پس از اين ماجرا، تمام كشورها با ارسال پيامي اين اقدام را عملي وحشيانه و تروريستي توصيف كردند. مخالفان اميل لحود رئيس جمهوري لبنان نيز فرصت را غنيمت شمرده و وي را از آنجايي كه از طرفداران حضور سوريه در لبنان بود، مسئول اين ترور معرفي كردند.
رفيق حريري نسخت وزير اسبق و اميل لحود رئيس جمهوري لبنان
عمق فاجعه ترور حريري و دقت به كار رفته در اين انفجار، ترديدها در مورد دست داشتن اسرائيل دراين ماجرا را تقويت كرد.
ترور حريري باعث فعال شدن بيشتر معارضين سوريه شد به طوري كه وليد جنبلاط يكي از معارضين در لبنان، سوريه و لبنان را به دخالت در اين ترور متهم كرد و پس از آن خواستار دخالت نيروهاي بين الملل در لبنان گرديد و ميشل عون سردسته فالانژها نيز، سال 2005 را سال آزادسازي لبنان توصيف كرد.
پرونده ترور رفيق حريري و انتخاب مهليز به عنوان رئيس تيم تحقيقات بين المللي
پس از وقوع اين حادثه (ترور رفيق حريري) سازمان ملل متحد درصدد تشكيل تيمي بين المللي براي انجام تحقيقاتي دراين باره برآمد.
روزنامه تلگراف در اين زمينه خبر داده بود : شوراي امنيت در تاريخ هفت آوريل (18 فروردين 84 ) تشكيل شدن اين تيم را مورد تصويب قرار داد و اعلام كرد اين تيم حداقل بايد داراي 50 عضو باشد و عنان مامور شد هر چه زودتر اين تيم را آماده نمايد.
يكي از منابع سازمان ملل متحد كه از اين روند آگاه بود، نيز اعلام كرد تاكنون دو نفر از سوئيس و بلژيك براي اين موضوع مناسب خوانده شده اند.
برخي از منابع سازمان ملل اعلام كردند: ممكن است اين تيم گسترش يابد و تعداد آن به 70 يا 80 نفر افزايش يابد.حدود 50 نفر شامل كاركنان اداري و امنيتي نيز به عنوان اعضاي اين تيم از سوي سازمان ملل متحد برگزيده شده اند.
سرانجام روزنامه "ليبراسيون" در اواخر خردادماه اعلام كرد سازمان ملل متحد يك حقوقدان كهنه كار آلماني را براي رياست گروه بررسي بين المللي ترور رفيق حريري نخست وزير سابق لبنان برگزيده است.
ديپلماتهاي سازمان ملل اعلام كردند: دتليو مهليز (Detlev Mehlis) حقوقدان ارشد دادگستري كل در برلين از سوي كوفي عنان دبيركل سازمان ملل به علت تجربياتش در جرائم بين المللي مربوط به تروريسم ، براي رياست اين گروه انتخاب شده است.
ماري اوكابه(Marie Okabe) سخنگوي سازمان ملل دراين زمينه اظهارداشت:"مهليز به زودي به بيروت سفرمي كند، تا تيم بررسي ترور رفيق حريري كار خود را آغاز نمايد".
مهليز 17 ژوئن (27 خرداد 84 ) اعلام كرد: حريري بر اثر انفجار يك دستگاه كاميون بمب گذاري شده كشته شد؛ وي تاكيد كرد تحقيقات در اين زمينه ادامه دارد.
19 سپتامبر (28 شهريور84 ) اولين گزارش خود را به سازمان ملل متحد ارائه داد؛ مهليز در اين گزارش اعلام كرده بود كه 6 تن از مقامات سابق امنيتي سوري به نام هاي رستم غزاله، بهجت سليمان، جامع جامع، عبدالكريم عباس، ظافر يوسف و آصف شوكت متهم به دست داشتن در عمليات ترور رفيق حريري شناخته شدند.
مهليز رئيس سابق تيم تحقيقات ترور حريري
پس از اين گزارش بود كه كشوهايي مانند آمريكا و فرانسه وانگليس با خاطري آسوده و با پشتوانه اي بين المللي فشارها عليه دولت بشار اسد را افزايش دادند.
سعد الحريري فرزند نخست وزير اسبق لبنان،پس از صدور گزارش تيم تحقيق بين المللي به سازمان ملل متحد، خواستارتشكيل دادگاه بين المللي براي مجرمان و جنايتكاران ترور پدرش شد.
"ژاك شيراك" رئيس جمهوري فرانسه نيز تشكيل دادگاه بين المللي براي محاكمه متهمان به ترور رفيق حريري را خواستار شد.
در اين گزارش 53 صفحه اي همچنين مهليز اعلام كرده بود سوريه با تيم تحقيق بين المللي ترور رفيق حريري همكاري كامل نمي كند. تا اينكه اعضاي شوراي امنيت سازمان ملل متحد در تاريخ 31 اكتبر (9 آبان ماه) با اكثريت آرا قطعنامه 1636 را به تصويب رساندند در اين گزارش به اظهارات "هسام طاهرهسام" شاهد سوري و "زهير الصديق" عليه سوريه اشاره شد.
براساس اين قطعنامه، سوريه به همكاري لازم و كامل با تحقيقات بين المللي فراخوانده شد و دمشق موظف شد تا هر شهروند يا مقام سوري كه متهم به دست داشتن در اين عمليات ترور شناخته شد، دستگير كند و به تيم تحقيق تحويل دهد.
پس از تصويب اين قطعنامه، مهليز خواستار بازجويي از اين افراد در مقر خود در بيروت شد، اما مقامات سوري با اين موضوع مخالفت كردند و پيشنهاد دادند كه اين بازجويي ها در مقر سازمان ملل متحد در بلندي هاي جولان انجام شود.
سرانجام پس ازتوافقات به عمل آمده قرار شد تا بازجويي ها در وين پايتخت اتريش انجام شود و در تاريخ 5 دسامبر( 14 آذرماه 84) بازجويي ها از پنج مقام سوري بدون اشاره به نام آنها در وين شروع شد و منابع آگاه احتمال مي دادند كه نفر ششمي كه از فهرست متهمان حذف شد، "آصف شوكت" داماد بشار اسد باشد.
اين درحالي است كه مهلت ماموريت مهليزكه تا 15 دسامبر ( 24 آذرماه ) اعلام شده بود اين قاضي آلماني گزارش بعدي خود را به عنان ارائه داد و طي آن 19 مقام سوري و لبناني را به ترور حريري متهم شناخته شدند.
پس از به اتمام رسيدن ماموريت مهليز، معاون نخست وزير و وزير دفاع لبنان اعلام كرد كه بيروت از تمديد فعاليت تيم بين المللي تحقيق ترور رفيق حريري تا شش ماه ديگر حمايت مي كند.
شوراي امنيت سازمان ملل متحد نيزدر تاريخ 15 دسامبر ( 24 آذر ماه) درخواست دولت لبنان را براي تمديد مهلت تحقيقات ترور حريري تا شش ماه ديگر تمديد كرد.
حمايت دولت سنيوره از تمديد ماموريت تيم مهليز، با در نظرگرفتن پايان ماموريت اين تيم در 15 دسامبر جاري (24 آذر) اعلام شده است.
دتليو مهليز نيزبا اعلام اين مطلب كه تمايلي به ادامه مسئوليت خود ندارد، "سرژ براميرتس" قاضي بلژيكي را به عنوان رئيس تيم بين المللي ترور حريري معرفي كرد.
واكنش ها به گزارش مهليز؛
پاريس و واشنگتن سعي داشتند تا با استناد به گزارش بازرسان ترور حريري، سوريه را عامل اين ماجرا اعلام كرده تا بتوانند با همراه كردن جامعه بين المللي در اعمال فشارها ضد سوريه به اهداف ويژه خود دست يابند.
انگليس : جك استراو وزير امور خارجه انگليس گزارش تيم تحقيق بين المللي ترور رفيق حريري كه مسئولان سوريه و لبنان را به دست داشتن در ترور حريري متهم كرده است، بسيار نگران كننده خواند.
فرانسه : فيليپ دوست بلازي وزير امور خارجه فرانسه از شوراي امنيت سازمان ملل خواست با تصويب قطعنامه اي از سوريه بخواهد تا به طور كامل با بازرسان بين المللي پرونده ترور رفيق حريري نخست وزير اسبق لبنان همكاري كند.
وزير خارجه فرانسه گفت : "سازمان ملل بايد از مقامات سوري بخواهد تا با تيم بين المللي تحقيق به طور كامل همكاري نمايند و خود را متعهد به همكاري كامل با تيم مهليز نمايند".
بلازي هشدار داد: اگر سوريه همكاري نكند، "دتليو مهليز" دراين مورد به شوراي امنيت اطلاع رساني خواهد كرد كه در اين صورت پيامدهايي براي سوريه در پي خواهد داشت.
روسيه : ايگور ايوانف دبيرشوراي عالي امنيت ملي روسيه پس از ديدار با بشار اسد رئيس جمهوري سوريه ازهمكاري دمشق با تيم تحقيق ترور رفيق حريري ابراز خرسندي كرد.
رژيم صهيونيستي : سخنگوي وزارت امور خارجه رژيم اسرائيل ضمن ابراز خرسندي ازگزارش مهليز گفت : "اين گزارش تحولي مثبت در مسير صحيح مي باشد".
خروج نيروهاي سوري از لبنان پس از حدود سه دهه حضور
به گزارش "مهر"، در قطعنامه 1559 شوراي امنيت كه در سپتامبر سال 2004 با تلاشهاي آمريكا وفرانسه در سازمان ملل تصويب رسيد، آنها خواستار عقب نشيني نيروهاي سوريه ازخاك لبنان و خلع سلاح آنچه شبه نظامي خواندند( دراشاره به نيروهاي مقاومت حزب الله) شدند.
پس از ترور حريري، فرانسه به همراه آمريكا خواستار اجراي توافقنامه 1559 سازمان ملل و خروج كامل نيروهاي سوري از لبنان شدند. در اين راستا كوفي عنان "تري رود لارسن" را به عنوان مسئول پيگري قطعنامه 1559برگزيد.
سرانجام پس از فشارهاي غرب، در تاريخ 26 آوريل (6 ارديبهشت 84 ) با خروج آخرين گروه از نيروهاي سوري، سوريه به سه دهه حضور خود در لبنان پايان داد.
11ژوئن (21 خرداد 84 ) دبيركل سازمان ملل تاكيد كرد با وجود گزارش تيم تحقيق درباره عقب نشيني نظاميان سوري از لبنان گزارش هايي وجود دارد كه نشان مي دهد ممكن است برخي نيروهاي سوري همچنان درخاك لبنان حضور داشته باشند.
عنان همان روزها تحت فشارهاي آمريكا تصميم گرفت تيم تحقيق اين سازمان را براي اجراي قطعنامه 1559 شوراي امنيت كه خواستار عقب نشيني نظاميان سوري از اين كشور است، به لبنان اعزام كند.
رود لارسن نماينده دبيركل سازمان ملل 12ژوئن ( 22خرداد 84 ) با بشار اسد رئيس جمهوري سوريه ديدار و پيرامون تحولات جاري با وي گفت وگو كرد.
پس از خروج كامل نيروهاي سوري از لبنان، لبناني هايي كه مخالف حضور نيروهاي سوري در خاك كشور خود بودند اين روز را روز تاريخي براي لبنان خواندند و اين مسئله را گامي مهم براي بازگرداندن حاكميت واقعي لبنان خواندند.
آزادي سمير جعجع از زندان
4 مرداد ماه ( 26 ژوييه) "سمير جعجع" فرمانده سابق نيروهاي فالانژيست لبنان پس از 11 سال از زندان آزاد شد.
جعجع در بمبگذاري 1994 ميلادي در يك كليسا كه به كشته شدن 11 تن منجر شد، دست داشت.
سمير جعجع
وي رهبر حزب الوحيد بود كه براي محاكمه به دادگاه فراخوانده و به حبس ابد محكوم شد و پس ازپايان جنگ داخلي لبنان در سال 1990، به جرم دست داشتن درترورها و اقدامات نظامي گرانه ازجمله ترور رشيد كرامي نخست وزيراسبق لبنان درسال 1987 محكوم به زندان شد.
جعجع از جمله متهمان ربودن چهار ديپلمات ايراني در دهه هشتاد ميلادي و تحويل آنها به رژيم صهيونيستي است.
12آوريل (23 فروردين) شش تن ازنمايندگان مجلس لبنان پيشنهاد تعديل قانون عفو عمومي صادره پس ازجنگ داخلي را مطرح كردند تا امكان آزادي سمير جعجع در چارچوب آنچه تلاش ها براي تحقق وحدت ملي ناميدند، فراهم شود.
بازگشت ميشل عون به لبنان؛
هفت مه (17 ارديبهشت 84 ) سرلشگرميشل عون فرمانده سابق نيروهاي لبنان پس از 15 سال زندگي در تبعيد ( فرانسه )وارد بيروت شده بود. وي رياست كابينه نظامياني را برعهده داشت كه سه افسرعاليرتبه مسيحي را دربرمي گرفت و پس از پايان دوره رياست رئيس جمهوري اسبق لبنان يعني امين جميل در سال 1988 تشكيل شد.
ميشل عون
وي در جريان حمله نيروهاي سوريه و لبنان در سال 1990از كاربركنار و از لبنان گريخت. عون از جمله كساني است كه خواستار خلع سلاح حزب الله لبنان هستند.
انتخابات پارلماني لبنان؛
به گزارش "مهر"، انتخابات پارلماني لبنان براساس قانون سال 2000 كه لبنان را به 14 حوزه انتخاباتي براساس نظام اكثريت تقسيم مي كند، اجرا شد.
اين انتخابات درچهارمرحله و از 29 مه (8 خرداد 84) آغاز و طي چند مرحله روزهاي 5 ژوئن (15 خرداد)، 12 ژوئن ( 22) و 19 ژوئن (29 خرداد) تكميل شد .
براساس اين چهار مرحله، بيروت به سه حوزه ، الجبل 4 حوزه ، منطقه شمال دو حوزه ، منطقه جنوب دو حوزه و منطقه بقاع سه حوزه تقسيم شدند.
مرحله اول اين انتخابات، با پيروزي قاطع ليست ائتلافي المستقبل به رهبري سعد حريري فرزند نخست وزيراسبق لبنان به پايان رسيد و اين ليست تمامي 19 كرسي اختصاص يافته به منطقه بيروت را به خود اختصاص داد. آمريكا و اتحاديه اروپا ازمرحله اول انتخابات پارلماني لبنان، استقبال كردند.
مرحله دوم اين انتخابات نيز با پيروزي قاطع ائتلاف حزب الله و جنبش امل به پايان رسيد و اين ائتلاف تمام 23 كرسي را در منطقه جنوب كه درقالب دو حوزه برگزار شده بود، تصاحب كرد. ناظران اتحاديه اروپا نيز صحت اين مرحله را تاييد كردند.
مرحله سوم اين انتخابات كه در دواستان جبل لبنان و بقاع برگزار شد، با پيروزي ليست انتخاباتي سرلشگر ميشل عون فرمانده سابق ارتش لبنان به پايان رسيد؛ آمريكا از نتايج اين مرحله ابرازخشنودي كرد.
آخرين مرحله در منطقه شمال برگزار شد كه ليست مورد حمايت سعد حريري تمام 28 كرسي را به خود اختصاص داد.
كوفي عنان در31 خرداد نيز در بيانيه اي كه توسط سخنگوي اين سازمان منتشر شد، از برگزاري موفق انتخابات لبنان اظهار خرسندي كرد.
گزينه هاي ترور پس از حريري؛
سمير قصير : خبرنگار لبناني كه مليت فرانسوي دارد دوم ژوئن گذشته ( 12 خرداد ) بر اثرانفجار بمبي كه درداخل خودرو وي در منطقه مسيحي نشين الاشرفيه در بيروت كار گذاشته شده بود، كشته شد.
جرج حاوي : دبير كل حزب كمونيست لبنان21 ژوئن ( 31 خرداد) در حادثه انفجار خودروي حامل وي كشته شد.
الياس المر: وزير دفاع مستعفي لبنان در منطقه انطلياس در شرق بيروت هدف قرارگرفت دراين حادثه المر به شدت زخمي شد.
مي شدياق : يكي ازمجريان شبكه تلويزيوني ال. بي. سي لبنان را كه 25 سپتامبر (3مهر ماه ) درجونيه درشمال بيروت مورد هدف قرارگرفت، كشته شد.
جبران التويني : از نمايندگان پارلمان لبنان و سردبيرروزنامه النهار بيروت 12 دسامبر( 21 آذر) براثر انفجار يك خودروي بمبگذاري شده در حومه مسيحي نشين شرق بيروت كشته شد.
تشكيل كابينه هاي موقت لبنان و در نهايت نخست وزيري فواد سنيوره از مخالفان سوريه؛
10 اسفند 83 ، عمركرامي كه پس از ترور رفيق حريري از سوي اكثريت پارلمان مامورتشكيل كابينه شد ، درپي فشارمخالفان استعفاي خود را اعلام كرد.
درواكنش به اين استعفا ، ميشل بارنيه وزيرامورخارجه سابق فرانسه استعفاي عمركرامي را براي حل مشكلات لبنان ناكافي ندانست.
سخنگوي كاخ سفيد نيز با استقبال از اين موضوع آن را فرصتي براي لبناني ها تلقي كرد تا آنها بتوانند دولت جديد فراگير خود را تشكيل دهند. كرامي كه پس از اين استعفا از سوي اميل لحود رئيس جمهوري لبنان مامور تشكيل كابينه شد ، درتاريخ 20 اسفند 83تشكيل كابينه جديد را پذيرفت.
پس از گذشت تنها ده روز از كناره گيري از مسئوليت خود به دنبال ترور رفيق حريري نخست وزير سابق مقتول لبنان، بيش از نيمي ازنمايندگان مجلس لبنان با اكثريت 69 راي از مجموع 128 راي به اعطاي مسئوليت مجدد به عمركرامي براي تشكل كابينه آينده دولت لبنان راي دادند.
نجيب ميقاتي پس ازاستعفاي عمر كرامي از سوي مخالفان نامزد تشكيل كابينه شد و از سوي اميل لحود رئيس جمهوري ماموريت يافت تا دولت جديد را تشكيل دهد. كابينه نجيب ميقاتي درتاريخ 7 ارديبهشت 84 با كسب حداكثر راي از 109 نماينده پارلمان لبنان راي اعتماد گرفت.
سفيرعربستان دربيروت طي تماسي تلفني با ميقاتي حمايت كشورش را ازتلاش هاي نخست وزير جديد لبنان براي تشكيل كابينه مورد تاكيد قرارداد.
ميقاتي در اويل تيرماه از مقام خود كناره گيري كرد.
فواد سنيوره نخست وزير لبنان
سرانجام فواد سنيوره وزيردارايي سابق و نامزد مورد حمايت اكثر نمايندگان مجلس لبنان در تاريخ 30 ژوئن (9 تيرماه) مامور تشكيل كابينه شد. اين امر پس از آن صورت گرفت كه اكثريت نمايندگان مجلس لبنان به اميل لحود پيشنهاد دادند وي را مامور تشكيل كابينه كند.
كناره گيري وزراي جنبش امل و حزب الله لبنان از دولت اين كشور؛
درپي اعلام غازي العريضي وزير اطلاع رساني لبنان مبني براينكه دولت لبنان تصميم گرفته است تا از شوراي امنيت سازمان ملل متحد تشكيل دادگاه بين المللي را درمورد ترور رفيق حريري نخست وزير اسبق لبنان درخواست كند ، وزراي دو جنبش "امل" و "حزب الله" لبنان مشاركت خود را در نشست دولت به حالت تعليق درآوردند.
در بالا نيزبه اين موضوع اشاره شد كه سعد الحريري و دولت فرانسه خواستار آن شدند تا براي بررسي پرونده ترور حريري دادگاهي بين المللي تشكيل شود.
ديدار سيد حسن نصرالله و فواد سنيوره و بازگشت وزاري شيعه به كابينه سنيوره؛
فواد سنيوره نخست وزير لبنان در تاريخ 2 ژانويه ( 12 دي 84) طي ديداري غير منتظره به منزل سيد حسن نصرالله رفت و دراين نشست ، اوضاع دولت و راه هاي پرداختن به آن به صورتي كه فضا را به قبل ازتعليق وزراي دوجنبش حزب الله و جنبش امل از دولت بازگرداند، مورد بررسي قرارگرفت.
وزراي وابسته به جنبش حزب الله لبنان و جنبش امل درپي درخواست دولت اين كشوربراي تشكيل دادگاه بين المللي براي تروررفيق حريري نخست وزير اسبق لبنان، عضويت خود را در دولت به حالت تعويق درآوردند.
اولين سالگرد ترور رفيق حريري؛
هزاران لبناني پيش از ظهر روز14 فوريه ( 25 بهمن 84) در ميدان شهدا بيروت تجمع كردند.
دراين مراسم رهبران اكثريت پارلمان لبنان كه مخالف با سوريه هستند با عبارت هاي زشت و ركيك اميل لحود رئيس جمهوري لبنان را مزدور سوريه خواندند.
رهبران اكثريت پارلمان لبنان همچنين علنا خواستار خلع سلاح حزب الله شدند. سعد الدين الحريري فرزند رفيق حريري نخست وزير اسبق و رهبر اكثريت پارلمان،وليد جنبلاط رهبر درزيهاي و سمير جعجع فرمانده سابق نيروهاي مسيحي لبنان به سخنراني در جمع لبناني ها پرداختند.
تلاش سنيوره براي ازبين بردن بحران در روابط سوريه و لبنان
فواد سنيوره نخست وزير لبنان13 فوريه( 24 بهمن ماه) براي كاهش آهنگ تنشها در روابط ميان لبنان وسوريه راهي عربستان شد.
سومين گزارش تيم بين المللي بررسي ترور حريري
روز14 مارس ( 23 اسفند) سومين گزارش تيم بين المللي بررسي تروربه سازمان ملل متحد ارائه شد.
سرژ برامرتز قاضي بلژيكي كه پس از كناره گيري قاضي دتليو مهليز آلماني رياست تيم تحقيقات سازمان ملل را برعهده گرفت، اولين گزارش خود را پس از دوبار ديدار با مقامات اين كشور( يك بار دردمشق درتاريخ 23 فوريه ( 4 اسفند ) و بار ديگر در بيروت درتاريخ 7 مارس ( 16 اسفند ) ارائه داد.
در اين گزارش آمده بود سوريه به تمام درخواست هاي ارائه شده از سوي تيم تحقيق پاسخ داده است و به ويژه در سه ماه گذشته با تمام مطالبات كمك ازسوي كميته تحقيق همكاري كرده است.
واكنش هاي بين المللي به گزارش تيم تحقيقات سازمان ملل
فرانسه : سخنگوي وزارت امورخارجه فرانسه گزارش تيم جديد تحقيقات سازمان ملل مربوط به ترورحريري ثابت كرد كه اتخاذ موضع قاطعنامه دربرابر سوريه نتيجه بخش است.
سوريه : معاون وزير امورخارجه سوريه گفت گزارش كميته تحقيقات سازمان ملل متحد درباره ترورحريري واقعي و بسيار حرفه اي بود.
لبنان : دولت لبنان از گزارش اين تيم و نيز همكاري سوريه ابراز خرسندي كرد.
دخالت آمريكا درامور داخلي لبنان
نخست وزير لبنان و وزير امورخارجه آمريكا 24 ژانويه ( 4 بهمن )طي تماسي تلفني ضمن بررسي اوضاع لبنان و خاورميانه درمورد بيانيه اخير شوراي امنيت درمورد لبنان با يكديگر به بحث و تبادل نظر پرداختند.
سفرغيرمنتظره رايس به لبنان
رايس دراين درديدار از پيش تعيين نشده ، با نصرالله صفير اسقف اعظم ماروني هاي لبنان ديداركرد.
وزيرامورخارجه آمريكا همچنين دراين سفربا برخي از مقامات لبنان مانند "سعد حريري" رئيس فراكسيون اكثريت پارلمان لبنان، "وليد جنبلاط" رهبر دروزي هاي لبنان، "فواد سنيوره" نخست وزير( كه از مخالفان دولت سوريه به شمار مي روند) ديدار و گفتگو كرد و البته با نبيه بري رئيس مجلس اين كشورهم تلفني گفتگو كرد، رايس نيز مانند ديگر مقامات غربي، با اميل لحود رئيس جمهوري لبنان ديدار نكرد.
رايس در ديدار با سعدالحريري و وليد جنبلاط
وزيرخارجه آمريكا همچنين يادآور شد كه قطعنامه 1559 شوراي امنيت سازمان ملل متحد قراراست به ويژه دررابطه با خلع سلاح شبه نظاميان همچون "حزب الله" و فلسطينيان به اجرا گذاشته شود.
تلاشهاي گسترده عربستان و مصر براي حل بحران در روابط سوريه و لبنان
بحران به وجود آمده بين سوريه و لبنان پس از ترور حريري درماه هاي اخير به اوج خود رسيد كه درراستاي تلاش ها براي حل بحران بين سوريه و لبنان، مصر و عربستان تلاش هاي گسترده اي را انجام دادند.
تجمع هزاران لبناني به دعوت سيد حسن نصرالله چند ساعت پس از ورود رايس به بيروت
سيد حسن نصر الله دبيركل حزب الله لبنان درجمع هزاران لبناني كه بعد از ظهر 23 فوريه ( 4 اسفند 84 ) در اعتراض به هتاكي تروريستهاي تكفيري به حرمين شريفين امامان دهم و يازدهم (ع) در سامرا در بيروت تجمع كرده بودند، اين سوال را مطرح كرد كه چه طرفهايي ازحادثه هولناك انفجار درحرمين شريفين حضرت امام هادي (ع) و امام حسن عسكري(ع) در شهر سامرا سود مي برند؟.
نصر الله دردرادامه اين سخنراني به مسائل داخلي لبنان نيز اشاره اي كوتاه كرد و وحدت ملي را تنها تضمين كننده براي رويارويي با تمام فشارهاي خارجي دانست و گفت : ما براي خارج كردن لبنان از مشقت وسختي حاضريم در گفتگوها شركت كنيم، زيرا گفتگو تنها راه برون رفت از مشكلات و سختيها است .
دبير كل حزب الله با انتقاد از اظهارات برخي ازمسئولان لبناني گفت :هركس كه خلع سلاح حزب الله را مي خواهد در درجه اول به رژيم صهيونيستي خدمت كرده است.
گروه 14 مارس(مخالفان سوريه)
گروه 14 مارس درنشست پس ازبرگزاري مراسم سالگرد ترور رفيق حريري كه با حضور شخصيت هاي زيادي از نمايندگان اكثريت پارلمان از جمله سعد الحريري فرزند نخست وزير اسبق لبنان و وليد جنبلاط رهبر دروزي هاي لبنان و سمير جعجع فرمانده سابق نيروهاي فالانژيست اين كشوربرگزارشد به اميل لحود فرصت دادند تا 14 مارس سال جاري ازقدرت كناره گيري كند.
شركت كنندگان دراين نشست دربيانيه اي كه فارس سعيد نماينده سابق پارلمان لبنان آن را قرائت كرد،اعلام كردند: اميل لحود كه درراس دستگاه امنيتي سوري -لبناني قرارداشت، مستقيما در ترور حريري دست داشته است.
دراين بيانيه اميل لحود به فعاليت درجهت منافع سوريه و سنگ اندازي درمسيرعملكرد دولت متهم شد.
گروه 14مارس، 70 نماينده ازمجموع 128 نماينده مجلس نمايندگان لبنان را دراختياردارد و اين درحالي است كه براساس قانون اساسي لبنان اين گروه ازدوسوم نمايندگان براي بركناري رئيس جمهوري برخوردارنيست
ديدار جنبلاط با رايس در آمريكا
6 مارس( 15 اسفند 84 ) وليد جنبلاط رئيس حزب سوسياليست ترقي خواه لبنان وارد واشنگتن شد و با كاندوليزا رايس وزير امورخارجه آمريكا ديدار كرد.
دراين سفر مروان حماده وزير ارتباطات لبنان جنبلاط را همراهي كرد. مسائل داخلي لبنان ازجمله بركناري اميل لحود رئيس جمهوري لبنان و موضوع سلاح حزب الله لبنان دراين ديدار مورد بررسي قرار گرفت.
7 ژانويه( 17 دي ماه) وليد جنبلاط با جفري قلتمن سفير آمريكا در لبنان ديدار كرد.
ديدار سيد حسن نصرالله و سعد الحريري
8 مارس( 17 اسفند) دبيركل حزب الله لبنان با سعد الحريري رئيس فراكسيون اكثريت پارلمان درباره آخرين تحولات لبنان ونتايج دور اول گفتگوهاي داخلي مذاكره كردند.
دراين راستا مي توان به ملاقات سعد الحريري با سمير جعجع فرمانده سابق فالانژيست هاي اين كشور و همچنين ديدارش با وليد جنبلاط رهبر دروزي هاي لبنان اشاره كرد.
گفتگوهاي داخلي لبنان
سران گروه هاي سياسي لبنان شامل 14 شخصيت مسيحي ، مسلمان لبناني خواه مخالف سوريه يا طرفدار آن روز 2 مارس(11 اسفند 84 ) گفتگوهاي خود با هدف بررسي تحولات داخلي لبنان به منظور دستيابي به راه حلي براي خروج از بحران سياسي اين كشورآغاز كردند. قراربود اين گفتگو ها تا 9 مارس (18 اسفند) ادامه يابد، اما با اظهارات تند وليد جنبلاط عليه جنبش حزب الله و رئيس جمهوري روند اين مذاكرات در 7 مارس (16 اسفند) متوقف شد و به 13 مارس ( 22 اسفند ) موكول شد.
13 اسفند نيز اين مذاكرات با حضور جنبلاط ازسرگرفته شد.
نشست سران گروه هاي سياسي لبنان
پس از پايان دور دوم مذاكرات در روز 14 مارس ( 23 اسفند )نبيه بري رئيس مجلس پارلمان لبنان با بيان اينكه رهبران سياسي اين كشور درباره برخي مسائل از جمله رشد و توسعه روابط بين بيروت و دمشق به توافق يافتند، 22 مارس(2 فروردين85) را زمان از سرگيري اين گفتگوها اعلام كرد.
14شخصيت برجسته لبنان درسلسله نشست هاي خود درباره تشكيل دادگاه بين المللي براي محاكمه عاملان تروررفيق حريري و گستردش دامنه تحقيقات سازمان ملل درمورد ترورهاي صورت گرفته درلبنان به توافق رسيدند.
آنها درهمان حال لبناني بودن كشتزارهاي اشغالي شبعا راتاييد كردند وتوافق نمودند روابط ميان دمشق و بيروت را ازطريق ايجاد دفاتر نمايندگي و ترسيم مرزها براي متقاعد كردن سازمان ملل درمورد لبناني بودن كشتزارهاي شبعا بهبود بخشند.
مسئله رئيس جمهوري اين كشور و سلاح مقاومت از جمله مسائل جنجال برانگيزي است كه همچنان در گفتگوهاي رهبران سياسي لبنان مورد بررسي قرار مي گيرد، البته ادامه اين گفتگوها به 28 آوريل( 8 ارديبهشت امسال) موكول شده است.
تظاهرات اعتراض آميز لبناني ها در واكنش به انتشار كاريكاتورهاي موهن
روزنامه دانماركي "يلاند پستن" بارديگر اقدام اهانت آميز خود را در انتشار كاريكارتورهاي موهن تكرار كرد كه در پي آن تمامي كشورهاي مسلمانان از جمله مردم لبنان به اين اقدام اهانت آميز اعتراض كردند. دراين اعتراض دفتر كنسولگري دانمارك در بيروت خشم خود را از اهانت بي شرمانه روزنامه هاي دانمارك و برخي رسانه هاي غربي ابراز داشتند.
مردم خشمگين لبنان پرچم دانمارك را بر روي چارپايي قرار دادند
سوريه
خودكشي غازي كنعان
غازي كنعان وزير كشور سوريه صبح روز 12 اكتبر( 20 مهر ) در دفتر محل كارش در دمشق خودكشي كرد. كنعان 63 ساله از شخصيت هايي بود كه ماه سپتامبر( شهريور) گذشته دتليو مهليز رئيس تيم تحقيق مربوط به تروررفيق حريري نخست وزير اسبق لبنان وي را مورد بازجويي قرار داد.
غازي كنعان
كنعان درسالهاي 1982 و 2002 ميلادي رياست سازمان اطلاعات سوريه در لبنان را برعهده داشت .
خودكشي سرلشگر كنعان چند روز پيش از تسليم گزارش مهليز درمورد ترور حريري به كوفي عنان دبير كل سازمان ملل متحد صورت گرفت.
جدايي خدام از دولت سوريه
روز 30 دسامبر 2005 ( 9 دي ماه 84 ) شبكه خبري العربيه در خبري فوري از جدايي عبدالحليم خدام معاون رئيس جمهوري سوريه از حكومت بشار اسد خبر داد.
اين شبكه در گفتگو با عبدالحليم خدام كه در پايتخت فرانسه به سر مي برد، اعلام كرد كه مسئولان سوري، رفيق الحريري نخست وزير مقتول سابق لبنان، وليد جنبلاط رئيس حزب سوسياليست ترقي خواه و نبيه بري رئيس پارلمان لبنان را تهديد كرده بودند.
دو روزپس از پخش اين خبر حزب بعث سوريه ،عبدالحليم خدام معاون سابق اسد را به علت سخناني كه عليه دولت سوريه و رئيس جمهوري اين كشور ايراد كرد، از اين حزب اخراج كرد.
عبدالحليم خدام معاون سابق بشاراسد
عبدالحليم خدام معاون سابق بشار اسد در ماه ژوئن گذشته ( خرداد ماه) همزمان با برگزاري همايش حزب بعث كناره گيري از مسئوليت خود را در حزب بعث و دولت سوريه اعلام كرد.
ترميم كابينه دولت سوريه
پس ازآنكه ترميم كابينه دولت سوريه در تاريخ 11 فوريه ( 26 بهمن ماه) انجام شد، وزراي جديد اين كابينه سوگند ياد كردند.
براساس اين تغييرو تحولات فاروق الشرع وزير امورخارجه پيشين سوريه معاون جديد رئيس جمهوري اين كشورشد و وليد المعلم سفير سابق دمشق در واشنگتن به عنوان وزير امورخارجه جديد و جانشين فاروق الشرع شد.
وليد المعلم وزير امورخارجه سوريه
سفر وليد المعلم به روسيه
وزيرامور خارجه سوريه روز 12 مارس ( 21 اسفند ) درآستانه ارائه گزارش تيم بررسي ترور حريري وارد مسكوشد و با مقامات اين كشور درباره مسائل مربوط به سوريه به مذاكره پرداخت.
همزمان با سفر وليد المعلم به روسيه تروي رود لارسن نماينده ويِژه كوفي عنان دبيركل سازمان ملل متحد ئدر پيگري تحولات سوريه و لبنان به مسكو سفر كرد.
ورود غيرمنتظره سعود الفيصل به دمشق
سعود الفيصل 8 ژانويه ( 18 دي ماه ) به طورغيرمنتظره وارد دمشق شد، وي با فاروق الشرع وزير امور خارجه سابق سوريه ديدار كرد.
رايزني بشار اسد با مبارك و پادشاه عربستان
بشاراسد رئيس جمهوري سوريه 18 فوريه ( 29 بهمن ماه ) درتماس تلفني جداگانه با حسني مبارك رئيس جمهوري مصر و عبدالله بن عبدالعزيز پادشاه عربستان اوضاع منطقه ومسائل مورد مشترك را مورد بررسي قرار داد.
سفربشاراسد به عربستان
همزمان با اوج بحران در روابط لبنان و سوريه كه تماس هاي عربي براي بررسي بحران ترورحريري نخست وزيراسبق لبنان صورت مي گرفت، بشار اسد روز 8 ژانويه ( 18 دي ماه ) به اين منظور وارد جده شد و با ملك عبدالله ديدار و به مذاكره پرداخت.
سفر مجدد بشار اسد به مصر
وي بلافاصله پس از ديدار و گفتگو با ملك عبدالله پادشاه عربستان در جده به طورغيرمنتظره به شرم الشيخ مصر رفت و با حسني مبارك رئيس جمهوري اين كشور بحث وتبادل نظر كرد.
ديدارهاي غير منتظره اسد از جده و شرم الشيخ در پي درخواست تيم بين المللي تحقيق ترور حريري براي انجام گفتگو با وي صورت گرفت.
همچنين به غير از اين ديدار نيز رئيس جمهوري سوريه روز 20 دسامبر( 29 آذر ماه ) براي ديداري فوري و چند ساعته وارد قاهره شد و درفرودگاه قاهره مورد استقبال رئيس جمهوري مصر و شماري از مقامات بلند پايه اين كشور قرار گرفت .