به گزارش خبرنگار مهر، مراسم پاسداشت هنر و ادبیات انقلاب اسلامی و نشست تخصصی ادبیات کودک و نوجوان از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی به همراه رونمایی از یادداشت معظم له بر کتاب «تن‌تن و سندباد» صبح امروز در دفتر مؤسسه فرهنگی انقلاب اسلامی برگزار شد.
در ابتدای این مراسم علیرضا مختارپور در سخنانی با اشاره به اینکه رهبر انقلاب از دیرباز در حاشیه کتاب‌هایی که مطالعه می‌کنند، دیدگاه‌ها، احساسات و گاه تقدیر خود از نویسنده را درج می‌کنند، عنوان کرد: از سال گذشته مؤسسه این اجازه را پیدا کرده تا نظرات ایشان در کتاب‌هایی با موضوعات غیر از دفاع مقدس را نیز منتشر کنند که در نخستین گام سال گذشته تقریظ ایشان برای کتاب «دختران آفتاب» منتشر شد.
در ادامه این مراسم حمید گروگان نویسنده کودک و نوجوان نیز در سخنانی عنوان کرد: وقتی مخاطب ما کودک و نوجوان است، باید چیزی را به او یاد بدهیم که در جهات مختلف، حرف حق ما باشد. اگر در جامعه من به عنوان نویسنده چیزی بگویم، رسانه ملی حرف دیگری بزند و نشریات هم حرف‌های دیگری را، حاصلش جمع شدن موضوعاتی ضد و نقیض در فکر مخاطب می‌شود. به همین خاطر به باور من این خطر در حال حاضر ما را تهدید می‌کند که کودکان و نوجوانان ما با آرای ضد و نقیض متعددی پیرامون خود مواجه هستند.
گروگان ادامه داد: ما به کودکانمان در کتاب‌ها مسئله اسراف را می‌آموزیم و یا مثلاً سنت‌ها و آیین‌های الهی را به آنها یادآوری می‌کنیم اما در رسانه ملی تصویری از زندگی و خانواده به آنها ارائه می‌شود که تنها مروج تجمل‌گرایی است. در بحث‌های دیگری مانند پوشش، برخورد با دیگران و حتی غذا خوردن هم آنقدر دچار ضد و نقیض هستیم که مایه تأسف است. وقتی کودک ما با این مسئله مواجه می‌شود، با خودش چه فکر می‌کند؟ این نکته‌ای است که باید به آن توجه کرد.
وی در پایان گفت: به باور من باید یکی از اولویت‌های برنامه‌های فرهنگی کشور ما این باشد که همه تولیدات فرهنگی ما از غربال مشخصی عبور کند و حاصلش منطبق با پیام قرآن و ائمه و مسئله‌ای یکدست از آب دربیاید.
محمدرضا سرشار نویسنده و منتقد پیشکسوت نیز در این جلسه با اشاره به اینکه هر نظام عقیدتی موظف است به روی نسل آینده خود سرمایه‌گذاری کند، عنوان کرد: درباره ادبیات کودک یک دیدار با مقام معظم رهبری در دهه ۷۰ داشتیم که خاطرم هست ایشان در آن دیدار در جمله‌ای به ما گفتند اگر به اهمیت کاری که انجام می‌دهید، واقف باشید، برای آن از خواب هم می‌گذرید.
سرشار در ادامه به پژوهش خود در زمینه ادبیات کودک و نوجوان دربازه های زمانی قبل و بعد از انقلاب اشاره کرد که در سال ۱۳۶۷ انجام شده است.
وی در این زمینه گفت: در این پژوهش آمار و ارقام به من گفت ما در ۱۰ سال قبل از انقلاب به طور متوسط سالانه ۱۵۴ کتاب کودک منتشر می‌کردیم که این رقم در ۱۰ سال بعد از پیروزی انقلاب به متوسط ۲۶۵ عنوان رسید. در بحث شمارگان نیز متوسط شمارگان پیش از انقلاب کتاب‌های کودک ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ نسخه بود اما در فاصله زمانی ۷ سال پس از انقلاب، این میزان به ۵ تا ۱۰ هزار و گاه ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار نسخه رسید.
سرشار در بخش دیگری از مطالب خود تصریح کرد: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سال‌های پیش از انقلاب با شمارگان ۱۴۰۰ نسخه به صورت متوسط کتاب چاپ می‌کرد که این رقم بعد از انقلاب به متوسط ۸۲ هزار نسخه رسید. در همین مرکز از ۶۲ کتابی که تا شهریور ماه ۵۷ منتشر شده بود، تنها ۱۶ کتاب به چاپ دوم رسیده در حالی که بعد از انقلاب به راحتی کتاب‌ها به چاپ دهم هم در این حوزه خاص می‌رسد.
وی همچنین گفت: پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نسبت ترجمه به تألیف ۷۴ به ۲۶ درصد بود که این رقم در سال ۱۳۴۰، ۹۰ به ۱۰ بود. با پیروزی انقلاب اسلامی این نسبت به میزان ۶۸ درصد تألیف و ۳۲ درصد ترجمه مبدل شد اما متأسفم که امروزه دوباره این رقم به حدود ۳۸ درصد تألیف و ۷۲ درصد ترجمه مبدل شده که به معنای بازگشت ما به دوره جاهلیت قبل از انقلاب است.
سرشار در همین زمینه گفت: به باور من هیچ کدام از مراکز فعلی ادبیات کودک و نوجوان در راستای اهداف انقلاب فعالیت نمی‌کند؛ نه بدنه آنها همراه است و نه مسئولانش توجه کافی دارند، به همین خاطر احساس می‌کنم که یک مرکز سیاستگذاری خارج از محدوده وظایف دولت نیاز داریم تا مبانی ثابت و ارزشی در حوزه ادبیات کودک را رصد و این ادبیات را از وضعیت دلبخواهی امروز درآورد و به نویسنده‌ها به منظور تولید اثر توصیه کند.
مجتبی رحماندوست شاعر و نویسنده نیز در این نشست در سخنانی با اشاره به لزوم استفاده از زبان هنرمندانه و قالب هنری جذاب برای تولید آثار ادبی کودک و نوجوان، گفت: در عین حال که ما به تولید اثر برخوردار از فرهنگ بومی‌مان نیاز داریم، نباید خودمان را از ترجمه خوب هم محروم کنیم، منتها یادمان باشد که غرب در حال حرکت به سمت فروپاشی اخلاق و خانواده است. قهرمانان آنها نه از دل خانه که در میان جاده و کوه ظاهر می‌شوند و فعالیت‌هایی می‌کنند که مأنوس با زندگی بچه‌ها نیست. ادبیات کودک و نوجوان غربی در موارد زیادی مروج بی‌پدر و مادری است و سعی دارد این مسئله را برای مخاطبش جا بیندازد. امروز نیمی از فرزندان غرب مجهول‌الهویه‌اند. چندی پیش در همین زمینه رابرت مورداک فعال رسانه‌ای مشهور غرب گفته بود برای نابودی ایران باید خانواده‌ها و مقدسات را فروپاشید و من تصمیم گرفتم برای این کار مفهوم مادر بودن را به لجن بکشم تا بتوانم ایران را نابود کنم.
وی همچنین به لزوم تقویت ایمان در ادبیات کودک و نوجوان و نیز تأثیر سوژه‌های برخاسته از دل باورهای اسلامی برای خلق ادبیات کودک و نوجوان و نیز احیای جلسات قصه‌خوانی تأکید کرد.
مریم شریف رضویان نیز از دیگر داستان‌نویسانی بود که در این نشست خواستار احیای ساعات داستان‌خوانی در مدارس، آموزش مناسب نویسندگان و سرمایه‌گذاری ویژه به روی خلق آثار ارزشمند شد.