خبرگزاری مهر - گروه هنر: محمد حیدری دبیر سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر در نشست خبری خود اعلام کرد که امسال بخش مستقلی برای انیمیشن ها در فجر درنظر گرفته می شود. پشتوانه صحبت وی تعداد فیلم های انیمیشنی است که فرم پر کرده اند که به هفت اثر می رسد و البته حداقل یک فیلم دیگر هم در تلاش برای رسیدن به فجر بود ولی برخی مسایل باعث شده که این فیلم هنوز امکان شرکت در فجر را نداشته باشد.
و اما آنچه این روزها ذهن جامعه انیمیشن را به خود مشغول کرده این است که داوری ها چگونه انجام می شود و نحوه اختصاص جوایز و نمایش این فیلم‌ها در جشنواره چگونه خواهد بود.
درباره داوری آثار آنچه مسلم است اینکه انجمن سینمایی فیلمسازان انیمیشن ایران (آسیفا) به همراه جمعی از متخصصان عرصه انیمیشن داوری بخش انیمیشن سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر را برعهده دارد. همچنین برخلاف دیگر بخش های جشنواره فیلم فجر، در حوزه انیمیشن که اولین حضور جدی خود را در فجر تجربه می کند هیات انتخاب و داوری یکسان است و همین گروه مشخص می کنند چه اثر یا آثاری برگزیده شوند.
اعتماد دبیر جشنواره به انجمنی تخصصی و سپردن امور به آنها یکی از تصمیمات قابل دفاع حیدری است که امید می رود آسیفا هم با داوری‌های کیفی و منصفانه این اعتماد را تقویت کند.
به زعم نگارنده آنچه لازم است اعضای هیات داوری امسال و در اولین گام این تجربه درنظر بگیرند توجه جدی به شاخص های کیفی است؛ گرچه باید اولین تجربه را قدر نهاد و شرایطی را فراهم کرد که جامعه انیمیشن به آینده خوش بین و امیدوار باشند. قطعا در چنین شرایطی هیات داوری راه سختی را در پیش دارد زیرا از یک سو باید به این مساله دقت داشته باشند که داوری تخصصی یک اقتضائاتی دارد و سطح انتظارات را نیز بالا می برد و از سوی دیگر باید به این موضوع توجه داشته باشند که جوانه امید در دل انیماتورها که تعداد قابل توجهی از جمعیت آنها جوانان هستند، خشکیده نشود.
لزوم توجه جدی به کیفیت انیمیشن های متقاضی رقابت در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر از این جهت مهم است که در صورت نمایش انیمیشن های ضعیف در جشنواره فیلم فجر نگاه مخاطبان، مسئولان سینما، سرمایه گذاران دولتی و خصوصی، سینماداران، منتقدان و ... به این تجربه مخدوش می شود و همچنین این مساله می تواند اکران پیش روی انیمیشن در طول سال را تحت تاثیر خود قرار دهد.
آنچه از هیات داوران بخش انیمیشن فجر انتظار می رود این است که در نخستین تجربه از بین آثار متقاضی، آن دسته از آثار را برای نمایش در سینماهای مردمی در نظر بگیرند که باعث مخاطب‌زدگی نشود. توجه داشته باشیم که به طور عام نگاه مخاطب داخلی به انیمیشن ایرانی چندان مثبت نیست و دلیل آن هم تولیدات کم تعداد و البته از لحاظ کیفی غیر قابل قیاس با تولیدات خارجی است. مخاطبانی که به دیدن انیمیشن های خارجی عادت کرده و هیچ آشنایی با سختی های ساخت انیمیشن و زیرساخت های لازم برای تولید ندارند ناخودآگاه آنچه از تولیدات ملی می بینند در ترازوی مقایسه با نمونه های خارجی قرار می دهند؛ گرچه این رقابت ناعادلانه است ولی این مساله باید از سوی داوران انیمیشن فجر درنظر گرفته شود.
همچنین مساله دیگر نوع جایزه‌ای است که باید برای این بخش در نظر گرفته شود. از آنجا که این بخش کاملا جدید است و در فراخوان سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر بخشی برای آن پیش‌بینی نشده است باید دید چه جایزه‌ای برای آن درنظر گرفته می‌شود. اضافه کردن یک یا چند سیمرغ به فجر آن هم در این مقطع زمانی کاری است که احتمالا از دبیر جشنواره برمی‌آید ولی سوال اینجا است آیا لازم است که دبیر برای این بخش سیمرغ درنظر بگیرد؟ جواب این سوال در اختیار داوران است که باید بر اساس کیفیت آثار رسیده این خواسته را از دبیر داشته باشند که سیمرغی برایشان در نظر بگیرد و یا اساسا به دلیل کیفیت آثار به دنبال هزینه کردن یک سیمرغ نباشند و به دیپلم افتخار بسنده کنند.
به اعتقاد نگارنده جا دارد هیات داوران به دنبال گرفتن امتیازی برای اکران آثار برتر باشند و التزامی را از سازمان سینمایی طلب کنند که اثر برتر حتما امکان اکران بیابد و در زمان اکران نیز مورد حمایت قرار گیرد.
و اما درباره جایزه باید به این نکته هم اشاره کرد که آنچه مسلم است سیمرغ در هر بخشی یک اعتبار دارد و نوپا بودن یک بخش و یا حتی لزوم حمایت از یک بخش از سینما دلیل لازم و کافی برای اغماض نیست و سیمرغ باید به فرد یا اثری تعلق گیرد که تمام شاخص‌های دریافت این جایزه ملی را داشته باشد.
چالش دیگری که پیش روی داوران انیمیشن فجر است اینکه آنها باید نیم نگاهی هم به سال آینده داشته باشند زیرا در صورتی که سال آینده نیز قرار باشد تعداد قابل توجهی از انیمیشن ها متقاضی حضور در فجر باشند باید تجربه سال ۹۴ به اندازه‌ای محکم باشد که در دوره‌های آینده نیز این اعتماد وجود داشته باشد که بخش و داوری مستقل و تخصصی برای انیمیشن ها در نظر گرفته شود.
مساله نمایش انیمیشن‌ها در سینماهای مردمی هم این روزها در هیات داوران مورد بحث است که آیا همه فیلم‌ها امکان نمایش در سینماهای سطح شهر را داشته باشند یا اینکه فقط یک یا دو اثر برگزیده امکان بلیت فروشی بیابند و گزینه سوم و چهارم اینکه هر ۷ اثر در برج میلاد و برای اهالی رسانه و منتقدان به نمایش در آیند و یا باز هم فقط آثار برتر در برج میلاد به نمایش درآیند.
هر اتفاقی امسال برای انیمیشنهای فجر می‌افتد باید به گونه‌ای باشد که انگیزه و امید را در جامعه انیمیشن‌سازان تقویت و آنها را به تولید کیفی‌تر تشویق کند و هم از سوی دیگر داوری‌ها آنقدر تخصصی باشد که به ارتقای کیفی تولیدات در سال پیش رو کمک کند و همچنین زمینه‌های حضور انیمیشن در فجر را حرفه‌ای تر کند.
سال گذشته حضور انیمیشن «شاهزاده روم» در سی و سومین جشنواره فیلم فجر تجربه‌ای خوب و آبرومند را رقم زد که قطعا باید از آن تجربه مثبت به خوبی بهره برد و چیزی بدان افزود.