باشگاه خبرنگاران نوشت: دونالد ترامپ اگرچه در اردوگاه جمهوری خواهان پیشتاز است، اما همزمان نگرانی بسیاری از چهره های این جناح را برخی از کشورهای اروپایی را برانگیخته است.
برخی او را با هیتلر مقایسه می کنند و گروهی نیز صراحتا او را تهدیدی برای صلح جهانی می دانند از همین رو برخی رای دهندگان آمریکایی در دو روز گذشته دوبار تلاش کردند که کمپین های تبلیغاتی او را برهم بزنند با این همه او نشان داده است که از عقاید خود کوتاه نیامده و در هفته گذشته دوبار سخنان تنفر برانگیزی را درباره مهاجران و اسلام برزبان آورده است.
"مرگ جمهوریخواهان؛ ترامپ در حال تکه تکه کردن حزب لینکلن است"، شماره جدید نشریه دست راستی «ویک» در هفته های گذشته با این تیتر منتشر شد؛ تیتری که عمق نگرانی سران حزب جمهوریخواه از پیشتازی دونالد ترامپ در رقابت درون حزبی را نشان میدهد هفتههاست که فیلها تلاش میکنند تا این میلیاردر تازه وارد به حزب را به نحوی از گردونه رقابت خارج کنند، اما ترامپ به لطف دو قطبی کردن جامعه آمریکا و ساختارشکنیهای مکررش چنان بر جایگاه نخست رقابت نامزدهای جمهوریخواه تکیه زده که بسیاری حرکت وی به سمت پیروزی را «توقف ناپذیر» توصیف کردهاند.
به نوشته فرارو ترامپ تا این هفته در ۱۵ ایالت از مجموع ۲۴ ایالتی که نتایج آنها اعلام شده، در جایگاه نخست قرار گرفته، در بقیه ایالتها هم، به جز مینسوتا، دوم شده است. مسیر طولانی انتخاب نامزد جمهوریخواهان ایالت به ایالت پیش میرود و نهایتا در مجمع ملی حزب که روزهای ۱۸ تا ۲۱ جولای (۲۸ تا ۳۱ تیر) در ورزشگاه «کوئیکن لونز» کلیولند برگزار میشود، فردی که قرار است با نامزد حزب دموکرات وارد کارزار شود، مشخص خواهد شد.
روند انتخاب نامزدها در دید کلی شاید ساده به نظر برسد، هر نامزدی که در جریان رقابتها بتواند نصف به علاوه یک رای از مجموع ۲۴۷۲ رای ایالتی را به دست آورد، کاندیدای نهایی حزب جمهوریخواه در انتخابات ۲۰۱۶ خواهد بود. اما واقعیت این است که قضیه به این سادگی هم نیست؛ قوانین انتخابات مقدماتی چه در حزب جمهوریخواه و چه در حزب دموکرات آنقدر پیچیده است و آنقدر تبصره برای هر قاعده وجود دارد که بسیاری از سران حزب هم، خود به درستی نمیدانند که در ماه جولای ممکن است چه اتفاقی بیافتد.
اولین مشکلی که میتواند در مسیر نامزدی ترامپ ظاهر شود، این است که او با وجود پیشتازی، نتواند تعداد آرای ایالتی خود را به ۱۲۳۷، یعنی ۵۰درصد به علاوه یک رای، برساند. در این صورت، دیگر اعضای حزب حتی روی کاغذ ملزم نیستند که حتما ترامپ را به عنوان نامزد نهایی انتخاب کنند. در صورتی که چنین وضعیتی رخ دهد، اصطلاحا به مجمع ملی، مجمع واسطهای یا مذاکرهای (Brokered Convention) گفته میشود. در این حالت هریک از نامزدهایی که به مجمع ملی راه یافتهاند، ممکن است به عنوان کاندید نهایی حزب انتخاب شوند.
برای درک بهتر این مسئله لازم است که ابتدا در مورد مفهوم آرای ایالتی توضیح داده شود. در رقابتهای درون حزبی، مردم به صورت مستقیم به نامزد مد نظرشان رای نمیدهند، بلکه به افرادی رای میدهند که آنها به عنوان وکلای هر ایالت در مجمع ملی، نامزد نهایی را انتخاب میکنند.
به این افراد اصطلاحا «وکیل» یا «نماینده» (Delegate) و به رای آنها آرای ایالتی گفته میشود. در حزب جمهوریخواه اغلب این وکلا، وکلای متعهد هستند، به این معنی که از ابتدا مشخص میکنند که در مجمع ملی به چه کسی رای خواهند داد و مردم بر اساس این تعهد است که آنها را انتخاب میکنند.
اما اگر تا مجمع ملی، یعنی تیر ماه، هیچ یک از نامزدها نتوانند به اکثریت دست یابند، دیگر این قاعده رعایت نمیشود و هریک از وکلا میتوانند فارغ از آنچه در ابتدا وعده کردهاند، رای دهند. در طول تاریخ انتخابات آمریکا، مجامع واسطهای همواره صحنه چانهزنیهای گسترده بودهاند و حالا با توجه به مخالفت اغلب سران حزب جمهوریخواه با نامزدی ترامپ، بعید نیست که در چنین حالتی، وکلا برای انتخاب فردی جز ترامپ، متحد شوند. تد کروز، مارکو روبیو و حتی جان کیسیچ در این حالت تفاوتی با ترامپ نخواهند داشت و هریک ممکن است به عنوان نامزد نهایی حزب انتخاب شوند.
البته اینجا یک تبصره وجود دارد که اگر پابرجا بماند، میتواند شانس ترامپ را برای پیروزی افزایش دهد. بر اساس یکی از بندهای قانون انتخابات درون حزبی جمهوریخواهان، تنها افرادی میتوانند در فهرست نهایی قرار گیرند، که در دستکم ۸ ایالت یا منطقه، به اکثریت دست یافته باشند. تا اینجای رقابتها، ترامپ در ۷ ایالت به اکثریت رسیده، کروز در ۴ ایالت و روبیو تنها در یک ایالت.
اگر اوضاع رقابتها به همین منوال پیش رود، بعید است که روبیوی مورد علاقه متنفذین حزب بتواند به آستانه لازم برای شرکت در مجمع دست یابد. حتی اگر ترامپ بتواند در ماههای باقی مانده تا مجمع ملی، به اکثریت روشن آرای ملی دست یابد، باز هم نمیتوان با قاطعیت او را نامزد نهایی جمهوریخواهان دانست.
وکلا از قبل اعلام میکنند که قصد دارند به چه کسی رای دهند، اما این را هم باید به یاد داشت که این تنها یک وعده شفاهی است و ممکن است وکلا به وعدهای که دادهاند عمل نکنند و به نامزدی جز فردی که به او متعهد شدهاند رای دهند.همیشه یکی از چالشهای نامزدها در رقابتهای درون حزبی این بوده که وکلایی را جذب کنند که از وفاداری آنها اطمینان دارند.اعضای ارشد حزب جمهوریخواه امیدوارند که حتی در صورت کسب اکثریت توسط ترامپ در رقابتهای مقدماتی، وکلای متعهد به او، به وی پشت کرده و با نادیده گرفتن آرای مردمی، به نامزدی جز ترامپ رای دهند.
اینکه این وکلا قصد دارند به چه کسی رای دهند تا روز مجمع مشخص نیست و تعداد آنها به حدی هست که بتواند در رقابتی نزدیک، ورق را به ضرر ترامپ برگرداند. در هفتههای گذشته زمزمههایی هم مطرح شده که در صورت صحت، کل فرآیند انتخابات درون حزبی را بیمعنی میکند: معرفی فردی خارج از دایره نامزدهای کنونی به عنوان کاندید نهایی حزب جمهوریخواه. در صورتی که ترامپ نتواند به اکثریت دست یابد و کار به مجمع واسطهای بکشد، احتمال دارد که جمهوریخواهان فردی به جز ترامپ، کروز، روبیو یا کیسیچ را وارد رقابت کنند و پشت سر او متحد شوند. جدیترین گزینهای که برای چنین سناریویی مطرح شده، «پال رایان» رئیس محبوب و کاریزماتیک مجلس نمایندگان آمریکا است.
رایان همین چند ماه قبل جایگزین «جان بینر» شد، اما در این مدت از حضور در این سمت ابراز نارضایتی کرده است. بسیاری از رسانهها گزارش کردهاند که حامیان مالی حزب به حضور او در رقابتهای انتخاباتی علاقهمند هستند.میت رامنی که در انتخابات سال ۲۰۱۲ در رقابت با باراک اوباما شکست خورد، دیگر گزینهای است که نامش برای حضور در انتخابات مطرح شده است. اگر این اتفاق بیفتد، رامنی در سومین حضور انتخاباتیاش حمایت بسیاری از سران حزب را که مخالف ترامپ هستند و کروز را هم یک جمهوریخواه واقعی نمیدانند، همراه خود خواهد داشت.
بنا به نوشته فرارو اولین بار در سال ۱۸۵۶ بود که نامزد جمهوریخواهان در مجمع ملی انتخاب شد. در آن سالها خبری از رقابتهای ایالتی نبود و این سران حزب بودند که بعد از ساعتها چانهزنی و لابیگری در اتاقهای مملو از دود سیگار، نهایتا یک نفر را به عنوان کاندید نهایی معرفی میکردند. حالا بعد از بیش از ۱۵۰ سال، شاید ظهور پدیدهای چون ترامپ دوباره جمهوریخواهان را به همان وضعیت بازگرداند. اتفاقی که میتواند اعتبار جمهوریخواهان را بیش از پیش کاهش دهد و آنطور که ویک هم نوشته، «حزب لینکلن» را به سمت چند پاره شدن پیش ببرد.
حتی ممکن است شکست ترامپ در مجمع ملی هم پایان کار نباشد، چراکه شاید این میلیاردر جنجالی از حزب جمهوریخواه خارج شود و در قالب نامزد مستقل به رقابت ادامه دهد. در هر حال انتخابات امسال ریاستجمهوری آمریکا به معادلهای چند مجهولی بدل شده که در هر گام مجهولات تازهای هم به آن اضافه میشود؛ هنوز برای پیشبینی نتیجه نهایی این رقابت بسیار زود است. با این همه ترامپ هدف شدیدترین حملات از داخل و خارج امریکا هم قرار گرفته است. هم یک کمدین محبوب آمریکاییها از رایدهندگان این کشور خواست دست از حمایت از دونالد ترامپ بردارند و او را یک «متعصب روانی» خواند و با آدولف هیتلر مقایسه کرد و هم رئیس جمهور مکزیک این شباهت را تکرار کرد.
نوام چامسکی تحلیلگر سیاسی سرشناس آمریکا نیز با ارائه پنج دلیل نسبت به خطر پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا هشدار داده است. او معتقد است که در صورت پیروزی ترامپ: ۱- پدیده گرم شدن کره زمین همچنان مناطق آسیبپذیر را تحت تاثیر قرار خواهد داد.۲- شکنجه افزایش خواهد یافت.۳- بحران پناهجویان به عنوان یک مشکل خارجی نادیده گرفته میشود.۴- شکاف نژادی افزایش پیدا میکند.۵- خطر جنگ جهانی همیشه وجود خواهد داشت.
موضوعی که به نظر می رسد دونالد ترامپ و پیروزی احتمالی و به کابوسی برای بسیاری از آمریکایی ها و اروپایی ها تبدیل شده و همین امر تبلیغات علیه او را افزایش داده و در صورت راه یافتن به دور نهایی ، کفه ترازوی انتخابات به نفع نامزد دمکرات سنگین خواهد شد.