مجله مهر: با اینکه هرساله از سوی مسئولین فهرستی از ترقه های مجاز منتشر می شود. اما همچنان علاقه بیشتر جوان ها به سمت اقلام پرسروصدایی است که در این فهرست وجود ندارد. هرساله با شروع اسفندماه و نزدیک شدن به پایان سال بازار فروش مواد محترقه دربازارهای پایتخت به خصوص در مناطق جنوبی شهر قوت می گیرد.
اگر شما هم حوالی چهارشنبه سوری به بازارهای جنوبی مانند مولوی مراجعه کنید با فروش آزادانه مواد محترقه به صورت عمده فروشی و خرده فروشی مواجه می شوید. اما پدیده جدید این روزهای اسفندماه فروش اینترنتی و مجازی موادهای آتش افزا در شبکه های مجازی و کانال های تلگرامی است. حالا علاقه مندان سروصدا کردن در چهارشنبه سوری می توانند برای خودسوزی های این روز بی دردسرتر از سالهای قبل مواد موردنیازشان را با یک تلفن در خانه تحویل بگیرند.
با جستجوی کلیدواژه های «#چهارشنبه_سوری»، «#ترقه»، «#آتشبازی» در صفحات اجتماعی به خصوص در اینستاگرام به صفحات زیادی می رسید که هرکدام بسته های ویژه و خطرناک این مراسم را برای مخاطبانشان تدارک دیده اند. برخی نیز از همین الان با خریدهایشان عکس سلفی گرفته اند و خودشان را برای آن روز آماده کرده اند.
صاحبان صفحات چه کسانی هستند؟
یکی از صفحات فعال خرید لوازم چهارشنبه سوری که قیمت هرکدام از این وسیله ها را به تفکیک زده است یک جوان ۱۸ ساله و دانشجو است که در ابزار فروشی ها لوازم برقی بازار لاله زار تهران کار می کند و امسال تصمیم گرفته است که باتوجه به واسطه هایی که در بازار تهران دارد فروش اینترنتی لوازم چهارشنبه سوری را آغاز کند و امیدوار است از ۱۰ روز آینده بتواند مشتریان زیادی داشته باشد.
یکی دیگر از این صفحات با عنوان « عرضه کننده وسایل آتش بازی مجاز» در اینستاگرام فعالیت می کند. مدیر این سایت که در شهر رشت زندگی می کند، تنها به فروش نور افشان ها و ترقه های نمایشی اکتفا کرده و در جواب سوال ما مبنی برا مجازبودن این لوازم بر مجاز بودن و کاملا ایرانی بودن آنها تاکید می کند و می گوید که امسال تصمیم گرفته برای کسب درآمد بیشتر رو به این کار بیاورد.
نکته جالب در برخی صفحات تجاری اینستاگرامی استفاده ابزاری از پست های مرتبط با چهارشنبه سوری برای فروش دیگر محصولات است. یکی از این صفحات که در معرفی خود ارسال رایگان لوازم چهارشنبه سوری را نوشته بود به ما گفت: « من اصلا کارم لوازم چهارشنبه سوری نیست. اصلا این اقلام را نمی آورم. من کارم وارد کردن شکلات های جرقه ای، پاستیل های مارک است. برای بازدید بیشتر صفحه ام تصمیم گرفتم این تصاویر را بگذارم تا از طریق آنها دیگر اقلام موجود در صفحه ام به فروش برسد.»
مواد محترقه از کجا می آید؟
یکی از مهم ترین مکان هایی که ساقی های چهارشنبه سوری پایتخت می توانند به آسانی از آنجا خریدهای عمده ای انجام دهند بازار مولوی تهران است. گفته می شود این اقلام از جنوب کشور به کل کشور توزیع می شود به همین دلیل در مناطق جنوبی کشور قیمت به مراتب پایین تری دارند. به طور مثال یک بسته ۴۰ تایی کپسول آتش زا در شهرتهران بین ۲۵ تا ۳۰ هزارتومان و در جنوب کشور تنها ۱۰ هزارتومان فروخته می شود.
اما بیشترین مواد محترقه و آتش زای موجود در بازارهای کشور از چین وارد می شود. این مواد غیرمجاز به صورت قاچاق و به شکل بسیار حجمی حتی به اندازه یک کشتی وارد کشور می شود. این اقلام شامل کپسول های آتش زا، دینامیت، سیگارت، لانچرهوایی و صدها اقلام دیگر است که همگی غیرمجاز و خطرناک هستند. چینی ها بزرگترین بازار فروش آتش زاها و مواد محترقه و انفجاری را در جهان دارند.
شرکت صنایع شیمیایی نارگستر اصفهان شاید تنها شرکت داخلی است که تولید مواد آتش زا، مانند آبشارهای رنگی، نورافشانی ها را به عهده دارند که محصولاتشان همگی مجاز هستند. اما متاسفانه اقبال جوان های ایرانی به سمت اقلام چینی است. «محمود باقرخان» مسئول تحقیق و توسعه صنایع نارگستر اصفهان می گوید که این شرکت توانایی تولید دوتا سه برابر بیشتر محصولاتش را دارد اما به علت رقابت سنگین با محصولات چینی این کار را انجام نمی دهد.
چه مقدار پول از کشور خارج می شود؟
بنابر گزارشی که چندی قبل در روزنامه شرق به چاپ رسید طبق آمار مرکز آمار ایران اگر هر ۲۳ میلیون و ۸۰۰ هزار خانواده ایرانی فقط یک نوع از مواد محترقه ارزان قیمت، به طور مثال یک آبشار ۲هزارتومانی خریداری کند. در روزهای پایانی سال گردش مالی این مواد محترقه به ۴۷ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان از کشور خارج می شود. این در حالی است که برای برگزاری مراسم تا چندصدهزارتومن نیزتوسط یک نفر خرج می شود.