خبرگزاری مهر- گروه استانها: اولین کتاب تاریخ شفاهی استان قزوین با موضوع خاطرات انقلاب و دفاع مقدس سردار حاج حمزه قربانی چندی پیش در استان قزوین رونمایی شد.
این اثر به همت روح‌الله شریفی در قالب پرسش و پاسخ در۳۰ فصل به شرح زندگی، تجربیات سردار حاج حمزه قربانی از سرداران به نام دفاع مقدس و تاریخ جنگ و انقلاب در استان قزوین و کشور پرداخته که این اقدام فراتر از دوستداران فرهنگ دفاع مقدس و تاریخ انقلاب با استقبال اهالی فرهنگ استان هم مواجه شد.
راوی اولین کتاب تاریخ شفاهی استان قزوین سردار حاج حمزه قربانی است که به‌تازگی تجربه حضور مستشاری را به مجموعه تجارب ارزشمند خود افزوده است.
بر همین اساس همه این تجارب در سال‌های قبل و بعد از جنگ از خاطرات شفاهی حاج حمزه قربانی، گنجینه‌ای سرشار از گفتنی‌هایی ساخته بود که بیان آن‌ها برای درک تاریخ انقلاب و دفاع مقدس در قزوین و البته کشور ضرورت انکارناپذیری می‌کرد که خوشبختانه این خاطرات در قالب کتاب «حاج حمزه» به همت روح‌الله شریفی در اداره کل حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس قزوین چاپ و منتشر شد.
مبنای شکل‌گیری ایده و روند مصاحبه‌های این کتاب و نیز بحثی پیرامون ضرورت‌های تاریخ شفاهی قزوین ازجمله مسائلی است که در گفتگو با سردار حاج حمزه قربانی به بحث و تحلیل گذاشته‌شده است.
*روند تهیه کتاب خاطرات شما در قالب مدون «حاج حمزه» چگونه آغاز شد؟
ابتدا آقای روح‌الله شریفی پیشنهاد این کار را دادند و زحمت آن را متقبل شدند و از من خواستند خاطرات خود را بیان کنم که در آغاز با توجه به اینکه سالیان متمادی از ایام دفاع مقدس و انقلاب سپری می‌شد رخدادهای مشخص و دقیقی در ذهنم نبود درنتیجه ابتدا با آقای شریفی جلسه‌ای مشترک برگزار کردیم و طی آن خاطرات به‌صورت کلی و سرفصل گونه مرور شد.
از جلسات بعدی تک‌تک این خاطرات شکافته شد و همه خاطراتی که پس از عبور سال‌ها در ذهنم رسوب‌کرده بود را مطرح کردم چنانکه در هفته، دو تا سه جلسه که هر یک از آن‌ها بین دو تا سه ساعت طول می‌کشید، این خاطرات نقل شد. ضمن آنکه از شیوه پرسش و پاسخ برای بیان و یادآوری این خاطرات استفاده شد.
*از میان بخش‌های مختلف کتاب کدام قسمت تلخ‌ترین تجارب و یا جذاب‌ترین قسمت تجارت شمارا نمایان می‌سازد؟
تمام این مطالبی و خاطراتی که در کتاب مطرح‌شده برایم بسیار مهم و سنگین هستند چراکه در دوره زمانی که خاطرات روایت می‌شود، لحظه‌به‌لحظه در کنار دوستان گران‌قدری بودم که برای استقلال و سربلندی این مملکت از ارزشمندترین دارایی‌های خود گذشتند و درراه ایران اسلامی فداکاری‌های بسیاری کردند و سرانجام بر اثر حملات دشمن هرکدام از این دوستان به فیض شهادت نائل آمدند.
در نبود آن‌ها بسیار ناراحت هستم و امیدوارم خداوند این شهدا را با امام و شهدای کربلا محشور کند و بنده را نیز به خیل این شهدا ملحق کند لذا هرلحظه و قسمت از این کتاب برای من ارزشمند و مهم است.
* ارزیابی شما از اولین کتاب تاریخ شفاهی استان قزوین با توجه به اینکه خود راوی این تاریخ هستید، چگونه است؟
حق مطلب از جهت اینکه باید حق همه ایثارگری‌ها و رشادت‌ها و مظلومیت‌های رزمندگان نمایان شود با یک اثر ادا نمی‌شود از سویی نیز در سطحی وسیع‌تر هنوز حق مطلب جبهه جنگ و شهادت ادانشده البته بنده بخشی از آن تجارب را که در خاطره داشتم بیان کرده‌ام که تمام خاطرات نبوده است.
این اثر ازنظر تلاش و دقت نویسنده آن و همتی که در این مسیر برای جمع‌آوری خاطرات و تاریخ شفاهی انقلاب و دفاع مقدس در استان قزوین از سوی پژوهشگران و اداره حفظ آثار به وجود آمده، ارزشمند است و امیدوارم این حرکت و این رویکردی که در رابطه با جمع‌آوری خاطرات شفاهی دفاع مقدس و انقلاب وجود دارد کماکان حفظ شود و ادامه داشته باشد.
* چه کسانی می‌توانند نسبت به جمع‌آوری خاطرات شفاهی شخصیت‌های مؤثر در انقلاب و دفاع مقدس استان قزوین پیش‌قدم شوند؟
هر فردی که دغدغه دفاع مقدس، شهدا و انقلاب را دارد می‌تواند برای جمع‌آوری و ثبت این خاطرات پیش‌قدم شود البته برخورداری از تخصص‌های علمی و فنی نیز موردنیاز است.
* جمع‌آوری خاطرات شخصیت‌های مؤثر قزوین در انقلاب و دفاع مقدس چه دستاوردهایی دارد؟
مخاطبان و خوانندگان این خاطرات تنها معاصرین و نسل جنگ نیستند بلکه آیندگان و فرزندان ما به باید این انقلاب را در دست بگیرند و آن را اداره کنند نیز مخاطبان این اثر هستند ازاین‌رو این کتاب و سایر آثاری ازاین‌دست می‌تواند تجربه‌های پیشینیان درراه تأمین و حفظ عزت و سربلندی کشور را به نسل‌های بعدی منتقل کند.
ازاین‌رو نسل‌های آینده کشور می‌توانند باتجربه بیشتری در مسیر سربلندی و پیشرفت کشور و نظام اسلامی ایران بکوشند ضمن اینکه قدر همه مجاهدت‌ها، ایثارها و شهادت‌ها را خواهند دانست و درک خواهند کرد که همواره باید در خط ولایت و امامت باقی بمانند و از انقلابی که با خون هزاران شهید آبیاری شده است پاسداری کنند.
*ازنظر تاریخی این خاطرات چه ارزشی دارد؟
در رابطه با تاریخ انقلاب و دفاع مقدس امام راحل و رهبری معظم انقلاب تأکید داشتند که اجازه ندهید تاریخ انقلاب و دفاع مقدس توسط افراد بی‌اطلاع و مغرض تحریف شود ازاین‌رو با فرض قرار دادن این رسالت تعیین‌شده، قرعه این روایت گری و بیان خاطرات به نام بنده ثبت شد تا به سهم خود بابیان تاریخ این برهه حساس مانع از تحریف افراد مغرض و بی‌خبر شوم.
بر این اساس به‌صورت مصداقی می‌توان گفت مهم‌ترین رسالتی که در ثبت شدن این خاطرات محقق شده است بیان چگونگی دفاع مشروع ما در برابر تجاوز عراق، جنایت‌هایی که توسط آن‌ها علیه ملت ایران و شیعیان و سایر انسان‌ها صورت گرفت و سایر مسائلی از این نوع است که باید تنها از زبان رزمندگان و شهدا روایت شود که خود در بطن و متن ماجرا حضور داشتند بنابراین روایت تاریخ از بیان اصلی‌ترین مرجع‌های آن یعنی رزمندگان و شهدا مهم‌ترین ارزش و رسالت تاریخی این اثر و سایر آثاری از این نوع است.
*از دیگر شخصیت‌هایی که می‌توان خاطرات شفاهی آن‌ها را مانند کتاب «حاج حمزه» تبدیل به اثری مکتوب کرد چه کسانی را می‌توانید نام ببرید؟
رزمندگان و شخصیت‌های متعددی را می‌توان در سطح کشور و استان قزوین یافت که خاطرات ارزشمند و تجربیات گران‌قدر بسیاری را از دوران جنگ و انقلاب در سینه‌های خود نهفته دارند.
فراتر از اینکه این افراد چه کسانی باشند مهم این است که باید طبق برنامه‌ای منسجم و دقیق پیش از آنکه دیر شود به سراغ این شخصیت‌ها رفت و همه خاطرات آن‌ها را از تجربیات دفاع مقدس، انقلاب و وقایع این دوران ثبت و ضبط کرد و درنهایت از این طریق مانع از این شد که این خاطرات با فوت این شخصیت‌ها به محاق فراموشی سپرده شود.