به گزارش خبرنگار مهر، شامگاه چهارشنبه در ادامه برنامه های اکران گروه سینمایی «هنر و تجربه» که چندی است در شیراز برپا شده، فیلم سینمایی «ماهی و گربه» اکران و پس از آن با حضور شهرام مکری نویسنده و کارگردان و شاهین امین منتقد به پرسش های حاضران درباره این فیلم پاسخ داده شد.
در این نشست که میان دو نوبت نمایش فیلم برگزار شد، امین، منتقد سینما با بیان اینکه ماهی و گربه از آن دسته آثار سینمایی است که باید مخاطب خود را به فیلم بسپارد، گفت: این فیلم قابلیت این را دارد که مخاطب را همراه خود سازد.
ماهی و گربه دارای استاندارهای بین المللی است
وی با اشاره به اینکه ماهی و گربه در دسته معدودی از فیلم های سینمای ایران قرار می گیرد که دارای استانداردهای بین المللی است، ادامه داد: این اثر سینمایی از کم شمار فیلم هایی است که در دو الی سه سال گذشته توانسته استاندارهای جهانی را رعایت کند.
امین افزود: فیلم ماهی و گربه به لحاظ کیفیت روایت دارای شکل متمایزی است و می شود به عنوان یک اثر مطلوب در ابعاد جهانی در نظر گرفت.
این منتقد فیلم و سینما نکات کلیدی «ماهی و گربه» را برشمرد و عنوان کرد: این فیلم، اثری محتوازده نیست و بیانیه ای خاص را دنبال نمی کند. گرچه کارگردان آن فرمالیست است، اما این فیلم در ذوق مخاطب و منتقدان نمی زند. از این روست که فیلم شهرام مکری میانه فرم و محتوا قرار گرفته و بنا نیست تکنیک را پیش بکشد.
شهرام مکری نیز درباره دست یافتن به فرم و محتوای قالب بر این اثر گفت: گرچه بارها در نمایش های این فیلم عنوان شده فرم و محتوا مورد تاکید قرار گرفته، اما برای من داستان بر فرم اولویت دارد.
نویسنده و کارگردان فیلم «ماهی و گربه» با بیان اینکه سینمای ایران در چندسال اخیر وابسته به داستان شده است، یادآور شد: با غیبت کارگردانان و سینماگرانی که گرایشهای فرمالیستی دارند این موضوع شدت یافته است و با کمرنگی آنها سینمای ما دچار داستان گویی شده است و باعث می شود مخاطب صرفا به دنبال فیلم های داستان گو روانه شود.
ماهی و گربه سینما را فرم گرایانه دید
مکری با بیان اینکه ماهی و گربه این امتیاز را داشت که سینما را فرم گرایانه ببیند، درباره ایده فیلم عنوان کرد: از آنجا که دوربین های دیجیتال ابزاری به کار سینما افزود که از نظر کیفیت مطلوب فیلمسازان است و دست آنها را در سبک بودن دوربین، حافظه طولانی و امتیازهای دیگر باز می گذارد، من را واداشت که فیلمی بر اساس یک «سکانس/پلان» بسازم. از سویی در این فیلم درباره آدمهایی سخن گرفته می شود که پشت حصاری زمانی گرفتار شده اند.
وی با تاکید بر اینکه دوربین های دیجیتال توانست قواعد نخستین سینما را دگرگون سازد، بیان کرد: سینماگران اکشن ساز در سینمای غرب همواره ابزاری داشتند به نام برش و تعدد پلان های کوتاه. اما اکنون سینماگران بنابه خواست مخاطب دست به بهره گیری از سکانس/پلانهای طولانی می زنند تا به این خواست پاسخ گویند.
کارگردان «اشکان و انگشتر متبرک» درباره شیوه انتخاب دیالوگ ها در ماهی و گربه، توضیح داد: یک وقتی می شد آدمها را از روی لباس تشخیص داد؛ اکنون ملاکی مشخص در میان نیست و نمی شود آدمها را از ظاهر آنها شناخت. امروز بر اساس موسیقی که انسانها گوش می کنند شناسایی می شوند. آدمهای امروز متناسب ظاهر حرف نمی زنند. از این رو، کاراکترهای این فیلم هم دارای چنین کارکردی هستند.
ساختن فیلم فرم گرا بد نیست
در ادامه جلسه منتقد فیلم ماهی و گربه در عین حال با بیان اینکه فیلم فرم گرا ساختن بد نیست با تاکید بر فرم در این فیلم، یادآور شد: فرم باعث شده که این اثر کشش داشته باشد و مخاطب را بدین شکل خسته نکند.
امین دیالوگ های ماهی و گربه را بر اساس پازلی دانست که در کلیت معنا می یابند.
وی با اشاره به اینکه فیلمساز در ماهی و گربه جهانی بسنده را مورد نظر قرار داده است، افزود: این اثر به هیچ وجه ارجاع ندارد.
اما مکری درباره خشونت نهفته در فیلم ماهی و گربه، عنوان کرد: می خواستم فرمی از فیلمهای «اسلشر» مرسوم در سینمای غرب را به بازی بگیرم. زیرا در چنین فیلمهایی قتلی در ابتدا رقم می خورد که برپایه بی رحمی قاتلی است که دقیقه به دقیقه دستش به خون آلوده می شود. از این رو در ماهی و گربه هم می خواستم پایان بندی اثر مانند فیلم های اسلشر باشد.
او با این توضیح که نمایش خشونت در فیلم با قتل مارال رخ می دهد، افزود: ماهی و گربه بیشتر درباره تعلیق اتفاق بد است تا درباره نمایش اتفاق بد باشد.