به گزارش خبرنگار مهر، توماس اوسترمایر كارگردان شناخته شده تئاتر آلمان كه با اجرای نمایش «هملت» در سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر حضور پیدا كرده بود، روز جمعه ۹ بهمن‌ماه در نشستی رسانه‌ای در سالن كنفرانس مجموعه تئاتر شهر، درباره تجربه حضور خود در ایران گفت: حضورهای بین‌المللی گروه تئاتر «شابونه» از كشور كانادا شروع شد. طی سال‌های گذشته تمایل برای اجرا در ایران وجود داشت تا اینكه امسال حضور و اجرا در ایران محقق شد.
وی ادامه داد: زیاد با فرهنگ ایران آشنا نیستم و این فرصت مغتنمی است كه بتوانم با فرهنگ ایران آشنا شوم. البته به دلیل اینكه مادر ویدیو دیزاینر نمایش «هملت» ایرانی است، اجرای اولین شب نمایش تا حدی تحت تأثیر فرهنگ ایرانی بود.
كارگردان نمایش «هملت» درباره شكل‌گیری اجرای این اثر نمایشی در مواجهه با مخاطب، توضیح داد: قطعا مواجهه با مخاطب در هر محلی در نحوه اجرای «هملت» تأثیرگذار است. من به دنبال چیزی هستم كه به عنوان تئاتر جهانی مطرح است كه این تئاتر در تعامل با مخاطب شكل می‌گیرد. تئاتر بر خلاف سینما و تلویزیون دارای دو وجه است و می‌تواند مخاطب را درگیر كند.
اوسترمایر افزود: اولین اجرای نمایش «هملت» در جشنواره تئاتر فجر طولانی شد و این طولانی شدن به دلیل ارتباطی بود كه با مخاطب برقرار شد.
این كارگردان مطرح تئاتر آلمان درباره تغییراتی كه در نمایش «هملت» برای اجرا در ایران انجام شد، گفت: میزان تغییراتی كه برای اجرای این نمایش در ایران ایجاد شد بسیار زیاد بود. این تغییرات بخصوص برای بازیگر نقش اوفلیا و گرترود باعث شد تا تجربه حسی سختی را پشت‌سر بگذارد. در واقع او به خاطر من و به خاطر علاقه‌ای كه به شما مخاطبان ایرانی داشت، روی صحنه رفت.
وی یادآور شد: ما نمایش «هملت» را در منطقه اشغالی رام‌الله هم اجرا كردیم ولی این تغییراتی كه در ایران ایجاد شد در آن اجرا وجود نداشت. در واقع اعمال این تغییرات به خاطر مسائل فرهنگی نیست بلكه سیاسی است.
اوسترمایر در خصوص اینكه آیا پیش از حضور در ایران شناخت لازم و كافی را در خصوص شرایط اجرا در ایران و قوانین اجرای آثار نمایشی نداشته است؟ تأكید كرد: خیلی دقیق می‌دانستم و خودم را آماده كرده بودم. برای من كنترل كردن بازیگر كه با تغییرات ایجاد شده در شرایطی جدیدی قرار گرفته بود، تازگی داشت.
كارگردان نمایش «هملت» در خصوص حد بداهه‌پردازی و مواجهه با مخاطب در هر شب اجرا و مطول شدن اجرای نمایش به دلیل این بداهه‌پردازی، گفت: این یك رویا است كه مواجهه با مخاطب باعث شود نمایش طولانی‌تر شود. لحظات بداهه زیاد داوم نمی‌آورند و این شرایط بداهه سازگار با شرایط بازیگر نقش هملت هستند. در این ورژن از نمایش «هملت» بر این جمله كه «جنون هملت دشمن اوست» تأكید شده است. رفتاری كه هملت با بداهه‌پردازی انجام می‌دهد برای این است كه رفتار او ناشی از جنون است.
این كارگردان مطرح تئاتر اروپا با اشاره به اینكه نمایش «هملت» در شهر نیویورك آمریكا اجرا نشد، اظهار كرد: من ۴ نمایش را در شهر نیویورك اجرا كردم ولی برای اجرای «هملت» به من گفته شد كه نمی‌توانیم این نمایش را در آنجا اجرا كنیم زیرا مخاطبان آمریكایی محافظه‌كار هستند اما اجرای «هملت» در ایران نشان داد كه مخاطبان تئاتر ایران محافظه‌كار نیستند.
اوسترمایر با بیان اینكه تئاتر یك هنر بومی است، اجراهای خود را نشأت گرفته از فرهنگ چندملیتی موجود در شهر برلین دانست كه سعی می‌كنند این فرهنگ چندملیتی را منعكس كنند.
راین بودز مدیر برنامه‌های فرهنگی سفارت آلمان نیز در این نشست رسانه‌ای با اشاره به دعوت دیرهنگام صورت گرفته برای اجرای نمایش «هملت» در ایران، گفت: برنامه‌ریزی‌ها برای حضور این كار كه دارای ابعاد گسترده‌ای است انجام شد تا اوسترمایر و گروه نمایش «هملت» در این فرصت كوتاه آشنایی خوبی با فرهنگ ایران داشته باشند.
وی درباره تعامل بیشتر برای اجرای آثار نمایشی آلمان در ایران، یادآور شد: اولین مسأله بودجه است. اگر بخواهیم تعداد نمایش‌های بیشتری در ایران اجرا شوند باید مركز هنرهای نمایشی وزارت ارشاد و همچنین گروه‌های نمایشی در تعامل بیشتری با ما باشند. امكانات بودجه‌ای سفارت آلمان محدود است.
بودز تأكید كرد: علاقه‌مندی زیادی در آلمان وجود دارد تا گروه‌های تئاتری برای اجرا به ایران بیایند. در حال حاضر كه نام ایران در رسانه‌های بین‌المللی مطرح است، این تمایل خیلی بیشتر وجود دارد.
مدیر برنامه‌های فرهنگی سفارت آلمان اظهار كرد: هدف ما این است كه اجرای تئاتر گروه‌های آلمانی تنها معطوف به شهر تهران نباشد و ما این آثار را در شهرهای مشهد، اصفهان و شیراز هم به صحنه ببریم كه این امر نیازمند تعامل مركز هنرهای نمایشی با سفارت آلمان است.
در این نشست رسانه‌ای سعید اسدی دبیر سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، مهرداد رایانی‌مخصوص دبیر بخش بین‌الملل این دوره از جشنواره و پریسا مقتدی رئیس مجموعه تئاتر شهر نیز حضور داشتند. ضمن اینكه گروه تئاتر «تی‌توك» به سرپرستی ابراهیم پشت‌كوهی نیز در این نشست خبری حاضر بودند.
نمایش «هملت» به كارگردانی توماس اوستر مایر روزهای نهم و دهم بهمن‌ماه نیز دومین و سومین اجرای خود در سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر را پشت‌سر می‌گذارد.