به گزارش خبرنگار مهر، سید عباس عراقچی با حضور در بخش خبری ساعت ۱۴ شبکه اول سیما درباره قانون جدید کنگره آمریکا، گفت: ما در حال نزدیک شدن به موعد اجرای نهایی برجام هستیم و خیلی از مسائل ریز و جزئی توسط کارشناسان ما در حال بررسی و نهایی شدن است. حقیقتا روزهای سخت و نفس گیری را سپری می کنیم.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام گفت: در این شرایط طبعا مخالفان توافق هسته ایران و ۱+۵ که نتوانستند مانع انجام این توافق شوند بیکار ننشسته اند و آخرین اقدامشان ورود بندی به قانون بودجه ۲۰۱۶ آمریکا بود تا به نحوی مانع اجرای برجام شوند.
وی به اشاره به نامه جان کری به وزیر امور خارجه کشورمان افزود: این نامه از سوی وزیر خارجه آمریکا یک تعهد حقوقی به شمار می رود. آقای کری در این نامه اطمینان داده دولت آمریکا قانون مربوط به لغو روادید را به گونه ای اجرا خواهد کرد که هیچ تاثیری بر اجرای موفق برجام نگذارد.
عراقچی تاکید کرد: آنچه برای ما مهم است این است که برجام در مرحله اجرا با هیچگونه خدشه و صدمه ای مواجه نشود، آقای کری این تضمین را به عنوان وزیر خارجه آمریکا به صورت کتبی با امضای رسمی داده است.
وی ادامه داد: به اعتقاد ما اکنون این اطمینان به وجود آمده که اجرای قانون لغو روادید برای آمریکا، تاثیری بر اجرای برجام نمی گذارد اما اگر در مرحله عملیاتی شدن و اجرا تاثیر بگذارد، مکانیزم هایی در داخل برجام پیش بینی شده است. کمیسیون مشترک وجود دارد که می توانیم به آن مراجعه کنیم.
معاون وزیر خارجه افزود: اما این مانند هر خلاف دیگری که ممکن است ۱+۵ و آمریکایی ها انجام دهند در آینده مسیر خود را دارد و ما طی خواهیم کرد.
عراقچی گفت: جمهوری اسلامی ایران تاکنون حدود ۱۶۰ تن آب سنگین تولید کرده است. طبق برجام تقریبا ۱۳۰ تن پس از بازطراحی راکتور اراک برای استفاده در این راکتور مورد نیاز خواهد بود. بنابراین ۳۰ یا بیش از ۳۰ تن مازاد داریم.
ما در برجام تعهد کردیم که این ها را برای فروش در بازارهای بین المللی عرضه کنیم. این یک حرکت مهم است چرا که از این طریق وارد بازارهای بین المللی مواد هسته ای می شویم.
وی ادامه داد: همان طور که اورانیم غنی شده خود را به فروش رساندیم، آب سنگین اضافه و مازاد خود را هم به فروش می رسانیم. تعهد ما در همین حد است که این ها را برای فروش عرضه کنیم اما اگر کسی از ما بخرد یا نخرد، مشخص است که دست ما نیست. اگر آمریکایی ها، اروپایی ها یا هر کشور دیگری علاقه مند هستند آب سنگین زودتر فروخته شود، آن را بخرند. ما آن را برای فروش عرضه کرده ایم.
رئیس ستاد پیگیری برجام اظهار داشت: طبعا این ها تا زمانی که مشتری داشته باشد در ایران خواهد ماند. ما تعهدی برای خروج آنها از کشور نداریم. آب سنگین مازاد آماده فروش است. اگر هر مشتری مراجعه کند چه قبل از اجرای برجام و چه بعد از اجرای برجام ما آماده فروش با قیمت های بین المللی هستیم.
عراقچی در پاسخ به این سوال که روز گذشته از تناقض مصوبه کنگره با برجام سخن گفته بودید این حرف با صحبت های فعلی شما منافت دارد، اظهار داشت: آنچه من گفتم این است که این قانون در اجرا ممکن است با روح کلی برجام و اجرای موفقیت آمیز برجام در تناقض باشد ولی این در زمانی است که قانون اجرا شود.
وی گفت: آنچه الان آمریکا رسما به ما تعهد کرده و نامه ای که کری به ما نوشته یک نامه معمولی نیست بلکه نامه وزیر خارجه یک کشور است. در روابط بین الملل نامه دو نفر تعهد آور است که یکی نامه رییس دولت است و دیگری نامه وزیر امور خارجه.
معاون وزیر خارجه ادامه داد: زمانی که وزیر امور خارجه نامه ای را امضا می کند، برای کشورش تعهد حقوقی و سیاسی ایجاد می کند. آقای کری دیروز با این تعهد که برای دولت آمریکا ایجاد کرده اجرای موفق برجام را در حقیقت تضمین کرده و گفته آمریکا به تعهداتش در برجام به گونه ای عمل می کند که نقضی در آن وجود نداشته باشد و قانون مربوط به لغو روادید که کنگره تصویب کرده را به گونه ای اجرا خواهد کرد که منافع اقتصادی ایران متاثر نشود ولو این که قانون مذکور را اجرا نکند.
وی گفت: کری در نامه اشاره کرده که دولت آمریکا اختیار توقف در اجرای این قانون را هم دارد، بنابراین ایشان تضمین داده ولو اگر شده اجرای قانون مذبور را متوقف کند، آمریکا به تعهدات برجامی خود عمل کرده و اجازه نمی دهد که منافع اقتصادی که ایران باید در اثر برجام داشته باشد، دچار خدشه شود.
ازعراقچی پرسیده شد: دراینجا تناقضاتی وجود دارد، سنای آمریکا قانونی مصوب می کند، رییس جمهور آمریکا آن را امضا می کند و وزیر امور خارجه نامه ای با این محتوا به ایران می دهد، بر این اساس آیا ممکن است که این قانونی که تصویب شده در آینده توسط رییس جمهورهای آمریکا اجرایی شود؟
وی پاسخ داد: تدبیر یا تمهیدی که مخالفین برجام در کنگره به خرج دادند، این بود که این قانون را در جزء قانونی بزرگتر به نام قانون بودجه ۲۰۱۶ آمریکا قرار دادند وبه نحوی عمل کردند که رییس جمهور آمریکا نتواند آن را وتو کند و نتواند آن را امضا نکند.
رئیس ستاد پیگیری برجام گفت: از این رو این موضوع بخشی از قانون بودجه آمریکا شد. هم اکنون دولت آمریکا در مرحله اجرا می گوید من اجرا نخواهم کرد یا به گونه ای اجرا خواهم کرد که به تعهدات من طبق برجام صدمه ای وارد نشود.
عراقچی افزود: این که در آینده ممکن است دولتی در آمریکا این تعهدات را اجرا نکند، صرف این قانون و صرف نامه آقای کری نیست. ممکن است هر دولتی در آینده تصمیم بگیرد که تعهدات آمریکا طبق برجام را اجرا نکند. در آن صورت آن دولت، برجام را نقض کرده است، بنابر این آن زمان ما با شرایطی مواجه می شویم که برجام نقض شده و ما هم مسیردیگری را انتخاب خواهیم کرد.
وی تاکید کرد: این بحث ها قبلا شده است، اگر یکی از کشورهای ۱+۵ یا مجموعه آن ها یا آمریکا چه در این دولت و چه در دولت های بعدی به تعهدات خود طبق برجام مقید و متعهد نباشند و یا آن را از مسیر خود خارج کند ما هم مسیر دیگری در پیش می گیریم و ما هم تعهدات خود را بر طبق برجام کنار خواهیم گذاشت و برنامه خود را طبق شرایطی که تشخیص می دهیم ادامه خواهیم داد.
از معاون وزیر امور خارجه سوال شد: آیا روند اجرای ایران به تعهداتش در قبال برجام همچنان ادامه دارد؟ آقای صالحی گفتند ما در حال جمع آوری سانتریفیوژهای فعال هستیم؟
عراقچی پاسخ داد: جمع آوری سانتیرفیوژها مدتهاست که آغاز شده و بحث فعال و غیرفعال هم نه در مصوبه مجلس، نه در مصوبه شورا ی عالی امنیت ملی و نه در نامه مقام معظم رهبری اشاره نشده بود. تفاوتی از این جهت نیست. این تصمیم سازمان انرژی اتمی بود که اول سانتریفیوژهای غیر فعال و سپس فعال ها را جمع آوری کند. این کار مسیر خود را طی کرده و حتی به پی ام دی هم موکول نبود و در حال انجام است.
وی ادامه داد: دو تعهد مهم ما موکول به پی ام دی بود، یک مورد بحث فروش مواد اورانیوم و انتقال آنها به روسیه در مقابل دریافت کیک زرد؛ که این بعد از پی ام دی باید اجرا شود که اجرا خواهد شد. ما کیک زردی را که باید از روسیه در مقابل موادمان تحویل می گرفتیم، تحویل گرفته ایم و اکنون در ایران در انبارهای سازمان انرژی اتمی است و موادی که ما باید بفرستیم طی روزهای آینده ان شاءالله ارسال خواهد شد.
رییس ستاد پیگیری اجرای برجام اظهار داشت: یک کار مهم دیگر در خصوص اراک است. همانطور که دکتر صالحی هم گفتند، ان شاءالله بعد از اینکه اسناد مربوطه آماده شد، کار در خصوص اراک هم آغاز می شود. ما فکر می کنیم طبق جدول زمان بندی که داریم اواسط یا اواخر دی ماه بتوانیم به روزی برسیم که اعلام کنیم روز اجرایی شدن برجام است.
عراقچی در پاسخ به این سوال که آیا ایران به تعهدات خود در قبال برجام همچنان پایبند است، گفت: ما به تعهدات خودمان البته تحت نظارت هیات نظارت بر اجرای برجام پایبند هستیم. هیاتی که تشکیل شده، بادقت و حساسیت بسیار زیاد بر فعالیت های ایران در حال نظارت است و هر جا لازم باشد تصمیمات لازم را اتحاذ خواهد کرد و توجهات لازم را خواهد داشت.
وی افزود: ما فکر می کنیم با مسیر معقولی که اکنون در پیش گرفته ایم، ان شاءالله تحت نظارت هیات نظارت بر اجرای برجام می توانیم تعهدات خود را کامل کنیم و در مقابل تعهدات طرف مقابل هم کامل شود و ان شاءالله به روز اجرایی شدن برجام برسیم.
از عراقچی پرسیده شد: واکنش ما به قانون جدید محدود به همین نکته هاست یا این که مراحل دیگری را هم طی خواهیم کرد؟
رییس ستاد پیگیری اجرای برجام پاسخ داد: ما در وهله اول تلاش کردیم تاثیر این قانون را بر اجرای برجام منتفی کنیم که الحمدالله با رایزنی های فشرده ای که در ده روز گذشته انجام گرفت با کشورهای اروپایی، آمریکا و دیدارهایی که وزیر امور خارجه در این راستا داشت، در نهایت به ثمر نشست و با نامه ای که آقای کری نوشت جلوی تاثیرات منفی این قانون بر اجرای برجام گرفته شد.
وی اظهار داشت: اما این که این قانون می تواند حقوق شهروندان ایرانی و حقوق برخی از اتباع ما در خارج از کشور یا برخی از اتباع دیگر کشورها که می خواهند با ایران رفت و آمد داشته باشند را تحت تاثیر قرار دهد، موضوعی است که اتفاقا اروپایی ها هم به آن توجه داشتند. در این راستا نامه ۲۹ سفیر اروپایی در واشنگتن منتشر شد، همچنین کمپین های مختلفی در این زمینه راه افتاد، مقالات مختلفی اروپایی ها و آمریکایی ها در نشریات مختلف نوشتند و به اصل قضیه اعتراض کردند.
عراقچی در پایان گفت: ما به این مسیر ادامه خواهیم داد و اعتراضات حقوقی که در جهت حمایت از حقوق شهروندان خود باید داشته باشیم را انجام خواهیم داد اما در وهله اول برای ما این مهم بود که جلوی تاثیر این قانون بر برجام را بگیریم که معتقدیم با نامه آقای کری این امر انجام شد.