فرصت امروز نوشت: دو هفته پیش بود که ایران خودرو اعلام کرد بدون سرمایهگذاری به الجزایر میرود تا صادرات محصولات دنا، سورن، رانا و آریسان را در بازار این کشور آفریقایی امتحان کند. پیش از این سایپاییها با ۲۵ درصد سرمایهگذاری پا به این بازار گذاشتند. ایران خودرو برخلاف سایپا، الجزایر را به عنوان بازار صرفا صادراتی انتخاب کرده و شریک خودش در این بازار را که مسئولیت مونتاژ محصولاتش را به عهده خواهد داشت، معرفی کرده است. شریک ایران خودرو در الجزایر شركت «فمووال» است كه پیشنهاد احداث یک خط مونتاژ كامل شامل سالنهای رنگ، بدنه و مونتاژ را نیز به ایران خودرو داده و مقرر شده تا سرمایهگذاری توسط طرف الجزایری صورت گیرد. البته منابع فرانسوی میگویند که همین شرکت، شریک سایپا نیز هست. اما شریک دو خودروساز ایرانی در الجزایر کیست؟ چقدر سابقه دارد و با چه شرکتهایی همکاری داشته است؟
آنگونه که منابع فرانسوی میگویند، شرکت فمووال شریکی جوان است که نخستین واردکننده برندهای چینی به بازار الجزایر بوده است. گروه فمووال فعالیت خود را از سال ۲۰۰۱ با تولید یدک کشها و ماشین آلات صنعتی و در راستای پاسخگویی به نیازهای ملی الجزایر آغاز کرد. پس از آن این شرکت موفق شد فعالیت خود را به تولید ماشینهای سنگین و دیگر ماشینهای باربری با کیفیت و قیمت مناسب ارتقا دهد.
سومین مرحله از پیشرفت و توسعه این شرکت، ساخت ماشینهای سبک با همکاری یکی از برندهای قدیمی چینی به نام Geely و نیز با همکاری شرکت خودروسازی ایرانی بود. بدین معنا که سابقه همکاری ایران خودرو با فمووال به سال ۲۰۰۷ برمیگردد، خودروی سمند و پارس، برای نخستین بار با مشارکت فمووال به بازار الجزایر وارد شدهاند. این قرارداد در سال ۲۰۰۷ تنظیم شد و مطابق با آن شرکت فمووال حق مونتاژ اتوبوسهای ایرانی را پیدا کرد. طبق این قرارداد این شرکت میتوانست هر کدام از مدلهای ساخته شده در ایران را مونتاژ و تولید کند؛ سابقه همکاری که مسئولان وقت ایران خودرو دیزل آن را موفق میدانند.
فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو و از مدیران پیشین ایران خودرو دیزل، پیش از این در اینباره به «فرصت امروز» گفته بود: «حدود ۱۰ سال پیش که من در ایرانخودرودیزل فعالیت داشتم، طرفهای الجزایری بارها به ایران سفر کرده و درخواست صادرات خودروهای ایرانی را داشتند، در آن زمان ما مینیبوس، اتوبوس و کامیون در الجزایر بهصورت سیبییو (محصول نهایی)، فروختیم و تجربه خوبی بود، زیرا الجزایر بازار بیدردسری بود.»
یکی دیگر از برندهایی که همزمان توسط این شرکت وارد الجزایر شد و رشد و توسعه پیدا کرد برند چینی لیفان بود که به شکل مدرن و با تکنولوژی آلمان تولید میشد و بهعنوان یکی از ابزارهای تجاری فوق العاده شناخته شد. اما شرکت فمووال در دورهای، شریک نارنجیپوشان جاده مخصوص هم بوده است. این شرکت تصمیم گرفت آخرین برندی را که به کشور وارد میکند از ایران انتخاب کند و به همین دلیل با شرکت سایپا قرارداد همکاری بسته و خودروی پراید kia را به مشتریان الجزایری عرضه کرد. اما همه قراردادهای فمووال با دو خودروساز ایرانی به دلیل بالا گرفتن تحریمها به دست فراموشی سپرده شد.
درسال ۲۰۱۴ ابتدا شرکت رنو فرانسه و پس از آن شرکت خودروسازی پژو اقدام به تاسیس شرکت در الجزایر کردند. پس از آن دومین قرارداد این شرکت با کشور چین و برند لیفان بود که طی آن مقرر شد در سال ۲۰۱۵ این برند ۳۰۰۰ خودرو را به بازار این کشور عرضه کند. سومین کشور هدف ایران بود و شرکت فمووال تصمیم گرفت با دو شرکت خودروسازی ایرانی قراردادی منعقد کند. مسئول گفتوگو و نماینده گروه فمووال درباره پیشرفت مذاکرات با ایران در سال ۲۰۱۴ میگوید: «مذاکرات ما با ایران درحال پیشرفت است و باید اعلام کنم که همه چیز تقریبا رو به اتمام است.»
سهم بالای چین در برخی از بخشهای بازار الجزایر
آمارها نشان میدهد که چینیها سهم خوبی از خودروهای سواری ندارند اما رتبه نخست را در تامین خودروهای باربری و وسایل نقلیه عمومی در دستان آنهاست. شریکهای تجاری الجزایر در زمینه تولید خودرو در ابتدا از بین کشورهای اروپایی و بهویژه فرانسه انتخاب میشدند اما در این شرایط بازار خودرو با پیشرفت چندانی مواجه نشده و قیمت بالا و مالیات مانع از خرید این برندها شده و بازار فروش رونقی نداشت. اما در شش ماهه اول سال ۲۰۱۱ و همزمان با وارد شدن کشورهای آسیایی به بازار توسط شرکتهایی نظیر فمووال، ۳۹ هزار و ۶۹۵ دستگاه خودرو به فروش رفت درحالیکه پژوی الجزایر در رده چهارم سازندگان خودرو و قبل از تویوتا با تولید ۱۳ هزار و ۶۶۷ دستگاه قرار گرفت.
همچنین هیوندا با فروش ۲۲ هزار و ۸۱۳ دستگاه خودرو رقم بالاتری را نسبت به رنو از آن خود کرد. به این ترتیب فرانسه از دیگر کشورهای تامینکننده خودرو در الجزایر عقب ماند. اما در سال ۲۰۱۱ خصوصا در زمینه تولید خودروهای توریستی، هند بزرگترین تامینکننده بازار خودرو الجزایر بود و با فروش ۲۴ هزار و ۶۱۱ دستگاه خودرو، از میان مدلهای هیوندا و سوزوکی بازار را پر کرده و قبل از ترکیه با فروش ۲۰ هزار و ۳۰۲، کشور تامینکننده ابزار و تجهیزات رنو در الجزایر قرار گرفت.
اما در این بین چینیها بهعنوان یکی از رقبای جدی خودروسازان ایرانی در این بازار محسوب میشوند. چین در زمینه تولید خودروهای شخصی با تولید ۶ هزار و ۴۲ دستگاه خودرو در سال در ردیف آخر تولیدکنندگان خودرو قرار میگیرد. اما در زمینه تولید خودروهای باربری با ۲۰ هزار و ۲۷۲ دستگاه خودرو بهعنوان تامینکننده اصلی بازار به شمار میرود که همین موضوع میتواند چالشی برای فروش آریسان ایرانی در این بازار باشد.
همچنین چینیها با تولید هزار و ۷۲۰ دستگاه رتبه دوم را در تولید خودروهای حملونقل عمومی در این بازار دارا هستند. پس از تاسیس شرکت فمووال و قراردادهای این شرکت با کشورهای آسیایی بازار الجزایر را بیشتر کشورهای آسیایی احاطه کردهاند و این شرکت همچنان به دنبال به دست آوردن موقعیت بهتر به دنبال مونتاژ خودرو و ماشین آلات صنعتی از اکثر کشورهای جهان بهویژه آسیا است.