به گزارش خبرگزاری مهر، مردم ترکیه فردا یکشنبه به مراکز اخذ رای خواهند رفت تا نمایندگان پارلمانی مورد نظر خود را انتخاب کنند. این رویداد در حالی برگزار می شود که با معلوم شدن نتایج انتخاباتی که در تاریخ ۷ ژوئن سال میلادی ۲۰۱۵ برگزار شد، از یک سو حزب حاکم «عدالت و توسعه» برای نخستین بار طی ۱۳ سال گذشته اکثریت مطلق پارلمانی را از دست داد و از سوی دیگر احزاب سیاسی کشور موفق به تشکیل دولت ائتلافی نشدند.
انتخابات فردا و همچنین تحولاتی که در ماه های اخیر در سطح ترکیه در جریان بوده است، موضوع مصاحبه ایست که روزنامه تهران تایمز با «رضا هاکان تکین» سفیر ترکیه در ایران داشته است.
*آیا حزب حاکم عدالت و توسعه هیچ پیش بینی خاصی از نتیجه انتخابات پارلمانی روز یکشنبه دارد؟
به طور طبیعی، هیچ کس نمی داند چه نتیجه ای حاصل خواهد شد. اما امیدواریم که این انتخابات نیز مثل همیشه انعکاس دهنده خواست مردم ترکیه باشد. این مسئله ای است که در خصوص آن تردیدی وجود ندارد. همانطور که می دانید، ترکیه در تاریخ ۷ ماه میلادی ژوئن هم این انتخابات را برگزار کرد اما هیچ حزبی اکثریت آراء را به دست نیاورد و در نهایت احزاب موفق به تشکیل دولت ائتلافی هم نشدند و درست به همین دلیل است که ما بعد از گذشت ۵ ماه مجبور به برگزاری انتخابات زودهنگام هستیم.
اما این بار هم نمی دانیم نتیجه چه خواهد بود. البته با توجه به برخی نظرسنجی های انجام گرفته انتظار نمی رود که نتیجه انتخابات جدید تفاوت چندانی با دور قبل داشته باشد. نتیجه کما بیش همان خواهد بود. با این حال، اینها مسائلی هستند که نتیجه آنها تا انتهای امر معلوم نخواهد شد. بنابراین باید منتظر باشیم تا ببینیم چه پیش می آید. اما، مطمئن هستیم که دولت جدیدی (حال فرقی نمی کند که تک حزبی باشد یا ائتلافی) بر سر کار خواهد آمد و ترکیه به پیشرفت خود در عرصه های داخلی و خارجی ادامه خواهد داد.
*آیا ما می توانیم در صورت پیروزی حزب عدالت و توسعه، انتظار تغییری را در سیاست داخلی یا خارجی ترکیه داشته باشیم؟
نمی دانم یا بهتر است بگویم که نمی توان بر پایه فرضیات به سوالاتی که طرح می شود، پاسخ داد. این طبیعت سیاست در ترکیه و هر جای دیگر دنیا است. تغییر امری اجتناب ناپذیر است. همه دولت ها و همه احزاب تغییر خواهند کرد. اگر آنها تغییر نکنند، بازنده خواهند بود. طبیعت انسان به تغییر وابسته است. این بخشی از پیشرفت است و هیچ چیز همیشه به یک شکل باقی نخواهد ماند. فکر می کنم ترکیه نیز از این قاعده مستثنی نیست اما این به آن معنا نخواهد بود که هر چیزی تغییر خواهد کرد اما گزینه تغییر هم مردود نخواهد بود.
*آیا می توان انتظار داشت که دولت آتی ترکیه در مواضع سیاسی خود نسبت به سوریه تغییری اعمال کند؟
بگذارید بر روی سیاست خارجی ترکیه در قبال سوریه تاکید بیشتری داشته باشم. اصلی ترین هدفی که ما در قبال سوریه دنبال می کنیم، بازگرداندن صلح و امنیت به این کشور، تضمین خوشبختی ملت سوریه، حفظ تمامیت ارضی سوریه و تشکیل حکومتی است که نماینده همه عناصر دخیل از جمله علوی ها، کردها، سنی ها، اعراب و مسیحیان باشد. این هدف غایی است که ترکیه از ابتدا دنبال می کرده و تغییری در آن اعمال نخواهد شد. هرچند، همانطور که پیشتر گفته ام، می توان خود را با شرایط تطبیق داد. اما این به منزله اشتباه بودن سیاست ترکیه نیست. ما هیچ منافعی را در سوریه دنبال نمی کنیم. هرج و مرج در این کشور به منزله تهدیدی برای ترکیه محسوب می شود. ما می خواهیم که شرایط عادی و صلح آمیزی بر سوریه حاکم شود و بر همین اساس هر حزبی که در انتخابات آتی ترکیه به قدرت برسد، در راستای تحقق همین سیاست عمل خواهد کرد.
باید بگویم درباره عراق هم از همین سیاست پیروی می کنیم. برای مثال ما روابط خود را با اقلیم کردستان عراق افزایش داده ایم اما نباید این مسئله را به حساب تغییر رویکرد سیاسی آنکارا و عدم تمایل ما به حفظ تمامیت ارضی عراق گذاشت. ما در پی تغییر مرزهای جغرافیایی نیستیم. اما به دنبال بی معنا جلوه دادن تعاریفی هستیم که از مرزها ارائه می شود. اگر می پرسید که این کار را چگونه انجام خواهیم داد، باید بگویم با افزایش همکاری های اقتصادی و اجتماعی و این دقیقا همان ایده ایست که در کشورهای عضو اتحادیه اروپا محقق شده است. ما به دنبال آن هستیم که نوعی رابطه بر خاورمیانه حاکم شود که در آن مرزبندی جغرافیایی فقط به نقشه کاغذی خلاصه شود.
*در صورت پیروزی حزب عدالت و توسعه، آیا ترکیه هیچ طرحی برای التیام زخم های حاصل از اختلافات قومی و اعتراضات اجتماعی دارد؟
گمان نمی کنم که باید به این مسئله از چنین زاویه ای نگاه شود. حزب عدالت و توسعه و حتی دیگر احزاب ترکیه را نباید نماینده ویژه یک فرقه، قومیت و یا مذهب خاص تصور کرد. در حال حاضر هم با نگاهی به اعضای پارلمانی حزب حاکم متوجه می شوید که آنها از پیشینه های قومی و مذهبی متنوعی برخوردار هستند. کردهای زیادی عضو حزب عدالت و توسعه بوده و هستند. برای مثال به همین حزب دموکراتیک خلق که حامی کردهاست نگاه کنید. آنها در انتخابات ژوئن ۱۳ درصد آراء را کسب کردند چرا که عرصه حضورشان وسیعتر بود و نه فقط کردها بلکه مردمی از همه طیف های جامعه به آنها رای دادند. هرکه انتخابات ترکیه را ببرد حتی اگر یک حزب واحد مثل عدالت و توسعه باشد قرار نیست به فکر دامن زدن به اختلافات قومی باشد تا به این ترتیب مشکلات بزرگی را برای قوم کرد ایجاد کند.
*شما در مصاحبه با یکی از روزنامه های ایرانی از روشن بودن آینده روابط ترکیه – ایران سخن گفته اید. دلایل شما برای این خوشبینی چیست؟
فهم این مطلب که ایران و ترکیه به یکدیگر نیاز دارند حتی با نگاهی ساده به نقشه های جغرافیایی نیز مشخص است. من فقط درباره مسائل سیاسی صحبت نمی کنم بلکه به عرصه های اقتصادی، سرمایه گذاری، زیرساخت های شهری، حمل و نقل، فرهنگ و توریسم هم توجه دارم. منظور این است که الزام منطقی برای دوستی بین دو کشور وجود دارد. البته دوره های دشواری هم در روابط ترکیه و ایران وجود داشته است اما این مسئله ایست که برای همه کشورهای دنیا پیش می آید. ممکن است که در برخی اوقات مشکلاتی را تجربه کرده باشیم اما در کل همیشه در مسیر درست گام برداشته ایم و رهبران و سیاستمداران هر دو کشور همواره به فکر تقویت روابط بوده اند. ترکیه ارزش رابطه با ایران را می داند و به همین خاطر است که ما در حفظ آن کوشا هستیم. ایران هم به همین شکل به مسئله نگاه می کند. ما به لحاظ ارتباطات انسانی نیز روابط دوستانه ای با هم داریم و تنها طی سال گذشته ۱.۶ میلیون ایرانی از ترکیه بازدید کردند.
*«عبدالله گل» رئیس جمهور سابق ترکیه در مصاحبه با روزنامه «فایننشال تایمز» از نیاز ترکیه به ارتقاء سطح دموکراسی سخن گفته بود. نظر شما در این باره چیست؟
صادقانه بگویم که این مصاحبه را مطالعه نکردم اما می توانم تصور کنم وی چه منظوری از ذکر این مطلب داشته است. برای پاسخ دادن به سوال شما باید بگویم که هیچ دموکراسی در سطح جهان کامل نیست. دموکراسی ایده ایست که بهبود آن نیازمند تلاش است. هیچ محدودیتی برای آن وجود ندارد و حتی برخی از کشورهای دموکرات غربی هم مشکلاتی در این زمینه دارند و همچنان نیازمند کار در برخی زمینه ها هستند. این مسئله درباره ترکیه هم صدق می کند و ما هرگز ادعا نمی کنیم که یک دموکراسی کامل و بی عیب و نقص داریم. همانطور که گفتم دموکراسی ایده ای رو به تکمیل است و ترکیه هرچه که در توان دارد برای رفع کاستی های موجود انجام می دهد. گمان می کنم منظور آقای گل هم همین بوده است.