شاهین چگینی مدیر تماشاخانه استاد مشایخی و مسئول پیگیری پرونده راه اندازی صنف تماشاخانه های خصوصی در این باره به خبرنگار مهر گفت: پرونده تشکیل صنف تماشاخانه های خصوصی یک سالی است که به جریان افتاده است و شروعش هم با آقای شفیعی مدیرکل هنرهای نمایشی بود که جلسه ای گذاشت و با دعوت از مدیران تماشاخانه های خصوصی پیشنهاد تشکیل یک صنف مستقل داده شد تا بتوانیم با شخصیت حقوقی مان فعالیت کنیم.
وی ادامه داد: همچنین با حضور مدیران تماشاخانه ها که الان تعدادشان هم افزایش پیدا کرده جلسات مختلفی برگزار کردیم و حتی جلسه ای نیز با ایرج راد مدیرعامل سابق خانه تئاتر و بهزاد فراهانی رییس انجمن بازیگران داشتیم و از این که ما بتوانیم کانونی زیر نظر خانه تئاتر داشته باشیم، استقبال کردند که البته هنوز این کار اجرایی نشده چون قرار بر این است که ابتدا تشکلمان را در وزارت کار ثبت کنیم بعد اگر باز هم احساس نیاز داشتیم زیرمجموعه نهادهای دیگر ببریم.
همکاری مسئولان وزارت کار در تشکیل صنف تماشاخانه های خصوصی
مدیر تماشاخانه مشایخی یادآور شد: آقای شفیعی مدتی قبل جلسه ای گذاشت و مسئولان وزارت کار را نیز دعوت کرد که خوشبختانه از طرف مسئولان وزارت کار همکاری بسیار خوبی با ما صورت گرفت. چون تماشاخانه ها هیچکدام پرسنلی که بیمه تامین اجتماعی باشند، ندارند و به همین دلیل نمی توانستیم کارفرما بودن خودمان را برای وزارت کار ثابت کنیم اما مسئولان وزارت کار پذیرفت بدون اینکه مدارک بیمه کارکنان را دریافت کند و صرفا با ارایه یک قرارداد کار که بین کارفرما و یکی از کارکنان تماشاخانه بسته شده است پرونده ما را به جریان بیندازد چون در غیر این صورت موضوع تشکیل صنف تماشاخانه های خصوصی در همان مرحله اول متوقف می ماند. البته مساله بیمه از اهمیت بسیاری برخوردار است و ما به دنبال آن هستیم که تامین بیمه تامین اجتماعی و بیمه تکمیلی کارکنان را در دستور کار صنف قرار دهیم.
وی درباره تماشاخانه هایی که با دریافت مجوز از وزارت کار فعالیت می کنند، گفت: در حال حاضر ۷ تماشاخانه از تهران و ۳ تماشاخانه از شهرستان های ساری و قم و کرمان که مجوزهای لازم برای تاسیس سالن تئاتر را دارند جزو اعضای این صنف به حساب می آیند. تلاش ما این است که این صنف در سطح کشوری فعالیت داشته باشد. تماشاخانه های مشایخی، باران، ارغنون، بازیگاه، همای سعادت، فانوس و موج نو تماشاخانه های مستقر در تهران هستند که مجوز لازم را دارند و پروانه کار را دریافت کرده اند.
چگینی تصریح کرد: این درحالی است که در تهران ۲۰ تماشاخانه و در شهرستان ها ۱۴ تماشاخانه دیگر کار می کنند و تماشاخانه های فعالی هم هستند. این تماشاخانه ها مجوز اجرای تئاتر برایشان صادر می شود اما اساسا پروانه لازم برای کار را دارا نیستند. مساله مهمی که برای ما وجود دارد این است که ما نزدیک به ۴۰ تماشاخانه فعال داریم که می توانند عضو صنف ما شوند چون اداره کل هنرهای نمایشی برای اجرای نمایش در این مکان ها مجوز صادر می کند اما مجوزهای قانونی شان از وزارت کار هنوز صادر نشده و مثلا برخی در مرحله دریافت مجوز از اماکن هستند و یا برخی دیگر مجوز حراست ندارند و ...
تلاش برای ورود همه تماشاخانه های فعال به صنف
وی متذکر شد: تلاش ما این است که این تماشاخانه ها را هم وارد صنف کنیم چون در حال حاضر طبق قانون وزارت کار تنها با حضور همین ۱۰ عضو می توانیم، فعالیت کنیم و انتخاب هیات مدیره را با همین تعداد اندک برگزار کنیم که البته این کار شدنی است اما از طرف دیگر تماشاخانه هایی که در حال فعالیت هستند نیز به نوعی از طرف وزارت ارشاد شناخته شده هستند و هویت قانونی دارند و مدعی هستند که شخصیت حقوقی برای شرکت در مجمع دارند. این مساله را من با مسئولان وزارت کار مطرح کردم و قرار بر این شد که ما شرط پروانه دائم نمایش را به تایید وزارت ارشاد تبدیل کنیم و دیگر احتیاجی نیست آنها روزنامه رسمی که در آن ثبت شرکت چاپ شده، برای ما بیاورند. اما هیات مدیره باید از بین کسانی باشد که پروانه فعالیت رسمی شان را از ثبت شرکت ها گرفته اند.
چگینی ادامه داد: ما آگهی نوبت اول را اول اردیبهشت ماه در روزنامه صبا چاپ کرده ایم و از افرادی که در سطح شهر تماشاخانه ای دارند که با شرایط ما منطبق است، دعوت کردیم که اعلام حضور کنند تا ما دعوت نامه مرحله دوم را برایشان بفرستیم و مدارکشان را دریافت کنیم. در مرحله بعد باید آگهی مرحله دوم یعنی تشکیل مجمع را به روزنامه ها بدهیم. درحال حاضر اساسنامه کمی ایراد دارد که از طرف وزارت کار به من عودت داده شده تا ایراداتش برطرف شود و بعد از ارایه مجدد اساسنامه به وزارت کار ما می توانیم آگهی مرحله دوم را منتشر کنیم. ۲۰ روز بعد از چاپ آگهی مرحله دوم باید مجمع تشکیل شود که در این مجمع نماینده وزارت کار حضور دارد و نتیجه مجمع را صورت جلسه می کند و به وزارت کار ارایه می دهد و بعد به عنوان یک صنف به ما پروانه داده می شود.
وی درباره مشکلات تماشاخانه های خصوصی در گرفتن مجوز گفت: در حال حاضر یکی از عمده ترین مشکلاتی که تماشاخانه های خصوصی دارند مساله اماکن است و بسیاری از تماشاخانه هایی که تاکنون نتوانستند پروانه فعالیتشان را بگیرند در اماکن گیر کرده اند. اماکن حتی نسبت به تماشاخانه هایی که قبلا مجوزشان را دریافت کرده اند هم سخت گیری می کند چون شناختی از روند فعالیت یک تماشاخانه خصوصی ندارد. بخش عمده ای از حل این مشکلات برعهده اداره کل هنرهای نمایشی است که اصولا ساز و کار فعالیت تماشاخانه های خصوصی را برای اداره اماکن جا بیندازد؛ اماکن فقط باید ملک را مورد بررسی قرار دهد و سخت گیری بیشتری نسبت به بقیه مجوزها نداشته باشد چون این تماشاخانه ها مجوزشان را از وزارت ارشاد دریافت کرده اند. البته بهتر است با تاسیس صنف نماینده این صنف وارد مذاکره با اماکن شود چون از طریق صنف، کار ما و پیگیری فعالیت تماشاخانه ها وجهه قانونی پیدا می کند.
وی درباره میزان بازدهی مالی که تماشاخانه های خصوصی دارند، عنوان کرد: سه چهار سال قبل که ما فعالیت تماشاخانه مشایخی را شروع کردیم تماشاخانه آو و باران و سه نقطه فعالیت می کردند و ما چهارمین تماشاخانه خصوصی بودیم که فعالیت خود را آغاز می کرد اما الان ۲۰- ۳۰ تماشاخانه در حال فعالیت هستند. از لحاظ کمی رشد تماشاخانه های خصوصی اتفاق بسیار خوبی است اما از یک طرف باید به لحاظ کیفی نیز این حضور را مورد بررسی قرار داد.
تعداد زیاد تماشاخانه های خصوصی به تئاتر آسیب می رساند
چگینی تاکید کرد: معتقدم که در حال حاضر تعداد زیاد تماشاخانه های خصوصی به تئاتر ما آسیب می رساند چون به نسبت ازدیاد نمایش هایی که به صحنه می روند فکری به حال مخاطبمان نمی کنیم. با این وضعیت تعداد مخاطبان ما تغییری نمی کند و حتی می توان گفت نسبت به چند سال قبل ریزش مخاطب هم داشته ایم البته یک دلیل می تواند اقبال مخاطبان به سینما به واسطه تبلیغات تازه ای که باب شده، باشد و دیگر اینکه بلیت های تئاتر گران شده و در شرایط اقتصادی امروز برای یک خانواده سخت است که بخواهد مستمر به دیدن تئاتر بیاید.
وی درباره کیفیت آثاری که به صحنه می روند و فراهم شدن شرایط اجرا برای هر گروه کم تجربه ای یادآور شد: نکته دیگر نیز به کیفیت تئاترها باز می گردد. در حال حاضر بستر برای اجرای آثار زیادتر شده است و اگر گروهی از تالارهای دولتی نتیجه نگیرد به راحتی می تواند نمایشش را در سالن های خصوصی به صحنه ببرد. من به عنوان مدیر یک تماشاخانه خصوصی سال گذشته از میان ۷۰ نمایش حق انتخاب داشتم اما امسال از میان ۱۵ نمایش باید آثار بهتر را انتخاب کنم. تازه از این میان هم باید خوش شانس باشم که نمایش با کیفیتی نصیبم شود. اگر مجبور شوم هر نمایشی را برای اجرا انتخاب کنم مخاطب بعد از مدتی از حضور در این تماشاخانه دلزده می شود چون شاهد اجرای آثار جذابی در این مکان تئاتری نیست.
تربیت نسل مدعی که به تئاتر مملکت آسیب می رسانند
مدیر تماشاخانه مشایخی ادامه داد: این آسیب در نهایت به ضرر تئاتر ما تمام می شود و شاهد هستیم بسیاری از سالن ها در بهترین شرایط دارند با نصف ظرفیت اجرا می روند. الان به نمایش ها و کارگردان هایی بها داده می شود که وقتش نیست به صورت حرفه ای اجرا داشته باشند بلکه نیاز به کسب تجربه بیشتری دارند. ما افرادی را صاحب رزومه تئاتری می کنیم که در حالت ایده آل باید ۱۰ سال دیگر وارد عرصه حرفه ای تئاتر شوند. الان من به عنوان مدیر یک تماشاخانه این اشتباه را به واسطه نیاز مالی که دارم مرتکب می شوم تا چراغ تماشاخانه ام روشن بماند. این اشتباه را دیگر تماشاخانه ها هم مرتکب می شوند. راه حل این معضل برعهده اداره کل هنرهای نمایشی به عنوان متولی این امر است تا تماشاخانه ها به دلیل بحران مالی تن به هر اجرایی ندهند. با این روش نسل مدعی تربیت می شود که دیگر کسی جلودارش نیست و به تئاتر مملکت آسیب می رساند.
وی اضافه کرد: ما امسال در تماشاخانه مشایخی ترجیح دادیم که در هر روز دو اجرا به جای سه اجرا داشته باشیم. البته به ما فشار وارد می شود اما تلاش می کنیم به هر طریق وارد خیلی از سیاست ها نشویم. اگر این روند ادامه پیدا کند باعث تعطیلی تئاتر می شود بنابراین امیدوارم چاره ای برای حل این معضل اندیشیده شود.
وی درباره مشکلاتی که برای تغییر فضاسازی ورودی تماشاخانه با آن روبرو هستند، گفت: در چند ماه اخیر تازه توانستیم تابلو تماشاخانه را نصب کنیم درحالیکه قبل از آن تنها به واسطه استندهایی که جلو در تماشاخانه می گذاستیم، مخاطبان در جریان حضور این سالن در چهارراه ولیعصر قرار می گرفتند. از آنجا که مکان تماشاخانه مشایخی استیجاری است و یک سری فضاها مشاعات آن ساختمان به حساب می آید، مجبور هستیم با یک سی دی فروشی و یا دست فروش همجوار باشیم و انتقال این فضاها به جای دیگری هم مستلزم هزینه است که برای ما صرف ندارد. همچنین خوشبختانه یا متاسفانه چهارراه ولیعصر یکی از شلوغ ترین و پرتردد ترین مکان های شهر است و اما اگر هم بخواهیم تابلو یا بنری را جلو در بگذاریم شهرداری با ما برخورد می کند به همین دلیل در این زمینه دستمان خیلی بسته است.
انتقاداتی که به مدیریت تماشاخانه ها می شود، انصاف نیست
وی درباره بازسازی این تماشاخانه توضیح داد: به تازگی بازسازی های داخلی در مجموعه انجام شده است. اسفندماه سال گذشته صندلی های سالن عوض شده و از ۵۱ صندلی به ۶۵ صندلی افزایش یافته و جنس آنها هم عوض شده است. الان صندلی ها چرمی و دسته دار شده و پرده های اطراف سالن هم عوض شده اند. همچنین دیمر اتاق فرمان هم از ۶ کانال به ۱۲ کانال ارتقا یافته است. اتاق های پشت صحنه هم بزرگتر شده و الان اتاق ها به بیرون هم راه دارند. پیش بینی ما این بود که با بازسازی ها اتفاقات خوبی برای سالن بیفتد اما پیش بینی ما درست از کار در نیامد و متاسفانه نسبت به سال گذشته با کمبود منابع مالی روبرو شده ایم. در حال حاضر بیشتر منابع درآمد ما از ۶ پلاتوی تمرینی که داریم، تامین می شود چون مشتری ثابتشان را دارند و در حقیقت این پلاتوها جور تماشاخانه را هم می کشند.
چگینی در پایان صحبت هایش درباره انتقاداتی که به مدیریت و اداره تماشاخانه های خصوصی می شود، گفت: من به عنوان شخصی که چند سال است به عنوان مدیر یک تماشاخانه فعالیت دارم، لمس می کنم که با چه مشکلاتی روبرو هستیم؛ مشکلاتی که اصلا از بیرون دیده نمی شود چون از بیرون ما را به عنوان یک ماشین حساب می بینند. به عنوان مثال یکی از مشکلات ما این است که با احتساب تعطیلی های رسمی و غیررسمی نزدیک به ۳ - ۴ ماه از سال را تعطیل هستیم اما هزینه های ما از جمله پرداخت حقوق پرسنل و پرداخت اجاره مکان سرجای خود هستند. با این حجم از دردسر و گرفتاری دخل و خرج ما اصلا با هم جور در نمی آید اما متاسفانه از بیرون انقدر به ما انتقادهای بی رحمانه می شود که دلسردمان می کند. حتی برخی از هنرمندان ما تعرفه های تماشاخانه های خصوصی را با تعرفه های یک سالن دولتی مقایسه می کنند که اصلا انصاف نیست.