خبرگزاری مهر – گروه استانها: دیرزمانی است که دیگر پرندگان شکاری ایران شکوه آسمان‌ها را تجربه نمی‌کنند بلکه از اوج آسمان بر زمین ناجوانمردانگی انسان‌هایی فرود آمده‌اند که بالِ شکسته و چشمان دوخته شده آنها را اسباب لذت چنددقیقه‌ای خود کرده‌اند.
به گفته کهرم مشاور سازمان محیط زیست، اصفهان یکی از شاهراه‌های ارتباطی با دیگر شهرهای ایران و کشورهای دنیا است و بر این اساس پرندگان شکارشده از سراسر کشور از این راه به کشورهای عربی گسیل می‌شوند.
اما دردناک‌تر از همه این است که بشنویم این پرندگان تنها برای تفریحِ چندساعته برخی سودجویان در طول روز و تفریح به قیمتی گزاف به شیوخ عرب خلیج‌فارس فروخته می‌شوند.
بنابر آمار محیط زیست اصفهان، تنها در سال جاری ۸ گروه از متخلفان زنده گیری پرندگان شکاری در استان اصفهان دستگیر و حدود ۳۰ قطعه پرنده شکاری کمیاب از آنان کشف شده است.
نادرترین پرندگان شکاری جهان، ملعبه دست شیوخ عرب
در این ارتباط اسماعیل کهرم مشاور رئیس سازمان محیط زیست در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: اغلب این پرندگان نه تنها در ایران کمیاب هستند بلکه از نادرترین پرندگان جهان محسوب می‌شوند.
وی با بیان اینکه شکارچیان از ایران به عنوان یک پاساژ عبوری برای قاچاق این پرندگان استفاده می‌کنند، افزود: برخی استانها مانند اصفهان سه راهی برای عبور قاچاقی پرندگان از شمال آفریقا، سیبری یا ترکیه و یا خود ایران به سمت کشورهای همسایه استانهای جنوبی ایران هستند.
مشاور سازمان محیط زیست تاکید کرد: شکارچیان به خوبی می‌دانند که این پرندگان از چه مسیری و در چه فصلی گذر می‌کنند و برای شکار آنها با وسایل شکاری خاص به گونه‌ای عمل می‌کنند که پرنده از فاصله حدود ۱۰ هزار پایی آسمان پایین آمده و در دام آنها اسیر می‌شود.
وی با بیان اینکه در ازای هر پرنده که با تلاش ماموران محیط زیست به کشور بازگردانده می‌شود چهار تا پنج پرنده نیز از ایران قاچاق می‌شود، تصریح کرد: نکته مهمی که تأسف هر انسانی را برمی‌انگیزد طریقه انتقال ناجوانمردانه این حیوانات است به شکلی که به ازای هر پرنده که از مرز رد می‌شود سه تا چهار پرنده نیز جان خود را از دست می‌دهند.
قاچاق پرندگان شکاری خسارتی جدی برای ذخیره ژنتیکی پرندگان جهان
کهرم ادامه داد: دوختن پلک چشم این پرندگان برای جلوگیری از سرو صدا و بی تابی آنها، از شگردهای ناجوانمردانه شکارچیان است که موجب تلف شدن این حیوانات و یا آسیب جدی به آنها می‌شود.
وی قاچاق این پرندگان را خسارتی جدی برای ذخیره ژنتیکی پرندگان شکاری جهان و ایران برشمرد و گفت: اگر هم‌وزن این پرندگان جواهر خرج کنیم باز هم کمتر از ارزش واقعی این پرندگان است چراکه این پرندگان نقش مهمی در محیط زیست از جمله کنترل پرندگانی مانند سار و پستاندارانی همچون موش، دوپا و جوندگانی مانند جِربیل و جِربوا را برعهده دارند و در کل ساختار زنجیره‌ای غذایی را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
مشاور سازمان محیط زیست تصریح کرد: بر فرض که ماموران محیط زیست نیز بتوانند پرندگان را پیش از مرگ و یا خروج از کشور نجات دهند باز هم ثمری به سود این حیوانات نخواهد داشت چراکه پس از دستگیری متخلفان، باید این پرندگان به عنوان مدرک به دادگاه ارائه شود و این در حالی است که زمانی که این پرنده مدت طولانی اسیر باشد خوی وحشیگری و بلندپروازی خود را تا حدود زیادی از دست می‌دهد.
وی اضافه کرد: از دیدگاه من تشدید مجازات شکارچیان مانند در نظر گرفتن حداقل سه تا ۴ سال زندان چاره‌سازتر از جریمه نقدی است چراکه برای قاچاقچیان جریمه نقدی به‌اندازه‌ای زیاد نیست که مانع از فعالیت آنها شود.
کهرم با اشاره به اینکه برخی حتی از ارزش واقعی این حیوانات آگاهی ندارند، گفت: در یکی از میادین تهران با فروشنده قوشی مواجه شدم که به قیمتی بسیار نازل قصد فروش این پرنده را داشت و حتی حاضر به پایین آوردن و توافق در مورد قیمت بود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه این پرندگان تنها برای تفریحات لحظه‌ای به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس قاچاق می‌شوند، ابراز داشت: به طور معمول قوشها را تربیت می کنند تا پرندگانی به نام هوبره که اندازه‌ای مشابه بوقلمون دارند را در هوا شکار کنند.
وی با بیان اینکه بدین شکل اسباب خنده و تفریح افرادی فراهم می‌شود که مسابقه گذاشته‌اند تا ببینند پرنده چه کسی سریع‌تر سقوط می‌کند، افزود: به عبارتی به طور معمول عرب‌های حاشیه خلیج‌فارس به دنبال پرندگان شکاریِ وحشی و بالغ برای تفریحات خود هستند و ما با اعمال ناشیانه خود وسایل تفریح بچه‌گانه برای این شیوخ عرب فراهم و عوض ذخیره ژنتیکی این پرندگان را به شکل رایگان به کشورهای عربی قاچاق می‌کنیم.
قاچاق پرندگان شکاری کمیاب به معضلی جدی تبدیل شده است
در این ارتباط حمید ظهرابی مدیر کل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان نیز با اشاره به اینکه قاچاق پرندگان شکاری کمیاب به معضلی جدی تبدیل شده است، اظهار داشت: تنها در سال ۸ گروه از متخلفین زنده گیری پرندگان شکاری در استان اصفهان دستگیر و حدود ۳۰ قطعه پرنده شکاری کمیاب از آنان کشف شده است.
وی با بیان اینکه اصفهان یکی از مسیرهای تزانزیتی این پرندگان است، اضافه کرد: ۵۰ درصد از جمعیت پرندگان کشف شده در استان در مسیر ترانزیت این گونه‌ها به خارج از کشور کشف و مابقی به احتمال زیاد در استان اصفهان زنده گیری شده‌اند.
مدیر کل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان با اشاره به اینکه این پرندگان نقش بسیار مهمی در سلامت اکوسیستم ایفا می کنند، افزود: کنترل جمعیت جوندگان که از عوامل ایجاد بیماری سالک و مخزن این بیماری در استان هستند، یکی از عمده‌ترین وظایف این پرندگان در طبیعت است.
وی با بیان اینکه این پرندگان در زمره پرندگان نادر کشور و جهان هستند، تاکید کرد: زنده گیری این پرندگان به دو صورت برداشت جوجه از لانه و یا به کمک دام و کوخه نشینی انجام می‌شود.
وی افزود: بر اساس آرای متعدد صادره از مراجع قضایی و همچنین مصوبات شورای عالی حفاظت محیط‌زیست کشور، زنده گیری پرندگان شکاری معادل با مرگ و حذف آنها از طبیعت بوده و به دلیل عدم امکان بازگشت این پرندگان به طبیعت، در زنده گیری پرندگان خسارت‌های مربوط به اتلاف این پرندگان که مبلغ گزافی نیز هست، اخذ می‌شود.
ظهرابی تصریح کرد: از مردم فهیم استان تقاضا می‌شود ضمن خودداری از گرفتار شدن در دام این افراد سودجو و مخرب تنوع زیستی کشور، در صورت مشاهده هرگونه مورد مشکوک بلافاصله نزدیک‌ترین پاسگاه محیط‌بانی یا نیروی انتظامی را در جریان امور قرار دهند.
خبرنگار: فاطمه کازرونی