به گزارش خبرگزاری مهر، آیت‌الله شیخ جواد مروی در همایش اجلاس سراسری اساتید سطح دو و سه حوزه علمیه خراسان در تبیین الزامات و بایسته‌های تدریس در این سطح نکات قابل توجهی را مطرح کرد.
وی گفت: در طول تاریخ اسلام، نقش حوزه‌های علمیه در گسترش تفکر شیعی، بسیار خوب، موفق و پررنگ بوده است. تاریخ، نوشته‌ها و گفته‌های افراد بزرگی همچون فضل بن شاذان گواه بر عظمت و تاثیر شگرفت حوزه‌های علمیه است.
مدرس درس خارج حوزه علمیه افزود: یکی از فعالیت‌هایی که در گذشته صورت گرفته است، سفر اندیشمندان، علما و روحانیون، به سراسر شهر‌ها و کشورهای اسلامی است که نتیجه این سفر‌ها ایجاد بستر‌ها و کرسی‌های مناسبی برای گسترش تفکر شیعی بوده است.
وی در بیان علل و عوامل موفقیت جریان علمای گذشته افزود: حوزه‌های علمیه شیعه در طول تاریخ، توجه ویژه به سه مسئله اخلاق، علم و روش تبلیغ داشته است.
آیت‌الله مروی در ادامه خاطرنشان کرد: این سه مولفه، وجوه متفاوتی دارد ولی اگر به درستی در کنار یکدیگر قرار گیرند، می‌تواند برای حوزه علمیه موفقیت بزرگی در پی داشته باشد.
لزوم توجه به رسالت‌های طلبگی
مدرس درس خارج حوزه علمیه در بیان لازمه مولفه اول، تصریح کرد: مولفه اول در نظر داشتن رسالت‌های طلبگی است. زمانی که یک عالم رسالت خود را تدریس و خدمت و سربازی امام زمان(عج) قرار دهد، موضوعات دیگری همچون مسائل اقتصادی، به کنار رفته و در نتیجه تدریس او تاثیر لازم را خواهد داشت.
آیت‌الله مروی در ادامه مولفه دوم را رسالت علمی دانست و با تاکید بر با اهمیت بودن این مولفه، تصریح کرد: یکی از موضوعاتی که در گذشته از جایگاه والایی برخوردار بوده، مسئله تدریس و تالیف کتاب بوده است. برای مثال اگر فردی قصد تدریس کفایه را داشت، می‌بایست از چندین نفر از عالمان و مراجع بزرگ آن زمان اجازه تدریس می‌گرفت، این مهم در حالی است که امروزه شاهد تدریس‌های بسیاری هستیم که برخی از آن‌ها کیفیت و جذابیت لازم را برای طلاب ندارد، در نتیجه باعث فاصله گرفتن طلاب از مسائل علمی شده است.
وی در ادامه اذعان کرد: یکی دیگر از نگرش‌هایی که امروزه در حوزه‌های علمیه رواج یافته است، مسئله آسان خوانی است. در بیشتر موارد علت طرح اینچنین مسائلی، عدم تدریس درست و دقیق یک استاد در حوزه علمیه است.
آیت‌الله مروی نیرومندی حوزه‌های علمیه را وابسته به توانمندشدن طلاب در دروسی همچون فقه، کلام و مباحث اصولی دانست و اظهار کرد: نمی‌بایست با داعیه آسان گویی و آسان خوانی، طلاب جستجوگر را از محتوای بلند اصولی جدا کرد.
استاد درس خارج حوزه علمیه تصریح کرد: یکی از موضوعاتی که امروزه در حوزه‌های علمیه شکل گرفته است مسئله فارغ التحصیلی است. برخی از طلاب و روحانیت به خاطر اینکه زود‌تر از تحصیل فارغ شوند، توجهی به روش و کیفیت یادگیری و تدریس علوم نداشته و این موجب عقب ماندگی طلبه می‌شود. نتیجه اینگونه نگرش‌ها به حوزه علمیه، پیدایش نگرش‌هایی مثل عدم کارایی علوم و کتب حوزوی است، که این مسئله، امروز برای حوزه علمیه آسیب به شمار می‌رود.
علم فقه را نمی‌توان با علوم تجربی و آزمون و خطا به دست آورد
وی در بیان یکی دیگر از نگرش‌هایی که امروزه در حوزه علمیه شکل گرفته است، اظهار کرد: ما الان با یک نگرشی مواجه هستیم که بین علوم انسانی و علوم تجربی، قیاس می‌کنند. برخی اینگونه تصور می‌کنند که علومی مثل فقه را می‌بایست در مقام تجربه در آزمون و خطا قرار داد در حالی که علم فقه را نمی‌توان با آزمون و خطا به نتیجه علمی رساند. برای درک علوم فقهی و حوزوی و استنباط آن می‌بایست قوت فکری و شناخت دقیق علمی وجود داشته باشد. هر چه به میزان قوت علمی و فکری افزوده شود، آزمون و خطا کاسته می‌شود.
آیت‌الله مروی گفت: اصول فقه، دارای تورم و کاستی است. افرادی که تنها تورم و یا تنها کاستی‌ها را می‌بینند، می‌بایست نگاه فقه کاربردی فعال را مدنظر داشته باشند، سپس با این نگاه، به تورم و کاستی اصول پرداخته سپس مسائل را مطرح کنند.
استاد درس خارج حوزه علمیه ریشه این نوع نگاه‌ها و نگرش‌ها را در روش‌های نادرست تدریس دانست و بیان کرد: در حال حاضر، انسان‌های عالمی در حوزه‌های علمیه حضور دارند که به دلیل عدم توانایی در بیان، توانایی انتقال دقیق و درست مفاهیم دینی و اسلامی را ندارند. نتیجه این نوع تدریس‌های نادرست، پیدایش تفکرات نادرستی از دروس و فضای عمومی حوزه علمیه خواهد بود که می‌بایست مسئولان، مدیران و اساتید حوزه‌های علمیه برای این مهم، برنامه ریزی، و در راستای اجراشدن آن گام‌های لازم را بردارند.