به گزارش خبرنگار مهر، حملات تروریستی جمعه ۲۲ آبان پاریس حاوی چند نکته بود؛ نکاتی همچون گسترش تفکرات افراطی در میان محرومان و به حاشیه رانده شدگان در غرب، سهل انگاری نهادهای امنیتی غرب درباره خطرات بالقوه و ... .
برای تشریح بهتر این وضعیت با دکتر «کریم پاکزاد» عضو موسسه روابط بین الملل و بنیاد مطالعات بین المللی و استراتژیک فرانسه به گفتگو نشستیم. متن این مصاحبه به شرح زیر است:
*با توجه به آنکه نیروهای امنیتی فرانسه نتوانسته بودند به گونه ای شایسته شبکه های داعش در این کشور را شناسایی کنند، حملات جمعه شب پاریس موضوعی غافلگیر کننده به نظر می رسد. به نظر شما چرا نهادهای امنیتی فرانسه نتوانسته اند این حمله را از پیش حدس زده و پیش بینی کنند؟
در این شکی نیست که سرویس های امنیتی فرانسه نتوانستند به موقع اطلاعات کافی بدست آورند تا از وقوع چنین تراژدی ای جلوگیری کنند. این کمبود زمانی بیشتر نمودار می شود که بعدا فهمیده شد یکی از این تروریست ها با نام «اسماعیل عمر مصطفی» قبلا اقامتی در سوریه داشته و از چندین سال به این طرف در مواردی چند به سبب جرایمی که مرتکب شده بود مورد پیگرد پلیس قرار داشت. ولی آنچه که او را از حیطه ظن سرویس های امنیتی بدور داشته بود این بود که او درمسایلی مربوط به شبکه های تروریستی ظاهرا دخیل نبود.
عامل دیگر این بود که تمام این تروریست ها، گرچه افراطیون فرانسوی بودند اما در فرانسه حقوق شهروندان تا زمانیکه مراجع صلاحیت دار آنها را محکوم ننموده باشند، از پیگرد محفوظ هستند. همچنین سه نفر از تروریست ها که در حملات پاریس سهم داشتند در بروکسل ـ بلژیک زندگی می کردند و در آنجا هم در فیلتر سرویس های امنیتی قرار نداشتند. با وجود این فکر می کنم که بعد از سپری شدن مدتی بحث روی ضعف سرویس های امنیتی حتما صورت خواهد گرفت.
*بعد ازحملات پاریس شاهد جدی تر شدن دولت فرانسه برای مبارزه با داعش بودیم به نظر شما چرا کشورهای غربی تا پیش از آنکه بطور مستقیم مورد تهدید قرار نگیرند، اقدامی عاجل را برای از بین بردن مشکل انجام نمی دهند؟
این جزو عکس العمل مشروع یک فرد یا یک کشور است که زمانیکه خود وی مورد حمله مستقیم قرار می گیرد بطور جدی تر و با اراده مستحکمتری به دفاع از خود برمی خیزد. این در واقع یک قانونمندی تقریبا طبیعی است. در سال های گذشته فرانسه از یکطرف روی مبارزه علیه داعش و خطری که این گروه برای تمام منطقه داشت مستقر بود و از طرف دیگر نظام سوریه و بشار اسد را مسؤل اوضاع ناهنجار سوریه می دانست اما بعد از حملات تروریستی اخیر در پاریس شاهد تغیراتی در استراتژی فرانسه در سوریه هستیم و فرانسوا اولاند رییس جمهوری این کشور با اعلام جنگ برضد تروریسم، سعی در ایجاد یک ائتلاف بین المللی قوی تر و همگون تری که در آن روسیه و ایران نقش مهم نظامی و سیاسی را بازی خواهند کرد، دارد.
*بیش از یک سال از تشکیل گروه ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا می گذرد اما با این حال این گروه توفیق چندانی در مبارزه با داعش نداشته است. نظر به آنکه داعش تفاوت های زیادی با گروه هایی همچون القاعده دارد چرا کشورهای غربی در مبارزه با آن تعلل می کنند؟
بله، ائتلاف بین المللی که سال گذشته علیه داعش تشکیل شد موفقیت زیادی نداشته است. علل آنرا می توان چنین ارزیابی کرد که در وهله این ائتلاف از همگونی کامل بر خوردارد نبود. در میان بیش از ۵۰ کشوری که عضو این ائتلاف بودند در حقیقت امریکا، فرانسه و تا حدی انگلیس در حملات هوایی یا مسلح ساختن ارتش عراق و کردها در عراق و سوریه نقش داشتند. برخی از این کشورها مانند عربستان سعودی در گذشته متهم بودند که به داعش کمک می کنند ولی عضو ائتلاف بودند، ترکیه که عضو پیمان نظامی ناتو است و سرمایه گذاری زیادی در حمایت از اپوزیسیون مسلح سوری نموده تا این اواخر عضو این ائتلاف نبود. ثانیا، مبارزه علیه داعش اساسا با بمباران هوایی صورت می گیرد که این نوع عملیات عدم تاثیرگذاری خود را به اثبات رسانده است.
در مناطقی که پیروزی هایی بدست آمده به سبب نیرو های زمینی است مانند پیشمرگه های کرد سوریه در کوبانی و یا آزادی سنجار توسط کردهای عراقی. من شخصا معتقد هستم که برای نابود کردن داعش از سوریه و عراق باید در عین اینکه استراتژی گذشته را باید ادامه داد باید ابتکار ایجاد نیروهای زمینی، کردها و حتی ارتش این کشور را در دست گرفت. این امر وقتی ممکن است که توافق روی یک راه حل سیاسی برای حل بحران سوریه بین کشور های ذینفع وجود داشته باشد، چیزی که روز شنبه ۱۲نوامبر در کنفرانس وین در مورد سوریه با اشتراک روسیه و ایران حاصل شد.