به گزارش خبرگزاری مهر، محمدجواد دهقانی ISC)) اعلام کرد: دیپلماسی علمی و فناوری ذاتا امکان تبدیل علم به قدرت را فراهم می آورد. سند سیاست های کلان علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری تاکید ویژه ای بر دپیلماسی علم و فناوری دارد.
وی افزود: گسترش همکاری و تعامل فعال، سازنده و الهام بخش در حوزه علم و فناوری با سایر کشورها و مراکز علمی و فنی معتبر منطقه‌ای و جهانی بویژه جهان اسلام همراه با تحکیم استقلال کشور، استفاده از ظرفیت‌های علمی و فنی ایرانیان مقیم خارج و جذب متخصصان و محققان برجسته سایر کشورها بویژه کشورهای اسلامی حسب نیاز از جمله مباحثی است که در سند دپیلماسی علم و فناوری بر آن تاکید شده است.
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اظهار داشت: همچنین توسعه و تقویت شبکه‌های ارتباطات ملی و فراملی میان دانشگاه‌ها، مراکز علمی، دانشمندان و پژوهشگران و بنگاه‌های توسعه فناوری و نوآوری داخلی و خارجی و گسترش همکاری‌ها در سطوح دولتی و نهادهای مردمی با اولویت کشورهای اسلامی همگی در این سند به صورت بندهای جداگانه مورد تاکید قرار گرفته اند.
توسعه دیپلماسی علمی و فناوری یکی از اولویت ها و وظایف نظام آموزش عالی
وی با بیان اینکه بنابراین توسعه دیپلماسی علمی و فناوری یکی از اولویت ها و وظایف نظام آموزش عالی کشور است، افزود: متداول ترین روش سنجش دیپلماسی علمی شمارش تعداد پژوهش هایی است که با مشارکت بیش از یک کشور انجام شده باشد. همانند کمیت تولید علم و انتشار مقالات، در محاسبه میزان فعالیت کشورها در حوزه دیپلماسی علمی نیز پایگاه های استنادی مبنا قرار می گیرند.
دهقانی یادآور شد: بررسی میزان انتشارات علمی کشور در معتبرترین مجلات بین المللی در پایگاه استنادی آی. اس. آی (تامسون رویترز) در فاصله سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ نشان می دهد که دیپلماسی علمی کشور علیرغم تحریم های بین المللی رشد سریعی را تجربه کرده است.
روند رشد دیپلماسی علمی کشور در سال ۲۰۱۴
وی ادامه داد: براساس داده های مجلات پایگاه استنادی آی. اس. آی، در فاصله سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۱ میزان ۱۹٪ از کل تولید علم کشور با مشارکت حداقل یک کشور دیگر صورت پذیرفته است. از سال ۲۰۱۲ مجددا شاهد افزایش تعاملات علمی پژوهشگران کشور با محققان سایر کشورها بوده و در سال ۲۰۱۳ به رقم ۲۲٪ رسیده است. روند رشد دیپلماسی علمی کشور در سال ۲۰۱۴ نیز مجددا با یک افزایش یک درصدی به ۲۳٪ رسید.
رشد ۲۱ درصدی همکاری علمی ایران با سایر کشورها
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری (RICeST) گفت: داده‌های پایگاه استنادی اسکوپوس نیز نشان از افزایش همکاری های علمی بین المللی کشور دارند. در سال ۲۰۱۰ پژوهش های مشترک بین المللی ۱۸٪ از تولید علم کشور را در بر گرفته بودند. این رقم در سال ۲۰۱۱ به حدود ۱۷٪ کاهش یافت، اما مجددا در سال ۲۰۱۲ به ۱۸٪ رسید. روند رشد همکاری علمی ایران با سایر کشورهای جهان در سال ۲۰۱۳ به ۲۰٪ و سپس در سال ۲۰۱۴ به ۲۱٪ رسید.
وی تصریح کرد: مهمترین رکن توسعه دیپلماسی علمی پژوهشگران کشورند، از همین رو تشویق و حمایت پژوهشگران برای گسترش تعاملات علمی برون مرزی از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از راه های افزایش ارتباطات علمی استفاده از متخصصان و دانشمندان ایرانی غیر مقیم به منظور افزایش همکاری های علمی مشترک و بهره مندی از دانش و تجارب ارزشمند این عزیزان به صورت های مختلف است. ایجاد شبکه و گسترش تعاملات علمی در میان منخصصان و دانشمندان ایرانی سراسر دنیا باعث ایجاد شبکه تعاملات مستحکمی خواهد شد.
دهقانی اظهار داشت: سیاستگذاران علمی کشور لازم است با تعیین کشورهای هدف در رشته های مختلف اعم از کشورهای منطقه، جهان اسلام یا کشورهای پیشرفته تر علمی و مساله فعال سازی دپیلماسی علم و فناوری کشور را شتاب بخشند. برای دستیابی به این هدف می بایست هیات امنای دانشگاه ها و پژوهشگاه های کشور این مساله را بعنوان یک هدف اساسی در برنامه های استراتژیک و راهبردی دانشگاه ها در نظر بگیرند.