خبرگزاری مهر- گروه استانها: همواره با گسترش دانشگاه‌ها و مراکز علمی در سطح شهرها؛ تغییراتی در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی پدیدار شده است که علت آن ورود دانشجویان از سایر شهرها بافرهنگ متفاوت است و آن نیز در غایت منجر به زمینه‌های تغییر و تحول در سطح شهر می‌شود.
خراسان جنوبی به‌عنوان قطب علمی شرق کشور با بیش از ۵۰ هزار دانشجو در سطح دانشگاه‌های این استان نگاه عمیق تر مدیران دانشگاهی و استانی در برخورد با مشکلات این طیف و برنامه‌ریزی های کلان برای این قشر را می‌طلبد.
دانشجویان اهرمی کارآمد در چرخه اقتصادی شهر
علی دری راننده تاکسی شهری با اشاره به نقش دانشجویان در رونق بازار اقتصادی شهر می‌گوید: به نظر می‌رسد باوجود جمعیت بالای دانشجویان در شهر بیرجند رونق بازار و کسب‌وکار کسبه، رانندگان ناوگان حمل‌ونقل درون‌شهری، خشک‌شویی ها، کافی‌نت‌ها، تایپ و تکثیرها ... به‌طور مستقیم تحت تأثیر قرار دارد.
وی بیان داشت: با تعطیلی دانشگاه‌ها، بسیاری از مشاغل تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
یکی از کسبه نیز با تاکید به جایگاه دانشجویان در پیشرفت و توسعه جوامع می‌گوید: حضور بیش از ۳۰ هزار دانشجو در شهر بیرجند با توجه به پویایی و اقتضای سن جوانی، گرمی و نشاطی خاص به بازار بخشیده و به‌عنوان اهرمی کارآمد در چرخه اقتصادی شهر محسوب می‌شوند.
رضا بهدانی با اشاره به نقش دانشجویان و اساتید پروازی و تأثیر آنها در اقتصاد می‌گوید: رونق حاصل از وجود دانشجویان تنها در این موارد خلاصه نشده و با حضور دانشجویان در شهر، کلیه مشاغل و حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی تحت تأثیر قرارگرفته و رونق و نشاطی دوچندان می‌گیرند.
جایگاه نهادهای دانشگاهی و دانشجویان در ارتقاء فرهنگ عمومی
احمد نخعی، استاد دانشگاه با اشاره به نقش دانشجویان در حوزه‌های فرهنگی و سیاسی معتقد است: نهادهای دانشگاهی این پتانسیل و توانایی را دارند که در شیوه‌ها و الگوهای زندگی فرهنگ عمومی و ارتقای آن مؤثر باشند.
وی گسترش همایش‌ها و سمینارهای سیاسی- فرهنگی را از دیگر ظرفیت‌های دانشجویان و مراکز دانشگاهی دانسته و می‌گوید: گسترش نشریات محلی، افزایش فرهنگ مشارکت و خاصه مشارکت سیاسی، تغییر و تحولاتی را به سمت مدرن شدن با حفظ معیارهای بومی، فرهنگی و مذهبی از دیگر دستاوردهای فرهنگی حضور دانشجویان و ایجاد مراکز دانشگاهی است.
این استاد دانشگاه توسعه شهری و رشد بیرجند در سال های اخیر را متأثر از رشد و افزایش دانشگاه‌ها می‌داند و می‌گوید: در سال‌های اخیر با گسترش هر چه بیشتر دانشگاه‌ها در سطح استان و شهرستان، تغییراتی در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی پدیدار شده است چرا که ورود دانشجویان از دیگر شهرها بافرهنگ متفاوت، ضرورت و زمینه‌های تغییر و تحول در سطح شهر را فراهم می‌سازد.
وی وجود دانشگاه‌ها و دانشجویان را برای توسعه شهر بیرجند و استان خراسان جنوبی یک فرصت و نقطه مثبت دانسته و می‌گوید: مسئولان استانی باید در جهت بسترسازی مناسب برای جذب دانشجویان به استان برنامه‌ریزی طولانی و هدفمند کرده و از این نسل پویا و جوان در آبادانی هرچه بیشتر استان و شهرستان استفاده کنند.
هرچند حضور دانشجویان و ایجاد مراکز دانشگاهی در استان خراسان جنوبی از دید شهروندان به‌عنوان یک فرصت نامبرده می‌شود اما اینکه مدیران دانشگاهی و استانی از این فرصت تا چه حد بهره می‌برند جای تأمل دارد.
شهر دانشجویی باید متناسب نیازهای دانشجویی بسترسازی شود
به اصرار والدین برای ادامه تحصیل بیش از سه هزار کیلومتر از خانواده‌ام دور افتاده‌ام و در شهری با آب و هوایی کویری تحصیل می‌کنم آب و هوایی که در تمام طول عمرم تنها توصیف آن را شنیده بودم.
سینا نوری دانشجوی گیلانی ادامه می‌دهد: متأسفانه شهرستان بیرجند باوجود تاریخچه فرهنگی و پرچم‌دار بودن شهری دانشگاهی از بستر های مناسب زندگی دانشجویی بی‌بهره است، شهر دانشجویی باید متناسب نیازهای دانشجویی باشد.
وی با این توضیح ادامه می‌دهد: دانشجو به اقتضای سن جوانی نیازمند بسترهایی برای نشاط و تخلیه انرژی است که متأسفانه در این شهر نه کم که هیچ توجهی به این مقوله نشده است.
به اعتقاد وی بیرجند از امکانات تفریحی، در جهت نشاط اجتماعی برای شهروندان واقعاً کم بهره است و ظرفیت‌های طبیعی استان در ایجاد مراکز تفریحی نادیده گرفته‌شده‌اند و تحمل این شرایط وقتی سخت تر می‌شود که دیگر امیدی به آینده و اشتغال در بین دانشجویان نیست.
علی سرفرازی دیگر دانشجوی غیربومی در دانشگاه‌های بیرجند نیز با اشاره به برخی مشکلات دانشجویی می‌گوید: اینکه توقع داشته باشیم هیچ مشکلی وجود نداشته باشد دور از انتظار است اما متأسفانه اکثر جوانان غیربومی جدا از مشکلات دانشجویی به دلیل ضعف جاذبه‌های شهری در ماه‌های اول تحصیل در اینجا دچار افسردگی شده و عده‌ای قید تحصیل را زده و به شهر خود بازمی‌گردند.
خوابگاه‌ها و مشکلات عدیده دانشجویان
محدثه سلمان زاده از دانشجویان ترم سوم خوابگاهی، در ابتدای صحبتش می‌گوید: درس خواندن در خوابگاه غیرممکن است چون اغلب اتاق های خوابگاه فضای کوچکی دارد تا جایی که ممکن است در اتاق‌ها تخت تعبیه‌شده، دانشجویان زیادی در هر اتاق ساکن هستند و همین شلوغی مانع درس خواندن می‌شود و بیشتر مجبوریم از کتابخانه دانشگاه استفاده کنیم.
وی ادامه می‌دهد: تقریباً هرسال هزینه خوابگاه‌ها و سلف‌سرویس بیشتر می‌شود اما آیا مسئولان در کنار این افزایش قیمت، به مسئله افزایش رفاه دانشجویان خوابگاهی هم توجه می‌کنند؟
یکی دیگر از هم اتاقی های محدثه که در کنارش نشسته نیز با گلایه از وضعیت برخی خوابگاه‌ها می‌گوید: وجود سروصداهای فراوان، برخی رفتارهای نامناسب، شب زنده داری‌ها، اطمینان نداشتن از محیط زندگی برای گذاشتن وسایل گران‌قیمت، بی‌احترامی‌ها، کمبود مکان‌های نظافتی و ... از جمله هزاران مشکلاتی هستند که دانشجویان ساکن در خوابگاه‌ها با آنها مواجه هستند.
دغدغه‌هایی که تحصیل دانشجو را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند
ویدا تناکی به مشکل خوابگاه‌ها اشاره‌کرده و می‌گوید: پذیرش دانشجو بیش‌ازحد خوابگاه‌های دانشجویی باعث سردرگمی و آوارگی برخی دانشجویان می‌شود.
بنا به گفته وی بسیاری از دانشجویان شهرستانی به سبب نبود خوابگاه در دانشگاه‌ها، مجبورند در خانه های استیجاری زندگی کرده و برای سرشکن شدن بهای اجاره مدام دغدغه جذب هم اتاقی و حفظ او را داشته باشند، که این خود مشکلات عدیده‌ای را به دنبال دارد، دغدغه‌هایی که تحصیل دانشجو را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند.
زهرا احمدی نیز معتقد است: بی‌پولی و افزایش هزینه‌های جانبی تحصیل در شهر غریب و دور از خانواده از دیگر مشکلات دانشجویان غیربومی است.
وی عنوان کرد: اغلب دانشجویان مجبورند برای حل این مشکلات مالی به انجام کارهایی با درامد پایین تن دهند.
به اعتقاد وی متأسفانه گاه عده‌ای از اساتید کتب تألیف خود را برای مطالعه به دانشجو معرفی می‌کنند که البته قیمت بالای این تألیفات خود برای دانشجویان بی‌بضاعت مسئله‌ساز است.
فرهاد هاشمی دانشجوی مکانیک از دیگر مشکلات دانشجویان به مواجه‌شدن با تعارض رفتاری اساتید مختلف اشاره‌کرده و می‌گوید: متأسفانه رفتار برخی اساتید در خورشان دانشجو نیست، به‌گونه‌ای که عده‌ای از استادان ترجیحاً در برابر برخی سؤالات دانشجویان به مقابله پرداخته و در کنار زیر سؤال بردن شخصیت دانشجو، از پاسخگویی سر باز می‌زنند.
ظهور و بروز جریانات سیاسی و فرهنگی در دانشگاه‌ها نسبت به گذشته بیشتر شده و در واقع جریانات سیاسی فعال شده است که جنبش نرم‌افزاری را پیش‌گرفته و سبب به حاشیه رفتن اهداف دانشگاه شده استدبیر انجمن اسلامی مستقل دانشگاه بیرجند سیاسی‌کاری در فضای دانشگاه را از دیگر مسائل دانشجویان دانسته و می‌گوید: مطالبه گری از مسئولان و حساس بودن نسبت به مسائل روز جامعه از ویژگی های یک دانشجوی انقلابی است.
مجتبی مرادی در گفت‌وگو با مهر بیان داشت: دانشجوی انقلابی سکوت در برابر مشکلات و تهدیدات را جایز نمی‌داند و برای رسیدن به اهداف انقلاب که تمدن اسلامی و حکومت مهدوی است تلاش می‌کند.
دبیر انجمن اسلامی مستقل دانشگاه بیرجند در خصوص وضع کنونی دانشگاه‌ها گفت: هم اکنون ظهور و بروز جریانات سیاسی و فرهنگی در دانشگاه‌ها نسبت به گذشته بیشتر شده و در واقع جریانات سیاسی فعال شده است که جنبش نرم‌افزاری را پیش‌گرفته و سبب به حاشیه رفتن اهداف دانشگاه شده است.
وی ادامه داد: این امر سبب شده تا حاشیه‌هایی در این فضا به وجود بیاید و کمتر به اصل و هدف دانشگاه‌ها که همان رشد علمی است توجه شود.
وی تاکید کرد: دانشجوی در فضای دانشگاه باید مطالبه گر حقوق به‌حق مردم و تحلیل گر فضای سیاسی جامعه باشد.
برنامه‌های دانشگاه بیرجند در بزرگداشت روز دانشجو
معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه بیرجند در خصوص برنامه‌های این دانشگاه برای روز دانشجو گفت: فضاسازی در همه بخش‌های دانشگاه، برگزاری مسابقه ادبی با موضوع روز دانشجو توسط کانون شعر و ادب، انتشار بروشور و روزنامه دیواری از جمله برنامه‌های دانشگاه بیرجند در این روز است.
محمدحسین قریشی در گفت‌و گو با مهر تریبون آزاد در دانشکده مهندسی، شب شعر دانشجویی و تریبون نقد عملکرد مسئولان دانشگاه، گفت‌وگوی آزاد دانشجویان با مسئولان در بخش‌های مختلف دانشگاه و صدور بیانیه روز دانشجو توسط بسیج دانشجویی دانشگاه را از دیگر برنامه‌های این روز بزرگ برشمرد.
وی به انتشار ویژه‌نامه‌ها در نشریات دانشجویی و برگزاری کرسی آزاداندیشی با عنوان «جنبش دانشجویی در گذر زمان» اشاره و افزود: گردهمایی دانشجویان بسیجی دختر با عنوان «ما زنده‌ایم» در روز ۱۴ آذرماه در دانشگاه بیرجند نیز از برنامه‌های بسیج دانشجویی دانشگاه بیرجند بوده است.
وی میثاق با شهدای ۱۶ آذرماه و حضور بر مزار شهدای گمنام دانشگاه توسط کانون حماسه و دفاع، اهدای خون توسط کانون هلال‌احمر و نشست صمیمانه دانشجویان با اعضای هیئت رئیسه دانشگاه در محل خوابگاه سرو و صدف، مسابقه عکس دانشجویی به همراه برگزاری نمایشگاه را از دیگر برنامه‌های ویژه این روز دانست.
برگزاری مناظره «نفوذ و نقش جنبش دانشجویی در تحولات دهه اخیر»
معاون فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند از برگزاری مناظره با موضوع «نفوذ و نقش جنبش دانشجویی در تحولات دهه اخیر» به مناسبت ۱۶ آذر خبر داد.
رضا دستجردی در گفت‌وگو با مهر در خصوص دیگر برنامه‌های این دانشگاه در روز دانشجو گفت: برگزاری مسابقات فرهنگی و ورزشی همچون تیراندازی، والیبال و اردو برای برادران و خواهران به مناسبت روز دانشجو از برنامه‌های جانبی این روز در دانشگاه خواهد بود.
وی افزود: مناظره‌های اختصاصی به مناسبت روز دانشجو با موضوع نفوذ و نقش جنبش دانشجویی در تحولات دهه اخیر با حضور سه مهمان کشوری از دیگر برنامه‌های دانشگاه علوم پزشکی است.
وی تصریح کرد: در این جلسه فعالان فرهنگی دانشجویی که در طول سال تحصیلی در تشکل‌ها و کانون‌ها فعالیت داشته‌اند موردتقدیر قرار خواهند گرفت.
وی در پایان از تکمیل خوابگاه ۲۸۰ نفره دختران دانشگاه علوم پزشکی خبر داد و اظهار امیدواری کرد: این خوابگاه با حضور مقام عالی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی در اوایل دی ماه افتتاح شود.
برنامه‌های گرامیداشت روز دانشجو در دانشگاه پیام نور استان
مدیر فرهنگی دانشگاه پیام نور خراسان جنوبی هم در خصوص برنامه‌های این دانشگاه برای روز دانشجو، گفت: برگزاری کرسی آزاداندیشی با موضوع شبکه‌های اجتماعی برگزاری همایش دین و اسلام با نگاه به رسانه‌های با حضور میهمانان برجسته از برنامه‌های روز دانشجو در این دانشگاه است.
علی دقیقی برگزاری مسابقات ورزشی بین دانشگاهی والیبال بانوان و فوتسال آقایان، غبارروبی مزار شهدای گمنام در دانشگاه، مراسم زیارت عاشورا و ... را از دیگر برنامه‌های این دانشگاه در ایام گرامیداشت دانشجو عنوان و بیان کرد: کرسی آزاداندیشی با موضوع آسیب‌شناسی اجتماعی مواد مخدر در جوانان در همه مراکز و واحدهای پیام نور استان از هفته گذشته آغاز و تا پایان آذرماه ادامه دارد.
وی در پایان یادآور شد: در این ایام کتب پیام نور با تخفیف ۲۰ درصد برای دانشجویان نمونه توسط نماینده فروش کتب پیام نور به فروش خواهد رسید.