خبرگزاری مهر – گروه استانها: پیچ‌های تند بر روی کوه‌های مرتفع مسافران را از کنار دریای خزر به شهری در دامنه کوه سبلان که همیشه پوشیده از برف است، می‌رساند.
هر چهار محور ورودی و خروجی اردبیل در منتهی‌الیه خود گردنه پرپیچ‌وخمی دارد که موجب شده است استان سردسیر اردبیل در بیش از نیمی از سال بارش برف و باران داشته باشد و شهروندان از اینکه از شهریورماه بخاری‌ها را روشن کرده و تا اردیبهشت‌ماه نیز روشن نگاه دارند، تعجب نمی کنند.
محصور شدن اردبیل در بین ارتفاعات و وجود گردنه‌های متعدد در جغرافیای آن لزوم آمادگی برای زمستان و بارش برف را دوچندان می‌سازد و برخلاف برخی استانها که آمادگی زمستانی و راهداری زمستانی را فقط در زمستان تجربه می‌کنند، اردبیل از ابتدای پاییز مهیای بارش‌های برف و باران است.
به‌مانند سال‌های گذشته طرح امداد و نجات زمستانی در اردبیل از ۲۳ آذرماه امسال آغازشد و با این‌وجود بررسی خبرگزاری مهر نشان می‌دهد برخی مشکلات سال‌های گذشته به سال جاری نیز انتقال‌یافته و باوجود تأکید حتی از سوی خود مسئولان راه به‌جایی نبرده است.
ازجمله ساماندهی وضعیت راهداران است که به عقیده مسئولانی که در عملیات برف‌روبی حضور مستقیم داشته‌اند ایثارگرانه بوده و خارج از توان یک انسان عادی است.
کمبود نیروی راهدار در جاده‌های اردبیل
از ابتدای آذرماه وقتی اولین بارش‌ها آغاز شد راهداران روانه جاده‌ها می‌شوند و گاهی تا چند شبانه‌روز بدون خواب و استراحت پشت ماشین‌های برف‌روب می‌نشینند.
یکی از راهداران در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: یکبار به حدی خسته بودم که بدون آنکه بدانم پشت دستگاه از حال رفتم و همکارانم آمدند من را به اورژانس رساندند.
اسدی که به دلیل شغلش دچار مشکلات متعدد جسمی شده معتقد است در مقابل دریافتی راهداران بسیار ناچیز بوده و ما به زور می‌توانیم هزینه خود و خانواده‌مان را تأمین کنیم.
یکی دیگر از راهداران که به دلیل نشستن‌های طولانی‌مدت پشت ماشین برف‌روب به بیماری گرفتارشده و پزشک وی را از این شغل منع کرده است، دلیل ادامه کار خود را نیاز مالی عنوان می کند.
در زمستان امسال به گفته مدیر راهداری راه و شهرسازی استان ۳۶۰ نفر پرسنل راه و شهرسازی در قالب ۵۸ اکیپ قرار است در طرح امداد و نجات زمستانی مشارکت کنند.
تعدادی که هم مدیران راه و شهرسازی و هم مدیریت بحران استان اذعان دارند به دلیل وسعت بارش‌ها کافی نیست.
تا جایی که مدیرکل مدیریت بحران استانداری اردبیل به خبرنگار مهر گفت: تعداد نیروی راهدار در استان با کمبود مواجه است.
علی اسلامی تصریح کرد: بنده برای سرکشی به عملیات برف‌روبی می‌روم و به عینه می‌بینم که راهداران با ایثار فعالیت دارند و اگر ما به‌موقع و به‌اندازه حقوق آنها را ندهیم در حقشان اجحاف کرده‌ایم.
هرچند اسلامی تأکید دارد که نیروهای راهدار با همین تعداد توانسته اند زمستان سال گذشته آبرومندانه مسافران را در جاده‌های اردبیل راهی مقاصد خود کنند و هیچ مشکلی هم پیش نیامد اما نکته اینجا است که بخشی از رمق از دست رفته راهداران به‌واسطه کمبود امکانات است.
تجهیزات فرسوده پاسخگوی منطقه سردسیر نیست
هر راهدار علاوه بر اینکه کار چند همکار خود را انجام می‌دهد با مشکل تجهیزات فرسوده نیز مواجه است و اسدی معتقد است بسیاری از تجهیزات راهداری نیازمند تعمیر و نگهداری است.
باوجوداینکه استان اردبیل یک استان سردسیر بوده و بارش‌های برف آن در سطح عمومی شناخته شده است همچنان فرسودگی تجهیزات از دغدغه‌های جدی به شمار می رود که از سال گذشته انتقال‌یافته است.
در راهداری یک تعداد خودرو فرسوده وجود دارد که نگهداری آنها با توجه به کمبود اعتبارات مشکل ایجاد کرده استمدیرکل مدیریت بحران استاندار با قبول این معضل افزود: ما در راهداری یک تعداد خودرو فرسوده داریم که به نگهداری نیاز دارد و با توجه به کمبود اعتبارات مشکل ایجاد کرده است.
اسلامی تصریح کرد: لازم و ضروری است تجهیزات به‌روزرسانی شده و تجهیزات جدید خریداری شود.
وی با اذعان به اینکه خودروهای موردنیاز ازجمله برف‌روب، برف خور و نمک‌پاش در راه و شهرسازی استان و شهرداری‌ها مستقر است، اضافه کرد: بااین‌وجود اینکه باید تعداد افزایش یابد غیرقابل‌انکار است.
این تأکیدات در حالی است که در زمستان گذشته در چند مورد کمبود تجهیزات عملیات برف‌روبی و بازگشایی جاده‌ها را با تأخیر مواجه کرد.
۱۰۰ ها روستا در وضعیتی در برف گرفتار مانده بودند که راهداران شب و روز با تجهیزات فرسوده به جان برف‌ها افتاده بودند و با این‌وجود برف‌روبی‌ها به اتمام نمی‌رسید.
همین مشکلات موجب شد تا موضوع کمبود تجهیزات در راهدارخانه گردنه حیران طرح شود و با این‌وجود مدیر راهداری راه و شهرسازی استان با رد این کمبودها تأکید کرد: ما در گردنه حیران به‌اندازه کافی تجهیزات داریم.
باوجود تأکید خود مسئولان به کمبود امکانات که نفس راهداران را به شمارش انداخته از زمستان سال گذشته تا زمستان امسال تغییر محسوسی در وضعیت تجهیزات مشاهده نمی‌شود.
استفاده از ظرفیت بخش خصوصی برای جبران مافات
به گفته مدیرکل مدیریت بحران استاندار قرار است از ظرفیت بخش خصوصی هم در شهرها و هم در جاده‌ها استفاده شود و ما اگر به مشکل برخوردیم بخش خصوصی را فعال کنیم.
علی یوسف زاده مدیر راهداری راه و شهرسازی استان اردبیل نیز با اشاره به توزیع دستگاه‌های برف‌روب در سطح استان متذکر شد: حتی اگر در دستگاه‌ها با کمبود مواجه شویم از ظرفیت بخش خصوصی کمک خواهیم گرفت.
وی افزود: راهداران با ایثار و ازجان‌گذشتگی در جاده‌ها فعالیت دارند و ما برای اینکه بتوانیم برای زمستان امسال آماده شویم با ۱۷ اکیپ بخش خصوصی نیز عقد قرارداد کردیم تا اگر وضعیت بحرانی شد از ظرفیت آنها استفاده کنیم.
ضرورت ساماندهی نیروهای راهدار و افزایش دریافتی آنها و همچنین افزایش تعداد آنها سال‌ها است که تأکید می‌شود و با این‌وجود اقدام درخوری در این خصوص صورت نگرفته و برخی از این راهداران حتی از بیمه درمانی مناسب برخوردار نیستند.
بطوریکه اقدامات پیش‌بینی شده برای استفاده از ظرفیت بخش خصوصی درواقع کمک به عملیات برف‌روبی بوده و نیاز اصلی یعنی رسیدگی به معیشت راهداران را بی‌پاسخ گذارده است.
راه و شهرسازی: دست ما بسته است
برخی راهداران حتی در چارت سازمانی خود به‌عنوان راهدار شناخته نمی‌شوند و به همین دلیل از مزایای شغل سخت راهداری محروم‌اند. از سویی دریافتی برخی از راهداران در حد و حدود حقوق کارگری است.
به دلیل محدودیت اعتبارات نمی‌توانیم آن‌طور که باید در خدمت راهداران باشیم و امیدواریم اعتبارات مناسبی برای افزایش دریافتی راهداران منظور شودهزینه‌های درمانی آن هم در وضعیتی که نوع شغل خود ایجاد بیماری کرده است به‌ندرت از سوی بیمه‌ها تحت پوشش است و همه این‌ها در وضعیتی است که مدیرکل راه و شهرسازی استان دست این نهاد اجرایی در حمایت از راهداران را بسته می‌داند.
خلیل محبت خواه به خبرنگار مهر گفت: بیش از ۳۰۰ راهدار در جاده‌های ما مشغول به کار اند و ایثار و ازجان‌گذشتگی آنها ستودنی است.
وی افزود: به دلیل محدودیت اعتبارات نمی‌توانیم آن‌طور که باید در خدمت راهداران باشیم و امیدواریم اعتبارات مناسبی برای افزایش دریافتی راهداران منظور شود.
زمستان سخت و کار سخت راهداران
طرح امداد و نجات زمستانی در سال جاری برخلاف سال‌های قبل با تغییرات و سختی‌های بیشتری همراه خواهد شد.
بطوریکه از ابتدای پاییز زمزمه وقوع پدیده ال نینو و تأثیر آن در آب‌وهوای کشور موجب شد مدیریت بحران استانداری اردبیل برخلاف نظرات هواشناسی که تأثیر این پدیده را قبول ندارد جلسات متعدد تشکیل دهد تا اگر احتمالاً مشکلی پیش آمد بتواند نیازمندی شهروندان را تأمین کند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اردبیل در این خصوص متذکر شد: فرمانداری‌ها و دستگاه‌های محلی ملزم شده‌اند تا نیازمندی‌ها را تأمین کرده و خود را برای شرایط سخت آماده کنند.
تمامی اقدامات جامع آمادگی در مقابل سرما و کولاکی که هنوز دی‌ماه نرسیده تا مغز استخوان نفوذ دارد در وضعیتی است که همچنان سهم راهداران نامشخص است و مسئولان استانی برای بهبود معیشت این قشر برنامه عملیاتی در دست ندارند.
خبرنگار: ونوس بهنود