عملكرد انحصاري گروه هاي ادبي را قبول ندارم
امير حسين فردي - نويسنده معاصر ، گفت : وجود گروه هاي ادبي نه تنها در كشور ما ، بلكه در ديگر كشورها هم ديده مي شود ، اما عملكرد بسته و انحصاري اين گروه ها را قبول ندارم ، چرا كه تفكر بسته عمر زيادي نخواهد داشت .
اين نويسنده در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر، با بيان اين مطلب ، افزود : اين گروه ها سلايق خاص خود را دارند و ممكن است در شهرستانها هم حضور داشته باشند ، اما در كل ، گروه و عملكردي زنده است كه درهايش به روي جامعه باز باشد.
اميرحسين فردي ياد آور شد : گاهي برگزاري جشنواره ها و همايش هاي ادبي نيز دربرخي موارد ، براي ارائه بيلان كار فرهنگي مديران است ، اما تصور اين كه در جامعه هيچ همايش و جشنواره اي نباشد ، به منزله يك نوع سكوت است وعدم نظارت و ارزيابي جامعه و كارشناسانه بر آثار توليد شده در سال را به همراه خواهد داشت و من اين سكوت را نمي پسندم .
مدير مسئول نشريه كيهان بچه ها در خصوص انتشار آثار شاعران و نويسندگان جوان، اظهار داشت : آثار شاعران و نويسندگان جوان بايد درحدي باشد كه به جامعه ارائه شود و جامعه نيز آنها را بپذيرد ، در غير اين صورت بعد از چاپ با شكست مواجه خواهد شد ، جوانان بايد قبل از چاپ آثارشان با صاحب نظران مشورت كنند .
اين نويسنده خاطرنشان كرد : چاپ كتاب بحث وسوسه انگيزي است و البته ميلي مطلوب و قابل احترام ، اما شاعران و نويسندگان جوان نبايد بدون مشورت با صاحبنظران و منتقدين دست به انتشار آثارشان بزنند .
ناشران در چاپ آثار نوقلمان ريسك نمي كنند
ابراهيم حسن بيگي - نويسنده معاصر گفت : به ندرت ديده مي شود كه نويسنده و شاعري كه در ابتداي كار قرار دارد آثاري چاپ كند كه واجد شرايط يك اثر خوب باشد ، رسيدن به مراحل تكميلي هنر بسيار دشوار است و براي نسل جوان شايد به عنوان يك آرزو باقي بماند .
اين نويسنده معاصر در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر، بيان اين مطلب ، افزود : براي رسيدن به موفقيت و طي مراحل بالا در عرصه فرهنگ و ادب ، اراده و توانايي هنري فردي به عنوان محور تعيين كننده در نظر گرفته مي شود و اگر نويسنده اي استعداد و پشتكار لازم را نداشته باشد ، حتي اگر اساتيد فن هم دست او را براي بالا بردن از پله هاي ترقي بگيرند ، باز هم سقوط خواهد كرد .
ابراهيم حسن بيگي ياد آور شد : برخي از نويسندگان جوان ، علي رغم اين كه تصور مي كنند اثربسيار خوبي خلق كرده اند ، در مراحل پيش از چاپ توسط كارشناسان مربوطه مورد تاييد قرار نمي گيرد و امروزه اين مشكل بسيار فراگير است ، چرا كه ناشران ؛ چه دولتي و چه خصوصي براي چاپ اثر مراحل مختلف كارشناسي را طي مي كنند و تامين نظركارشناسان عمدتا سخت گير ، براي يك جوان بسيار مشكل است ، ضمنا اگر نويسنده اي اثرخود را درحد نظركارشناسان برساند ، مسئله بعدي " نوقلم بودن " آنهاست زيرا ناشران براي چاپ اولين اثرنويسنده ريسك نمي كنند .
وي ادامه داد : عواملي از اين قبيل باعث مي شود كه در كشور ما چاپ اثر ، كار بسيار مشكلي تلقي شود و كار براي جوانان و نو قلمان دشوار گردد ، به عبارتي ديگر چاپ كتاب براي جوانان مانند گذشتن از هفت خوان رستم است .
اين نويسنده در رابطه با برگزاري جشنواره ها و همايش هاي ادبي اظهار داشت : در اوايل انقلاب تنها كتاب سال جمهوري اسلامي را داشتيم اما امروز با گذشت 28 سال جشنواره هاي متعددي برگزار مي شود كه اين كارمراكز دولتي خارج و ارگانهاي غير دولتي را نيز درگير خود كرده است .
ابراهيم حسن بيگي خاطر نشان كرد : متاسفانه تا به حال برگزاري اين جشنواره ها در فروش كتاب و در ترغيب مخاطبان به كتابخواني و تشويق مولفان به خلق اثر تاثير گذار نبوده و در گسترش شرايط بهتر در ادبيات كشور نتايج مطلوبي را به همراه نداشته است و شايد تنها تاثير اين گونه از جشنواره ها بالا بردن بيلا ن كار مديران فرهنگي و خبر سازي در مطبوعات باشد ، به هر حال تنور جشنواره ها داغ است اما بايستي يك بازنگري در اين مورد صورت گيرد ، چراكه اين جشنواره ها جريان ادبي قوي را اداره نمي كنند .
اين نويسنده در خصوص وجود مافياهاي ادبي در كشور به مهر گفت : علايق و سلايق خاصي وجود دارد كه باعث گرايش هاي عده اي و جمعي نسبت به اثر و آثاري شده است ، اين گرايشات ادبي ممكن است سليقه اي باشد و به نقد و بررسي و رد يك اثر دست مي زنند، بر فرض جمعي به مسئله ساختار ادبيت داستاني يك اثر توجه بيشتري نسبت به درون و محتوا دارند، لذا آثاري با مشخصه مورد نظر خودشان را قبول داشته و اجازه راه يابي به آن مي دهند.
اين نويسنده ادامه داد : دوستان جوان شهرستاني ، نسبت به چاپ اثرشان در رابطه با نويسندگان تهراني قطعا مشكلاتي بيشتري خواهند داشت ، كساني كه ساكن تهران هستند به دليل ارتباطات شخصي و حضور در محافل فرهنگي كاربرايشان آسان تر است .
وزارت ارشاد وضعيت نابسامان شعر را متحول كند
حميد سبزواري - شاعر معاصر ، گفت : متاسفانه سالياني است كه دسته ها و گروه هاي خاصي با در دست گرفتن كليه اختيارات موجود ، باندي عمل كرده و راه بر ديگران مي بندند كه اميدوارم وزارت ارشاد در دوره جديد با بهره گيري از نيروهاي خوش فكر و غير وابسته اين وضعيت نابسامان را متحول كند .
سراينده نغمه هاي ماندگار انقلاب : " الله اكبر - خميني رهبر " و " خميني اي امام " در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب افزود : معمولا اين گروه هاي خاص در هر دوره اي تلاش مي كنند تا خود را به مديران و متوليان فرهنگي در آن مقطع نزديك كنند و امكانات و اجازه عمل بگيرند كه متاسفانه عموما نيز موفق مي شوند ، در حال حاضر چند مركز وجود دارد كه با بودجه هاي دولتي ، كارها و هدف هاي گروهي خود را به پيش مي برند و در قالب تجليل هاي آنچناني فقط خودشان را تبليغ مي كنند .
حميد سبزواري تصريح كرد : رفتار شيطنت آميزي كه اين گروه ها از خود بروز مي دهند اين است كه تا تصميم گيرنده اي مانند دولت يا قوه هاي نظارتي وارد عمل مي شوند ، فرياد و فغان بر مي آورند كه " هنر و ادبيات " را مي خواهند " دولتي " كنند و با اين ترفند تكراري ، اهداف خود را به جلو مي برند ، در صورتي كه دولت جديد نبايد به اين مظلوم نمايي ها توجه كند و نظارت عدالت مدار خود را انجام بدهد .
وي با تاكيد بر ضرورت استفاده از نيروهاي مستعد ، خوش نام و جوان در حوزه هنر و ادبيات ، ياد آور شد : خوشبختانه همه مي دانند كه در اين زمينه - حداقل - خود من ذينفع نخواهم بود ، من عمري كار كرده ام و در حال حاضر كساني هستند كه بسيار توانمند ، شايسته و داراي سوابق قابل توجه هستند اما متاسفانه كنار زده شده اند و عده اي دائما در اينجا و آنجا به بهانه " ادبيات " به تجليل از خود مشغولند .
وجود مافياي ادبي در جامعه امروز انكار ناپذير است
قادر طهماسبي " فريد " - شاعر و نويسنده معاصر ، گفت : با اين جريانات آشنا هستم و مي دانم كه مافياها وجود دارد و شعر و ادبيات كه مافيا پذير نبود اين روزها مافيا پذير شده است .
اين شاعر معاصر درگفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب ، افزود : وقتي از اصفهان به تهران آمدم خيلي ها به من گفتند كه درتهران سياسي كاري درهنر بسيار است و مواظب باش كه زمين نخوري ، در ابتداي كار با مسئولي برخورد داشتم كه روي آمار و ارقام حساب باز كرده بود .
قادر طهماسبي كه " مثنوي شهادت " را سروده است ، تصريح كرد : آمار و ارقام مختلفي در زمينه " شعر " وجود دارد و من بعد از تحقيقات بسياردريافتم كه اين موضوعات از كجا سر چشمه مي گيرد ، ديدم كه يك " مافياي ادبي " عريض و طويل تشكيل شده و شعارشان اين است كه ما شاعران و جوانان با استعدادي زيادي داريم و بايد مراكزي را تاسيس كنيم كه اين افراد هنوز حرف هاي خود را به طمع تصدي پست و مقام تكرار مي كنند .
اين شاعر معاصر ياد آور شد : درطول اين پانزده سال ، جريانها و انجمنهاي متعددي را ديدم ، مثلا انجمني كه يك سخنگو و يازده نفر عضو داشت ، يعني افرادي هستند كه خودشان ، خود را انتخاب كرده اند و با فراخوان انتخاب نشده اند و به قول سهراب كه مي گويد " فتح يك كوچه به دست دو سلام " كه اينها مي گويند " فتح يك پست به دست دو كلام " يعني شعارشان اين بود و با بعضي از مسئولان گرم مي گرفتند و در مصاحبه هايشان حرفهايي مي زدند كه ...
وي اضافه كرد : پيشتر هم صحبت هايي در يك مجله داشته ام كه عده اي بعد از جنگ ، به دنبال پست هايي دويدند و دنبال سفره هاي رنگين و سفر هاي خارج و ... مانند اومانيست ها ، كه در واقع يك نوع ظهور اومانيست در ايران بود كه : چقدر به آسمان نگاه كنيم ، بايد زمين را هم نگاه كرد و لقمه هاي چرب و نرم را هم ديد و مسئولي را خام كرد و ...
اين شاعر معاصر تصريح كرد : اينهايي كه در قالب " بنياد " و " انجمن " و خانه شعر " و ... ادعاهايي دارند و مراسم هاي پرخرجي با عناوين ملي و ... تحت حمايت سازماني شناخته شده برگزار مي كنند ، بايد در مقابل ادعاهاي خود پاسخگو باشند ، چنين محملها و بنيادها و انجمن هايي ، كاملا خصوصي و شخصي است و محوريت با چند فرد است .
قادر طهماسبي افزود : همين افراد خواستند منتقدي چون مرا ساكت كنند و با دادن پنج سكه طلا به عنوان " شاعر عاشورايي " به اين مسئله دامن زدند ، اما واقعيت اين است كه ما نمي خواهيم شعرمان بوي نان بگيرد ، شعرمان بوي مقام وپست دهد و يا شعرمان اسبابي باشد براي رسيدن به صد تنور نان تازه و ميزي و پستي و من اعلام انزجار از اين مسائل دارم . ضمن اينكه بايد گفت هر مافيايي ، اول يك گروه كوچك بوده و بعد ها بزرگ شده است .
وي با تاكيد بر اينكه وزارت ارشاد بايد حامي چهره هاي فرهيخته و شاعران و نويسندگاني باشد كه توسط گروه هاي مافيايي موجود كنار گذاشته شده اند ، خاطرنشان كرد : خوشبختانه من چيزي ندارم كه از دست بدهم و حرف خود را آزادانه مي زنم ، من در اين پانزده سال درحال كنكاش هستم و زير و بم اين گروه ها را بررسي كرده ام و به موقع مسائل ديگري از اينها خواهم گفت .
ادبيات ايران در دست يك اقليت شناخته شده است
شهرام اقبال زاده - نويسنده و پژوهشگر ادبي ، گفت : چرخه و مدار بسته اي به وجود آمده كه ترجيح مي دهد از نويسندگان و شاعران و مترجمان شناخته شده استفاده كند و گاهي هم بعضي از ناشران با افراد و جريانهاي خاص به صورت انحصاري عمل مي كنند كه در اينجا مي توان از " مافياي ادبي " نام برد .
اين نويسنده و پژوهشگرادبي درگفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب ، افزود : جشنواره ها و همايش هاي ادبي بيشتر به صورت بيلان كاري براي مسئولان فرهنگي بوده ، البته گاهي اوقات هم به درستي برگزار شده و داوري هاي به جايي هم داشته است ، اما در اكثر مواقع فرماليته بوده است و برخي از مديران به كميت و ارائه بيلان ها بيشتر از دست آوردها و ارتقاي فرهنگي توجه داشته اند .
شهرام اقبال زاده تصريح كرد : در حال حاضر مشكلاتي در انتشار و ارائه آثارجوانان در اين عرصه وجود دارد ، اين گروه شناخته شده نيستند و ناشران نيزحاضر به ريسك براي چاپ اين آثار نيستند ، در نتيجه اين آثارخوانده نمي شود و اين يكي از مشكلاتي است كه يك چرخه معيوب را باز توليد مي كند .
وي يادآور شد : ادبيات ايران در دست يك اقليت شناخته شده است و الزاما مقصد هم اين اقليت نمي باشد ، گرچه زد و بندهاي خاصي هم وجود دارد ، اما مسئله مهم اين است ، نو قلماني كه وارد اين عرصه مي شود از سوي ناشران و نهادهاي دولتي و خصوصي مورد توجه قرار نمي گيرند.
اين پژوهشگر ادبي ادامه داد : البته گروهي از ناشران هم از آثار شاعران و نويسندگان جوان استقبال كردند كه خود قدم مثبتي است اما كافي نيست ، كشور ما جوانترين كشورجهان است و بايد محيطي فراهم شود كه اين نسل بتواند آثارمنتشرشده را بخواند ، آثارشان را منتشر كنند و با آثار ديگران آشنا شود كه البته وب سايت ها در اين زمينه حائز اهميت هستند .
وي ادامه داد : ازنظرمن ، مهمترين رسانه كتاب است ، چرا كه باعث ماندگاري اثر شده و مورد نقد و بررسي قرار مي گيرد ، اما اينترنت و رايانه هنوز فراگير نشده و برخي از خانواده ها نيز به اين وسيله احساس نياز نمي كنند ، گرچه آن چنان كه بايد و شايد به كتاب هم احساس نياز ندارند !
شهرام اقبال زاده خاطرنشان كرد : براي ارزيابي و ارائه آثار، بايد راهكارهايي پيشنهاد شود و دراينجا نقش ناشران دولتي و سياستگذاري هاي كلان فرهنگي بسيار مهم است و افزايش بودجه فرهنگي امري مهم تر مي باشد.
عده اي دايره فعاليت هاي ادبي را محدود كرده اند
كوروس احمدي - شاعر معاصر ، گفت : " مافياي ادبي " موجود كه طي چند سال اخير قدرت گرفته ، خود را عقل كل جامعه ادبي مي داند ، در حالي كه همين افراد عملكرد نسل قبلي را زير سوال مي بردند .
اين شاعر در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب افزود: تصميمات ادبي فقط زير نظرعده اي خاص است ، تنها همان عده خاص به سفرهاي خارجي مي روند ، تنها خود كتاب چاپ مي كنند و تنها سفارش دوستان و آشنايان خودشان را انجام مي دهند ، كساني كه ظهور و طرحشان مديون ادبيات انقلاب بوده ، حالا ديگرمجال نفس كشيدن را به ديگر شاعران جوان انقلاب ( شهرستاني و تهراني ) نمي دهند ، به جرات مي توان گفت شعر اين شاعران كه همواره سعي در گمنام باقي ماندن آنها دارند ، بالفطره خيلي بهتر از اشعار افرادي است كه امروزه همه امكانات موجود را در اختيار گرفته اند چرا كه خود آنها هم يك روز با دست خالي از شهرستان به مركز آمدند .
كوروس احمدي تصريح كرد : عده اي خاص در اين زمينه با توجه به مسئوليت هايي كه در دست گرفته اند ، خود را صاحب همه چيز مي دانند و دايره فعاليت ادبي را تنگ كرده وديگران را به اين عرصه راه نمي دهند .
وي ادامه داد : به راستي جشنواره ها و بزرگداشت ها چه گره اي از كار شعر باز كرده اند ؟ چقدر توانسته اند شاعران جوان را به جامعه معرفي كنند، كه حالا عده اي مكرر جشنواره و همايش برگزار مي كنند و به بهانه هاي مختلف خود و دوستان خود را مطرح مي كنند ؟
اين شاعر ياد آور شد : شاعران جوان بايد به خود آگاهي لازم برسد تا بتوانند آثار خود را تميز دهند و به مرحله چاپ برسانند كه مشورت با بزرگان و صاحبنظران دراين زمينه حائز اهميت است.
كوروس احمدي خاطر نشان كرد: امروزه شعر بسيار مهجور است ، در نتيجه ناشران نيز استقبالي ازاين هنر نمي كنند و اين معلول عواملي است كه در دهه 60 و 70 پديد آمده است ، از زماني كه هر نوشته سطحي به اسم شعر به خورد مخاطبان داده شد و در نتيجه شعر جوان هم در بين مردم جايگاه خود را از دست داد.
اين شاعر در پايان گفتگو با "مهر"، گفت : بر سر راه جوانان شاعر امروز مشكلاتي وجود دارد و نيازمند كار ادبي و فرهنگي و تلاش بسيار و مستمر است ، شاعران جوان بايد صبر داشته باشند و آثار مورد قبولشان را به جامعه ارائه دهند تا ديدگاه مردم كه ماحصل اشعار چاپ شده در گذشته است تغيير كند ؛ شاعران جوان چوب سالهاي گذشته را مي خورند .
مافياي ادبي سعي در اثبات خود و جريانهاي روشنفكري دارد
علي كاشفي خوانساري - نويسنده و پژوهشگر ادبي ، گفت : جريانهاي غالبي در ادبيات وجود دارد كه بسياري از تريبونها دراختيار آنهاست و به صورت گزينشي عمل مي كنند .
اين نويسنده درگفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر، با بيان اين مطلب افزود : به عقيده من ، عمده عملكرد اين گروه ها به اين ترتيب است كه با نا ديده گرفتن و مسدود گذاشتن آثاري كه خارج از دايره دوستان خودشان است ، نوعي دلسردي و ياس را پديد مي آورند .
سيد علي كاشفي خوانساري ياد آور شد : متاسفانه آثار قوي نويسندگان نخبه و مسلمان مسكوت مي ماند و ناديده گرفته مي شود ، در حالي كه بسياري از آثار برجسته ما در سالهاي اخير توسط همين نسل جوان و انقلابي پديد آمده است .
وي تصريح كرد : اين گروه ها و جريانها بايد مخاطب مردمي را نشانه بگيرند و به جاي اينكه سعي در اثبات خود و جريانهاي روشنفكري و تريبون هاي خود داشته باشند ، خود را به مردم اثبات كنند كه قطعا به اين شكل موفق تر خواهند بود.
اين پژوهشگر ادبي ادامه داد : در سالهاي قبل و بعد از انقلاب ، به خصوص قبل از انقلاب در حوزه ادبيات كودك چنين فضاي بسته اي ديده مي شد و كساني مانند استاد مهدي آذر يزدي و استاد محمود حكيمي هيچ گاه مورد استقبال قرار نمي گرفتند ، درحالي كه يك نويسنده با دو اثر مورد استقبال و معرفي قرار مي گرفت ، اما اين نويسندگان به دليل مذهبي بودنشان مورد بي توجهي قرار نمي گرفتند.
كاشفي خوانساري خاطرنشان كرد: شرايط اجتماعي جامعه نه تنها در مباحث ادبي ، بلكه اقتصادي و اجتماعي و... فقط به تهران ختم مي شود و شهرستانها ، آن طور كه بايد و شايد نمي توانند بروز كنند ، در حالي كه هميشه استثناهايي وجود دارد به طوري كه بسياري از جريانهاي معاصر ادبي از شهرستانها آغاز شده است .
ريشه تفكر در ادبيات معاصر در حال خشكيدن است
سعيد وزيري - نويسنده و پژوهشگر ادبي گفت : بارها در همايش هاي دانش آموزي گواه بوده ام كه چه استعدادهايي در حوزه شعر و داستان وجود دارد ، اما كساني بر مصدر تصميم گيري هاي ادبي نشسته اند كه راه را كاملا بسته اند اگر چه در ظاهر خود را از همين جمع مي دانند .
اين نويسنده و پژوهشگر ادبي در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين كه ريشه تفكر در ادبيات معاصر در حال خشكيدن است ، افزود : در حال حاضر ، جامعه ما بيش از هر زمان ديگري نيازمند بهره گيري از افكار عميق و استعدادهاي تازه و به بار نشسته است ، اما ساختار تعريف شده فعلي در ادبيات اين فضا را ميسر نمي كند .
سعيد وزيري با اشاره به وجود برخي از چهره هاي نه چندان خوش نام در دستگاه هاي فرهنگي هنري كشورخاطرنشان ساخت : اينكه فقط تعدادي محدود براي شعر و داستان و نقد ادبي در اين كشور تصميم بگيرد ، كاري انحرافي و انحصار طلبانه است و زيبنده فرهنگ و ادب ما نيست .
وي كه در كنار نوشتن و پژوهش ، به انتشار كتاب نيز مي پردازد ، با طرح اين پرسش كه هزينه بي توجهي به چهره هاي خلاق را چه كسي مي پردازد يادآور شد : همين عده ، مستقيم و غير مستقيم با انتخابهاي خاصي كه در حوزه ادبيات صورت مي دهند ، جريان كتاب را هم به سمت و سوي خواسته ها و اهداف خود هدايت مي كنند ، اين درحالي است كه نهادهاي مسئول مانند وزارت ارشاد وارد عمل شود و يا حداقل از مسئولين ارشد آنان در سازمانها و دستگاه هاي ياد شده توضيح بخواهد ، چرا كه كارهايي كه آنها انجام مي دهند ، در بدنه فرهنگ كشور تاثيرات نامطلوبي از خود بر جاي مي گذارد .
آسيب گروه بازي هاي رايج به حرفه اي ها نيز رسيده است
فيروز زنوزي جلالي - نويسنده ، گفت : گروه بازي ها و جناح بندي هاي رايج در ادبيات كه طي چند سال اخير مشهودتر شده است ، نامهرباني هاي بسياري را به همه اهل قلم و حتي نويسندگان حرفه اي تحميل مي كند .
عضو كارگاه داستان و رمان حوزه هنري درگفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر، با بيان اين مطلب افزود : البته گروه بندي هايي كه سخن از آن رفت تنها مختص ايران نيست و كساني كه در حيطه ادبيات كلاسيك هستند آگاه هستند كه اين مسئله در همه جاي دنيا وجود دارد و ضربات و نامهرباني آنها گريبانگيرنويسندگان حرفه اي نيز شده ، چه برسد به نويسندگان شهرستاني كه انصافا پاره اي ازآنها داراي نيرومندي هاي بالقوه اي هستند.
فيروز زنوزي جلالي تصريح كرد : كشورما ، كشورآمارو ارقام است وهرمديري ، تنها درفكرارائه آمارهاي بي پشتوانه است و متاسفانه بسياري ازهمين مديران در ميدان فرهنگي ، بضاعت كافي ندارند .
وي با اشاره به نقش جشنواره ها و همايش هاي ادبي درتقويت يا عدم تقويت بنيه فرهنگي جامعه ، اظهار داشت : با تمام تفاسيري كه در اين زمينه مي شود ، برگزاري جشنواره هاي ادبي بد نيست و نشست هايي ازاين دست ، اهل فن را متوجه مسائل جدي درعرصه ادبيات مي كند ، اما تا زماني كه مديران فرهنگي ازسطح آمار و ارقام جلوتر نروند و به صورت جدي به اين مسائل نپردازند ، همين آش و همين كاسه برقرارخواهد بود .
نويسنده رمان " مخلوق " يادآورشد : مشكلات نشر و چاپ و ... ، گريبانگير نويسندگان حرفه اي نيز هست ، چه برسد به نويسندگان جوان و نوقلم ، چرا كه در طول اين ساليان ما هنوز نتوانسته ايم يك سيستم توزيع درست و نيرومند داشته باشيم ، قطعا تبعات اين ناتواني به حق الزحمه نويسندگان نيز مي رسد .
وي در رابطه با انتشاروآثارنويسندگان جوان ، گفت : نويسندگان جوان نخست بايد خاك ميدان را بخورند ، بياموزند و درچاپ آثارشان شتابزده عمل نكنند ؛ مجموعه داستان و متنهاي بي ارزشي را ديده ام كه با هزينه خود مولف منتشرمي شود و جاي تاسف دارد ، چرا كه اينان بايد به پختگي لازم برسند تا جايي كه درازاي چاپ كتابشان از ناشرحق التاليف نيز دريافت كنند .
فيروز زنوزي جلالي خاطرنشان كرد : " عرصه قلم " عرصه اي است كه هميشه جايي براي آموختن دارد ، اما چاپ آثار بي ارزش طي سالهاي اخير باعث شده كه كتابسازي در نازلترين وضعيت خود در كشور قرار بگيرد ، متاسفانه تعداد آثار درخورو شايسته ما ( در ادبيات داستاني ) طي اين سالها به تعداد انگشتان دست هم نمي رسد ...
آدم هاي محفلي به مافيا دامن مي زنند
رضا اميرخاني - نويسنده ، گفت : در عرصه توزيع مي توان به وجود " مافيا " اعتقاد داشت اما به نظر من اگر كتابي پر خواننده باشد جاي خود را در شبكه توزيع پيدا خواهد كرد .
اين نويسنده معاصر درگفتگو با خبرنگارفرهنگ و ادب مهر، با بيان اين مطلب ، افزود : در توليد فرهنگي يك كارفردي صورت مي گيرد ، بنابراين وجود يا عدم وجود " مافيا " در بخش توليد خيلي نمي تواند وجه مهمي داشته باشد ، اما از آنجا كه توليد ادبي در جامعه ما تبديل به توليد محفلي شده ، " مافيا " براي آدمهاي محفلي مي تواند وجود داشته باشد .
رضا اميرخاني اضافه كرد : واضح است كه توليد محفلي خود يك توليد واقعي و جدي ادبي نيست ، بنابراين بحث " مافيا " را در زمينه توليد را يك بحث فردي و بي اساس مي دانم اما بحث مافيا در توزيع بيشترناشي ازنگاه غيرحرفه اي به صنعت نشر است و در صنعت نشر ، كتابي كه مخاطب داشته باشد به طور طبيعي مخاطب خود را پيدا مي كند ولو اين كه مخالفان عقيدتي و فرهنگي داشته باشد .
مدير انجمن قلم ايران تصريح كرد : به نظر مي رسد يك شعاربسيار تو خالي كه در اين چند ساله فرهنگ اين كشور را به صورت جدي تحديد مي كند " حمايت از نوقلمان " باشد ، در مملكتي كه با حساب و كتاب ساده درصنعت نشرش مي توان به اين نتيجه رسيد كه چاپ يك كتاب ، بسيار ساده تر از هرجاي ديگر دنياست ، حمايت از نو قلم يك كار بي معناست .
اين نويسنده معاصر ياد آور شد : اصولا وجه همت تمام جشنواره ها و بسياري از ساز و كارهاي حمايتي در فرهنگ اين مملكت توليد نويسنده است ، حال كه بزرگترين مشكل اين مملكت كم بودن تعداد خواندگان است نه كم بودن تعداد نويسندگان ، به نظر من ساز و كارهاي مديريت فرهنگي در دولت بايد به سمت بالاتر بردن مخاطب حركت كند نه بيشتر كردن نويسندگان .
خالق " من او " خاطرنشان كرد : در برگزاري جشنواره ها اگر به تشريفاتي بودن و گزارش كار به مافوق اشاره نكنيم ، در بهترين حالت هدفشان توليد نويسنده است ، در صورتي كه ما با مشكل مخاطب بيشتر از نويسنده مواجهيم ؛ در مملكتي كه شمارگان كتابها كمتر از تعداد نويسندگان است ، نشانگر اين است كه مشكل عمده ما در پيدا كردن مخاطب است .
آثار شاعران و نويسندگان جوان پشت درهاي بسته خاك مي خورند
سپيده خليلي - نويسنده ، گفت : من معتقدم كه متاسفانه چنين گروه هايي وجود دارد و اعضاي اين گروه هاي مافيايي از يكديگر حمايت مي كنند .
اين نويسنده در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر، با بيان اين مطلب ، افزود : چندي پيش در روزنامه اي مقاله اي در اين خصوص خواندم كه راجع به عملكرد اين گروه ها صحبت كرده بود ، اما من مستقل عمل مي كنم و مايل نيستم كه جزء هيچ كدام از اين باندها و گروه ها باشم .
سپيده خليلي تصريح كرد : عدم اطمينان ازفروش كتاب دربين ناشران باعث شده كه آثار شاعران و نويسندگان جوان پشت درهاي بسته خاك بخورند و در اينجا حمايت هاي ارگانهاي دولتي بسيار حائز اهميت است .
وي ياد آور شد : شاعران و نويسندگان جوان در ابتدا ، بايد با ارائه آثارشان به مطبوعات شناخته شوند و بعد با نمونه آثار چاپ شده شان در مطبوعات به سراغ چاپ كتاب بروند .
سپيده خليلي خاطرنشان كرد : ناشران دولتي با دادن كتاب به عنوان هديه به ميهمانان برنامه هاي خود ، آثاري را كه سالها در انباري خاك خورده از سر خود باز مي كنند ، اما ناشران خصوصي چنين امكاني ندارند و در نتيجه با احتياط به سراغ چاپ كتاب مي روند ، بنابراين بهتر است كه نويسندگان و شاعران تازه كار براي انتشار آثارشان به سراغ ناشران دولتي بروند.
وي در رابطه با جشنواره ها و همايش هاي ادبي اظهار داشت : جشنواره ها علاوه بر اين كه به شرح حال مديران فرهنگي رنگ و لعاب مي دهد ، براي اهل قلم نيز بي تاثير نيست و تنها مي توان گفت كه براي بيلان كارمديران فرهنگي برگزار شده ، البته به شرطي كه داوري ها در محيطي كاملا بي طرفانه انجام شود .
كساني با عنوان شاعر براي كسب نام و نان به هر دري مي زنند
بهروز ساقي - شاعر جانباز ، گفت : هنرمند جماعت روح لطيفي دارد ، يعني حساس است و هر خوبي و بدي و بي عدالتي را زود احساس مي كند و عكس العمل نشان مي دهد .
اين شاعر معاصر در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب افزود : شاعران هم به عنوان قشري ازهنرمندان ، با روح لطيفي كه دارند در مقابل پديده ها واكنش نشان مي دهند .
بهروز ساقي با بيان اينكه يكي از پديده هاي اجتماعي كه درهرجامعه اي كم و بيش ديده مي شود - بي عدالتي است كه روح انساني هيچگاه نمي تواند با آن كنار بيايد ، تصريح كرد : تنها انسانهايي مسخ شده كه خود اين كارناپسند را درحق كسي يا گروهي روا دارند مي توانند با اين مسئله كنار بيايند .
اين هنرمند جانبازخاطرنشان كرد : بي عدالتي و تقسيم ناعادلانه امكانات فرهنگي و مادي براي اقشار مختلف ، خصوصا شاعران كه نيازي غيرقابل وصف براي عرضه اثرخود به مخاطب دارند ، امري بسيار نكوهيده است ، در حال حاضر گروهي كليه امكانات فرهنگي و مادي را در انحصار خود گرفته و بلند پروازيهاي خود را دنبال مي كند .
ساقي اظهار داشت : وقتي توسط گروه هاي مافيايي امكان مواجهه با افكارعمومي به دلايل مختلف از بخشي از شاعران گرفته مي شود ، طبيعتا عكس العملها ي گاه نامتوازن از طرفين بروز داده مي شود ، هرچند عده اي كه علاوه برشاعري ، روحي متعالي و اخلاقي پسنديده دارند ، حاضر نيستند درمقابل بي عدالتي دست به هر كاري بزنند ، چرا كه شعر و شاعري برايشان هدف نيست ، اينان تحمل پيشه مي كنند اما درمقابل ، كساني هم هستند كه به هر دري مي زنند تا خود و اثر خود را عرضه كنند و نام و ناني دست و پا كنند .
اين شاعر يادآور شد : صد البته گناه اينان - بيشترش - به گردن همان كساني است كه اين بي عدالتي ها را روا مي دارند و به صورت گروهي تريبونها و امكانات مالي را در اختيار مي گيرند و ديگري را در جمع خود نمي پذيرند ، متاسفانه كم نيستند كساني كه شعر به معناي ظاهري آن را بلدند و اگر احساس و عاطفه اي هم در لفافه وجودشان نباشد ، با زور و " دود و دم " هم كه شده به قول معروف خود را مي سازند و شعر گونه اي تحويل مي دهند ، اين گونه شاعران دوپينگي ، مستعد ترين اشخاص براي عضويت درباندهاي قاچاق فرصت ها هستند ، وقتي شاعري شغل و حرفه و نانداني شود ، بايد هم انتظارچنين ناهنجاري هايي را داشته باشيم .
صداي شاعران شهرستاني بريده بريده به گوش مي رسد
محمود معتقدي - شاعر معاصر ، گفت : متاسفانه در فضاي فرهنگي ما رفيق بازي ها و باند بازي ها چنان ميدان گرفته كه حتي نشريات معروف را نيز تحت الشعاع خود قرار داده است .
اين شاعرمعاصر درگفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر، با بيان اين مطلب افزود : متاسفانه در فرهنگ ما مقوله باند بازي و اسم هاي خاص حضوري جدي دارد و سعي مي شود نام هاي خاصي با دلايل مختلف مطرح و مورد توجه قرار گيرند ، حتي در صفحات روزنامه ها نيز اسم هايي به صورت مرتب تكرار مي شوند و دوستان صاحب تريبون درتهران سعي مي كنند به بچه هاي شهرستاني مجال كمتري دهند .
محمود معتقدي تصريح كرد : محدوديت هاي خاصي دراين عرصه وجود دارد كه مانع رسيدن صداي تازه و جوان به اهل نظر مي شود .
وي يادآورشد : برگزاري جشنواره ها وهمايش هاي ادبي درراستاي ارتقاي فرهنگ و ادبيات معاصر، كاري ارزشمند است ، منتهي بايد به كساني كه اين همايش را نيز برگزار مي كنند توجه داشت كه از چه زاويه هايي سود مي جويند و اين مسئله محل تامل است ؛ همچنين در رابطه با جوايز ادبي، عدالت لازم رعايت نمي شود ، مثلا داوري ها به صورت خاص و با آدمهاي خاصي انجام مي شود درنتيجه بايد تعرفه خاصي پديد آيد تا جريان جشنواره ها و جوايز ادبي از رنگ و بوي سالمي برخوردار شوند .
اين شاعر در خصوص انتشار آثار شاعران جوان ، اضافه كرد : دراين زمينه نگرش و استعداد خود شاعر و آموزه ها و دانش او مهم است ، اينها اولين نقطه هاي حركت هستند و بعد بايد آثار ديگران را مطالعه كنند و به ادبيات روز و معاصر توجه داشته و در جريان حركت هاي ادبي كه در اين روزگار پيش مي آيد ، باشند .
محمود معتقدي افزود : عرصه نشر و توزيع داراي محدوديت ها و مشكلاتي است ، شاعران جوان بايد آثارادبي را بخوانند و آثارشان نيزمورد نقد و بررسي قرار گيرد و از اين طريق ، راه و پله هاي شهرت و دانش را حل كنند تا به حدي برسند كه خود آثارشان راعرضه كنند ، البته مشكلات زيادي بر سر راه آنان وجود دارد ، چرا كه ناشران چاپ كتاب شعر را يك نوع ريسك مي دانند !
امكانات فرهنگي بايد در اختيار همه اهل قلم باشد
دكتر محمود اكرامي فر گفت : عده اي در حيطه ادبيات از قدرت ، امكانات و توانايي هاي بيشتري برخوردار هستند و چون در تهران هستند مورد حمايت نيز قرار مي گيرند .
اين شاعرمعاصر در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر، با بيان اين مطلب افزود : من چندان به وجود مافيا معتقد نيستم ، اما معتقدم كه تشكل هاي ادبي در تهران به دليل نزديك بودن به مركز توزيع منابع از امكانات بيشتري برخوردارند و طبيعي است كه دايره شناختشان نسبت به دوستان و هم انجمني هايشان بيشتر است و در امور از آنها استفاده مي شود .
دكتر محمود اكرامي فر تصريح كرد : بايد اين گونه امكانات بين همه توزيع شود ، مثلا اگر قرار است يك شاعر به كشورهاي ديگر سفر كند ، اگر قرار است نماينده شعر ايران باشد بايد نماينده استانهاي ايران ازجمله تهران باشد ، اما اين گروه بندي ها را در حيطه پخش كتاب قبول دارم .
وي ادامه داد : امروزه در حيطه شعر، كمتر ناشري پيدا مي شود كه براي شعر سرمايه گذاري كند ، در اينجا بحث نبودن مخاطب نيست چرا كه شعر خوب حتما مخاطب خود را پيدا مي كند ، آن قدر شعر ضعيف چاپ شده كه اگر شعر قوي نيز منتشر شود در اين آشفته بازار گم مي شود ، يعني شعرهايي كه خوب نيستند خيلي بيشتر از مجموعه شعرهاي خوب منتشر شده هستند و امروزه حكايت شعر خوب در روزگار ما به جستجوي سوزن در انبار كاه شبيه است .
دكتر محمود اكرامي فر يادآور شد : چاپ يك اثر يعني دعوت ديگران به سمت نگاه و انديشه خود و اين ديدگاه ها و اعتقادات بخشي از زندگي شخصي و غير شخصي مولف است كه در معرض ديد عموم قرار مي دهد ، اين كه در چه مرحله اي مولف مي تواند پذيراي نگاه ديگران باشد به بلوغ انديشه و فكر وي بستگي دارد.
مشاور مدير كل فرهنگ و ارشاد اسلامي خراسان رضوي خاطرنشان كرد : خوانندگان اثر ميهمانان انديشه و تفكر ما هستند و ما بايد آن زيبايي و آراستگي كامل را در آثار بيروني و دروني خود داشته باشيم ؛ براي چاپ يك اثر فرد بايد به اين نتيجه برسد كه شعر ، سخن و اثرش در حدي است كه ديگران را دعوت كند كه متاسفانه بعضي وقت ها به خودشيفتگي ختم مي شود .
اكرامي فر يادآور شد : يك مولف بايد بداند كه چرا كتاب چاپ مي كند ، آيا صرفا چاپ يك اثر است و يا اين كه انديشه پخته خود را در معرض ديد ديگران قرار مي دهد .
نوقلمان در انتشار آثارشان با نويسندگان با تجربه مشورت كنند
محمدرضا شمس - نويسنده ، گفت : به وجود " باندبازي ها " در ادبيات معاصر اعتقاد دارم و متاسفانه بزرگترين ادبيات و فرهنگ و ما بزرگترين لطمه را از همين ناحيه مي بيند .
اين نويسنده در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر، با بيان اين مطلب ، افزود : براي طي كردن پله هاي نردبان ادبيات ، نبايد زير پاي ديگر هنرمندان را خالي كنيم و پله هاي زيرين را بشكنيم ، چرا كه لطمه آن به ادبيات در جامعه وارد خواهد شد.
محمدرضا شمس تصريح كرد : در اين گروه ها و باندها سليقه حرف اول را مي زند، مثلا نويسنده اي يك اثر را صرفا به علت خوش نيامدن رد مي كند ، حال ديگر به ساختار، قالب ، فرم ، زبان و نثر قصه توجهي ندارد و يك اثر و كتاب كنار گذاشته مي شود ، بارها در جاهاي مختلفي آثار و كتابهاي خود من به خاطر نبودنم در فلان باند و گروه و ... كنار گذاشته شده و حقم ناديده گرفته شده است .
وي ادامه داد: اين مسائل باعث مي شود كه آثار خيلي از نويسندگان جوان و تازه كار، به علت نوع نگارش و ... كنار گذاشته شود و آنها هم قرباني باند بازي هاي رايج شوند كه اين موضوع وجود " مافيا " در ادبيات و نشر ما را كاملا تاييد مي كند .
محمدرضا شمس يادآور شد : نويسندگان جوان و تازه كار براي انتشار آثارشان شتابزده عمل نكنند ، چرا كه بايد مراحلي را طي كنند ، در اين ميان مشورت با نويسندگان با تجربه حائز اهميت است.
اين نويسنده معاصر كه بارها آثارش جايزه هاي معتبر ادبي در كشورهاي جهان را به خود اختصاص داده ، اضافه كرد : نويسندگان جوان بايد درجلسات قصه خواني شركت كنند و آثارشان خوانده و مورد نقد و بررسي قرار گيرد ، همچنين در ابتدا آثار خود در مطبوعات منتشر كنند و بعدها با برطرف كردن مشكلات نوشته هايشان دست به چاپ كتاب زنند، در اين صورت با شناخت بيشتري وارد دنياي كتاب مي شوند و ضربه كمتري مي خورند.
محمدرضا شمس خاطرنشان كرد: نويسندگاني در كشور ما هستند كه 200 عنوان كتاب چاپ كرده اند ، اما هنوزبراي چاپ اثربا ترس و لرز پيش ناشر مي روند ، در صورتي كه در كشورهاي ديگر چنين نويسنده اي با اين كارنامه ادبي از هر حيث تامين است اما در اينجا ... ، متاسفانه عده اي در حوزه نشر هستند كه جلوي نشر برخي از آثار را مي گيرند .
برخي از شاعران جوان عامل تخريب زبان فارسي شده اند
مصطفي علي پور - شاعر معاصر ، گفت : وجود دسته بندي ها و گروه هاي انحصار طلب در ادبيات چيز تازه اي نيست و از گذشته حضور داشته اند .
اين شاعرمعاصر در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب افزود : روند جامعه بايد به طوري باشد كه درجهت سالم سازي اين گروه ها و دسته بندي ها حركت كند و متوليان فرهنگي نيز بايد شرايطي را پديد آورند كه آثار متنوعي منتشر شود .
مصطفي علي پور يادآور شد : امروزه فضاي فعاليت شعر و شاعران ، نسبت به گذشته بيشتر شده است ، البته شاعران جواني نيز هستند كه اصلا زبان فارسي را نمي شناسند و به بياني عامل تخريب زبان فارسي هستند ، اگر من در عرصه فرهنگي مسئوليتي در اين زمينه داشتم اجازه انتشار به اين گونه آثار را نمي دادم.
وي تصريح كرد : شاعران و نويسندگان جوان بايد تجربه هاي جديد خود را منتشر كنند و شتاب اينان براي چاپ اثر، مطرح شدن است كه چندان موجه نيست ، زيرا عمده ترين شرط براي چاپ اثر را انديشه نو، نگاه نو و تجربه هاي نو است .
اين شاعر معاصر ادامه داد : امروزه آثاري انتشار پيدا مي كنند كه عمدتا فاقد چنين تجربه هايي هستند و در واقع يك نوع تمناي مطرح شدن و معروف شدن است كه البته گاهي با چاپ اثر با هزينه شخصي مولف جوان به نفع ناشران نيز تمام مي شود ، چرا كه نيازهاي انتشاراتي خود را از اين طريق برطرف مي كنند.
مصطفي علي پور خاطرنشان كرد : برگزاري جشنواره ها و همايش هاي ادبي به هر حال ، نتيجه منفي نخواهد داشت ، چرا كه آثاري خوانده و مورد نقد قرار مي گيرد و مكاني براي تبادل انديشه و ديدگاه ها فراهم مي گردد ، اين همايش ها اگر درست هدايت و برگزار شوند و منطق و عقل در برگزاري آنها دخيل باشد مسلما مفيد خواهد بود و به طور كلي وجود اين همايش ها و جشنواره ها را به نبودن آنها ترجيح مي دهم.