خبرگزاری مهر- گروه استانها: افتتاح نخستین تئا‌تر شهر، نخستین کتابخانه ملی، نخستین مدرسه تحصیل دختران و تشکیل نخستبن انجمن بلدیه و افتتاح بسیاری از نخستین‌های دیگر کشور در رشت که نشان از ورود بسیاری از ظواهر مدرنیته از ورودی این شهر به کل کشور را دارد، دلیل خوبی است تا با استناد به آن هفته یا روزی را به نام «روز رشت» ثبت کرده و ظرفیت‌های فرهنگی، هنری، تاریخی و اقتصادی و گردشگری این شهر را به دیگران نیز معرفی کرد.
رشت؛ شهر باران‌های نقره‌ای
سال گذشته بود که اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی رشت، هفته فرهنگی این شهر را با اجرای برنامه‌های مختلف برگزار کرد اما، تثبیت یک روز به نام «رشت» ایده‌ای بود که توسط «ابراهیم خلیلی» شهردار وقت این شهر در سال ۹۲ مطرح شد.
به دنبال طرح این ایده، یک کارگروه تخصصی تشکیل شد تا با توجه به سبقه تاریخی و فرهنگی این شهر، روزی را برای نامگذاری به نام «روز رشت» انتخاب کنند.
پس از بررسی‌های کار‌شناسی فراوان، در نهایت این کارگروه که شامل محققان و فرهیختگان شهر بود روز دوازدهم دی ماه با پیشنهاد روبرت واهانیان پژوهشگر و گیلان‌شناس مطرح به عنوان این روز انتخاب شد.
وی درباره دلایل انتخاب این روز به خبرنگار مهر می‌گوید: بنا بر اسنادی که توسط زنده یاد افشین پرتو در کتاب «تاریخ گیلان از آغاز تا پیدایش مشروطه» ارائه شده است، روز دوم ژانویه ۱۵۵۸م مقارن با ۱۲ دی ماه سال ۹۳۶ شمسی روزی است که شهر رشت به عنوان مرکز استان از سوی شاه طهماسب صفوی انتخاب شده است.
واهانیان می‌افزاید: نامگذاری یک روز از سال به نام شهر باید بر اساس هویت آن شهر باشد و چون پایه‌های مدنیت و شهرنشینی رشت در این روز به طور رسمی بنا نهاده شده لذا با تایید اعضای کارگروه فوق، ۱۲ دی ماه به نام این روز تعیین شد.
وی تاکید می‌کند: تعیین این تاریخ به این دلیل بوده که روز تولد رشت است. در واقع روزی است که شهریت رشت در آن آغاز شده و مربوط به تاریخ است و هیچگاه از بین نخواهد رفت زیرا روز تولد رشت است نه روز توسعه آن و یا وقایع مختلف دیگر.
پس از تعیین روز دوازدهم دی به نام روز رشت، لایحه فوق به شورای شهر ارائه و با تایید شورا، این روز در تقویم سالانه رشت ثبت شد تا امسال برای نخستین سال، گرامیداشت روز رشت در این شهر برگزار شود.
هفته‌ای با محوریت روز «رشت»
امسال و برای نخستین سال مجموعه مدیریت شهری اقدام به برگزاری برنامه‌هایی با محوریت روز رشت کرده و قرار است به مدت یک هفته که نخستین روز آن از امروز آغاز شده سالروز دوازدهم دی ماه که به نوعی روز تولد شهر رشت محسوب می‌شود را گرامی بدارد.
هرچند در ابتدا زمزمه‌هایی مبنی بر اجرای برنامه روز رشت در برج میلاد تهران شنیده شد و قرار بود در صورت موافقت کمیسیون فرهنگی شورای شهر و به دنبال آن تصویب در صحن علنی شورا، برنامه‌های این روز به میزبانی برج میلاد برگزار شود اما، مخالفت ضمنی با این طرح و بی‌مناسبت دیدن برگزاری برنامه‌های این روز در جایی خارج از شهر رشت باعث شد تا تنها در کمتر از سه هفته، برنامه‌ای تجمیعی از برنامه‌های جداگانه روابط عمومی و سازمان فرهنگی و ورزشی شهرداری رشت در دستور کار اجرا قرار گیرد.
اگرچه در زمان تصویب برنامه‌ها نیز هزینه‌های بالای برگزاری برنامه‌های پیشنهادی از سوی شهرداری آن هم در وضعیتی که تحقق بودجه با درآمد پایین شهرداری در ۹ ماه نخست امسال با رشد منفی رو به رو بوده، مورد اعتراض برخی اعضای شورا قرار گرفت اما در نهایت برنامه‌ها با تعدیل هزینه‌ها به کمیسیون فرهنگی شورا ارائه شد و مورد تصویب قرار گرفت.
برخی برنامه‌هایی که برای این هفته تعیین شده شامل اجرای نمایش خیابانی، تجلیل از سالمندان، تقدیر از فرهیختگان، افتتاح نمایشگاه عکس و صنایع دستی و سوغات گیلان، جشنواره بازی‌های بومی و محلی، دیدار با خانواده شهدای مدافع حرم، رونمایی از تمبر و سکه رشت و همچنین جشن‌های شادی و انعقاد تفاهم نامه با مجمع شهرداران آسیایی و انجمن‌های دوستی ایران و جهان است.
با اینهمه متولیان مدیریت شهری بر این نکته اذعان دارند که این برنامه باید با کمک نهادهای دولتی و با تکیه بر ظرفیت‌های مردمی برگزار شود.
ره آورد هفته «رشت» برای شهر
تجربه برگزاری برنامه‌هایی برای شهر تنها مختص رشت نبوده و شهرهایی چون شیراز، قزوین و مشهد نیز طی سال‌های گذشته با نامگذاری یک روز در تقویم سالانه شهر خود توانسته‌اند ظرفیت‌های تاریخی، فرهنگی و گردشگری شهر و دیارشان را به خوبی برجسته کرده و با هدف جلب گردشگر و آوردهای اقتصادی، این ظرفیت‌ها را به سایر هموطنان و حتی گردشگران خارجی بشناسانند.
با این توصیف باید دید که این هدف تا چه میزان در برنامه‌های امسال روز رشت گنجانده شده است؟
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی رشت در این باره به مهر می‌گوید: هدف از برگزاری این روز عرضه و معرفی ظرفیت‌ها و داشته‌های رشت است و مطمئنا به دنبال تحقق این هدف هستیم.
مظفر نیکومنش نودهی می‌افزاید: اگرچه در کمیسیون فرهنگی شورا بار‌ها بر پربار بودن برنامه‌ها و تنظیم برنامه‌هایی که بتوان با مدیریت زمان در بهترین حالت ممکن اجرا کرد، تاکید شد اما برای سال نخست گرامیداشت روز رشت تلاش شده که ظرفیت‌های این شهر معرفی شوند و در عین حال فضایی شاد برای شهروندان فراهم شود.
عضو دیگر شورا نیز بر نبود یک برنامه ملی به عنوان خلائی در برنامه‌های روز رشت اشاره و به خبرنگار مهر بیان می‌کند: مطمئنا بهتر بود که برای امسال اقدامی در راستای برندکردن روز رشت در سطح ملی تدارک دیده می‌شد اما در هر حال اجرای نخستین سال از یک برنامه می‌تواند نکات ضعف مختص به خود را داشته باشد.
رضا رسولی می‌افزاید: برندسازی برای رشت در تمامی حوزه‌ها باید به دور از نگاه جزیره‌ای رخ دهد و نباید تنها بر امور فرهنگی تاکید کرد بلکه باید در تمامی حوزه‌های تجاری، گردشگری، هنری، اجتماعی و اقتصادی رشت را به جایگاه واقعی خود رساند.
این عضو شورا بر این باور است که کمک گرفتن از مردم و سازمان‌های مردم نهاد می‌تواند بهترین اقدام برای این منظور باشد.
وی ادامه می‌دهد: گرامیداشت روز رشت برای نخستین سال می‌تواند زمینه ساز حرکت‌های بعدی در این حوزه باشد اگرچه همواره وقتی کار‌ها به خود مردم سپرده شده بهترین نتایج حاصل می‌شود و این ظرفیت برای گرامیداشت روز رشت نیز باید بیش از پیش مدنظر قرار گیرد.
با این همه به نظر می‌رسد برگزاری «روز رشت» برای نخستین سال از سوی مدیریت شهری با نواقص زیادی روبرو بوده و انتقادهای بسیاری به همراه داشته باشد اما، یادمان نرود که همواره تجربه‌های نخستین، زمینه‌ای برای آزمون و خطا بوده و امسال نیز سال آزمون و خطای مدیریت شهری در برگزاری این مناسبت مهم برای شهر و شهروندان خواهد بود و می توان امیدوار بود که با درک نواقص موجود در برنامه‌های امسال، برنامه‌ای که برای سال‌های آتی در نظر گرفته می‌شود، بهتر و بهتر باشد.
خبرنگار: مائده اسفندمز، مهری شیرمحمدی