خبرگزاری مهر - گروه سیاست: ناصر کاشانی نماینده سنی مذهب مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی، معتقد است که طالبان در زمانی که حکومت افغانستان را برعهده داشتند، نتوانستند تعرض و ناامنی در مرز های ایران و استان سیستان و بلوچستان به وجود آورند؛ بنابراین نباید از تصرف یک استان در افغانستان به دست طالبان نگران شد زیرا قطعا نمی‌تواند تاثیری در امنیت مرزهای جمهوری اسلامی داشته باشد.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس تأکید دارد که اقدامات اخیر سپاه پاسداران و نیروی انتظامی در جذب نیروهای بومی و استخدام رسمی آن ها تاثیر به سزایی در افزایش امنیت سیستان و بلوچستان منطقه دارد.
وی همچنین از اقدامات سپاه در حوزه های عمرانی و سپاه در توسعه منطقه ابراز رضایت کرده و معتقد است، اگر دولت هم مانند سپاه (که عملا در توسعه منطقه وظیفه ای ندارد) وارد شود، مشکلات و محرومیت های استان حل خواهد شد.
نماینده مردم زاهدان تصریح می‌کند: دولت با شعار ایجاد معاونت اقوام و مذاهب رای بالایی از مردم استان سیستان و بلوچستان کسب کرد، اما آقای یونسی در حد مشاور ارشد رئیس جمهور است که اختیارات اجرایی هم ندارد.
این نماینده اهل سنت مجلس شورای اسلامی در خصوص انتخابات و نقش شورای نگهبان نیز می‌گوید: برای شورای نگهبان نامزدهای اهل سنت و اهل تشیع تفاوتی ندارند، در برخی موارد نامزد های اهل تشیع به خاطر تخلفاتی که وجود داشته، رد صلاحیت شده اند.
وی هم چنین در آستانه هفته وحدت از برداری و وحدت شیعیان و اهل سنت منطقه ابراز رضایت کرده و بر لزوم احترام و بزرگداشت بزرگان منطقه تاکید می‌کند.
نماینده مردم زاهدان در مجلس با اشاره به کارشکنی های افغانستان در عدم پرداخت حق آبه ایران جهت احیای دریاچه هیرمند، از استراتژی جدید سازمان محیط زیست برای احیای تالاب هامون خبر داده و اظهار می‌دارد: این تالاب در مرزهای افغانستان و ایران قرار دارد و می تواند به نقطه مشترکی برای حل این مشکل تبدیل شود.
متن کامل این گفتگو به شرح زیر است:
اخیرا طالبان استانی در افغانستان را تصرف کرده است، بازگشت ناامنی ها در افغانستان چه تاثیری در امنیت استان سیستان و بلوچستان دارد؟
ایران کشوری است که دارای تاثیرات منطقه ای و جهانی است. اتکا به عنایت خداوند و رهبری داهیانه مقام معظم رهبری موجب شده که طالبان حتی زمانی که حکومت افغانستان را برعهده داشتند، هیچگاه جرأت نکنند به ایران تعرضی کنند. شرایط استان سیستان و بلوچستان، شرایط خاص مرزی است. بنابراین باید همواره آمادگی های دفاعی وجود داشته باشد تا بتوانند مرزهای گسترده را حفظ کنند. نظام جمهوری اسلامی، نظامی مقتدر در منطقه است و در حالی که همه کشورهای اطراف ما دچار آشوب هستند، امنیت خوبی در کشور ما وجود دارد.
اخیرا رویکردی نسبت به مردم بودمی منطقه بوجود آمده است و مجددا مانند گذشته به مردم منطقه اعتماد شده است. چند صد سال پیش نیروی نظامی در منطقه ما وجود نداشته و مردم منطقه با هدایت ریش سفیدان مرزهای مشترک کشور را از تعرض اجانب حفظ کرده اند.
سپاه پاسداران درحال حاضر از نیروهای بومی سیستانی و بلوچ استخدام رسمی می کنند. نیروی انتظامی هم مرزبانی را از طریق نیروهای بومی انجام می دهد و سهمیه خاصی برای مردم بومی منطقه قرار داده است.
از مقامات بالای نظام و سپاه تشکر می کنیم که به این نتیجه رسیدند و از نیروهای بومی برای حفظ امنیت استان استفاده می کردند. سپاه پاسداران درحال حاضر از نیروهای بومی سیستانی و بلوچ استخدام رسمی می کنند. نیروی انتظامی هم مرزبانی را از طریق نیروهای بومی انجام می دهد و سهمیه خاصی برای مردم بومی منطقه قرار داده است.
تکفیری‌ها و داعشی‌ها تلاش دارند که در مناطق مرزی و اهل تسنن ما نفوذ فکری کنند؛ وضعیت ترویج این تفکرات در استان سیستان و بلوچستان چگونه است؟
استان سیستان و بلوچستان مرزهای مشترکی با مرزهای کشورهای آشوب زده افغانستان و پاکستان دارد و در طول تاریخ مردم بلوچ و سیستانی از مرزها دفاع کرده‌اند. مردم این استان افراد دین‌داری هستند که در چارچوب مرزهای ایران زندگی می کنند. تاریخ هم بر این امر گواه است. تفکری که همیشه مردم این منطقه دنبال کرده اند، تفکر ایرانی - اسلامی بوده و همواره به صورت مسالمت آمیز در کنار هم زندگی کرده‌اند. باید از ظرفیت علما و بزرگان منطقه استفاده کنند. هر چه به این افراد احترام گذاشته و بهای بیشتری داشته شود، حل مشکلات بهتر خواهد بود.
اسلام دین اعتدال است، اسلام دین خشونت نیست. شیعه و سنی مسلمان هستند و هر کسی شهادتین را بگوید، مسلمان است. اختلاف عقاید میان شیعیان و اهل سنت وجود دارد که این اختلافات بنیادی و اساسی نیست. باید وحدت همواره حفظ شود. جامعه بلوچ در تمام مناسبت ها که نیاز به حضورشان است، حضور یکپارچه و گسترده ای دارد.
دشمن از راه های نفوذ استفاده می کند و در صدد ایجاد اختلاف میان اهل تشیع و اهل تسنن است.
دشمن از راه های نفوذ استفاده می کند و در صدد ایجاد اختلاف میان اهل تشیع و اهل تسنن است. باید تبعیض مثبتی نسبت به استان های محروم صورت گیرد. هیچ راه دو بانده ای در استان سیستان و بلوچستان وجود ندارد. اگر در استان جاده های چهاربانده و دو بانده ایجاد شود، تصادفات کاهش یافته و رضایت مردم افزایش می یابد. بسیار بد است که در نظام جمهوری اسلامی هنوز در شهر زاهدان گاز وجود ندارد.
اخیرا با اصرار، آقای زنگنه وزیر نفت را به استان آوردیم تا وضعیت عدم وجود انرژی و سوخت را در منطقه بررسی کند. باید گاز و صنعت وارد منطقه سیستان شود. دیدگاه ها در حال حاضر تغییر کرده است پیش از این دیدگاه های صرف امنیتی بوده، اما امروز دیدگاه ها منعطف شده است.
کمترین نرخ خشونت در استان سیستان و بلوچستان وجود دارد و وقتی یک مساله کوچک در استان بوجود می آید، در بوق و کرنا می رود. در حالی که همان اتفاقات صد برابر بیشتر در تهران می افتد، اما صدایی از کسی بلند نمی شود. رونق اقتصادی در ایجاد امنیت در منطقه بسیار مهم است. اگر امنیت اقتصادی وجود داشته باشد، مردم دست به قاچاق نمی زنند.
کمترین نرخ خشونت در استان سیستان و بلوچستان وجود دارد و وقتی یک مساله کوچک در استان بوجود می آید، در بوق و کرنا می رود. در حالی که همان اتفاقات صد برابر بیشتر در تهران می افتد، اما صدایی از کسی بلند نمی شود.
علت اصلی قاچاق در منطقه ما، فقر و بیکاری است. بسیاری از فرزندان ما در قاچاق سوخت و تیراندازی هایی که به ماشین ها می شود، آتش گرفته و می‌سوزند. باید مُسکن های موقتی برای حفظ مردم اندیشید. الحمدالله نظام جمهوری اسلامی ایران در منطقه سیستان و بلوچستان کارهای زیادی انجام داده، اما عمق محرومیت ها در استان ما زیاد است.
باید در استان ما کار زیادی انجام شود تا همسطح استان های دیگر توسعه یابد. عدالت به معنای کمک به همه به صورت یکسان نیست؛ بلکه به معنای حمایت بیشتر از مناطق توسعه نیافته است.
سپاه پاسداران در سال های اخیر فعالیت هایی در استان سیستان و بلوچستان انجام داده است؛ ارزیابی های شما از فعالیت های این نهاد برای توسعه استان چیست؟
سپاه پاسداران در حالی طرح های عمرانی مهمی را در استان سیستان و بلوچستان افتتاح کرده است که وظیف اش نیست. دولت هم می تواند در کنار سپاه اقداماتی را بریا توسعه استان بردارد
سپاه طرح های بسیار خوبی در استان دارد. یک ماه پیش سردار پاکپور (فرمانده نیروی زمینی سپاه) به استان آمد و طرح های بسیاری بررسی و افتتاح شد. سپاه کارهای خوبی انجام می دهد که وظیفه اش نیست. دولت می تواند همراه با سپاه کار کند تا مشکلات توسعه ای استان را حل کند و اشتغال های زودبازده ایجاد کند. روحیه سپاه، یک روحیه مردمی است. از چندین طرح با حضور علما رونمایی کرده اند. ما از همه بنیادهای خیریه، ستادهای اجرای فرمان امام(ره) و بنیاد غدیر انتظار داریم به مردم محروم استان کمک کنند. مردم ما، مردمی خونگرم، وفادار و بسیار مهمان نواز هستند. یک قدم برای مردم بردارید، صد قدم برای شما برمی دارند.
فضای انتخابات در استان سیستان و بلوچستان چگونه است؟ آیا شورای نگهبان نگاه یکسانی به نامزدهای اهل تسنن و اهل تشیع برای بررسی صلاحیت ها دارد؟
بیشترین رأی به آقای روحانی را مردم سیستان و بلوچستان دادند. مردم در انتخابات مجلس نیز پای صندوق ها حضور خواهند داشت. به جرأت می‌توانم بگویم پرشورترین انتخابات در سیستان و بلوچستان برگزار می شود. هر کسی با هر عقیده ای در انتخابات حضور می یابد.
شورای نگهبان در احراز صلاحیت نامزدهای انتخابات میان نامزدهای اهل سنت و اهل تشیع تفاوتی قائل نمی شود. بسیاری از کاندیداهای اهل تشیع بودند که به دلیل برخی مسائل و مشکلاتشان توسط شورای نگهبان رد صلاحیت شده اند. در انتخابات اخیر نیز نسبت تعداد نامزدهای اهل تسنن و اهل تشیع یکسان بود.
شورای نگهبان در احراز صلاحیت نامزدهای انتخابات میان نامزدهای اهل سنت و اهل تشیع تفاوتی قائل نمی شود
عملکرد دولت در حوزه رسیدگی به اقوام و مذاهب چطور بوده است؟
آقای رئیس جمهور با شعار ایجاد معاونت اقوام و مذاهب رای مردم استان سیستان و بلوچستان را جلب کردند، اما مشاور ارشد در امور اقوام و مذاهب منصوب کردند، آقای یونسی دستیار ارشد اقوام و مذاهب است که از اختیارات محدودی برخوردار است. به هر حال هر دولتی با شعاری روی کار می آید و آقای روحانی نیز با شعار ایجاد معاونت اقوام و مذاهب مردم استان را جذب کرد. در جامعه ایرانی در جامعه ایرانی اقوام گوناگونی وجود دارند که ظرفیت مهمی برای کشور است. بنابراین باید دولت توجه ویژه ای به اقوام داشته باشند.
آقای رئیس جمهور با شعار ایجاد معاونت اقوام و مذاهب رای مردم استان سیستان و بلوچستان را جلب کردند، اما مشاور ارشد در امور اقوام و مذاهب منصوب کردند، آقای یونسی دستیار ارشد اقوام و مذاهب هستند که از اختیارات محدودی برخوردارند.
اخیرا آقای یونسی در استان ما در همایشی در خصوص عقاید اهل سنت در خصوص عاشورا حضور یافتند. جلساتی را نیز با سایر تشکل ها داشتند. ما هم انتظار داریم آقای یونسی در این بخش فعال تر عمل کند. آقای یونسی باید توجه داشته باشد که این مردم وفادار به کشور و نظام هستند ودوست دارند در اداره کشور و نظام سهیم باشند. با توجه به جمعیتی که این استان دارد باید از افراد پایبند به نظام برای اداره کشور استفاده کنند.
قرار بود برای وزارت ورزش کـُرد اهل سنت منصوب شود که نشد اما بنده به خاطر جلوگیری از سوءاستفاده دشمنان از آقای گودرزی دفاع کردم.
جامعه بلوچ همواره خود را در چارچوب مرزهای ایران تعریف کرده است و قوم اصیل ایرانی است و استفاده از جوانان استان در اداره کشور و استان باعث ایجاد خودباوری میان جوانان خواهد شد. زندگی مسالمت آمیزی میان شیعیان و اهل تسنن در کشور ما وجود دارد. وحدت خوبی میان اهل تشیع و اهل تسنن در استان سیستان و بلوچستان وجود دارد و سال های سال این مردم در کنار هم زندگی کرده‌اند.
یکی از مناقشات مهم ایران و افغانستان که چندی پیش هم وزیر امور خارجه برای پاسخگویی در خصوص آن به مجلس فراخوانده شد، حق‌آبه ایران از رود هیرمند است؛ در این زمینه دولت چه اقداماتی انجام داده است؟
تالاب هامون از مهمترین و استراتژیک‌ترین تالاب های جهان است در منطقه مهمی مثل سیستان قرار دارد. مردم سال های سال در کنار این تالاب زندگی می کردند تا قبل از سال ۷۶ که خشکسالی بوجود آمد، معیشت زندگی مردم از طریق این تالاب میگذشت. بعد از خشکسالی، زندگی از این منطقه رخت بربست و این مکان به قبرستانی تبدیل شده و مردم از این منطقه به مناطق حاشیه ای کوچ کرده اند. برخی از روستاهای اطراف تالاب زیر طوفان های شنی که از سطح این دریاچه بلند شده، مدفون شده اند.
نمایندگان سیستان جلسات متعددی با سازمان محیط زیست و خانم ابتکار داشتند و پیگیری های زیادی انجام شده است. سازمان محیط زیست جلساتی با رئیس جمهور افغانستان برگزار کرده است. طرف افغانستانی معتقد است که بیشتر از حق‌آبه به ایران می رسد و سرریز سدها را جزو حقابه حساب می کند، در حالی که حقابه قراردادی بوده است که بین ایران و افغانستان در سال ۵۳ بسته شده است.
جمهوری اسلامی به افغانستان کمک های زیادی می کند؛ برق به افغانستان صادر می شود و چندین سال برادران افغانی را در کشور خود جای دادیم، البته برادران افغانی به ترتیب بر اساس تصویب شورای عالی امنیت ملی در برخی استان های مرزی حضور ندارد، اما در بیشتر شهرهای کشور برادران افغان زندگی کرده و شغل دارند.
وزارت خارجه باید حق آبه ایران را پیگیری کند. متاسفانه کشور افغانستان حکومت باثباتی نداشته و تابع قانون و مقررات خاصی نیستند. ممکن است رئیس جمهور این کشور قولی بدهد، اما در ایالات تصمیم دیگری گرفته شود. در بسیاری از مواقع مشاهده کردیم که از طریق ریش‌سفیدان و برخی ارتباطات مشکلات حل شده، حتی یک‌بار با ورود علما، سدها باز شده و آب وارد تالاب شد. راه حل این مشکل مذاکرات و دیپلماسی در سطح ملی و محلی است که باید به صورت همزمان با استراتژی مشخص انجام شود؛ باید طرف افغانستانی در برابر خدماتی که از ایران دریافت می کند، وظایف خود را انجام دهد.
البته آنها هم اعلام می کند که خشکسالی در افغانستان نیز وجود دارد و به همین دلیل، آب کمتری به دریاچه وارد می شود.
ایران سدسازی‌هایی به صورت خیرخواهانه در افغانستان انجام داده است که حق‌آبه ایران پشت این سدها جمع شده است؛ آمریکایی ها هم شیطنت‌هایی می کنند، آمریکایی ها سد کجکی بسیار بزرگی در افغانستان ساخته اند که این سد نیز مانع از ورود آب به هیرمند می شود.
سیستان با این تاریخ کهن مردمش دچار بحران های بزرگی هستند که موجب کوچ آنها شده است؛ سال ۴۶ خشکسالی ۶ ماهه ای اتفاق افتاد و بسیاری از مردم بلوچ به استان گلستان کوچ کرده اند. امروز ۲۰ درصد جمعیت استان سیستان را مردم بلوچ تشکیل می دهند.
راه حل این مشکل حق آبه ایران مذاکرات و دیپلماسی در سطح ملی و محلی است که باید به صورت همزمان با استراتژی مشخص انجام شود. سازمان محیط زیست با استراتژی جدید احیای تالاب هامون که در کشور افغانستان هم گسترده است قصد حل این مشکل را دارد.
در حال حاضر نیز خشکسالی‌های اخیر موجب کوچ مردم به استان های بزرگی مثل خراسان شده است. اگر این مشکل حل نشود آینده خوبی را برای سیستان پیش‌بینی نمی‌کنیم.
طوفان شن، مشکلات تنفسی، قلبی و عروقی مردم استان سیستان و بلوچستان را تهدید می کند. زمانی که بحث حق‌آبه مطرح می شود، مقامات افغانستان نیز جبهه گرفته و دلایل غیرمنطقی مطرح می‌کنند. در صورتی که مسئولان وزارت خارجه این بحث را در قالب احیای تالاب بزرگ هامون مطرح کنند، مشکل بهتر حل می شود. زیرا بخش بزرگی از این تالاب در کشور افغانستان قرار دارد. حل این مشکل نیازمند پیگیری های مستمر است. باید از ظرفیت های محلی و ریش‌سفیدان استفاده کرد.
وضعیتی که در استان ما در خصوص طوایف و عشیره ها وجود دارد، در کشور افغانستان نیز وجود دارد. بنابراین استفاده از ظرفیت های محلی و ریش سفیدان می‌تواند چاره‌ساز باشد.
گفتگو: فهیمه رضیان