خبرگزاری مهر- گروه استانها: استان گلستان به دلیل وجود گونه‌های مختلف جانوری همواره موردتوجه شکارچیان مجاز و غیرمجاز بوده است. این افراد بدون در نظر گرفتن قوانین شکار با گلوله‌های سربی به استقبال جانورانی می‌روند که بسیاری از آن‌ها گلستان را تنها برای استراحتگاه موقت سفر خود انتخاب کرده‌اند.
در آستانه فصل پاییز و شروع سرما، زیستگاه‌های آبی استان گلستان پذیرای صدها گونه از پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی است. چنگر، خوتکا، اردک سرسفید، اردک بلوطی، قو، غاز، پرستوهای دریایی، سلیم‌ها و کاکایی‌ها با طی هزاران کیلومتر از نواحی سردسیر شمالی به تالاب‌های استان مهاجرت کرده و نیمی از سال را در این مکان‌ها سپری میکنند.
به گفته برخی شکارچیان و کارشناسان، در سال‌های قبل برخی گونه‌ها مانند اردک چشم‌سفید، اردک سر طلایی، عقاب دریایی و بعضی گونه‌های دیگر در تالاب‌های منطقه مشاهده می‌شدند که در سال‌های اخیر این‌گونه ها را کمتر می‌توان مشاهده کرد.
در سال‌های گذشته سکوت سازمان محیطزیست در برابر شکار گونه‌های کم یاب آن‌ها را در معرض خطر انقراض قرار داد و اکنون نیز هزاران پروانه شکار صادرشده، به‌صورت قانونی یا غیرقانونی انتظار حیوانات بی‌دفاعی را می‌کشند که بسیاری از آن‌ها تنها مهمان کشور ما هستند.
این در حالی است که سال ۹۳ مجوز پروانه شکار صادر نشد و همه منتظر بودند امسال هم این اتفاق در محیطزیست کشور بی افتد، اما به‌یک‌باره خبر صدور این پروانه شکار محیط زیستی ها را متعجب کرد و برای همه یک علامت سؤال باقی گذاشت، چرا صدور پروانه شکار؟
پروانه شکار در ۱۰ استان کشور صادر نمی‌شود
این دستورالعمل در ۱۰ استان اصفهان، البرز، تهران، بوشهر، ایلام، خراسان رضوی، قم، کردستان، هرمزگان و قزوین اجرا نمی‌شود و پروانه شکار پرندگان وحشی در این ۱۰ استان صادر نخواهد شد. در این میان گلستان با بخت بد روبه‌رو بوده است چراکه مجوز پروانه شکار در گلستان صادرشده است.
بحث حیات‌وحش در زیستگاه‌های گلستان همواره موردتوجه بوده و گونه‌های مختلفی در زیستگاه‌های جنگلی، کوهستانی و دشت هرکدام متناسب با پتانسیل‌های موجود زیست و زادآوری میکنند.
در همین ایام هم خبرهایی از شکارچیان غیرمجاز و لاشه حیواناتی شنیده می‌شود که نشان میدهد گلستان در این زمینه بسیار آسیب‌پذیر است.
کارشناسان زیادی معتقدند، شکار اولین معضل محیط زیستی در استان گلستان است که باید با نگاه ویژه‌ای به این مسئله نگاه کرد. کمبود بیش از ۲۰۰ محیط‌بان در گلستان تائید کننده این مطلب است که یکی دیگر از مشکل‌های محیط زیستی گلستان بحث حفاظت است. نیروهای انسانی و تجهیزات در این استان به نسبت نیرو، امکانات و تجهیزات شکارچیان بسیار کم است و این به‌شدت مشکل‌ساز شده است. هر دو این مسائل در کنار هم بحران محیط زیستی را در گلستان بیشتر کرده است.
مجوزهای شکار در گلستان محدود شود
حجت‌الاسلام مصطفی حقی دادستان گرگان هم در صحبت‌های پیشین خود رشد بی‌رویه مجوز سلاح و مهمات شکاری در استان را موردانتقاد قرار داد و گفت که «با در نظر گرفتن استان گلستان بهعنوان یکی از قطب‌های توریستی در کشور، دادن مجوزهای شکار باید محدود شود و بر اساس برنامه باشد».
از طرفی تفنگ‌های چند ده‌میلیونی و حتی بیشتر شکارچیان نشان میدهد، شکار در بسیاری از موارد ضرورت زندگی آن‌ها نیست و افراد بیشتر بر اساس علاقه‌مندی و تفریح به این کار می‌پردازند. صحبت باکسانی که مجوز شکاردارند تائید کننده این مطلب است که هزینه اسلحه، فشنگ و رفت‌وآمد آن‌ها بیشتر از قیمت ریالی شکارشان است.
شکارمشکل انحرافی در فرهنگ ما است
رئیس انجمن حمایت از حیوانات در گفتگو با خبرنگار مهر کشتار آزاد حیوانات را بهعنوان یک «مشکل انحرافی در فرهنگ محیط زیست» عنوان میکند.
مسعود شکیبا رجوع به دین را مورد تأکید قرار میدهد و میگوید: با تکیه‌بر رفتار و کلام پیامبران و ائمه باید بدانیم که چگونه با محیطزیست و حیوانات رفتار کنیم.
وی با تأکید بر اینکه هر آفریده‌ای که کشته می‌شود، تسبیح‌گویی از جهان حذف می‌شود، ادامه میدهد: برای یک مسلمان دور از اخلاق است که مبحث کشتن و شکار کردن را با عنوان ورزش و تفریح مطرح کند.
شکیبا تأکید میکند: در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که هرروز زنگ خطر انقراض گونه‌ای را در دنیا می‌شنویم و به‌عین شاهد انقراض بسیاری از گونه‌ها هستیم.
۸۴۰۰پروانه شکار در سال ۹۲ صادرشده است
آمارها نشان میدهد که در سال ۱۳۹۲ تنها در گلستان هشت هزار و ۴۰۰ پروانه شکار صادرشده است. هر پروانه شکار در یک روز مجوز شکار چهار پرنده را دارد و در هفته دو روز و در یک ماه ۸ روز می تواند شکار کند. با توجه به اینکه در سال ۹۲ فصل شکار سه ماه طول کشید با یک حساب سرانگشتی هر پروانه شکار در هر ماه میتواند۳۲ پرنده شکار کند که با احتساب ۸۴۰۰ پروانه شکار صادر شده ماهی ۲۶۸ هزار و ۸۰۰ شکار می شود. یعنی در طول فصل سه ماهه شکار در سال ۱۳۹۲بیشتر از هشت هزار پرنده وحشی تنها در گلستان از بین رفته است.
در سال ۱۳۹۳ که صدور پروانه شکار صادر نشده است، ۳۱۱ مورد پرونده تخلف در گلستان تشکیل‌شده است و ۴۶۱ متخلف هم دستگیرشده‌اند. با توجه به ۳۶۵ روز سال و آمارهای پرونده‌های تخلف و تعداد متخلفین تقریب هرروز حیات‌وحش گلستان درگیر این مسئله بوده است.
این مشکلات و اهرم‌های قانونی در بحث قانون‌گذاری و جرائم شکار و صید و کمبود منابع انسانی و تجهیزات مخصوصاً در منطقه گرگان و استان شکارهای غیرمجاز را خیلی زیاد کرده است. آمارها نشان میدهد نمی‌توان با این تعداد نیروی انسانی نظارت کامل وجود داشته باشد.
ضرر و زیان‌های شکار حیوانات افزایش پیدا کرده است
به اعتقاد کارشناسان وقتی دارندگان سلاح برای دریافت مجوز اقدام میکنند، برخی افراد احساس میکنند که با دریافت جواز می‌توانند هر کاری در حوزه حیات‌وحش انجام دهند. در واقع داشتن سلاح سبب می‌شود تا برخی افراد با این اسلحه وارد محیطزیست شده و در مسیر به حیوان یا وحوشی برخورد و اقدام به شکار کنند.
مشکلات قضایی موجود در برخوردمحیطبانان و شکارچیان هم باعث شده خطر همیشه برای محیطبانان وجود داشته باشد. فرمانده یگان حفاظت محیطزیست گلستان در گفتگو با خبرنگار مهر از افزایش ضرر و زیان‌های شکار حیوانات و مجازات شکارچی‌های غیرمجاز میگوید.
کریمالله تازیکه بابیان اینکه باید در بحث فرهنگ‌سازی کار شود، ادامه میدهد: ما می خواهیم تخلفی انجام نشود چراکه احیا کردن یک‌گونه بسیار سخت است تا بخواهیم ده‌ها میلیون تومان برای شکار یک‌گونه بگیریم.
وی از گستردگی منطقه می گوید و تاکید میکند: بر اساس وسعتی که منطقه دارد نیرو کم داریم و مشکلات ما درزمینه امنیت جانی زیاد است.
تازیکه ادامه داد: اطلاع‌رسانی و آشنا کردن شکارچیان با قوانین و مقررات باید از طرف محیطزیست و همچنین دستگاه‌هایی که مبادرت به واگذاری سلاح میکند انجام شود.
وی در خصوص صدور پروانه شکار در نیمه دوم امسال می گوید: شکار در مناطق چهارگانه (پارکملی، اثر طبیعیملی، پناهگاهحیات وحش و منطقه حفاظت شده)، مناطق شکار ممنوع و پنج منطقه که بهعنوان قرق اختصاصی پیشنهادی به شورای عالی محیط زیست اعلام شده است ممنوع بوده و دریافت کنندگان پروانه، صرفا مجاز به شکار در مناطق آزاد طبق ضوابط مربوطه هستند.
فرمانده یگان حفاظت محیطزیست گلستان از استفاده پروانه شکار در روزهای پنجشنبه و جمعه سخن میگوید و ادامه میدهد: هر شکارچی فقط مجاز به دریافت پروانه در یکی از چهار گروه اعلام شده از سوی سازمان حفاظت محیط زیست است و دارنده پروانه هریک از گروه ها مجاز به شکار گونه هایی از سایر گروه ها نمی باشد.
وی افزود: هر شکارچی فقط مجاز به دریافت پروانه در یکی از استان ها است و دارنده یک نوع پروانه خاص شکار از یک استان نمی تواند همان پروانه را از استان دیگری دریافت کند
تازیکه با بیان اینکه حداقل ۵۰ درصد از پروانه های صادره به شکارچیان بومی اختصاص دارد، گفت: جوامع محلی محروم که وابستگی معیشتی به شکار دارند در اولویت دریافت پروانه شکار قرار دارند.
حیات وحش گلستان در سال‌های اخیر آسیب های زیادی از شکار دیده است و آمارها نشان می دهد از این لحاظ بسیار شکننده است. با توجه به اینکه در سال گذشته پروانه شکار پرندگان وحشی صادر نشده بود، توقع این می‌رفت سازمان محیطزیست همان گونه که نگاه حساسی به بهره برداری از جنگل ها و اصرار بر تنفس ۱۰ ساله بهره برداری از جنگل ها دارد نسبت به حیات وحش هم نگاه ویژه ای داشته باشد چرا که مدیریت در این حوزه اختصاصا به سازمان حفاظت محیط زیست برمی گردد.
گزارش: مریم رضایی