رضا درستکار در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به برنامه های تلویزیون در ایام ماه مبارک رمضان از پخش مسابقات فوتبال یورو ۲۰۱۶ به عنوان یک برگ برنده یاد کرد و گفت: پخش مسابقات فوتبال که با ماه رمضان امسال همزمان شده تلویزیون را نجات داده و آنتن خالی را پر کرده است.
وی با اشاره به جذابیت این مسابقات برای عموم مردم، عنوان کرد: بدنه جامعه ما این مسابقات را می بیند و به هیجان نهفته در آنها علاقمند است. البته دو مجری ای که در ابتدای برنامه حضور می یابند و بیشتر هم قرارست اطلاعاتی به مخاطب انتقال دهند، نچسب هستند و بسیار هم درگیر معرفی اسپانسرها هستند.
تشکر از راه اندازی جام ملت های اروپا
درستکار اضافه کرد: با این حال من به عنوان یک مخاطب از کسانی که جام ملت های اروپا را راه اندازی کردند، تشکر می کنم چرا که ایشان فقدان برنامه سازی در تلویزیون ما را جبران کردند. مسابقات هر شب به صورت زنده و با بهترین کیفیت پخش می شود و این واقعا راضی کننده است.
وی با اشاره به اینکه تلویزیون بیش از حد و اندازه متعارف به اسپانسرها و تبلیغات می پردازد، عنوان کرد: حتی برنامه موفقی مثل «خندوانه» هم به دلیل اصرار به تبلیغات مستقیم، دل مخاطبان خود را زده است و یا «دورهمی» که آن هم برنامه نسبتا موفقی است از این حیث دچار آسیب شده است. شما امروز هر شبکه ای را بزنید فقط دارند درباره اسپانسرها حرف می زنند که این نشان دهنده ضعف و فترت تلویزیون ایران است، تلویزیونی که اسیر دست تبلیغات و اسپانسرهاست.
رسانه ملی راست گویی در بخش خبری را در دستور کار قرار دهد
این منتقد در واکنش به اینکه چرا صداوسیما نمی تواند با بازنگری در قوانین خود از تعدد و تکرار نام اسپانسرها و گزارش های تبلیغاتی کمتر کند، اظهار کرد: این نکته به یک تلویزیون قدرتمند مربوط می شود، در حالیکه تلویزیون ایران به دلایل متعدد از جمله کمیت گرایی افراطی در شبکه سازی، واگذاری برنامه سازی به افراد غیر متخصص و با نادیده گرفتن منزلت و تخصص افراد و شایستگی ها، در این بخش خیلی ضعیف شده و دیگر نمی تواند مثل سابق که تنها رسانه انحصاری بود و عملکردی مطمئن و قدرتمند داشت، باشد. صداوسیما پشتیبانان قبلی خود را هم از دست داده است، چرا که خیلی از شرکت ها، محصولات خود را برای تبلیغ به رسانه های دیگر ارایه می کنند.
وی با اشاره به اینکه شبکه های خارجی و داخلی بخشی از اعتماد مخاطب نسبت به تلویزیون را گرفته اند، اظهار کرد: رسانه های داخلی از جمله شبکه نمایش خانگی امروز بخشی از مشتریان تلویزیون را از آن خود کرده است و به تبع این موضوع، علاقه و گرایش مردم به تلویزیون کمتر شده است. رسانه ملی طبعاً باید در بخش های خبری با راست گویی و سرعت و سلامت در انتقال خبر و در ساخت مجموعه های نمایشی با پشتیبانی جدی از بخش حرفه ای و ساخت سریال های جذاب برای مخاطبان، اعتمادسازی را در دستور کار خود قرار دهد. به طور مثال امروز همه مجبورند برای تماشای بازی های فوتبال و مسابقات به تلویزیون مراجعه کنند، باید همین اتفاق برای دیگر برنامه ها و مجموعه های تلویزیون هم رخ دهد تا دوباره شاهد اتفاقات خوب برای رسانه ملی باشيم.
با ساخت «معمای شاه» سرمایه مادی و مخاطب تلویزیون با هم از بین می رود
درستکار با اشاره به کارگردانان فعال در حوزه مجموعه های نمایشی در تلویزیون عنوان کرد: کسانی مثل حسن فتحی برای تلویزیون ما یک سرمایه اند. باید از امثال وی استفاده کرد، چرا؟ چون برای ساخت یک سریال تاریخی مثل «معمای شاه» فقط سرمایه مادی تلویزیون از بین نمی رود، بلکه مخاطب این رسانه را هم از آن دور می کند. مردم روایتگر تاریخ فرمایشی را هیچگاه دوست نخواهند داشت و باید با تطابق های واقعی و راستگویی و دوباره کاری، اعتماد ایشان را باز گرداند.
وی با اشاره به رویکرد تلویزیون در حمایت از نیروهای قدیمی خود یادآور شد: تلویزیون به نیروهای کارآمد خود دیر اعتماد می کند. به منزلت و شایستگی افراد، نگاه کیفی ندارد و از منظر کمی به موضوعات نزدیک می شود. به طور مثال برنامه «هفت» را به کسی دادند که یک سال تمام باعث نفاق در سینما شد.
توجه «ماه عسل» به خودزنی مهمان برنامه
این منتقد با اشاره به ادبیات منتقد برنامه «هفت» اظهار کرد: ادبیات مجریان و کارشناسان در تلویزیون کمتر تعادل دارد، از یک طرف نظام پاستورال و منزه نمایی حاکم است، از طرف دیگر برنامه هایی هستند که مرز کوچه و خیابانی را هم رعایت نمی کنند؛ من فکر می کنم مردم ما، افراط و تفریط اینطوری را دوست ندارند.
درستکار همچنین با اشاره به برنامه «ماه عسل» توضیح داد: «ماه عسل» گاهی افراد عجیب و غریب را پیدا می کند یا خلافکاران را به برنامه می آورد که از ایشان اعتراف بگیرد و به خودزنی مهمان اش بها می دهد. این برنامه از بدنه فرهنگ و جامعه ما دور است. شاید بتوان با غریب نمایی و اگزوتیسم، مخاطبانی را گرد آورد و چشم ها را حدقه کرد، اما وسعت خرج برنامه و اهداف اخلاقی اش و به طبع آن فرهنگ سازی به کل لطمه می بیند.
کل بار مجموعه «پادری» روی دوش «قمپز» است
این منتقد درباره اینکه گاهی در واکنش به انتقاد از یک برنامه به پربیننده بودن آن استناد می شود، یادآور شد: اگر فیلم مبتذل هم از تلویزیون پخش شود، شاید بخشی از مردم آن را ببینند. پربیننده بودن، تنها و تنها یکی از ملاک ها و سنجش ها برای ارزیابی و موفقیت آن برنامه است، نه همه اش. مثلاً فیلم «۵۰ کیلو آلبالو» هم به یکی از فیلم های پرفروش سینمای ایران تبدیل شده است، اما در ارزیابی منتقدان، فیلمی سطحی و نازل به حساب می آید.
وی درباره سریال های تلویزیونی در ایام ماه مبارک رمضان نیز عنوان کرد: «پادری» نه تنها نکته ای تازه به ماجرا و داستان اضافه نمی کند، که از ارزش های جهان متن نیز دور افتاده است. می توان بطور کلی گفت که کارگردانان سریال های مناسبتی تلویزیون، همواره فرم و اجرا و متن خوب را فدای لودگی بازیگران می کنند. مثلا تکرار مکرر عباراتی مثل قمپز در کردن به تدریج مخاطب را اذیت می کند. اینجا کل بار مجموعه روی دوش «قمپز» است! که چیزی را انتقال نمی دهد جز اصرار بر هیچ.
«برادر» مرا جذب نکرد
درستکار همچنین با اشاره به سریال «برادر» یادآور شد: من تنها چند صحنه از این سریال را دیدم و همان هم نتوانست مرا به دیدن کار جذب کند. «برادر» فضای کهنه ای دارد که با ساختارهای تکنولوژیک همین تلویزیون ایران خودمان که به سمت فرمت های فول اچ دی روی آورده، متناسب نیست.
وی با اشاره به اینکه امسال مخاطبان، کمتر سریال های ماه رمضان را دنبال کردند، اظهار کرد: بر اساس یک خصیصه فرهنگی مان که با تاخیر بعضی چیزها را جذب و درک می کنیم، مدیران تلویزیون ما هم این نکات را با «تاخیر» متوجه می شوند، اما ای کاش که بیشتر از تجربه گرانسنگ سینمای ایران در جشنواره فجر گذشته استفاده کنند؛ در فجر گذشته، طیفی از فیلم ها به جشنواره آمدند که چند گام سینمای ما را جلوتر بردند.
درستکار در پایان گفت: شایسته است که سازمان صداوسیما در عین حال که به با تجربه ها اهمیت می دهد، به جوان تر ها هم نگاه کند و میدان عمل و بهای بیشتری به آنها بدهد تا بتوانند با ساختارهایی متفاوت و به روز به فعالیت بپردازند، به هر روی سهم عمده ای از جمعیت کشورمان را جوانان زیر سی سال تشکیل می دهند، پس سهم نسل جدید نباید نادیده گرفته شود.