خبرگزاری مهر ـ گروه بین الملل، رامین حسین آبادیان: «حیدر العبادی» نخست وزیر عراق چند ماه به منظور مقابله با فساد و چابک سازی دولت این کشور تصمیم گرفت تا سلسله اصلاحاتی را در کشور عملیاتی سازد؛ سلسله اصلاحاتی که با استقبال مرجعیت عالی عراق رو به رو شد.
با این حال، اجرای این اصلاحات به مدت چند ماه مسکوت باقی ماند و العبادی هیچ طرحی به منظور عملیاتی ساختن آن ارائه نکرد. در حالی که تصور می شد دولت عراق اجرای اصلاحات در این کشور را به دوران پساداعش موکول کرده است، «حیدر العبادی» نخست وزیر عراق به یکباره با تغییر اغلب وزرای کابینه خود اولین گام در راستای عملیاتی شدن اصلاحات را برداشت.
در همین ارتباط، خبرنگار خبرگزاری مهر گفتگویی را با «حسن هانی زاده» کارشناس مسائل خاورمیانه انجام داده است که مشروح آن از نظر می گذرد؛
*اصلاحات اخیر «حیدر العبادی» نخست وزیر عراق را چگونه ارزیابی می کنید؟ به نظر شما چه عواملی العبادی را برآن داشت تا عملیاتی شدن بسته اصلاحی اعلام شده را کلید بزند؟
با توجه به وعده هایی که «حیدر العبادی» نخست وزیر عراق برای مبارزه با فساد اداری و اقتصادی به ملت عراق داده بود، عملیاتی شدن این اصلاحات دور از انتظار نبود. از سوی دیگر فشار احزاب و جریان های سیاسی بر دولت برای تغییر الگوهای رفتاری ـ اداری آن، موجب شد تا «حیدر العبادی» به ناچار تغییرات اساسی در ترکیب کابینه خود به وجود آورد.
با این حال، نگاهی به ترکیب کابینه جدید عراق نشان می دهد که برخی شخصیت های جنجالی در آن حضور دارند. با توجه به حضور این شخصیت های جنجالی در رأس وزارتخانه های عراق به نظر می رسد که «حیدر العبادی» خود نیز در آینده با وزرای جدید با چالش جدی مواجه خواهد شد.
در میان وزرای جدیدی که توسط العبادی به پارلمان معرفی شده اند، نام «شریف علی بن حسن» که شخصی سلطنت طلب و وابسته به دربار پادشاهی سابق عراق است، به چشم می خورد. طبیعتا در صورت تصدی پست وزارت خارجه توسط چنین شخصی موجی از نارضایتی را در سطح جامعه عراق به ویژه در میان شیعیان به وجود خواهد آورد.
لذا تغییرات ایجاد شده در کابینه عراق هرچند ممکن است اوضاع سیاسی در این کشور برای مدت کوتاهی آرام نگاه دارد، اما در صورتی عدم موفقیت این کابینه در مبارزه با فساد موجود در حاکمیت عراق، این کابینه شکست خواهد خورد و «حیدر العبادی» نیز در تحقق وعده های خود در خصوص ریشه کنی فساد اداری ـ مالی در کشور ناکام خواهد ماند. همین ناکامی منجر به این خواهد شد تا العبادی در یک فرایند زمانی کوتاه مدت از قدرت کناره گیری کند.
*همانگونه که می دانید قرار است پارلمان عراق امروز یکشنبه مسأله «اعطا یا عدم اعطای رأی اعتماد» به وزرای پیشنهادی العبادی را در دستور کار خود قرار دهد. به نظر شما وزرای پیشنهادی تا چه سطحی در نزد نمایندگان پارلمان عراق از مقبولیت برخوردار هستند و می توانند رأی اعتماد آنها را جلب کنند؟
با توجه به اینکه پارلمان کنونی عراق متشکل از احزاب و گروه های سیاسی مختلف است، به نظر می رسد که اعضای پارلمان به اغلب وزرای پیشنهادی «حیدر العبادی» نخست وزیر این کشور رأی اعتماد بدهند.
در این میان، نام برخی وزرا نیز در ترکیب جدید کابینه عراق به چشم می خورد که هیچ تجربه ای در سطوح عالی دولتی ندارند لذا ممکن است این دسته از وزراء موفق به کسب رأی اعتماد نمایندگان پارلمان عراق نشوند.
*دیدگاه شما در خصوص ترکیب کلی وزرای پیشنهادی «حیدر العبادی» به پارلمان عراق به منظور تشکیل کابینه جدید چیست؟
در هر صورت به نظر می رسد ترکیب جدید کابینه عراق، ترکیبی نسبتا جوان بوده و ترکیبی است که می توان گفت بخشی از وزرای آن نقش چندانی در فساد ۱۳ سال گذشته در عراق ندارند.
با این وجود، ترکیب کابینه جدید، متناسب با شرایط عراق نیست؛ به این مفهوم که اساسا کابینه عراق همواره در طول ۱۳ سال گذشته یک کابینه کاملا سیاسی و در حقیقت غیر تکنوکرات بوده است، تشکیل این کابینه تکنوکرات، نارسایی هایی را به وجود خواهد آورد.
این نکته را نیز باید در نظر گرفت که با توجه به فضای سیاسی عراق و اینکه بالاخره مراجع دینی هم نقشی در ساختار قدرت دارند، به نظر می رسد که ترکیب کابینه جدید، ترکیب مناسبی نیست و این کابینه نمی تواند عراق را در یک فرایند طولانی از بحران فعلی خارج کند.
*در خصوص وزیر خارجه جدید عراق یعنی «شریف علی بن حسین» تفاسیر ضد و نقیضی وجود دارد. با توجه به گرایش و پیشینه سیاسی این فرد، آینده سیاست خارجی عراق را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا سیاست خارجی عراق در سایه ریاست بن حسین به سمت و سوی دیگری پیش خواهد رفت و دستخوش تغییر و تحول خواهد شد؟
در خصوص «شریف بن حسین» باید گفت که وی وابسته به خاندان سلطنتی ملک فیصل دوم بوده و تنها باقی مانده از نسل پادشاهان سابق عراق است.
به نظر می رسد وی در حوزه روابط عراق با کشورهای عربی فعال تر عمل کند.
شریف بن حسین همچنین تلاش خواهد کرد تا عراق را به جایگاه عربی خود بازگرداند و روابط بغداد با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به ویژه عربستان را تقویت کند.
وی همچنین روابط عراق با مصر و کشورهای عرب شمال آفریقا را تقویت خواهد کرد.