به گزارش خبرنگار مهر، با وجود همه دشواری ها و نقشه هایی که از سوی صهیونیست ها و جمهوریخواهان تندرو برای زمینگیر کردن برجام کشیده شده بود، توافق هسته ای ایران به سلامت از کنگره آمریکا عبور کرد اما اجرای صحیح این توافق از سوی واشنگتن و همچنین تردیدهایی که جمهورریخواهان در مورد آن مطرح می کنند موجب شد تا با پوفسور «دانیل سرور» مدیر انجمن کنترل سلاح آمریکا به گفتگو بنشینیم.
پروفسور سرور از معروف ترین کارشناسان حاضر در مبحث مدیریت جنگ، و از کارشناسان ارشد موسسه روابط دو سوی آتلانتیک و از اساتید دانشگاه جان هاپکینز است که سابقه فعالیت گسترده در مورد جنگ های عراق، افغانستان و بالکان را دارد و از سال ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۶ به عنوان نماینده ویژه آمریکا در امر میانجیگری میان مسلمانان و کرووات های یوگسلاوی فعالیت کرده است. متن این مصاحبه به شرح زیر است:
* برجام سرانجام از سد کنگره آمریکا گذشت و با دستور «باراک اوباما» رئیس جمهور ایالات متحده برای لغو تحریم های ایران از ماه اکتبر، عملا اجرای برجام کلید زده شد اما با این وجود هنوز شاهد مخالفت برخی در آمریکا با این توافق هستیم. شما عملکرد این مخالفان را چطور ارزیابی می کنید؟
فکر می کنم چند دلیل در این رابطه وجود داشته باشد. نخست آنکه مخالفان نگران این نکته هستند که ممکن است ایران در یک برنامه مخفیانه به سراغ ساخت تسلیحات هسته ای برود. هیچ قراردادی نمی تواند بطور کامل این نکته را تضمین کند که این اتفاق ( انحراف از مسیر صلح آمیز فعالیت هسته ای) رخ نمی دهد و یا اگر رخ داد مشخص خواهد شد. ایران هم اکنون در حال شفاف سازی فعالیت خود برای آژانس بین المللی انرژی اتمی است. مخالفان توافق هسته ای ایران خواستار آن هستند که این شفاف سازی به اطلاع عموم برسد. در غرب عموما این اعتقاد را دارند که ایران در گذشته فعالیت های مشکوکی داشته اما تمام این فعالیت ها را در سال ۲۰۰۳ متوقف کرده است.
دوم آنکه منتقدان توافق هسته ای ایران در مورد فعالیت های منطقه ای ایران و آنچه که برخی آن را اقدامات تهران در کشورهایی همچون بحرین، عراق، یمن، لبنان و سوریه می خوانند، نگران هستند. آنها اعتقاد دارند تا زمانیکه تهران این اقدامات خود را متوقف نکرده باید تحریم ها همچنان در جای خود باقی می ماند و یا اینکه حتی افزایش می یافت.
سوم، منتقدان توافق هسته ای که عمدتا از جمهوریخواهان هستند به دنبال کم رنگ کردن اقدامات اوباما هستند، رئیس جمهوری که دست‌کم در شش ماه گذشته در تمامی نبردهایی که با جمهوریخواهان داشته پیروز شده است.
*با وجود آنکه برجام از سوی شورای امنیت تصویب شده نامزدهای جمهوریخواه انتخابات ریاست جمهور آمریکا مدعی شده اند که اگر آنها در انتخابات به پیروزی برسند، توافق هسته ای ایران را پاره کرده و به آن عمل نمی کنند. آیا ممکن است ما شاهد بروز چنین رویدادی در آمریکا باشیم؟
هرچند این احتمال وجود دارد اما بعید است که شاهد انجامش باشیم. توافق هسته ای شرایطی را فراهم می کند تا ایران صادقانه به تعهداتش عمل کند. بعید می دانم که بخواهند از محدودیت هایی که به موجب این توافق بر برنامه هسته ای ایران اعمال شده چشم پوشی کنند. علاوه بر آن منتقدان این توافق از محبوبیت کافی در جامعه برای مخالفت با توافق هسته ای ایران برخوردار نیستند تا آن را کنار بگذارند. این کمپین و رقابت است و بسیاری از آنها به محض اینکه انتخاب می شوند وعده های خود را فراموش می کنند.
* اگر جمهوریخواهان در انتخابات سال آتی به پیروزی برسند آنگاه تکلیف موضوعاتی همچون بحران سوریه، عراق و سازش خاورمیانه چگونه می شود؟
رئیس جمهور بعدی آمریکا از هر حزبی که باشد در پی اجرای توافق هسته ای خواهد بود. و اگر ایران از تعهدات خود در برجام شانه خالی کند می توان این انتظار را داشت که تحریم های لغو شده دوباره اعمال شوند.
فکر می کنم می توان حتی این انتظار را داشت که در سال های آینده رئیس جمهور آتی آمریکا چه جمهوریخواه باشد چه یکی از چهره های دموکرات یعنی هیلاری کلینتون و جو بایدن، قدری بیشتر با فعالیت های منطقه ای ایران کنار بیاید. در مورد سوریه نیز این دیدگاه وجود دارد که ایران از حکومت این کشور که در برابر خواسته اولیه مردمش مقاومت کرد حمایت می کند.
در مورد اسرائیل نیز باید بگویم که رئیس جمهور آتی آمریکا اگر جمهوریخواه باشد حمایت بیشتری را در مقایسه با اوباما از اسرائیل و نخست وزیر آن انجام می دهد . با این وجود تصور اینکه رئیس جمهور آتی آمریکا در پی احیای مذاکرات صلح خاورمیانه برود مشکل است.
ایران قطعا منافعی منطقی در خاورمیانه به ویژه مقابله با تهدید داعش دارد. من این نکته را درک می کنم که ایران نیز انتقاداتی درباره عملکرد آمریکا در منطقه دارد تا زمانیکه ما (آمریکا و ایران) به یک تفاهم در مورد مسائل منطقه ای برسیم آمریکا به تحریم ها و مخالفت های خود با ایران در منطقه ادامه می دهد.