش تغییر شده و این بار نام دانشکده ادبیات و علوم انسانی به خود گرفت.
عثمان احمدی افزود: پس از کش و قوسهای فراوان در نهایت پیمانکار وقت، دانشکده مذکور را با پیشرفت فیزیکی حدوداً ۱۵ درصدی و با بافتی فرسوده رها کرده و از اتمام پروژه بازماند تا این که منجر به اعمال ماده ۴۸ قانون کار و لغو پروژه شد.
وی ادامه داد:عملیات اجرای پروژه دانشکده ادبیات و علوم انسانی مهاباد که یکی از مهمترین پروژههای این شهرستان محسوب میشود پس از سالها وقفه، دوباره در سال ۹۲ آغاز شد.
احمدی با بیان اینکه بر اساس قول پیمانکار جدید این پروژه سال ۹۵ آماده بهره برداری میشود افزود: هم اکنون طرح مشکل اعتباری نداشته و روند اجرای طرح رضایت بخش است تنها ۱۰۰ میلیارد ریال برای اتمام پروژه نیاز است.
وی با بیان اینکه سال ۹۲ برای اجرای این طرح ۱۵ میلیارد ریال از سوی وزیر علوم و نیز سال ۱۰ میلیارد ریال اعتبار از تبصره ۲۲ ماده ۱۸۰ و مبلغ هشت میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال از سویوزارت علوم برای این پروژه دریافت شده است افزود: این طرح هم اکنون با ۵۷ درصد پیشرفت فیزیکی در حال اجراست.
فاز اول تله کابین ارومیه سال آینده آماده بهره برداری میشود
نام پروژه: تله کابین ارومیه
سال شروع پروژه: ۱۳۷۹
عمر پروژه: ۱۵ سال
میزان پیشرفت فیزیکی: ۵۵ درصد در فاز اول
پیمانکار اولیه پروژه: شرکت گردشگری هزاره غرب
پیمانکار فعلی: شرکت گردشگری هزاره غرب-سرمایه گذار خارجی کشور عراق- ترکیه شرکت STM کشور ترکیه شرکت STM- شرکت مشاور آب سازه اسپوتا- شرکت مشاور اشکوب، شرکت مشاور طاقمان نقش- شرکت مشاور نیروی آذربایجان مناSIEMENS
کاربری یا دلیل اهمیت پروژه: توسعه صنعت گردشگری. راه اندازی این تله کابین، ارومیه به یکی از مراکز خاص تفریحی و گردشی منطقه شمالغرب کشور تبدیل خواهد شد.
چرایی تأخیر در اتمام پروژه: تغییر متعدد سرمایه گذار به دلایل کمبود اعتبار و تحریمها برای ورود ماشین آلات مورد نیاز
دستگاههای مسئول برای پیگیری اتمام پروژه: اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی
کل اعتبارات هزینه شده برای پروژه تاکنون: ۲۷۰ میلیارد ریال
میزان اعتبار موردنیاز برای تکمیل پروژه: ۵۷۰ میلیارد ریال
سال تغییر کاربری احتمالی در طول ساخت: -
سال تغییر احتمالی پیمانکار: -
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی در خصوص روند اجرای این طرح به خبرنگار مهر گفت: اجرای پروژه تله کابین ارومیه موجب افزایش جذب گردشگر و رونق صنعت توریست در استان میشود اما در سالهای گذشته برخی مشکلات از جمله تحریمها و روند بروکراسیهای اداری مانع سرعت بخشی به اجرای آن شد.
جلیل جباری با بیان اینکه بر اساس بررسیهای صورت گرفته، با ورود شرکت سرمایه گذاری اتریشی جدید پیش بینی میشود سال آینده به بهره برداری برسد گفت: بهره برداری از این طرح تأثیر مثبتی در توسعه گردشگری داخلی و خارجی استان خواهد داشت.
وی عنوان کرد: اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مصرانه پیگیر مسائل و مشکلات پیش روی این طرح است تا پروژه مذکور در موعد یاد شده به بهره برداری برسد.
عضو کمیسیون سرمایه گذاری، مشارکت و گردشگری شورای اسلامی شهر ارومیه نیز از افتتاح تله کابین ارومیه تا یک سال آینده خبر داد و گفت: از سال ۱۳۷۹ کلنگ زنی تلهکابین ارومیه آغاز و روند پیشرفت کار با آرامی طی شد و در این باره دو سرمایه گذار از بخشخصوصی وارد عرصه شدند اما با وجود تحریمها با یک سری ممنوعیتها همراه شد تا کابینهای مورد نیاز از کشور اتریش وارد نشود.
عصمت گرامی در گفتگو با خبرنگار مهر با اعلام اینکه در این زمینه با کشور ترکیه قراردادهایی مبنی بر اتمام کار بسته شده و دو میلیون یورو به حساب شرکت ترکیهای واریز شد افزود: محدودیت بعدی که عامل متوقف شدن کار شد تحویل ندادن زمین توسط اداره کل منابع طبیعی است و از سوی دیگر ندادن تسهیلات مورد نیاز از جانب بانکها از سایر عوامل در متوقف شدن پروژه ساخت تلهکابین شد.
وی افزود: این عوامل سبب شد دو سرمایه گذار زمین گیر شده و پروژه متوقف شود اما با این وجود، یک سرمایهگذار از کشور عراق و یک سرمایهگذار از شهر ارومیه کار را در دست گرفتند و در این زمینه ۷۵ درصد سهم سرمایهگذار اردبیلی و ۲۵ درصد سهم سرمایهگذار ارومیهای است.
عضو شورای شهر ارومیه گفت: با توجه به دستورات استاندار آذربایجانغربی ارگانهای مربوطه همکاری لازم را با شهرداری ارومیه نکردند اما در نهایت سند زمین ایستگاه اول تلهکابین ارومیه صادر شد اما سند زمین ایستگاه آخر صادر نشده است.
وی افزود: در این زمینه ۲ میلیون و ۶۰ هزار یورو به حساب شرکت ترکیهای واریز شده و پس از برداشته شدن تحریمها کشور اتریش آمادگی خود را برای تحویل کابین اعلام کرده است و برای نهایی شدن کار، سه هزار یورو دیگر جهت به نتیجه رسیدن فاز اول به طول ۲ کیلومتر مورد نیاز است.
عضو کمیسیون سرمایه گذاری، مشارکت و گردشگری گفت: سهام داران از شهرداری و ارگانهای دیگر جهت تکمیل اعتبار مورد نیاز درخواست مشارکت کردهاند و اگر اعتبارات مورد نیاز تأمین شود تا یک سال آینده فاز نخست آن افتتاح میشود.
خبرنگار: سکینه اسمی