مسعود موسوی مدرس، نویسنده و کارگردان تئاتر درباره بدعتی که به تازگی در جشنواره هایی مختلف باب شده و بر مبنای آن به جای بازبینی آثار از گروه تقاضای فیلم نمایش ها می شود به خبرنگار مهر گفت: به تازگی در مرحله اول پذیرش آثار برای شرکت در جشنواره تئاتر دانشگاهی از گروه ها خواسته شده که به جای بازبینی باید فیلم آثارشان را به دبیرخانه ارایه کنند تا داوران براساس این فیلم آثار منتخب برای ورود به مرحله دوم را انتخاب کنند. همچنین در جشنواره منطقه ای نیز از برگزیدگان جشنواره استانی خواسته شده فیلم آثارشان را برای حضور در این جشنواره که در نهایت به اجرا در جشنواره تئاتر فجر می انجامد، ارسال کنند.
وی ادامه داد: معتقدم ارایه یک تئاتر به صورت تصویری برای شرکت در یک جشنواره صددرصد کار اشتباهی است. یکی از مزیت های تئاتر نسبت به سینما زنده بودن آن و رو در رو بودن با مخاطب است و ارایه فیلم به هیچ عنوان نمی تواند حس یک نمایش را به مخاطب منتقل کند. دیدن فیلم به جای اجرای زنده باعث بروز مسایل مختلف می شود که در ادامه به آنها اشاره می کنم.
موسوی توضیح داد: اولین مشکل دیدن فیلم به جای اجرای زنده این است که میزانسن و ترکیب بندی ها در فیلم مشخص نیست. دوربین تصویربرداری می تواند از زوایای مختلفی یک صحنه را ضبط کند اما در تئاتر مخاطب می تواند فقط از یک زاویه به دیدن نمایش بنشیند و خودش در صورت خواستن جای بخصوصی از صحنه را برای دیدن انتخاب کند. بنابراین وجود دوربین می تواند تنوعی را در نمایش ایجاد کند که در اجرای واقعی قابل ارایه نیست و همین امر بازبین ها را در انتخاب دچار مشکل می کند.
این مدرس تئاتر متذکر شد: نکته دیگر قابلیت مونتاژ در فیلم است؛ امکانی که در اجرای زنده وجود ندارد و به این ترتیب ریتم و تمپو درونی که در فیلم یک تئاتر شاهدش هستیم و به دلیل امکان کات دادن متعدد و انتخاب بهترین صحنه به وجود می آید در اجرای صحنه ای مشاهده نمی شود. این مساله باعث می شود در گروه هایی که امکانات بیشتری دارند و قادر به مونتاژ فیلمشان هستیم شاهد ریتمی کاذب از اجرا باشیم و بر عکس در گروه هایی که امکان فیلمبرداری حرفه ای ندارند با اجرایی ساکن و غیر پویا طرف باشیم.
کارگردان نمایش «ما فقط ۵ دقیقه وقت داشتیم» متذکر شد: زمانی که قرار است به جای اجرای زنده به بازبین ها فیلم تحویل داده شود بازیگران می توانند از میکروفن استفاده کرده و نوع بازی ها، حرکات و میزانسنی که در صحنه دارند به درستی نمایان نمی شود. نکته مورد توجه دیگر نبود شرایط مساوی بین گروه های شرکت کننده است. گروهی به دلیل داشتن امکانات مالی می تواند یک گروه فیلمبرداری استخدام کند تا به شکل حرفهای از کارش تصویربرداری کنند اما گروه دیگری به دلیل نداشتن قدرت پرداخت هزینه ها تنها به یک دوربین بسنده می کند و از یک زاویه کارش را تصویربرداری می کند و به این ترتیب فیلمش با افت کیفی روبرو می شود.
موسوی یادآور شد: دیدن فیلم یک تئاتر باعث می شود باورپذیری که در اجراهای زنده وجود دارد از بین برود. من سال گذشته جزو هیات انتخاب جشنواره تئاتر دانشگاهی بودم و ۱۳۶ نمایش زنده را دیم که از میان آنها تعدادی کار برای بخش نهایی انتخاب شدند. سال های گذشته داوران در یک شرایط کسان به دیدن نمایش ها می نشستند اما امسال هر داوری می تواند به تنهایی و در شرایطی که خودش تعیین می کند فیلم کارها را ببیند که همین امر باعث تغییر در قضاوتش خواهد شد. در نهایت اگر گروه هایی که آثار با کیفیتی تولید کرده اند به همین دلایلی که عنوان کردم حذف شوند و به جای آن گروه های دیگری تنها به دلیل تدوین و ضبط خوب فیلم هایشان بالا بیایند اما در اجرای جشنواره موفق نباشند چه کسی پاسخگو است؟ امیدوارم به این مساله رسیدگی شود چون با وجود ارایه فیلم در آینده شاهد اعتراض ها و بروز مشکلات بسیاری خواهیم بود.
وی در پایان درباره اجرای نمایش «اکتبر ۱۹۴۲، پاریس» نیز بیان کرد: این اثر نمایشی قرار است بعد از ماه محرم و صفر در تالار سایه مجموعه تئاتر شهر به صحنه برود. البته هنوز زمان دقیق اجرا مشخص نیست اما جلسات هماهنگی در حال برگزاری است. تالار سایه بعد از بازسازی دارای امکانات جدیدی از لحاظ جابه جایی صندلی ها و تنوع نوری شده است که امکان اجرای نمایش «اکتبر ۱۹۴۲، پاریس» را برای ما فراهم کرده است.
داستان نمایش «اکتبر ۱۹۴۲، پاریس» داستان این نمایش درباره جنگ جهانی دوم است که یکی از اعضای یک گروه مقاومت در پاریس دستگیر و اعدام میشود و بعد از آن است که اتفاقاتی در خانواده این فرد رخ میدهد. این نمایشنامه تمی شبیه به نمایشنامه «آنتیگونه» سوفوکل دارد اما ساختار قصه کاملا متفاوت از داستان «آنتیگونه» روایت می شود. میلاد حسینی نویسنده این متن است.