سید محسن طباطبایی مزدآبادی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به وقوع سیل ویرانگر در بخش غربی کشور و وارد آمدن هزینههای سنگین اقتصادی به شهرها، گفت: امروزه نهادهای بین المللی دستورالعملهای ویژهای را برای کاهش خطرپذیری شهرها در برابر مخاطرات طبیعی تهیه و تدوین کردهاند که در شهرهای توسعهیافته در حال اجرایی شدن است و نتایج و ثمرات نیز نشان می دهد که تا حدود زیادی این سیاستها توانسته از آسیب های مخاطرات طبیعی بکاهد.
وی با بیان اینکه استراتژی بین المللی کاهش بلایای طبیعی در سازمان ملل متحد(ISDR)، دستور العملهای جامعی را برای تابآوری شهرها در برابر مخاطرات طبیعی مطرح میکند، ادامه داد: کنفرانس جهانی کاهش خطرپذیری بحران در سال۲۰۰۵ در استان هیوگوی ژاپن برگزار شد و دستور العمل و چارچوب کاری تا سال ۲۰۱۵ تصویب شد.
طباطبایی با اشاره به اینکه «راهبرد یوکوهاما برای جهانی ایمنتر»، مهمترین بخش این دستورالعمل را تشکیل میدهد، گفت: این دستور شامل سه مرحله پیشگیری (Prevention)، آمادگی (Preparedness) و کاهش اثرات (Mitigation) است.
دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با اذعان به اینکه این سند بر نقش دولتهای محلی در اجرای این راهبرد تاکید دارد، گفت: در سال ۱۹۵۰ بیش از دو سوم مردم جهان روستانشین بودند اما در سال ۲۰۱۴ نیمی از جمعیت کره خاکی شهرنشین شده است و پیشبینی می شود تا سال ۲۰۵۰ سهم شهرنشینی از جمعیت جهان به دوسوم افزایش پیدا کند.
این کارشناس مسائل شهری با عنوان این مطلب که سیل یکی از مهمترین خطرات و بلاهایی است که شهرها را تهدید میکند، ادامه داد: اغلب شهرها در جلگههای سیلابی واقع شدهاند و از سوی دیگر توسعه افقی شهرها و حاشیه نشینی و بدمسکنی درصد قابل توجهی از جمعیت شهرها را در معرض تهدید قرار داده است.
وی افزود: آمار و تحقیقات نشان میدهد سالانه بیش از ۱۹۰ میلیوننفر از ۹۰ کشور جهان در معرض وقوع سیل هستند و در کشور ما نیز بنا به دلایل متعدد روند افزایش سیلاب بسیار جدی بوده بهطوری که تعداد وقوع سیل هماکنون نسبت به پنج دهه پیش، بیش از ۱۰ برابر شده است.
سهم سیلها از مخاطرات طبیعی نزدیک به ۶۰ درصد است
طباطبایی با بیان اینکه سهم سیلها از مخاطرات طبیعی نزدیک به ۶۰ درصد است و بیش از نیمی از سیلهای جهان در آسیا روی میدهد ، گفت: کشور ما نیز در معرض جدی این مخاطره طبیعی قرار دارد و هر از گاهی بروز سیل آسیبهای اقتصادی گستردهای را بر پیکره شهرها وارد می کند.
دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با تاکید بر اینکه بروز سیلهای فاجعهبار و فقدان مکانیسمهای دفاعی برای شهرها میتواند منجر به خارج شدن یک شهر از ریل توسعه و عقبافتادگیهای عمیق شود، افزود: بر اساس سند هیوگو میبایست در سه گام شهرها را در قبال مخاطره طبیعی و به ویژه سیل ایمنی بخشید.
مدرس دانشگاه خوارزمی با اذعان به اینکه هیچ فردی ادعا ندارد که مخاطرات و خشم طبیعت را میتوان مهار کرد، گفت: با این حال تا حدود زیادی می توان سطح آسیب پذیری را کاهش داد.
طباطبایی گفت: در حوزه پیشگیری در برابر سیل در گام نخست مدیریت شهری میتواند در زمینه قوانین و اصول ساختمانسازی پیشبینی های لازم را صورت دهد و توسعه شهری را متناسب با اصل پیشگیری در برابر سیل جهت دهد.
هنوز نقشه خطرپذیری سیلاب تهران تهیه نشده است
وی ایجاد سیستم هشدار سیل و هماهنگی بین نهادها را از گامهای مهم در هنگام وقوع سیل دانست و گفت: سالهاست که در کشور در خصوص مدیریت یکپارچه شهری سخن به میان میآید اما در حوزه عمل اقدامی صورت نگرفته است.
دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران سیل را به عنوان دومین مخاطره جدی در شهر تهران عنوان کرد و گفت: هنوز نقشه خطرپذیری سیلاب تهران تهیه نشده است و یا اگر تهیه شده در اختیار صاحب نظران برای نقد و بررسی قرار نگرفته است.
این کارشناس مسائل شهری با تاکید بر اینکه تقریبا تمامی شهرهای کشور ما در مقابل سیل بیدفاع هستند، گفت: بیش از آنکه اقدامات هنگام وقوع سیل یا هر مخاطره طبیعی دارای اهمیت باشد اقدامات پیشگیرانه حائز اهمیت است که کمتر بدان توجه میشود.