خبرگزاری مهر - گروه استانها: منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در حاشیه خلیج فارس و در محدوده ۴۶ هزار هکتاری استان بوشهر قرار گرفته که مشتمل بر سه منطقه پارس یک (پارس جنوبی) با ۱۴هزار هکتار که شهرستان عسلویه را در بر می گیرد، پارس دو ( کنگان) در محدوده ۱۶ هزار هکتاری که شهرستان کنگان را در بر گرفته و پارس ۳ ( پارس شمالی) شامل ۱۶ هزار هکتار از محدوده شهرستان‌های دیر، دشتی، تنگستان و بوشهر را در برمی‌گیرد.
پارس جنوبی به عنوان بزرگترین میدان گازی شناخته شده، بیش از هشت درصد از گاز جهان را در خود جای داده و یک میدان مشترک بین ایران و قطر محسوب می‌شود.
با وجود اینکه قطری‌ها در برداشت از این میدان گازی پیشتاز هستند و میزان برداشت آنها از این میدان بیش از ایران است، با تلاش‌های صورت گرفته، میزان برداشت ایران از این میدان در حال افزایش است و به‌زودی به قطری‌ها می‌رسیم .
پارس جنوبی دارای ۲۴ فاز است که تاکنون ۱۳ فاز آن یعنی فازهای یک تا ۱۰ و فازهای ۱۲، ۱۵ و ۱۶ به بهره‌برداری رسیده است. این فازها در شهرستان‌های عسلویه و کنگان استان بوشهر قرار دارند.
یکی از سیاست‌های اصلی دولت یازدهم در بخش صنعت نفت، تکمیل تاسیسات بهره‌برداری از میادین مشترک نفت و گاز است که پارس جنوبی در اولویت این میادین قرار گرفته است.
فازهای پالایشگاهی
بر اساس استانداردهای موجود به طور میانگین به ازای هر فاز، یک سکو و حدود ۱۰ حلقه چاه فعال در دریا وجود دارد که گاز و میعانات گازی موجود در مخزن پارس جنوبی را به همراه آب شور از طریق خطوط لوله ۳۶ اینچی به منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس وارد می کند.
روزانه به هر فاز حدود یک میلیارد فوت مکعب گاز معادل ۲۸.۶ میلیون متر مکعب، وارد می شود و به‌طور متوسط ۲۵ میلیون متر مکعب گاز شیرین سازی می‌شود.
هر فاز در روز همچنین معادل ۴۰ هزار بشکه میعانات گازی و ۲۰۰ تن گوگرد تولید می کند. در فاز ۴ و ۵ علاوه بر این محصولات، عملیات استحصال اتان و بوتان و پروپان بصورت مایع انجام می شود
طرح های توسعه لایه های نفتی پارس جنوبی
لایه های نفتی پارس جنوبی در فاصله تقریبی ۱۰۰ کیلومتری ساحل ایران در خلیج فارس در مجاورت مرز مشترک آبی ایران و قطر قرار دارد. قرارداد توسعه لایه های نفتی پارس جنوبی میان شرکت ملی نفت ایران و شرکت توسعه پترو ایران به عنوان پیمانکار در اسفند ۱۳۸۳ امضا شده است. این طرح در دو فاز اجرا می‌شود.
در فاز نخست این طرح که برای تولید روزانه ۳۵ هزار بشکه نفت برنامه ریزی شده است، ۲۱۳میلیون دلار سرمایه گذاری شده است و در فاز دوم این طرح، پس از بررسی رفتار میدان در صورت توجیه اقتصادی، برای تولید ۵۴ هزار بشکه در روز اجرا خواهد شد.
صنایع پتروشیمی
در کنار فازهای عظیم پالایشگاهی، احداث صنایع پتروشیمی در هزار و ۴۰۰ هکتار زمین در نظر گرفته شده تا در دو فاز با فراوری محصولات اولیه فازها، ارزش افزوده بیشتری نصیب کشور شود.
تولید مقادیر قابل توجهی اتان، گاز مایع، میعانات گازی، گوگرد و همچنین گاز طبیعی از میدان عظیم گازی پارس جنوبی، توسط پالایشگاه های احداث شده در منطقه پارس، می تواند به‌عنوان یکی از عوامل رشد و توسعه صنایع پتروشیمی در کشور عمل کند، به همین منظور ساخت ۲۵ مجتمع عظیم پتروشیمی به همراه تاسیسات جانبی مورد نیاز در دستور کار شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران قرار دارد.
طرح فراگیر پالایشی سیراف
طرح فراگیر پالایشی سیراف به‌عنوان یکی از مهمترین طرح‌های دولت تدبیر و امید به‌منظور بسترسازی برای سرمایه گذاری بخش خصوصی در صنعت نفت با هدف تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی، به‌طور جدی در دستور کار وزارت نفت قرار گرفته است.
طرح پالایشی سیراف که با هدف احداث ٨ پالایشگاه میعانات گازی در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس با ظرفیت ٤٨٠ هزار بشکه میعانات گاز ( هر پالایشگاه ٦٠ هزار بشکه) اجرا خواهد شد، دارای یک شرکت تاسیسات جانبی و پشتیبانی است.
تولید روزانه ۴۲۰میلیون مترمکعب گاز در پارس جنوبی
۲۴ فاز پارس جنوبی برای تولید روزانه ۷۰۰ میلیون مترمکعب گاز طراحی شده است، هم‌اکنون ۱۳ فاز تکمیل شده و چند فاز نیز در مدار تولید قرار دارد که در مجموع روزانه حدود ۴۲۰ میلیون مترمکعب گاز در این منطقه تولید می‌شود.
برداشت ایران از قطر در پارس جنوبی جلو می‌زند
مهدی یوسفی مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در مورد برداشت ایران از پارس جنوبی گفته است: میدان گازی پارس جنوبی، میدان مشترک میان ایران و قطر است که ۹ هزار و ۷۰۰ کیلومتر مربع وسعت دارد ، ۶ هزار کیلومتر مربع سهم قطر و ۳ هزار و ۷۰۰ کیلومتر مربع سهم ایران است. البته این تقسیم بندی‌ها مبنای مهندسی ندارد.
وی معتقد است: وقتی میدان سیال وجود دارد دیگر مهم نیست سهم مساحت شما چقدر است. برای برداشت سهم ایران معادل ۲۸ فاز در دریا طراحی شده است. در همین ارتباط تا ۷ سال پیش ۱۰ فاز اول بهره‌برداری شد و توسعه میادین در ساحل و دریا هرکدام به صورت ناتمام انجام شد و به تولید گاز نمی‌رسید و کمکی به ما نمی‌کرد.
یوسفی می گوید: وزیر نفت با این استدلال که یک ده آباد بهتر از چند شهر خراب است، دستور داد به جای ساخت ۱۳ پالایشگاه به صورت همزمان، تمام انرژی خود را بر روی پالایشگاهی که از نظر پیشرفت جلوتر از همه است بگذاریم و آن را از لحاظ ساخت تکمیل کنیم و بعد از آن به سراغ پالایشگاه‌های بعدی برویم.
وی بیان کرد: با این استراتژی کمتر از یک سال، پالایشگاه ۱۲ به بهره برداری رسید. پالایشگاه‌های ۱۵ و ۱۶ هم به بهره‌برداری کامل رسیده‌اند و بعد از آن هم ۱۷ و ۱۸ تکمیل می‌شود. تا پایان این دولت کار این پالایشگاه‌ها تمام می‌شود. با این شرایط میدان گاز پارس جنوبی توسعه کامل پیدا می‌کند و تولید ما از سهم روزانه قطر بیشتر می‌شود.
وی اضافه کرد: در دو سال گذشته از میدان پارس جنوبی ۱۷۰ میلیون متر مکعب گاز تولید شد و این در حالی است که در ۱۰ سال گذشته تنها ۲۷۰ میلیون متر مکعب گاز تولید شده بود.
یوسفی گفت: باید بگویم این روند نشان می‌دهد که به زودی ایران از قطر در زمینه میزان برداشت از میدان گازی پارس جنوبی عبور خواهد کرد و تا سال ۹۶ بالای ۷۰۰ میلیون متر مکعب برداشت خواهیم کرد.
ارزش واقعی میدان گازی پارس جنوبی
مدیرعامل مجتمع گاز پارس جنوبی در ارتباط با ارزش و جایگاه میدان پارس جنوبی اظهار داشت: میدان گازی پارس جنوبی بزرگترین میدان گازی جهان است که دارای ارزشی معادل ۸۶ کیلومتر کامیون پر از طلا است؛ به گونه‌ای که هر یک از این کامیون‌ها ۲۰ تن طلا داشته باشند.
مسعود حسنی با اشاره به اینکه ارزش گاز موجود در این میدان برابر با فروش ۱۲۰ سال نفت کشور است، ادامه داد: عملیات برداشت از این میدان دارای حساسیت بالایی است و تلاش ما این است که فعالیت برداشت به صورت بهینه باقی بماند.
حسنی با اشاره به سهم بالای مجتمع گازی پارس جنوبی در تامین سبد انرژی کشور، گفت: هم‌اکنون ۵۸ درصد گاز کشور در این مجتمع تولید می‌شود که با توسعه فازهای پارس جنوبی این سهم به بیش از ۸۰ درصد خواهد رسید.
افتتاح فازهای ۱۷ و ۱۸ در سال ۹۵
مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس گفت: طی دو سال اخیر، ظرفیت تولید گاز پارس جنوبی ۱۷۰ میلیون مترمكعب افزایش یافت.
علی‌اکبر شعبان‌پور مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس اظهار داشت: با برنامه‌ریزی صورت گرفته، سال ۹۳ فاز ۱۲ پارس جنوبی افتتاح شد و سال ۹۴ نیز فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس جنوبی به بهره‌برداری رسید.
وی با اشاره به اینکه تولید گاز از فازهای ۱۷ و ۱۸ پارس جنوبی نیز در حال انجام است، ادامه داد: سال جاری و با تکمیل همه بخش‌های فازهای ۱۷ و ۱۸ پارس جنوبی، این پالایشگاه افتتاح می‌شود.
صدور محصولات پارس جنوبی به ۲۹ کشور
مدیرعامل منطقه ویژه پارس با اشاره به اینکه محصولات تولیدی در این منطقه به ۲۹ کشور صادر می‌شود، گفت: از جمله محصولات صادراتی این منطقه می‌توان به هوی‌اند، پلی اتیلن سبک و سنگین، دی اتیلن گلایکول، مونو و تری اتیلن گلایکول، کود اوره، بوتان، پروپان، میعانات گازی، پارازایلین، سیمان و متانول اشاره کرد.
مهدی یوسفی با اشاره به آمادگی این سازمان در دوران پساتحریم گفت: در گام نخست ما توانستیم دروازه های گمرکی در محدوده سایت مجتمع‌های پتروشیمی که پیش از این ٣٨ عدد بود به یک دروازه کاهش دهیم و همین روند در محدوده فازهای پالایشگاهی نیز در حال طی مراحل نهایی است که کاهش بروکراسی سنگین اداری و تسهیل در جابجایی کالا در محدوده منطقه را می توان از نتایج مهم این طرح برشمرد.
پیشرفت ۹۱ درصدی ساخت فاز ۱۹ پارس جنوبی
مجری طرح توسعه فاز ١٩ پارس جنوبی نیز از تولید روزانه ٥٠٠ میلیون فوت مکعب گاز از سکوی اقماری SPD٢ در هفته نخست اسفندماه خبر داده است.
حمیدرضا مسعودی با اشاره به پایان عملیات احداث خط لوله ٣٢ اینچ،گفت: هم اکنون عملیات تزریق گاز شیرین از خشکی به دریا انجام می شود و پس از رسیدن به فشار مورد نظر پیش بینی می‌شود در هفته نخست اسفندماه، تولید روزانه ٥٠٠ میلیون فوت مکعب از سکوی اقماری SPD٢ آغاز شود.
مجری طرح توسعه فاز ١٩ پارس جنوبی با اشاره به پایان عملیات ساخت ردیف چهارم پالایشگاه فاز ١٩ پارس جنوبی، تصریح کرد: به محض اینکه گاز ترش از دریا به پالایشگاه ارسال شود عملیات شیرین سازی آغاز می شود.
پیشرفت ٨٤,٥ درصدی طرح توسعه فازهای ٢٠ و ٢١
مجری طرح توسعه فازهای ٢٠ و ٢١ با اشاره به پیشرفت ٨٤,٥ درصدی طرح توسعه این فازها گفت: بر اساس برنامه ریزی انجام شده، ساخت دو سکوی فازهای ٢٠ و ٢١ در فروردین ۹۵ به پایان می‌رسد.
علیرضا عبادی پیشرفت ساخت پالایشگاه فازهای ٢٠ و ٢١ را ٩٢ درصد و پیشرفت ساخت سکوهای این فازها را ٨٣,٣ درصد اعلام کرد.
وی با بیان این که برای طرح توسعه فازهای ٢٠ و ٢١، ساخت دو سکو هر یک با ظرفیت یک میلیارد فوت مکعب پیش بینی شده است، افزود: طبق برنامه ریزی انجام شده، ساخت این سکوها فروردین ماه سال آینده به پایان می رسد و سپس سکوها با فاصله دو ماه به دریا حمل می‌شوند.