به گزارش خبرنگار مهر، ظهر یکشنبه نشست خبری مدیرکل ثبت‌اسناد و املاک استان اردبیل هرچند با موضوع زمین‌خواری آغاز شد اما در ادامه به دلیل دغدغه‌های موجود به فرصتی برای بازخوانی وضعیت ثبت اسناد و املاک در این استان منجر شد.
بطوریکه شهرام دهقانی از یک‌سو ضعف اطلاعاتی مردم و از سوی دیگر ضعف اطلاعاتی ادارات و نهادهای دولتی را عوامل تشدید مشکلات حوزه اسناد و املاک در استان دانست و به‌ضرورت فرهنگ‌سازی جهت ترغیب به معاملات رسمی تأکید کرد.
درحالی‌که بر اساس اعلام اداره کل ثبت‌اسناد و املاک استان در هفت‌ماهه نخست سال جاری ۲۹ هزار و ۲۳۶ سند تک‌برگی صادر شده است، آمارها از کاهش پنج‌درصدی صدور سند که بخش عمده آن به رکود بازار خرید و فروش ملک و زمین برمی‌گردد اشاره دارد.
به گفته دهقانی علاوه بر این در بخش مسکن مهر نیز با وجود صدور هزار و ۲۱۸ مورد سند در هفت‌ماهه امسال، آمارها از کاهش در مقایسه با سال گذشته خبر می دهند.
ضعف ادارات در احصا اطلاعات املاک
نکته‌ای که مدیرکل ثبت‌اسناد و املاک استان اردبیل از بدو تصدی‌گری خود برجسته دیده است مشکلاتی است که از سوی دستگاه‌های اجرایی به وجود می‌آید.
بطوریکه به عقیده دهقانی اغلب دستگاه‌ها اطلاعات کافی در خصوص املاک خود ندارند و اگر از مدیران دستگاه‌ها سؤال شود که چند مورد زمین سنددار یا ملک سنددار و چند مورد فاقد سنددارند پاسخ صحیح از تعداد اندکی شنیده خواهد شد.
مدیرکل ثبت‌اسناد و املاک استان معتقد است چنین نگرشی آسیب‌هایی را به دنبال داشته و در برخی مواقع املاک دولتی به دلیل نداشتند سند مورد تعرض قرار می‌گیرند.
وی که نقش رسانه‌ها در خصوص جلب‌توجه مدیران برای احصا آمار اسناد اداره تحت مدیریت خود کلیدی می‌داند، ازجمله اقدامات کاهش مضرات این خلأ اطلاعاتی را راه‌اندازی سیستم جدید تثبیت مالکیت(کاداستر) عنوان کرد.
تلاش ثبت‌اسناد و املاک استان در سال‌های اخیر معطوف به عقد تفاهم‌نامه با دستگاه‌ها برای استفاده بهینه از این سیستم بوده و باوجوداینکه به گفته دهقانی ۸۶ درصد از خدمات ثبتی به‌صورت الکترونیکی صورت می‌گیرد اما همچنان از سوی دستگاه‌ها قصور داریم.
آگاه‌سازی مردم برای کاهش زمین‌خواری
اداره ثبت‌اسناد و املاک استان اردبیل با ۱۲۰ دفتر ثبت رسمی در گستره استان تثبیت مالکیت و رسمیت بخشیدن به اسناد را از وظایف خود می‌داند.
بااین‌وجود آفت زمین‌خواری و معاملات غیرقانونی به قوت خود باقی است که مدیرکل این مجموعه اجرایی آن را منتصب به نه ضعف عملکرد دستگاه‌های ناظر و مجری قانون بلکه به ضعف آگاهی مردم می‌داند.
وی در این خصوص گفت: ازجمله اقدامات برای ممانعت از زمین‌خواری توجه به تغییر کاربری‌ها است که باید دستگاه‌ها به وظیفه ذاتی خود عمل کنند؛ چراکه مواردی داریم که تغییر کاربری نامطلوب مشکلاتی را به دنبال داشته است.
وی بی‌نظمی برآمده در حوزه مالکیت‌ها را موجب سوءاستفاده افراد سودجو دانست و متذکر شد: مردم اگر به سمت معاملات رسمی بروند بسیاری از تخلفات کاهش خواهد یافت.
مدیرکل ثبت‌اسناد و املاک استان به نهایی شدن آیین‌نامه پیش‌فروش ساختمان‌ها اشاره کرد و افزود: به‌عنوان‌مثال مشاوران املاک از نوشتن قرارداد پیش‌فروش منع شده‌اند و اگر بنویسند مرتکب جرم خواهند شد.
دهقانی همچنین معاملات قول‌نامه‌ای را فاقد اعتبار دانست و تأکید کرد: با مرگ موکل این معامله باطل است و هرچند می‌توان به‌صورت قول‌نامه‌ای خریدوفروش داشت اما قانون چنین معامله‌ای را حمایت نمی‌کند.
خریدوفروش مسکن مهر با قول‌نامه صحیح نیست
مشابه موضوعی که دهقانی به آن اشاره دارد در خریدوفروش مسکن مهر مشاهده می‌شود که متأسفانه به دلیل تأخیر قابل‌توجه در صدور سند اغلب به‌صورت قول‌نامه‌ای انجام می‌شود.
مدیرکل ثبت‌اسناد و املاک استان در پاسخ به سؤال یکی از خبرنگاران در خصوص زمان صدور اسناد مسکن مهر تأکید کرد: اگر از طرف تعاونی و راه و شهرسازی درخواستی باشد ما برای صدور مالکیت آماده‌ایم و دلیل اینکه در برخی صادر نشده فرد با تعاونی مشکل دارد و به ما برای صدور سند مراجعه نکرده است.
دهقانی همچنین معاملات قول‌نامه‌ای مسکن مهر را فاقد وجاهت قانونی دانست و تأکید کرد: معامله قول‌نامه‌ای در دفاتر نمی‌تواند ثبت رسمی شود و اگر مسکن سند نداشته باشد نمی‌توان خریدوفروش آن را ثبت رسمی کرد.
وی افزود: اگر به‌صورت وکالتی و قول‌نامه‌ای نیز به فروش برسد با فوت موکل باطل است و عملاً دست خریدار را خالی می‌گذارد.
وی ازجمله دلایل گرایش به معاملات قول‌نامه‌ای را هزینه بالای معاملات ازجمله شهرداری و حتی دفاتر ثبت عنوان و تأکید کرد: هزینه‌های بالا موجب شده مردم به سمت معاملات قول‌نامه‌ای روی بیاورند.
کاهش آمار ازدواج و طلاق در اردبیل
مدیرکل ثبت‌اسناد و املاک استان همچنین به وضعیت آمار ازدواج و طلاق ثبت‌شده نیز اشاره کرد و گفت: ما فقط ازدواج و طلاق‌های رسمی را ثبت می‌کنیم و اگر ازدواج و طلاق غیررسمی بوده باشد در آمار ما نیامده است.
وی بابیان اینکه در هفت‌ماهه سال گذشته ۱۱ هزار و ۲۲۷ ازدواج و در هفت‌ماهه امسال ۱۰ هزار و ۶۳۵ ازدواج ثبت‌شده است، افزود: ازدواج‌ها با کاهش پنج‌درصدی همراه است.
دهقانی در خصوص وضعیت طلاق افزود: در هفت‌ماهه سال گذشته هزار و ۶۵۰ طلاق و در هفت‌ماهه امسال هزار و ۵۵۴ طلاق ثبت‌شده که باز کاهش دارد و بااین‌وجود برای هر شش مورد ازدواج یک مورد طلاق به ثبت رسیده است.