تاریخ انتشار: ۶ شهریور ۱۳۹۵ - ۱۶:۴۴

«توسعه صادرات‌غیرنفتی» از شعارهای انتخاباتی روحانی بود. دولت در ۳سال گذشته چه کرده است؟

خبرآنلاین نوشت: یکی از اهدافی که همواره در طول برنامه‌های توسعه‌ای دنبال شده، کاهش گام به گام اتکای بودجه جاری کشور به نفت بوده؛ بر این اساس در چهار ماهه نخست امسال صادرات از واردات پیشی گرفته و تراز تجاری کشور مثبت شده است.

«صادرات غیرنفتی را توسعه خواهیم داد»؛ این جمله را بارها در طول سه سال گذشته شنیده‌ایم، از شعارهای انتخاباتی حسن روحانی تا پیام‌های سالانه و سیاست‌هایی که دولت اعلام می‌کند. اما در طول این مدت دولت یازدهم برای توسعه صادرات غیرنفتی چه کرده است؟

 یکی از اهدافی که همواره در طول برنامه‌های توسعه‌ای دنبال شده، کاهش گام به گام اتکای بودجه جاری کشور به نفت بوده؛ چراکه پول نفت یکی از عوامل افزایش تورم است و راه دارا بودن اقتصاد بدون نفت، افزایش صادرات غیرنفتی است.

در واقع توسعه صادرات غیرنفتی، ضمن ایجاد ارزش افزوده بالا، موجب افزایش اشتغال در جامعه جوان ایران شده و درآمدهای ارزی را افزایش می دهد. همچنین ضریب تاثیرپذیری کشور از تحولات سیاسی و اقتصادی جهانی که به واسطه تکیه بر اقتصاد نفتی بوجود می‌آید را کاهش می‌دهد.

بر همین اساس، حسن روحانی، رییس‌جمهور معتقد است که «افزایش صادرات غیرنفتی و دستیابی به بازارهای ثابت هدف به ویژه در منطقه ضرورت دارد. کارافرینان و بخش خصوصی می‌توانند موتور صادرات غیرنفتی در کشور را به حرکت در آورند، بنابراین ضروری است یک بخش از تولید داخلی کشور مختص صادرات باشد و تلاش شود تا بازارهای هدف ثابت بیابیم.»

در این راستا، محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت اخیرا از افزایش 21 درصدی صادرات غیرنفتی در 4 ماهه نخست امسال نسبت به سال گذشته خبر داده است. به اعتقاد وی، «باید 25 درصد صادرات معادل 10میلیارد دلار افزایش یابد تا به رقم 50 میلیارد دلار هدف‌گذاری شده برسیم.»

البته وزارت صنعت، معدن و تجارت در گزارشی درباره مهم‌ترین اقدامات دولت تدبیر و امید در توسعه صادرات غیرنفتی در طول سه سال گذشته، دستیابی به رکورد صادرات غیرنفتی در سال 93 به 50 میلیارد دلار را از نقاط مثبت عملکردی این حوزه دانسته است. همچنین در 4 ماهه نخست امسال صادرات از واردات پیشی گرفته و تراز تجاری کشور مثبت شده است. تدوین بسته حمایت از صادرات در سال 95، گسترش همکاری‌های تجاری منطقه‌ای و بین‌المللی و تسریع در پیشبرد الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت نیز از دیگر سیاست‌هایی است که در این مدت دنبال شده است.

روند تجارت تجاری

گزارش‌های رسمی دولت درباره روند تجارت جهانی نشان می‌دهد که صادرات بدون میعانات از 32.5 میلیارد دلار در سال 91 به 35.8 میلیارد دلار در سال 94 افزایش یافته است. این در شرایطی است که میزان صادرات بدون میعانات در 4 ماهه نخست امسال 13.4 میلیارد دلار بوده است.

همچنین صادرات با میعانات در سال 91 بالغ بر 41.4 میلیارد دلار بوده که میزان آن در سال 94 به 42.4 میلیارد دلار رسیده است. ارزش صادرات با میعانات در 4 ماهه نخست امسال هم 16.3 میلیارد دلار بوده است.

بنا به گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت، ارزش واردات در سال 91 حدود 53.3 میلیارد دلار بوده که در سال 94 میزان واردات کاهش پیدا کرده و به 41.5 میلیارد دلار رسیده است. در 4 ماهه نخست امسال هم ارزش واردات 12.9 میلیارد دلار بوده است.

در حوزه صنعت و پتروشیمی، ارزش صادرات از 26.3 میلیارد دلار در سال 91 به 27.9 میلیارد دلار در سال 94 افزایش یافته است. بر این اساس، ارزش صادرات بخش صنعت در سال 94 بالغ بر 14.6 میلیارد دلار و پتروشیمی 13.3 میلیارد دلار بوده است. در 4 ماهه نخست امسال هم در بخش صنعت و پتروشیمی 12 میلیارد دلار صادرات صورت گرفته است. در بخش کشاورزی نیز در سال 94 حدود 3.5 میلیارد دلار کالا صادر شده؛ میزان صادرات در این حوزه در 4 ماهه نخست امسال 0.9 میلیارد دلار بوده است.