به گزارش خبرگزاری مهر، حمید ندری، مجری طرح گفت: بیماری آلزایمر یک بیماری وابسته به سن است که نقش عوامل ژنتیکی در بروز آن بارز است. عوامل گوناگونی از جمله تجزیه و رسوب پروتئین بتا آمیلوئید در نورون های کولینرژیک، تجمع اجسام نوروفیبریلاری، کاهش فعالیت نورونی، آسیب سیناپسی و کاهش فعالیت کولینرژیک در نقاط خاصی از مغز را به پیدایش آن نسبت می دهند.
وی افزود: نورون های کولینرژیک و منتقل کننده استیل کولین نقش مهمی در فرایندهای شناختی به ویژه یادگیری و حافظه دارند. بر اساس فرضیه کولینرژیک علت عمده اختلالات شناختی در آلزایمر به دلیل نارسایی و از بین رفتن نورون های کولینرژیک و کاهش سطح استیل کولین در نواحی از مغز است.
این محقق بیان کرد: استیل کولین در نورون های کولینرژیک که در نقاط مختلف مغز پراکنده اند، ساخته و ذخیره می شود. تقویت فعالیت کولینرژیک مغز از درمان های اساسی آلزایمر است.
ندری گفت: در تحقیقات اولیه استفاده از روش سنتزی استیل کولین مطرح بود که از کولین کلرید و فسفاتیدیل کولین (لیستین) استفاده می شد اما اثرات بالینی واضحی نشان نداد. موفقترین استراتژی درمانی استفاده از مهار کننده های استیل کولین استراز است که یکی از قدیمی ترین و شناخته شده ترین میانجی های عصبی در سیستم اعصاب مرکزی پستانداران است.
وی خاطرنشان کرد: آنزیم استیل کولین استراز مسئول تجزیه استیل کولین در سیناپس های عصبی است. از این رو مهار آن باعث افزایش سطح استیل کولین در نورون های کولینرژیک می شود. استیل کولین استراز یک پروتئین ۶۰ کیلو دالتونی و به خانواده آلفا/بتا هیدرولازها متعلق است و به شکل داخل و خارج سلولی موجود است.
این پژوهشگر گفت: استیل کولین استراز سیتوزولی مسئول حذف استیل کولین اضافه در داخل سلول است و استیل کولین اضافه موجود در فضای سیناپسی یا فضای بین عصب و عضله به وسیله آنزیم خارج سلولی تجزیه می شود. بنابراین مهار آنزیم استیل کولین استراز می تواند راهکار مناسبی برای درمان بیماری آلزایمر باشد.
ندری اضافه کرد: برخی مطالعات انجام شده بر روی مهار کنندگی آنزیم استیل کولین استراز ترکیبات طبیعی و یا سنتزی دارای بخش کاربازول، به خوبی تاثیر این گروه را در مهار گنندگی آنزیم اثبات کرده اند.
وی خاطرنشان کرد: در این طرح تلاش شد تا خانواده جدیدی از مهارکننده های آنزیم استیل کولین استراز به عنوان عوامل بالقوه درمان بیماری آلزایمر بر پایه کاربازول ها با استفاده از واکنش کلیک تهیه شوند.
این پژوهشگر اضافه کرد: در طراحی این دسته از ترکیبات دو بخش مهم در مهار آنزیم یعنی حلقه کاربازول و بخش بنزیل که در گزارشات متعدد به اهمیت نقش آنها اشاره شده است، با استفاده از واکنش کلیک به یکدیگر متصل شد.
ندری گفت: تست‌های مهار آنزیم استیل‌کولین‌استراز به روش المن در مورد همه مشتقات سنتز شده از کاربازول‌ها انجام شده و با داروی تاکرین به عنوان استاندارد مورد مقایسه قرار گرفته است.
از این طرح تا به حال یک مقاله ISI به چاپ رسیده است.