خبرگزاری مهر، گروه استانها – اسما محمودی: استان کرمان علیرغم طبیعت خشک و کم‌آبی که دارد یکی از قطب‌های پرورش دام به‌خصوص در مناطق جنوب استان محسوب می‌شود در این میان پرورش حیوانات و دامهای غیرمعمول ازجمله شترمرغ و شتر یکی از پردرآمدترین زمینه‌های خلق ثروت برای مردمان محروم منطقه است و این در حالی است که برنامه‌ریزی مدونی برای استفاده از این زمینه اقتصادی در استان تعریف‌نشده است.
بخش قابل‌توجهی از استان کرمان را کویر تشکیل می‌دهد و این بخش‌های منابع طبیعی استان کرمان، هرچند بی‌آب‌وعلف به نظر می‌رسند اما چراگاه‌های خوبی برای هزاران رأس شتر در طبیعت استان است.
شتر مزیت اقتصادی کویرنشینان
شتر حیوانی است که علیرغم نیاز اندک به آب و علوفه اما ازنظر بازدهی اقتصادی بسیار به‌صرفه است و گوشت و فرآورده‌های دیگر این حیوان در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس از مزیت بسیار بالایی برخوردار است، همچنین پرورش شتر درزمینهٔ مسابقات زیبایی و شترداونی نیز از زمینه‌های قابل‌توجهی است که اعراب حاشیه خلیج‌فارس حاضرند دلارهای نفتی خود را خرج آن‌ها کنند اما در عمل از این زمینه‌های اقتصادی آن طور که باید استفاده‌نشده است.
اما خبر بد اینکه، چند هفته قبل محموله‌ای شترهای قاچاق در استان کرمان کشف شد که در حال انتقال به استان بودند و نکته نگران‌کننده ابتلای این شترها به کرونا بود، هرچند این محموله کاملاً کنترل شد اما مسیر قاچاق دام مسدود نشده و همچنان امکان انتقال این بیماری در استان کرمان وجود دارد.
خشکسالی در کرمان آنقدر طاقت‌فرسا شده است که شترها نیز که به مقاومت در مقابل کم‌آبی شهرت دارند در معرض مرگ‌ومیر ناشی از خشکسالی قرارگرفته‌اند از سوی دیگر خشکسالی در کرمان آنقدر طاقت‌فرسا شده است که شترها نیز که به مقاومت در مقابل کم‌آبی شهرت دارند در معرض مرگ‌ومیر ناشی از خشکسالی قرارگرفته‌اند، بطوریکه بخشدار مرکزی ریگان در شرق استان کرمان نسبت به‌احتمال تلف شدن هزار شتر در دشت تک فرهاد خبر می‌دهد و خواستار تمهیدات لازم از سوی مسئولان برای نجات دامهای شتر در این منطقه شد.
غلام شاهزاده یکی از مهم‌ترین زمینه‌های اشتغال مردم ریگان را دامداری و نگهداری شتر می‌داند و به مهر می‌گوید: خشکسالی موجب شده بسیاری از مرتع‌های منطقه از بین بروند این در حالی است که منابع آبی نیز خشک‌شده و وضعیت را برای دامداران نگران‌کننده‌تر کرده است.
وی افزود: پوشش گیاهی منطقه تقریباً از بین رفته و در سال جاری نیز بارندگی‌های اندک بوده و نتوانسته درزمینهٔ احیای این پوشش مرتعی مؤثر باشد.
وی گفت: به نظر می‌رسد در صورت تداوم وضعیت کنونی و از بین رفتن زمینه‌های اشتغال به‌زودی شاهد مهاجرت‌های گسترده در بین عشایر منطقه باشیم.
جازموریان به مرتع دامهای صحرا تبدیل شده است
رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان در گفتگو با مهر اظهار داشت: منطقه جازموریان در جنوب کرمان یکی از قطب‌های اصلی پرورش شتر در کشور محسوب می‌شود و در منطقه ۱۸ هزار شتر وجود دارد که یکی از زمینه‌های اصلی دامداری است.
سید یعقوب موسوی گفت: منطقه جازموریان از مراتع بزرگ منطقه محسوب می‌شود هرچند باتلاق این مرتع خشک‌شده است اما همچنان سطح آب در منطقه این‌قدر مطلوبیت دارد که امکان چرای دام در برخی مناطق وجود دارد.
وی تصریح کرد: متأسفانه مردم هنوز با مزایای پرورش شتر و فرآورده‌های دامی این حیوان به‌خوبی آشنا نشده‌اند درصورتی‌که بازار بسیار خوبی در کشورهای عربی در این زمینه وجود دارد.
متأسفانه مردم هنوز با مزایای پرورش شتر و فرآورده‌های دامی این حیوان به‌خوبی آشنا نشده‌اند درصورتی‌که بازار بسیار خوبی در کشورهای عربی در این زمینه وجود داردموسوی خواستار حمایت از شترداران شد و افزود: خشکسالی مهم‌ترین چالشی است که دامهای منطقه را تهدید می‌کند.
وی پرورش سنتی و دوری از روش‌های مدرن پرورش شتر را یکی دیگر از مشکلات این بخش از دامداری جنوب کرمان دانست و افزود: در حال حاضر درزمینهٔ بازار داخلی مهم‌ترین بازار فرآورده‌های شتری استان‌های بزرگ کشور ازجمله تهران و اصفهان هستند که صادرات در این بخش در جنوب کرمان شکل‌گرفته و در حال انجام است.
وی خواستار توجه بیشتر جامعه به مصرف این محصولات شد و افزود: فراورده‌های شتر ازجمله ارگانیک ترین محصولات دامی در کشور محصول می‌شود.
موسوی ادامه داد: هزاران شتر در جنوب کرمان زمینه ایجاد مراکز تحقیقاتی شتر در جنوب کرمان را فراهم کرده است و امیدواریم گام‌های علمی در خصوص توسعه این صنعت را به بهترین وجه ممکن برداریم.
وی گفت: ما قصد داریم در برنامه ششم توسعه پرورش شتر را یکی از محورهای توسعه اقتصادی جنوب استان معرفی کنیم و در این خصوص گام‌هایی نیز برداشته‌شده است.
سند توسعه صنعت شتر در کشور تدوین می شود
رئیس هیئت‌مدیره انجمن علمی شتر نیز در گفتگو با مهر اظهار داشت: قصد داریم با تدوین سند توسعه شتر در کشور گام‌هایی در راستای حمایت از دامداران برداریم که امیدواریم در این زمینه تأثیرگذار باشد و در حقیقت چشم‌انداز آینده این صنعت ترسیم شود.
سعید زیبایی تأکید کرد: تولید محصولات ارگانیک و بسیار مغذی از مشخصه‌های اصلی پرورش شتر است این در حالی است که کمترین میزان نیاز آبی و علوفه را در بین دام‌ها دارد و از بازدهی بسیار مطلوب‌تری نیز برخوردار است.
وی ادامه داد: باید زیرساخت‌های پرورش این دام در کشور مهیا شود و از سوی دیگر باید توجه داشت که جامعه ایران نیاز به آگاهی بیشتر در خصوص استفاده از گوشت این حیوان دارد.
رئیس هیئت‌مدیره انجمن علمی شتر افزود: در این خصوص ظرفیت بسیار خوبی در استان کرمان وجود دارد و انتظار می‌رود در این سند و اجرای آن نقش قابل‌توجهی داشته باشد.
وی افزود: ۱۶۰ هزار شتر در کشور وجود دارد که این میزان باید افزایش یابد و بازاریابی و آشنایی جامعه با این محصول نیز در دستور کار قرار گیرد.
دامداران به حمایت نیاز دارند
محمد میرافروز، یکی از پرورش‌دهندگان شتر در جنوب استان کرمان است که در گفتگو با مهر می‌گوید: پرورش شتر در کرمان به‌صورت کامل سنتی انجام می‌شود و درواقع شترها در دشت‌های اطراف رها می‌شوند.
وی افزود: مهم‌ترین مشکل ما این است که بازار مناسبی برای محصولات وجود ندارد و بیشتر جوامع محلی از این محصولات استقبال می‌کنند.
وی تصریح کرد: خشکسالی و کم‌آبی مهم‌ترین چالش ماست بطوریکه زمینه تکثیر دام‌ها را کاهش داده و این امر مشکل‌ساز شده است.
وی ادامه داد: شترداران خواستار حمایت مسئولان هستند و از سوی دیگر قاچاق دام نیز مشکل‌ساز شده است بطوریکه دامهای غیر اصیل و عمدتاً مبتلابه بیمارهای خسارت‌بار از مرزهای شرقی وارد می‌شوند که معضلات فراوانی را ایجاد می‌کنند.
توسعه دامداری به‌خصوص در بخش پرورش شتر در حالی یکی از مهم‌ترین زمینه‌های دامداری محسوب می‌شود که با توجه به کم‌آبی‌های موجود چشم‌انداز توسعه این صنعت بسیار مطلوب‌تر از پرورش سایر دام‌ها است.