خبرگزاری مهر- گروه استانها: پرورش میگو در کشور سابقه‌ای نزدیک به دو دهه دارد و در این رابطه استان‌های جنوبی نه‌تنها پیشتاز بودند بلکه انحصار آن را هم به نام خود زده بودند. نزدیکی به دریا، شور بودن خاک و وجود اراضی گسترده در شمال استان باعث شد گلستانی‌ها در شمال ایران و حاشیه جنوبی دریای خزر انحصار میگو در جنوب را شکسته و خود را به‌عنوان قطب تولید میگو مطرح کنند.
با پیگیری‌های انجام‌شده، زیرساخت‌های اولیه هزار هکتار از سایت چهار هزار هکتاری پرورش میگو گمیشان آماده‌شده است و در سطح ۲۷۰ هکتار از این مزارع کار پرورش انجام می‌شود. ۸۰ درصد میگوی تولیدشده در این مزارع صادر می‌شود و در حال حاضر سطح پرورش آن ۱۰ درصد افزایش پیداکرده است.
میگوی تولیدشده در استان مطلوب بازارهای جهانی است. این‌گونه از میگو (وانامی) در استان به دلیل رنگ سفید و نرمی که دارد به عنوان برند در جهان شناخته می‌شود. نرمی میگوی تولید شده با آب خزر برای این است که کلسیم بالای آب دریا، موجب نرمی و مرغوبیت بیشتر این نوع میگو شده است.
عوامل محیطی مساعد اگرچه این منطقه را مستعد پرورش میگو کرده ولی عزمی جدی برای توسعه سایت گمیشان لازم است تا مردم محروم این منطقه که چشم‌انتظار جهش تحولی و اشتغال فرزندان خود هستند رنگ واقعیت به خود بگیرد.
یکی دیگر از موارد قابل‌توجه توسعه سایت میگو توسعه صنایع جانبی آن ازجمله صنایع عمل‌آوری و بسته‌بندی است. در حال حاضر چهار واحد عمل‌آوری با ظرفیت یک هزار و ۲۵۰ تن در سه شهرستان بندرگز و ترکمن و کردکوی فعال است. همچنین در حال حاضر ۸۸ اشتغال مستقیم و ۵۴۰ اشتغال غیرمستقیم توسط این سایت در گمیشان ایجاد شده است.
شش میلیون دلار ارزآوری میگوی صادراتی استان
معاون آبزی پروری شیلات گلستان در رابطه با وضعیت پرورش میگو به خبرنگار مهر گفت: در سال ۹۱ تا ۹۳ میانگین تولید میگوی استان ۶۰ تا ۹۰ تن بوده و سال گذشته سایت ۴ هزار هکتاری گمیشان نزدیک به ۴۸۱ تن تولید میگو داشته است.
محمود سقلی با بیان اینکه ۸۰ درصد میگوی تولید شده صادر می‌شود، افزود: پیش بینی می‌شود امسال ۸۰۰ تن تولید میگو در استان داشته باشیم که ۶ میلیون و ۱۶۰ هزار دلار ارزآوری صادراتی خواهیم داشت.
وی در خصوص عقب نشینی آب دریای خزر و خشک شدن تالاب گمیشان توضیح داد: با احداث کانال به طول ۱۳ کیلومتر توانستیم آب دریا را به مجتمع انتقال دهیم و به تبع آن آب با کیفیت بهتر و رشد بهتری را در مزارع ذخیره سازی کردیم که موجب شد تولید در مزارع ما بیشتر باشد.
سقلی درباره به رفع مشکل انتقال بچه میگو از جنوب به شمال اظهار کرد: مجوز موافقت اصولی اولین کارگاه تکثیر میگو با ظرفیت ۱۰۰ میلیون قطعه پست لارو به بخش خصوصی داده شده است که به زودی کلنگ آن به زمین زده می‌شود.
وی با بیان این که شهرک صنعتی گمیشان با رویکرد شیلات در حال واگذاری به سرمایه گذاران است، گفت: با توسعه این طرح در سطح چهارهزار هکتار امیدوار هستیم به اهداف پایه این طرح که بهره مندی از آب دریا، زمین‌های شور و کم بازده، ایجاد اشتغال و فراهم کردن زمینه توسعه صادرات غیرنفتی، کاهش فشار صید غیرمجاز در دریا، توسعه اجتماعی و اقتصادی مناطق مرزی و افزایش درآمد و رفاه در زندگی مردم منطقه است برسیم.
برداشت میگو از سطح مزارع گمیشان از ۳۱ شهریور سال جاری آغاز شده است و اولین محموله صادراتی نیز به کشور دبی صادرمی شود. مطالعات امکان سنجی برای توسعه این سایت در سطح ۲۸ هزار هکتار انجام شده است اما بهره برداری قرار است در مراحل مختلف با توجه به حجم اعتبارات صورت بگیرد.
براین اساس برای مرحله نخست چهار لاین هزار هکتاری و برای مرحله دوم لاین شش هزار هکتاری در نظر گرفته شده است.
۴۰ میلیارد اعتبار برای تکمیل زیرساخت‌های سایت میگوی گمیشان نیاز است
مدیر کل شیلات گلستان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: ما وظیفه داریم زیرساخت‌های اصلی را از محل اعتبارات عمرانی دولتی هزینه کنیم و سایت ۴ هزار هکتاری گمیشان قرار بود طی سال ۹۴ و ۹۵ تکمیل شود که به علت تخصیص نیافتن اعتبارات هنوز باقی مانده است.
سید جواد قدس علوی افزود: تکمیل زیرساخت‌های این سایت ۴۰ میلیارد تومان اعتبار نیازدارد و برای فاز دوم که سطح ۶ هزار هکتار پیش بینی شده مجموعاً بالغ بر ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز است.
قدس علوی تصریح کرد: در حال حاضر ۵۴۰ هکتار سطح مفید این سایت آماده واگذاری به سرمایه گذاران است تا در سال آینده میزان سرمایه گذاری در این سایت به دو برابر فعلی برسد.
وی در خصوص فاز دوم این سایت که ۶ هزار هکتار را شامل می‌شود، گفت: قرارداد با مشاور برای مطالعات اجرایی بسته شده است و امیدوار هستیم در ۵ ساله برنامه ششم این سایت نیز به بهره برداری برسد.
ایجاد ۸ هزار شغل با نهایی شدن سایت‌های میگوی گمیشان
با اجرای فاز یک و دوی سایت میگوی گمیشان به طور متوسط هشت هزار و ۵۰۰ شغل در استان ایجاد و ۱۸ هزار تن تولید میگو از این دو سایت انجام می‌شود. این سایت به دلیل قرار گیری در حاشیه تالاب بین المللی گمیشان و برخورداری از آب دریای خزر، امکان توسعه تا ده‌ها هزار هکتار را دارد.
مدیرکل شیلات استان با اشاره به راه اندازی صنایع وابسته در کنار این سایت اظهار کرد: برای سطح ۱۰ هزار هکتار ۳۱ واحد تکثیر و مولد سازی، خوراک دام و عمل آوری در استان باید پیش بینی شود که در حال حاضر ۴ واحد در حال فعالیت است.
وی با اشاره به نقش این سایت در کاهش نرخ بیکاری و اشتغال مردم منطقه گفت: یکی از اهداف بلند راه اندازی این سایت کاهش نرخ بیکاری در شهرهای ساحلی گمیشان و بندرترکمن است که معتقدیم بالاتر از ۳۵ تا ۴۰ درصد است.
قدس علوی یکی از اهداف راه اندازی این سایت را کاهش صیدهای غیرمجاز در دریای خزر برشمرد و افزود: با ایجاد مجتمع‌های پرورش میگو و مجتمع تولید ماهیان خاویاری، در تلاش هستیم تا بخشی از فشاری که به واسطه صیدهای غیرمجاز، به ذخایر دریای خزر وارد می‌شود را کاهش دهیم.
به نظر می‌رسد با توجه به محدودیت منابع آبی و ذخایر طبیعی کشور گرایش به سمت چنین اقدامی در استان می‌تواند ما را به یکی از اهداف اصلی در اشتغال و صادارت برساند. هرچند با گذشت نزدیک به دو دهه از طرح این موضوع و راه اندازی سایت گمیشان هنوز این سایت در زیرساخت‌های اولیه تکمیل نشده است. این سایت نیازمند توجه بیشتر مسئولین است تا بتوان شعار قطب بودن استان در تولید میگو به عمل تبدیل شود و زمینه اشتغال انبوه و مفید در استان به ویژه برای مناطق محرومی چون گمیشان فراهم شود.
خبرنگار: زهرا خورشیدکلائی