خبرگزاری مهر- گروه استانها: استان خراسان شمالی در شمال شرق کشور، در حد فاصل دو قطب زیارتی مشهد مقدس و سیاحتی شمال کشور قرار گرفته، موضوعی که سبب شده تا سالانه افزون بر ۲۰ میلیون مسافر عبوری از محورهای آن به سوی مقاصد مختلف گذر کنند.
این استان با ۲۸ هزار کیلومتر مربع مساحت و مناطق وسیع کوهستانی، پنج هزار و ۶۳۱ کیلومتر راه اصلی، فرعی و روستایی با ۲۱ گردنه خطرناک کوهستانی دارد و اگرچه تمام راه‌های اصلی و فرعی آن آسفالت است اما از مجموع چهار هزار و ۶۲۴ کیلومتر راه روستایی موجود در آن، تنها ۴۰درصد از این راه‌ها آسفالت بوده و مابقی خاکی و شوسه هستند.
ده‌ها میلیون مسافرعبوری و نزدیک به یک میلیون جمعیت خراسان شمالی که در طول سال در محورهای این استان تردد می‌کنند، افزون بر انتظارات و خواسته‌های به حقی در زمینه آسفالت، تعریض و بهسازی جاده‌ها، نیازمند خدمات راهداری مختلف دیگری هستند که در طول سال و بنا به شرایط مختلف آب و هوایی به آن نیاز پیدا می کنند.
در زمینه ارائه خدمات مختلف راهداری به مردم و مسافران از جمله بازگشایی راه‌ها و جلوگیری از انسداد آنها در فصول سرد و روزهای برفی، در کنار مدیریت راهداران و راهنمایی نیروهای پلیس راه، ماشین آلات راهداری و توانمندی آنها نیز نقش ویژه ای دارند، به همین دلیل حضور به موقع عوامل راهداری و آماده به کار بودن ماشین آلات و تجهیزات آنها در مواقع بحران و تمامی فصول سال ضرورت دارد.
بر این اساس توجه به نوسازی ماشین آلات راهداری همواره یکی از اولویت‌ها و دغدغه‌های ادارات راه وشهرسازی به منظور بهبود خدمات بوده و از طرف دیگر مدیریت صحیح ماشین آلات و تجهیزات راهداری با اجرای برنامه‌های دقیق و بازدیدهای دوره‌ای و تعمیرات به موقع تجهیزات سبب کاهش مصرف سوخت ومدیریت هزینه‌ها می‌شود.
اما در خراسان شمالی با وجود داشتن حدود شش‌هزار کیلومتر راه اصلی و فرعی و قرار گرفتن این استان در حدفاصل استان‌های شمالی کشور وخراسان رضوی که منجر به بیشترین بار ترافیکی می‌شود، متأسفانه میانگین سن ماشین آلات راهداری به طور متوسط پنج سال از میانگین کشوری این ناوگان عقب‌تر است.
ناوگان راهداری مسن؛ چالش راهداران خراسان شمالی
علی اصغر بدیعی مقدم، مدیرکل راه و شهرسازی خراسان شمالی در این زمینه در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به کمیت و کیفیت ماشین آلات راهداری در خراسان شمالی، می‌گوید: مجموع ماشین آلات سبک، سنگین و نیمه سنگین راهداری در این استان ۲۶۷ دستگاه است.
خراسان شمالی با وجود داشتن حدود شش‌هزار کیلومتر راه اصلی و فرعی و قرار گرفتن این استان در حدفاصل استان‌های شمالی کشور که منجر به بیشترین بار ترافیکی می‌شود، متأسفانه میانگین سن ماشین آلات راهداری به طور متوسط پنج سال از میانگین کشوری این ناوگان عقب‌تر است
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر در حوزه سن و مدل ماشین آلات راهداری، این استان از میانگین کشوری پنج سال عقب‌تر است، می‌افزاید: میانگین سن جزئی ماشین‌آلات سبک، سنگین و نیمه سنگین راهداری خراسان شمالی به ترتیب ۱۸، ۲۷و ۲۲سال است.
بدیعی مقدم اضافه میکند: این در حالی است که اکنون میانگین سن ماشین‌آلات سنگین کشور۱۷ سال، در نیمه سنگین ۱۵سال و در سبک ۱۴سال بوده و خراسان شمالی به طور متوسط پنج سال از میانگین کشوری عقب‌تر است.
وی اظهار میکند: اداره کل راه و شهرسازی خراسان شمالی به منظور جبران عقب ماندگی پنج ساله استان از میانگین کشوری در بحث ماشین آلات راهداری اقداماتی را در دستور کار خود قرار داده، اما سایر مسئولان دستگاه‌های اجرایی هم باید این اداره کل را در بحث تامین اعتبار یاری کنند.
به گفته بدیعی مقدم با خرید هشت دستگاه گریدر و دو دستگاه کامیون تا پایان آذرماه جاری بخشی از این عقب ماندگی جبران می‌شود.
وی با یادآوری اینکه در سفر مقام معظم رهبری به خراسان شمالی نیز اعتباراتی در راستای تقویت ماشین آلات راهداری استان مصوب شد، می‌گوید: با تخصیص اعتبارات مصوب سفر مقام معظم رهبری در این حوزه ۱۶دستگاه گریدر و کامیون خریداری و بخشی از مشکلات موجود مرتفع شد.
با وجود تخصیص اعتبارات سفر رهبری هنوز هم در بخش ماشین آلات راهداری کمبودهای زیادی در خراسان شمالی وجود دارد که باید نسبت به رفع آنها اقدام شود
مدیرکل راه و شهرسازی خراسان شمالی می گوید: اما نوسازی ناوگان راهداری استان در سال‌های اخیر و ورود۷۰ دستگاه ماشین آلات جدید راهسازی به خراسان شمالی از سال ۸۴ تاکنون، سن کلی ماشین آلات راهداری استان را به ۱۹سال کاهش داده است.
وی تصریح میکند: با وجود تخصیص اعتبارات سفر رهبری هنوز هم در بخش ماشین آلات راهداری کمبودهای زیادی در خراسان شمالی وجود دارد که باید نسبت به رفع آنها اقدام شود.
فرسودگی ۳۵ درصد ماشین آلات راهداری در خراسان شمالی
بدیعی مقدم در ادامه با اشاره به فرسودگی ماشین آلات راهداری موجود در خراسان شمالی، اظهار میکند: اکنون ۳۵ درصد ماشین آلات راهداری استان به دلیل فرسودگی از کارافتاده یا نیمه فعال است.
وی با بیان اینکه فرسودگی ماشین آلات راهداری یکی از معضلات و چالش های اصلی راهداران این استان است، می افزاید: درحال حاضر در خراسان شمالی ۱۵ درصد ماشین آلات راهداری غیرقابل استفاده بوده و۲۰ درصد نیز نیمه فعال و یا نیازمند تعمیر همیشگی است.
به گفته بدیعی مقدم اکنون عمرمتوسط ماشین‌آلات راهداری فعال درخراسان شمالی ۱۷.۷ سال است؛ این درحالی است که ۱۵ درصد ماشین آلات نیز کاملا از کار افتاده‌اند و در مورد ۲۰ درصد ماشین آلات تعمیری نیز همواره می بایست ۴۰ تا ۴۵ درصد قطعات آنها تعویض شوند تا امکان استفاده از آنها وجود داشته باشد.
کمبود راننده ماشین‌آلات راهداری در خراسان‌شمالی
یکی دیگر از مشکلات مربوط به بخش راهداری در خراسان شمالی کمبود راننده برای ماشین آلات این بخش است که در مواقع بحران و فصول سرد سال به مشکلی مضاعف بدل می‌شود.
محمد مشتری، مدیر راهداری اداره کل راه و شهرسازی خراسان شمالی در این زمینه در گفتگو با خبرنگار مهر، می گوید: بخش راهداری این اداره کل با کمبود شدید راننده ماشین آلات مواجه است.
وی با بیان اینکه به دلیل کمبود راننده هر سه تا چهار دستگاه ماشین راهداری به یک راننده تحویل داده شده است، می افزاید: در چند سال اخیر بسیاری از این نیروها بازنشسته شده و می بایست نیروهای جدیدی به جای آنها به کار گیری شوند، اما متاسفانه مجوز جذب نیروی راننده در اداره کل راه وشهرسازی استان نداریم.
مشتری با اشاره به اینکه این اداره کل با کمبود۴۰ تا ۵۰ درصدی نیروی راننده ماشین آلات راهداری مواجه است، اظهار میکند: باید در این زمینه چاره ای اندیشیده شود چرا که ارائه خدمات مطلوب به مردم و مسافران در جاده‌ها، نیازمند تقویت تجهیزات و نیروی انسانی بخش راهداری است.
یکی دیگر از مشکلات مربوط به بخش راهداری در خراسان شمالی کمبود راننده برای ماشین آلات این بخش است که در مواقع بحران و فصول سرد سال به مشکلی مضاعف بدل می‌شود
و آخر کلام اینکه با توجه به آغاز بارش‌های برف پاییزی و نزدیک شدن فصل زمستان، بسته شدن راه‌های کوهستانی و همچنین گردنه‌های برف‌گیر این استان، آیا وزارت راه و شهرسازی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی و استانداری خراسان شمالی در راستای رفع مشکلات راهداری، ماشین آلات و به ویژه راننده مورد نیاز ماشین آلات سنگین، به منظور بازگشایی سریع راه‌ها، خدمات رسانی به زائرین و جلوگیری از هزینه‌های سنگین اسکان مسافران جامانده در برف وسرما، قدمی برمی دارند؟
بدون شک تدابیر و اقدامات موثر دستگاه‌های فوق در آستانه فصل زمستان به ویژه در مواقع بحران می‌تواند زمینه خدمت رسانی مطلوب به مردم و مسافران را فراهم و مشکلات پیش رو را به حداقل برساند.