خبرگزاری مهر-گروه استانها: پخت غذاهای محلی و افطاری دادن به دوستان و آشنایان یکی از آداب‌ورسوم مردم ایلام در ماه رمضان است که با پخت غذاها و شیرینی‌های خوشمزه از قبیل حلیم، شله، آش، بژی برساق، کله کنجی، شله‌زرد، آش گندم، شیره خرما و روغن محلی به‌یادماندنی‌تر می‌شود.
اگر در رمضان، ایلام به شهر حلیم (هریسه) ایران لقب داده شود، سخنی به‌گزاف نیست، در این ماه مبارک آن‌چنان بساط حلیم فروشی در ایلام رونق می‌گیرد که بیشتر اغذیه‌فروشی‌های شهر هنگام افطاری پاتیل‌های بزرگ حلیم را در مقابل مغازه جا داده و این غذای خوش‌طعم و عطر را به روزه‌داران می‌فروشند.
ایلامی‌ها که در پختن حلیم بسیار تبحر و مهارت دارند، در ماه مبارک رمضان سفره‌های افطاری خود را با این غذای خوشمزه در کنار دیگر غذاهای ساده رنگین می‌کنند.
مردم ایلام بر پایه باوری قدیمی و ریشه‌دار به حلیم یا همان «هریسه» از منظر تبرک می‌نگرند و معتقدند که خوردن حلیم در افطاری هم باعث ثواب و پاداش بیشتر روزه‌دار نزد خدای متعال می‌شود و هم این‌که در تقویت بنیه و جلوگیری از کاهش قوای روحی و جسمی تا پایان ماه مبارک رمضان بسیار مفید و مؤثر است.
هرچند که سفره افطار و سحری مردم شیعه‌نشین استان ایلام از برکات و رنگ و بوی خاصی برخوردار است اما بااین‌حال آنچه ماه مبارک رمضان را در این استان جذاب و دل‌نشین می‌کند سفره‌های افطاری عصر روزهای تعطیل در پارک‌ها و تفرجگاه‌ها و مکانه‌ای زیارتی این استان است.
بیشتر مردم روزه‌دار ایلام در روزهای تعطیل با برگزاری آیین مهمانی و افطاری در پارک چغا سبز و پارک کوثر و ورودی ارغوان و پخت انواع غذاها به‌ویژه کباب به دوستان و اقوام خود افطاری می‌دهند.
بژی برساق و شله کیته بر سر سفره‌های مردم ایلام
بژی برساق که در استان ایلام معروف است و زنان ایلامی کم‌وبیش با طرز پخت این شیرینی آشنا هستند به‌عنوان مهم‌ترین شیرینی استان هم‌اکنون شناخته می‌شود.
بژی برساق از شیرینی‌های معروف محلی و سنتی استان ایلام است که با آرد، شکر، روغن‌دان، تخم‌مرغ، شیر، زیره، رازیانه و زردچوبه درست می‌شود و همه مواد را باهم مخلوط کرده و در روغن سرخ و روی آن را با شکر تزیین می‌کنند.
انواع نان محلی
انواع نان‌های محلی در استان ایلام رایج است که طرز تهیه متفاوتی باهم دارند. نان‌های پپگ، نان ساجی، نان تنوری، سمون، نان پنجه‌کش، نان ذرت یا کزگه برخی از این نان‌ها هستند.
از دیگر خوراکی‌های استان ایلام می‌توان روغن حیوانی و کره محلی با طعم بسیار لذیذ، عسل کوهی و ناب مناطق سورگه و شلم، کشک، کنجد و گردو، ترخینه ، سقز محلی (شیره درخت بنه) که به‌وفور در کوه‌های استان وجود دارد، شیرینی کله کنجی، شیرینی کاک حلوای بگل (ترکیبی از پودر کشک و خرماو روغن محلی)، کله کنجی و..اشاره کرد.
روغن حیوانی یکی از مهم‌ترین تولیدات عشایر استان ایلام است که از قدیم تاکنون جایگاه بسیار بالایی در وعده‌های غذایی مردم استان داشته و هم‌اکنون نیز موردتوجه مردم استان قرار می‌گیرد.
درگذشته به دلیل فعالیت زیاد مردم در طول روز همواره از روغن حیوانی در راستای تأمین قوای بدنی استفاده می‌کردند والان هم این روغن در سطح استان بسیار استفاده می‌شود.
برنج عنبربو روی سفره ایلامی‌ها
استان ایلام یکی از استان‌های پیشرو درزمینهٔ کشاورزی است به‌طوری‌که ۳۰ درصد مردم استان ایلام به دلیل وجود زمین‌های حاصلخیز در بخش کشاورزی مشغول به کار هستند، یکی از مهم‌ترین محصولاتی که طی سال‌های اخیر در مناطق مختلف استان ازجمله سیروان، چرداول، روستای کلم شهرستان بدره و دره شهر رونق گرفته کشت برنج بوده که بیشتر از نوع محلی است.
برنج «عنبربو» طی سال‌های اخیر به نامی آشنا در کشور تبدیل‌شده چراکه این برنج محلی را به اسم استان ایلام و شهرستان سیروان می‌شناسند و معدن اصلی این برنج در این شهرستان قرار دارد به‌طوری‌که کیفیت برنج این منطقه از دیگر مناطق بالاتر است.
این برنج همان‌طور که از نامش پیداست دارای طعم خاص و بوی دل‌انگیز است و مردمان این دیار سال‌های سال است که با پخت آن آشنایی کامل دارند و حتی این برنج در استان‌های دیگر کشور به‌ویژه بازار بزرگ تهران دارای فروش فوق‌العاده‌ای است.
لوبیا پلو و پختن انواع خورش‌ها همراه با پلویی که با برنج محلی خود استان ایلام پخت شده یکی دیگر از رسوم مردم استان ایلام است.
هدیه برای روزه اولی‌ها
اگر هنگام سحر به کوچه‌های ایلام سرک بکشیم زنانی را می‌بینیم که کاسه‌های خوراک در دست به درِ منازل همسایه‌ها رفته و از غذاهای خود برای همسایه‌ها می‌برند.
پدر و مادرهای ایلامی رسم خوبی برای تشویق فرزندان خود که به سن تکلیف رسیده‌اند و برای اولین بار روزه می‌گیرند، دارند به این صورت که پس از پایان نخستین روز از ماه رمضان به فرزند خود که برای نخستین بار روزه گرفته است هدیه‌ای مانند چادرنماز، سجاده و یا هدیه نقدی می‌دهند.