خبرگزاری مهر، گروه استانها - مژگان فرهنگیان: روز نوزدهم دی‌ماه، یادآور حماسه بزرگ و باشکوهی است که برگ دیگری از کتاب زرین انقلاب اسلامی را رقم زد. ۱۹ دی سالروز قیام خونین مردم قم است؛ همان روزی که در تاریکی استبداد و ستم روزنه‌ها را به سوی روشنایی گشود و روند انقلاب را به گونه‌ای شکل داد که طومار دو هزار و پانصد ساله نظام شاهنشاهی در مدت زمان کوتاهی در هم پیچیده شود.
در روز هفدهم دی‌ماه سال ۵۶ مقاله‌ای با عنوان «استعمار سرخ و سیاه»، با امضای احمد رشیدی مطلق در روزنامه اطلاعات درج شد. نویسنده این مقاله که در سالروز کشف حجاب به چاپ رسید، به حضرت امام خمینی(ره) اهانت کرده بود.
با این که برای اولین بار نبود که عوامل نظام به حضرت امام(ره) اهانت می‌کردند و این بار حتی اهانت به طور صریح صورت نگرفته بود، اما جرقه‌ای در شهر مقدس قم زده شد که به قیامی خونین و تاریخ‌ساز مبدل شد. این مقاله احساسات و عواطف مردم را نسبت به رهبر و مقتدایشان که در تبعید به سر می‌برد برانگیخت و خشم و انزجار عمومی از نظام را به همراه داشت.
اولین حرکت اعتراض‌آمیز در برابر انتشار مقاله موهن در روزنامه اطلاعات، توسط روحانیت و مردم قم، فردای انتشار آن یعنی روز هجدهم دی‌ماه شکل گرفت. در این روز دروس حوزه تعطیل شد و مراجع نیز درس خود را تعطیل کردند. پس از آن بازار قم هم به حوزه ملحق شد و مردم به همراه علما و روحانیان به منزل مراجع رفتند و آمادگی خود را برای اقدام علیه این حرمت شکنی اعلام کردند. مراجع تقلید هم با سخنان خود، ضمن آرام ساختن مردم و روحانیت و تسلی دادن به آن‌ها، علاوه بر محکوم ساختن نظام در این اقدام توهین‌آمیز بر ادامه مبارزه و اعتراض‌ها تأکید کردند.
صبح روز نوزدهم دی‌ماه ۱۳۵۶(برابر با بیست و نهم محرم ۱۳۹۸)، با تعطیل شدن بازار قم در حمایت از حوزه و محکوم کردن اقدام نظام و نیز ادامه تعطیلی دروس حوزه، جمعیت زیادی در مسجد اعظم گرد آمدند. رفتن به منازل آیات پی گرفته شد و به ترتیب آقایان آیت الله میرزا هاشم آملی، علامه طباطبائی، آیت الله وحید خراسانی و آیت الله مکارم شیرازی برای مردم سخنرانی و از حضرت امام خمینی(ره) حمایت کردند.
در بعد از ظهر نوزدهم دی‌ماه ۵۶ آیت الله نوری همدانی سخنرانی کرد. مردم پس از سخنان ایشان آرام و بی سر و صدا به طرف منزل آیت الله مشکینی به راه افتادند. جمعیتی بیش از ده هزار نفر که در آن ایام خفقان و اضطراب جمعیت بسیار زیادی بود، با عزمی راسخ و اراده‌ای پولادین بر آن بودند تا قدرت پوشالی نظام شاهنشاهی را در زیر گام‌های استوارشان خرد کنند.
ساعت حدود ۴ و سی دقیقه بعد از ظهر نوزدهم دی‌ماه، مأموران شهربانی و ساواک که در یکی از میدان‌های قم راه مردم را سد کرده بودند به دنبال یک برنامه ساختگی، با شکستن شیشه بانک به سوی مردم بی‌دفاع که حتی شعار هم نمی‌دانند، آتش گشودند.
غروب روز نوزدهم دی‌ماه، شفق سرخ و گلگون بود و فضای شهر پر از غم و غربت شده بود. همه‌جا پر از مأموران شهربانی بود و تظاهرکنندگان پراکنده شده بودند. تنها چیزی که در منطقه درگیری به چشم می‌خورد عبا، عمامه و کفش‌هایی بود که از روحانیان و مردم به جا مانده و آغشته به خون بود.
ویژگی خاص قیام نوزده دی شرکت و همکاری همه اقشار مردم بود. این قیام نیز همچون همیشه با رهبری روحانیت شکل گرفت، اما اگر حمایت و پیوستن مردم به روحانیت نبود، به پیروزی نمی‌رسید.
طلاب و مردم قم پشتیبان همیشگی آرمان‌های امام خمینی(ره)
آیت الله محسن فقیهی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، می‌گوید: شهر مقدس قم در جهان نمونه است و در این جهان هیچ شهری نظیر قم نداریم که پایگاه شیعه و اسلام باشد.
وی با اشاره به اینکه بزرگ‌ترین انقلابی که در جامعه اسلامی به وجود آمد از شهر مقدس قم شروع شد، بیان می‌کند که امام خمینی(ره) انقلاب اسلامی را از قم آغاز کردند و این انقلاب سبب شد جامعه اسلامی تشکیل و جمهوری اسلامی ایجاد شود، طلاب و مردم قم یار امام خمینی(ره) و پشتیبان همیشگی ایشان بودند و در مسائل انقلابی در رأس امور قرار داشتند.
طنین‌انداز شدن شعار مرگ بر شاه برای اولین بار در قم
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه با یادآوری واقعه خونین ۱۹ دی و نقش طلاب و روحانیون در این واقعه تاریخی ادامه می‌دهد که هر موضوع انقلابی که امام خمینی(ره) می‌گفتند طلاب و روحانیون قم کمک می‌کردند و فرمایشات امام را تکثیر می‌کردند و اطلاعیه‌های امام خمینی(ره) را پخش می‌کردند.
وی تصریح می‌کند آن روزی که کسی جرأت نداشت اسم شاه را بیاورد و علیه حکومت پهلوی سخنی بگوید طلاب و روحانیون و مردم شهر مقدس قم شعار «مرگ بر شاه» را سر دادند و آغازکننده اعتراض علیه رژیم شاه بودند.
آیت الله فقیهی با اشاره به حمایت‌های طلاب و روحانیون از امام خمینی(ره) یادآور می‌شود که پس از اهانت روزنامه اطلاعات علیه امام راحل جمعی از طلاب به همراه مردم قم علیه این اقدام رژیم شاه اعتراض کردند و نیروهای ساواک آن‌ها را دستگیر و شکنجه کرد و به شهادت رساند اما آن‌ها از موضع خویش که حمایت از مرجعیت شیعه و اسلام بود کوتاه نیامدند.
قیام ۱۹ دی نقطه عطفی در تاریخ برای حمایت از مرجعیت شد
استاد حوزه علمیه با بیان اینکه تعداد زیادی از طلاب و روحانیون در واقعه ۱۹ دی به شهادت رسیدند، معتقد است که پس از واقعه خونین ۱۹ دی و رشادت طلاب و روحانیون و مردم قم انقلاب اسلامی به پیروزی رسید و امام خمینی(ره) با راهنمایی‌های خود مردم را پرورش داد و همه مشکلات را مردم شهر قم تحمل کردند و از ابتدای انقلاب تا امروز پای انقلاب ایستادند
به گفته عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قیام مقدس ۱۹ دی نقطه عطفی در تاریخ انقلاب اسلامی برای حمایت از مرجعیت دینی شد و به عنوان ماندگارترین واقعه در تاریخ انقلاب اسلامی ثبت شد.
وی با اشاره به نقش مراجع و علما در قیام ۱۹ دی و شکل‌گیری انقلاب اسلامی می‌گوید که این قیام با حمایت مراجع تقلید، علما و روحانیون برای حمایت از امام خمینی(ره) و آرمان‌های انقلاب اسلامی شکل گرفت و حضور علما در شکل‌گیری این قیام و بسیج افکار عمومی بسیار مؤثر بود و پایه‌های طاغوت را به لرزه درآورد و سبب از بین بردن رژیم پهلوی شد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیان می‌کند که هرسال در روز ۱۹ دی طلاب و روحانیون و مردم شهر مقدس قم خدمت مقام معظم رهبری می‌رسند تا وفاداری خود را به انقلاب و اسلام نشان دهند و بگویند که هنوز وفادار به رهبری هستند و تا پای جان ایستاده‌اند و این را در عمل اثبات کرده‌اند.
قیام ۱۹ دی سند افتخار طلاب و روحانیون است
آیت الله فقیهی با تأکید بر اینکه تنها هدف طلاب در واقعه ۱۹ دی جاری کردن اسلام و توجه به آرمان‌های امام خمینی(ره) بود، تصریح می‌کند که طلاب و روحانیت به دنبال جناح بازی نیستند و فقط توجه به اسلام دارند و به دنبال رضایت الهی هستند که شهدا برای آن جان دادند و طلاب در واقعه ۱۹ دی تنها برای زنده نگه داشتن اسلام جان خود را فدا کردند.
استاد حوزه علمیه در ادامه سخنان خود، حمایت از ولایت فقیه را دارای بالاترین برکات برای کشور می‌داند و می‌گوید که امروز باید تا آخرین قطره خون خود برای زنده نگه داشتن دین اسلام تلاش کنیم.
وی در پایان با اشاره به لزوم زنده نگه داشتن قیام ۱۹ دی تأکید می‌کند که زنده نگه داشتن هر چیزی به این است که ادامه دهنده آن مسیر باشیم، روز ۱۹ دی در تاریخ انقلاب اسلامی جاودانه شد و سند افتخار طلاب و روحانیون و مردم شهر مقدس قم است که با جان‌فشانی و از خودگذشتگی زمینه پیروزی انقلاب اسلامی را فراهم کردند.