به گزارش خبرنگار مهر، حضرت زهرای مرضیه(س) دختر بزرگوار پیامبر مکرم اسلام(ص) در بيستم ماه جمادى الثانى سال پنجم بعثت، ولادت یافتند. در مورد شخصیت آن بانوی گرامی و فضائل ایشان باید گفت دوست و دشمن به آن اقرار داشته و در منابع متعددی ذکر شده است. در این بین برای تبیین برخی از زوایای زندگی کوتاه اما پربرکت این بانوی بزگوار به سراغ دو نفر از کارشناسان مذهبی کشور رفتیم تا پاسخ سوالاتی را در خصوص برخی روایاتی که در مورد حضرت زهرا(س) آمده و تبیین دقیقتر آن و همچنین در خصوص سبک زندگی فاطمی و معنای مودت به آن حضرت، جویا شویم.
وصیت حضرت زهرا(س) به امامت ائمه اطهار
حجت الاسلام و المسلمین حامد کاشانی در پاسخ به سوالی مبنی بر تبیین روایت «نحنُ حججُ اللهِ علی خَلقِهِ وَ جَدّتنا فاطمة حجةُ اللهِ علینا» گفت: اصل این روایت صحیحه نیست. اما مفهوم آن در روایات متعددی آمده است و موضوع حجت الله علی حجج بودن حضرت زهرا دلایل متعددی دارد.
وی ادامه داد: زهرای مرضیه به مقام امامت و نبی نائل نشده است، اما نزد خدا برتری به منصب نیست بلکه به ولایت است. چون ولایت زهرای مرضیه تام است، اگر برتر از بقیه معصومین نباشد قطعا کمی از آنها ندارد. منتهی اینطور نیست که در این دنیا همه حقایق روشن باشد. منصب اجتماعی مثل امامت و نبوت برای مرد است ولی شما میبینید که حضرت زهرا میتواند حتی برای مردان نیز الگو شود چون ولایت دارد.
این کارشناس دینی با اشاره به اینکه حجت بودن حضرت زهرا بر سایر ائمه از روایات و دلایل متعددی قابل اثبات است، گفت: یکی از این دلائل واسطه فیض بودن آن حضرت است. حضرت زهرا(س) واسطه علم امیرالمومنین(ع) است و علم از مقومات امامت است، نمونه این امر نیز مصحف فاطمه میباشد. دوم اینکه حضرت زهرا به امامت ائمه وصیت نموده است. وصیت کار چه کسی است؟ استظهار وصایت را از امام می توان دریافت کرد. امامت را خدا به واسطه نبی اکرم منصوب میکند. در روایت داریم که حضرت زهرا به امامت ائمه اطهار وصیت کرده است.
حضرت زهرا (س) حجت خدا بر امیرالمومنین است
حجت الاسلام کاشانی با بیان توضیحی در خصوص عصمت حضرت مریم(س) گفت: در قرآن در سوره آل عمران اشاره شده که حضرت مریم با یک استدلالی که بحث آن مفصل است حجت بر حضرت عیسی بوده است. همان استدلال برای حضرت زهرا(س) وجود دارد. چرا باید حضرت عیسی به این شکل به دنیا بیاید؟ این اعجاز نبوت آن حضرت است. پس حضرت مریم حجت خدا بر عیسی است چون مصحح نبوت اوست. مصحح ولایت امیرالمومنین چیست؟ هیچ دلیلی برتر از دفاع حضرت زهرا(س) از امیرالمومنین وجود ندارد. پس ایشان حجت خدا بر امیرالمومنین است.
وی افزود: یکی از مصادیق حجت الله علی الحجج بودن حضرت زهرا این است که آن حضرت واسطه علم اهل بیت است، چون مصحف فاطمه برترین علم مکتوب اهل بیت است. فردی خدمت امام صادق رسید و از آن هزار باب علمی که امیرالمومنین از پیامبر دریافت کرد، سوال کرد و آن حضرت فرمود این نزد ما موجود است و از آن برتر هم نزد ماست. یعنی برتر از این هم داریم که جفر و جامعه است و برترین آنها مصحف فاطمه(س) است. یعنی مصحف فاطمه برای امیرالمومنینی که میفرماید «سَلونی قَبلَ اَن تَفقِدونی» منبع علم است. حضرت زهرا واسطه علم است و وصیت هم به امامت کرده است.
کاشانی در پایان گفت: با توجه به این روایات آن روایتی که شما ذکر کردید و البته ضعیف است، قابل اثبات خواهد بود. وقتی روایتی ضعیف باشد اما شواهد متعددی داشته باشد در اصطلاح به آن صحیح لغیره گفته میشود. یعنی خودش صحیح نیست ولی مفهوم آن در روایات متعددی ذکر شده است.
سبک زندگی و سیره اهل بیت را درست ترسیم کنیم
اما موضوع دیگری که در خصوص حضرت صدیقه طاهره(س) قابل تامل است، سیره و سبک زندگی آن بانوی بزرگوار است. حجت الاسلام موسوی مطلق در مورد لزوم شناخت سبک زندگی حضرت صدیقه طاهره(س) و عمل به آن گفت: بعضی اوقات ما اهل بیت را طوری تصویر میکنیم که وارد کردن آنها به زندگی امکان پذیر نیست. مثلا طوری تصویر میشود که از اهل بیت و بویژه حضرت زهرا(س) نتوان الگو گرفت.
وی با اشاره به اینکه این اتفاق باعث میشود که نتوانیم سبک زندگی خود را بر مبنای اندیشه اسلامی و اندیشه حضرت صدیقه طاهره قرار دهیم، در مورد شاخصه های سبک زندگی فاطمی، گفت: توجه به سلوک فردی و اجتماعی آن حضرت،میتواند معیارهایی را برای ما مشخص کند. اولین بحث، حرکت درست سیاسی آن حضرت است که سیاستمداران کشور و خود ما باید به آن توجه داشته باشیم. شما وقتی در عبادت صدیقه طاهره ورود پیدا میکنید یک عبادت کاملاً بینظیر میبینید. وقتی در بحث حجاب و عفت حضرت فاطمه(س) ورود پیدا میکنیم، به عنوان شاخصهای نحوه عملکرد ما مشخص خواهد شد.
این کارشناس دینی با بیان این پرسش که مادران جامعه ما، امروز چقدر به شاخصههای حضرت زهرا در بحث مادر بودن و پرورش فرزند نزدیک هستند؟ گفت: نقش حضرت زهرا به عنوان یک مادر نیز خیلی قابل توجه است. الان غربیها به دنبال این هستند که نهاد خانواده و بخصوص مادر را مانند آن اتفاقی که در خود غرب افتاده است، به انحراف و تباهی بکشانند. نکته بعدی بررسی صبر و مقاومت آن حضرت به عنوان یک فرد در خانواده و یک فرد در اجتماع است. در قضایای فشارهای اقتصادی چه در زمان پیامبر و چه بعد از عملکرد صدیقه طاهره(س) چگونه بود و به چه شکل کانون خانواده را نگه میداشت؟ به هر حال اگر این شاخصههای سبک زندگی فاطمی در زندگی ما نهادینه شود، اتفاقات خوبی را شاهد خواهیم بود.
گاهی برخی از تفسیرها دنیوی است
موسوی مطلق با این توضیح که گاهی تفسیری که از صدیقه طاهره(س) ارائه میشود، تفسیری دنیوی است، اظهار داشت: بخش قابل توجهی از مسائل دینی ما عرفی تفسیر و تحلیل میشود. لذا باید تحلیلگران و اسلامشناسان واقعی، مسائل را تبیین کنند و بدون ترس آنها را بیان کنیم. الان خیلیها میترسند که بگویند زن چقدر ضرورت حضور در جامعه را دارد؟ اگر بخواهیم حضرت زهرا(س) را ملاک قرار دهیم باید با شجاعت و جسارت کامل بگوییم که آن حضرت تنها در مواقع ضروری در اجتماع حضور یافتهاند. اما امروز چقدر حضور زنان در اجتماع لازم و ضروری است؟ اصل حضور در اجتماع بدون اشکال است اما در چه مواقعی؟ لذا بعنوان مثال حضور زن در اجتماع را بر اساس زندگانی حضرت زهرا(س) مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم. باید دید در طول این حیات ۱۸ ساله، آن حضرت در چه زمانی، به چه منظور به چه مقدار و با چه ویژگیهایی در اجتماع حضور یافت؟ این نیاز به پرداختن گسترده و دقیقتری دارد.
حجت الاسلام موسوی مطلق در باب مودت به اهل بیت و صدیقه طاهره(س) و اینکه این مودت باید چطور بروز و ظهور پیدا کند، عنوان کرد: یک پله بالاتر از محبت، مودت است که امری قلبی است. باید مودت به ذی القربی داشته باشیم. ابراز علاقه و محبت و عشق به اهل بیت مرتبه ی نازله مودت است. مودت ذی القربی داشتن به معنی اولویت دادن به ذیالقربی و نظر خود را ندیده گرفتن است. این معنای مودت است که ذیالقربی مقدم بر همه چیز است. اگر کسی توانست ذی القربی را از همه چیز بر خودش مقدم بدارد، مودت دارد. به همین دلیل است که سلمان منا اهل البیت شده بود. از حضرت صادق(ع) سوال شد که چرا سلمان منا اهل البیت شد؟ حضرت سه ویژگی میدهد، یکی این است که او خواست امیرالمومنین را بر خواست خود مقدم میداشت.
این کارشناس دینی با اشاره به اینکه در شرایط امروز هم ما باید خواست ولی را بر خواست خود مقدم بدانیم و این مسئله مقتص یک زمان خاص نیست، گفت: نقطه ضعفی که همیشه وجود داشته همین است که فرد در برابر نظر ولی، اجتهاد کند که این به راه انحراف و به خطر رفتن خواهد بود.