خبرگزاری مهر، گروه بین الملل؛ آتش زیر خاکستری که میان روسیه و اوکراین وجود داشت بار دیگر و پس از اعلام مسکو مبنی بر دستگیری چند خرابکار اوکراینی در مرز شبه جزیره کریمه در استانه شعله ور شدن قرار گرفته است.
روسیه روز چهارشنبه اعلام کرد، نظامیان روس نزدیک شهر مرزی آرمیانسک کریمه در حالیکه برای جلوگیری از ورود خرابکاران از اوکراین تلاش می کردند با آتش نیروهای این کشور که از نفربرهای زرهی استفاده می کردند، مواجه شدند که سبب مرگ دو نیروی روسی شد.
در این گزارش آمده است: پس از پایان تیراندازی ها، ماموران امنیتی روسیه توانستند افزون بر دستگیری سه خرابکار، ۲۰ بسته انفجاری به وزن ۴۰ کیلوگرم، مقادیری مهمات و تجهیزات جنگی سبک و وسائل ویژه جاسوسی متعلق به گروهی که قصد نفوذ به خاک کریمه را داشتند، کشف کنند.
«ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه پس از انتشار این اطلاعات به اوکراین هشدار داد و گفت که مسکو در برابر کشته شدن دو نظامی خود ساکت نمی ماند و واکنش لازم را نشان خواهد داد.
قطع روابط
جنگ لفظی میان مقامات دو کشور پس از اعلام مرگ دو نظامی روسی در مرز کریمه که گفته شده نیروهای اوکراینی عامل آن بوده اند، سبب شده روابط دو کشور به مرحله رویارویی کامل سیاسی و هشدار نظامی برسد. پس از طرح اختلاف دو کشور در شورای امنیت سازمان ملل بنا به درخواست اوکراین، در تازه ترین موضع «دیمیتری مدودف» نخست وزیر روسیه، امکان قطع روابط دیپلماتیک بین دو کشور را مطرح کرد.
مدودف اظهار کرد که امکان قطع روابط دیپلماتیک روسیه و اوکراین در صورت نبود گزینه جایگزین بعید نیست. خبرگزاری تاس به نقل از مدودف در پاسخ به این پرسش که آیا امکان قطع روابط پس از تلاش اوکراین برای خرابکاری در منطقه کریمه وجود دارد؟ اظهار کرد: تصمیم نهایی را در این مورد رئیس جمهوری روسیه می گیرد که مسئول اجرای سیاست خارجی است. پس از اعلام مرگ دو نظامی روسی در مرز کریمه که گفته شده نیروهای اوکراینی عامل آن بوده اند، سبب شده روابط دو کشور به مرحله رویارویی کامل سیاسی و هشدار نظامی برسد.
درخواست موگرینی از مسکو و کی یف
در این میان «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، ضمن حمایت این اتحادیه از اوکراین، خواستار آن شد تا کی‌یف و مسکو از هر اقدامی که به وخامت اوضاع منجر شود، خودداری کنند.
وی همچنین اظهار داشت با «پاولو کلیمکین،» وزیر خارجه اوکراین، تلفنی تماس گرفته و در مورد وضع موجود با وی گفت و گو کرده است.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با انتشار بیانیه‌ای تاکید کرد این اتحادیه، الحاق کریمه را به روسیه «غیرقانونی» دانسته و آن را محکوم می کند. اتحادیه از تمامیت ارضی و حاکمیت اوکراین به طور کامل حمایت می کند.
وی در عین حال، با بیان این که حل مسالمت‌آمیز مسئله تنها راه حل ممکن برای این بحران است، اظهار داشت دو طرف باید از پرداختن به هرگونه اقدامی که به تنش جدیدی در بحران موجود بیافزاید، بپرهیزند.
موگرینی همچنین با اشاره به بررسی بحران اوکراین در نشست سران روز چهارشنبه، خاطر نشان کرد اتحادیه اروپا به بررسی اوضاع اوکراین ادامه می دهد.
آماده باش
اما در شرایطی که اتحادیه اروپا دو طرف را دوت به خویشتن داری کرده، «پترو پروشنکو» رئیس جمهور اوکراین به تمام واحدهای نظامی مستقر در مرز مشترک با شبه جزیره کریمه و منطقه دانباس در شرق این کشور دستور داد تا به حالت آماده باش کامل نظامی درآیند.
معاونت خدمات مرزی اوکراین به خبرنگاران گفت که نیروهای امنیتی اوکراین در مرز مشترک این کشور با شبه جزیره کریمه برای [مقابله با] «هرگونه تغییر در روند موجود» آماده است.
رئیس جمهور اوکراین اعلام کرد که به وزیر امور خارجه این کشور دستور داده است تا مکالمات تلفنی با «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه و رهبران آلمان، فرانسه و آمریکا و همچنین «دونالد تاسک» رئیس شورای اروپا را آغاز نماید.
پترو پروشنکو از شهروندان اوکراینی خواست تا از سفر به کریمه «به دلیل اقدامات فتنه انگیزی که علیه آنها در حال انجام است»، خودداری کنند.
رد پای آمریکا
اما در میان این دعوای دیپلماتیک نخست وزیر کریمه در اظهارات اخیر خود از دست داشتن و حمایت وزارت خارجه آمریکا در ترور مقام های روسی در شبه جزیره کریمه خبر داد.
رهبر شبه جزیره کریمه در مصاحبه اختصاصی خود با شبکه روسیه ۲۴، از نقش وزارت خارجه آمریکا در ترورهای انجام شده در کریمه پرده برداشت. «سرگئی آکسیونوف» ضمن مدعی شدن در مورد دست داشتن دولت غربگرای اوکراین در انجام ترورهای کریمه و نیت آنها برای صدور تروریسم به خارج از مرزهای این کشور افزود: من مطمئنم که این نیات و اعمال مربوط به خود آنها (اوکراین) نیست. وزارت خارجه آمریکا پشت آنها است چراکه مقام های اوکراین شهامت انجام چنین کارهایی را ندارند.
سرویس امنیتی فدرال روسیه هم پیش از این در تاریخ ۱۰ آگوست، انجام ترورهای انجام شده در کریمه را به دولت اوکراین نسبت داده بود.
سرباز کردن زخم چند ساله و تاثیرات بین المللی آن
از سال ۲۰۱۴ پس از سقوط دولت وقت اوکراین با روی کار آمدن حکومت جدید و درگیری شبه نظامیان در شرق این کشور با نیروهای دولتی که روسیه متهم به حمایت از آنان می شود، کی یف و مسکو روابط پرتنشی دارند که به اعمال تحریم های ضد روسی گسترده غرب و همچنین اقدام متقابل مسکو منجر شده است.
جدایی شبه جزیره کریمه در ساحل دریای سیاه از اوکراین و پیوستن آن به روسیه در سال ۲۰۱۴ توسط طرفداران این کشور بر اساس نتایج برگزاری یک همه پرسی که مورد تایید مسکو قرار گرفت، بزرگترین عامل افزایش تنش در روابط دو کشور بوده است.
هر چند تنش های میان روسیه و اوکراین اختلافاتی منطقه ای است اما با توجه به آنکه یک پای این اختلافات روسیه و طرف دیگر آن نه اوکراین بلکه ائتلاف غربی ضد روسی است، تاثیرات این تنش ها بیش از آنکه منطقه ای باشد بین المللی است.
اقتصاد روسیه در پی تحریم های سال ۲۰۱۴ متحمل آسیب هایی شده و پس از آن کاهش بهای نفت نیز موجب شد تا روس ها از لحاظ اقتصادی در فشار قرار بگیرند و کارشناسان از این وضعیت به جنگ سرد جدید تعبیر کنند.
فشار برای امتیازگیری
روابط دیپلماتیک میان کشورها و توازن قوای میان آنها گاه منجر به تحولاتی می شود که برخی مواقع باور آنها مشکل می شود. برای مثال در خصوص تنش های میان روسیه و اوکراین برخی از کارشناسان معتقدند که غرب بصورتی نامحسوس به این تنش ها دامن می زند تا از تمرکز روسیه بر روی مسائلی از جمله بحران سوریه بکاهد.
هر چند باور این موضوع اندکی مشکل است اما با توجه به آنکه موضع کشورهای غربی در بحران سوریه تضعیف شده و همکاری های روسیه و آمریکا در مورد سوریه نیز هنوز شکل رسمی به خود نگرفته این فرضیه درست به نظر می رسد که غرب برای فشار بر روسیه در مورد سوریه موضوع اوکراین را دوباره زنده کرده است.
صحبت های نخست وزیر کریمه نیز گویای همین مطلب است و اگر واقعا آمریکا در ترورهای کریمه دست داشته باشد فرضیه «فشار در اوکراین امتیازگیری در سوریه» در ست خواهد بود.