خبرگزاری مهر-گروه استانها: کتاب تاریخ روستاهای استان مرکزی را که ورق می‌زنیم هر برگش مزین به نام بزرگ مردی است که نقش به سزایی در رشد و توسعه علمی و سیاسی کشور داشته است.
از روستای «هزاوه» که دوران کودکی امیرکبیر را بر دیوار کوچه باغ های قدیمی خود حک کرده تا روستای گرکان که دکتر قریب، پدر طب کودکان را به کشورمان تقدیم کرد.
گذشته از جاذبه‌های این چنینی،طبیعت بکر و زیبای برخی روستاهای استان مرکزی با آداب و رسوم خاص این روستاها نیز از دیگر ظرفیت‌های گردشگری روستایی در استان مرکزی است.
بی توجهی به صنعت گردشگری و مغفول ماندن گردشگری روستایی در میان این پرونده حجیم و راکد، طی سال های اخیر باعث شده تا همواره سهم استان مرکزی در بخش جذب گردشگران، علیرغم موقعیت جغرافیایی خاص و قرار گرفتن در مرکز کشور کمتر شود.
ضرورت احداث اقامتگاه در روستاهای دارای جاذبه گردشگری
امیرعباس احمدی، کارشناس مدیریت گردشگری در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: استان مرکزی گنجینه‌ای از روستاهای دارای ظرفیت گردشگری را در دل خود جای داده که در صورت کمی توجه و حمایت، می‌توان ضمن ایجاد بسترهای گردشگری روستایی در استان منبع درآمد خوبی برای مردم این مناطق ایجاد کرد.
وی افزود: برخی جاذبه‌های گردشگری در روستاهای استان مرکزی منحصر به فرد است و برخی از این جاذبه‌ها از لهجه و گویش خاص مردم آنها گرفته تا سوغات محلی این روستاها را در هیچ نقطه از کشور نمی‌توان مشاهده کرد.
احمدی ادامه داد: توسعه گردشگری روستایی اگر چه یکی از طرح‌های جامع برای رونق روستاهای استان مرکزی است اما اجرای این طرح بدون فراهم کردن زیرساخت‌های لازم امکان‌پذیر نیست.
وی شناساندن روستاها به گردشگران را مهم‌ترین رکن ترویج گردشگری روستایی در استان برشمرد و ادامه داد: جای این اقدام در گردشگری روستایی استان مرکزی خالی است و می‌توان گفت تاکنون حتی یک پوستر از روستاهای استان تهیه نشده تا مردم و علاقه مندان با جاذبه‌های روستایی استان مرکزی آشنا شوند.
احمدی تأمین اقامتگاه در مناطق روستایی که ظرفیت گردشگری دارند را یکی از ضروری‌ترین اقدامات در راستای توسعه گردشگری روستایی دانست و گفت: باید با ایجاد این زیرساخت ها زمینه حضور گردشگران در منطقه ایجاد شده و همچنین در کنار آن باید ایجاد سرویس‌های بهداشتی، محل نشیمن و استراحت و مواردی از این قبیل در این روستاها فراهم شود.
وی افزود: توسعه زیرساخت های گردشگری در روستاها باید با توجه به کالبد و معماری روستا انجام شده و به گونه‌ای اقدام شود که فعالیت‌های عمرانی در مسیر توسعه گردشگری این روستاها از جذابیت روستا و انگیزه گردشگران نکاهد.
این کارشناس مدیریت گردشگری از بی توجهی به جلوه جاده‌های روستایی در استان مرکزی انتقاد کرده و افزود: در جاده‌های روستایی منتهی به مناطق گردشگری باید جاده‌ای برای بازدیدکنندگان طراحی شود تا گردشگر نه تنها از طی مسیر خسته نشده بلکه از آن لذت نیز ببرد.
توسعه گردشگری روستایی عامل درآمدزایی و اشتغال در روستا است
سیامک سلیمانی، مدیرکل دفتر امور روستایی استانداری مرکزی نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر بیان کرد: بخش قابل توجهی از مشکلات پیش روی روستاهای استان مرکزی را می‌توان با کمی سرمایه گذاری در توسعه گردشگری روستایی مرتفع کرد.
وی افزود: گردشگری روستایی صنعت پاکی در مسیر توسعه هر منطقه است که می‌تواند ضمن ایجاد بسترهای شغلی مناسب برای روستاییان، از حداقل ظرفیت های روستایی برای مردم منطقه درآمدزایی ایجاد کند.
سلیمانی با اشاره به اجرای طرح شناسایی ظرفیت های گردشگری روستایی استان مرکزی طی یک سال گذشته ادامه داد: حاصل این کار اجرای طرح توسعه گردشگری روستایی در شش روستای استان مرکزی به صورت پایلوت است.
مدیرکل دفتر امور روستایی استانداری مرکزی بیان داشت: روستای عنبرته شازند، ضیاء آباد در بخش مرکزی شازند، روستای اسکان بخش زالیان، ابراهیم آباد اراک، دهستان جاسب، هستیجان دلیجان و روستای چناغچی خرقان، شش روستای پایلوت استان مرکزی است که طرح توسعه گردشگری روستایی در آنها در حال انجام است.
سلیمانی گفت: در هر یک از این روستاهای شش گانه بر اساس ظرفیت و جاذبه گردشگری موجود در آنها، نسبت به سرمایه‌گذاری و اجرای طرح توسعه گردشگری اقدام شده است.
وی در بخش دیگر سخنان خود به ویژگی‌های شاخص برخی روستاهای استان مرکزی از جمله روستای هزاوه اشاره کرد و افزود: روستای هزاوه به عنوان روستای هدف گردشگری روستایی در استان مرکزی است که با توجه به جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی روستا، مقرر شده ضمن نصب تندیس امیرکبیر، شاهد تحویل منزل تاریخی امیرکبیر از میراث فرهنگی به دهیاری روستا به منظور آغاز عملیات بهسازی و مرمت آن، ساماندهی تپه جوار امامزاده هزاوه بعد از تعیین تکلیف مالکیت آن و همچنین اصلاح معابر منتهی به منزل امیرکبیر در آن باشیم.
مدیرکل دفتر امور روستایی استانداری مرکزی با اشاره به دیگر ظرفیت‌های گردشگری روستایی مغفول مانده در استان مرکزی، بیان داشت: روستای تاد یکی دیگر از روستاهای استان مرکزی که کمتر کسی می‌داند این روستا زادگاه نظامی گنجوی بوده و این ظرفیت می‌تواند در کنار دیگر ظرفیت های گردشگری روستاهای استان، موجب جذب گردشگران شود.
سلیمانی ادامه داد: پنج دانگ منزل منسوب به نظامی گنجوی در این روستا توسط دهیاری روستا تملک شده و تنها یک دانگ از این ملک باقی مانده تا مالکیت کامل در اختیار دهیاری قرار گرفته و عملیات مرمت آن آغاز شود.
فرهنگ گردشگری در روستا باید ترویج شود
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر، به ظرفیت های گردشگری روستایی استان اشاره کرده و بیان کرد: این استان با در بر داشتن پکیج کامل گردشگری روستایی می‌تواند به قطب گردشگری روستایی کشور تبدیل شود.
سیدمحمد حسینی افزود: استان مرکزی یکی از استان‌های برخوردار از ظرفیت‌های گردشگری است اما نتوانسته از این امتیاز آن طور که باید طی سال‌های گذشته بهره‌مند شود.
وی با اشاره به ظرفیت‌های گردشگری طبیعی در استان بیان داشت: ما در این استان هم شاهد وجود کویر هستیم و هم باغات گل و گیاه، استانی که در کنار این وجود این ظرفیت ها از داشتن غارهای زیبا، بیشه‌های منحصر به فرد و آبشارهای خارق العاده نیز برخوردار است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی ترویج فرهنگ گردشگری در روستاهای استان را یکی از اولویت‌های کاری مجموعه تحت مدیریت خود برشمرد و گفت: باید با ترویج این فرهنگ، زمینه‌ای فراهم شود تا مردم روستا بتوانند ضمن آن که خود را برای میزبانی از گردشگران آماده می‌کنند، زمینه ارائه خدمات به گردشگران و کسب درآمد نیز در آنان ایجاد شود.
حسینی محرومیت استان مرکزی از زیرساخت های گردشگری روستایی را یکی از مشکلات در مسیر توسعه این نوع گردشگری عنوان کرد و افزود: کارهای صورت گرفته در این بخش اندک بوده و به هیج وجه کافی نیست و اگر ما خواهان حضور پررنگ گردشگران در روستاها هستیم، باید این زیرساخت‌های جذب گردشگر را در روستاها فراهم کنیم.
وی با تاکید بر ضرورت توجه به صنایع‌دستی هر منطقه و احیای هنرها و رشته‌های منسوخ شده ادامه داد: تولید سوغات اعم از تولیدات محلی، لبنی، باغی و خشکبار می‌تواند به رونق روستاها کمک کرده و جذابیت‌های روستا برای حضور گردشگران را افزایش دهد، ضمن اینکه توجه به این بخش موجبات ایجاد اشتغال در روستاها را نیز فراهم می‌کند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی بی‌توجهی به تبلیغات و معرفی نشدن ظرفیت‌های گردشگری روستایی استان را عامل افول صنعت گردشگری روستایی طی سال های اخیر در استان مرکزی برشمرد و گفت: این ضعف باعث شد تا گردشگری روستایی استان نتواند به اهداف پیش‌بینی‌شده خود طی سال‌های گذشته برسد.
حسینی بحران کم آبی را از دیگر موانع پیش روی توسعه گردشگری در روستاهای استان مرکزی برشمرد و ادامه داد: این مسئله اگر با دقت مدیریت نشود، بخش گردشگری را با چالش‌های اساسی همراه می‌سازد.
با توجه به روند شدید مهاجرت از روستا به شهر در استان صنعتی مرکزی، به نظر می رسد فعال کردن صنعت گردشگری در روستاهای دارای ویژگی جذب گردشگر، علاوه بر آنکه برای استان درآمدزایی ایجاد می کند و سبب آشنایی مردم اقصی نقاط کشور با پیشینه تاریخی و فرهنگی استان می شود، گامی در جهت توسعه روستا و حل معضل فعلی اشتغال در روستاها است.
گزارش: ثمین مامقانی نژاد