خبرگزاری مهر، گروه بین الملل ـ رامین حسین آبادیان: آذرماه سال گذشته بود که نظامیان ارتش نیجریه در اقدامی وحشیانه به منزل شیخ «ابراهیم زکزاکی» رهبر شیعیان این کشور در منطقه «گیسلو» در شهر «زاریا» در ایالت «کادونا» یورش بردند. جنبش اسلامی نیجریه با صدور بیانیهای اعلام کرد در جریان حمله نیروهای ارتش این کشور به محل اقامت شیخ زکزاکی، چندین عضو ارشد این جنبش از جمله شیخ محمد توری، دکتر مصطفی سعید، ابراهیم عثمان و جمی گلیما به شهادت رسیدهاند.
بنا بر اعلام سخنگوی جنبش اسلامی نیجریه، در حمله وحشیانه آذرماه، نیروهای ارتش حتی افراد زخمی را نیز هدف گلوله قرار داده و آنها را به شهادت رساندند.
در حملات وحشیانه سال گذشته ارتش نیجریه به منزل شیخ زکزاکی درگیری شدیدی میان نظامیان و طرفداران این روحانی شیعی درگرفت که به دنبال آن حدود دو هزار نفر شهید و هزاران تَن دیگر زخمی شدند. طبق اعلام رسمی نهادهای بین المللی ارتش نیجریه پس از شهادت شمار زیادی از شیعیان اقدام به دفن آنها در گورهای دسته جمعی کرده است.
از آذرماه سال ۹۴ تاکنون مناطق مختلف کشور نیجریه صحنه تظاهرات مردمی در حمایت از شیخ زکزاکی و محکومیت ارتش این کشور بوده است. اعتراضات مردمی نه تنها در مناطق مسلمان نشین بلکه در مناطق مسیحی نشین نیز ادامه می یابد.
بر همین اساس، خبرنگار مهر در خصوص آخرین تحولات نیجریه و اوضاع این کشور و همچنین آخرین وضعیت شیخ ابراهیم زکزاکی، گفتگویی را با «اسماعیل شعیب» از اعضای ارشد جنبش اسلامی نیجریه ترتیب داده است که مشروح آن از نظر می گذرد؛
*اخیرا اخباری مبنی بر وخامت وضعیت جسمانی شیخ «ابراهیم زکزاکی» در رسانه ها منتشر شده است. آیا خبر دقیقی از آخرین وضعیت وی در دست است؟
در خصوص اوضاع جسمانی شیخ ابراهیم زکزاکی باید گفت متأسفانه آنچه که درباره ایشان در رسانه ها منتشر شده است، صحت دارد. شیخ ابراهیم زکزاکی یکی از چشمان خود را به طور کامل از دست داده اند و چشم دیگرشان نیز در آستانه نابینایی است که تاکنون تحت عمل جراحی نیز قرار گرفته اما نتیجه ای نداشته است.
*برخی از وکلای نیجریه ای اخیرا تلاشی را به منظور آزادی فوری شیخ ابراهیم زکزاکی آغاز کرده اند، اما با مخالفت سرسختانه ارتش نیجریه روبرو شدند. این مسأله و اقدامات ارتش را چگونه ارزیابی می کنید؟
حدود یک ماه پیش دادگاه شیخ ابراهیم زکزاکی برگزار شد. کمی پیش از برگزاری این دادگاه، برخی وکلای نیجریه تلاش بسیار زیادی را به منظور آزادی وی آغاز کردند. با این حال، پس از برگزاری جلسه دادگاه، قاضی پرونده رسیدگی به اتهامات وی را به ماه جاری میلادی موکول کرد و قرار است در این ماه نیز جلسه دادگاه برگزار شود.
وکلای نیجریه ای تمام تلاش خود را به کار بستند تا جلسات دادگاه شیخ زکزاکی هرچه سریعتر برگزار شده تا فرصت برای درمان ریشه ای ایشان فراهم شود. با وجود این تلاشها، دادگاه مسئول رسیدگی به پرونده شیخ زکزاکی با هرگونه همکاری با وکلای نیجریه ای مخالفت کرد.
*آیا تظاهرات مردمی در حمایت از شیخ زکزاکی با وجود گذشت حدود یک سال از بازداشت ایشان توسط ارتش همچنان ادامه دارد و یا متوقف شده است؟
تظاهرات مردمی در حمایت از شیخ زکزاکی در مناطق مختلف نیجریه همچنان ادامه دارد. این تظاهرات در مناطق مختلف از جمله «کادونا» و حتی شهر «أبوجا» پایتخت کشور با قدرت ادامه می یابد. تظاهرات مردم نیجریه نه تنها در مناطق مسلمان نشین، بلکه در دیگر مناطق متعلق به ادیان دیگر نیز برگزار می شود.
*واکنش ارتش نیجریه به تظاهرات مردمی در اعلام همبستگی با شیخ زکزاکی چیست؟ آیا همچنان سرکوب تظاهرات در دستور کار ارتش است؟
حجم تظاهرات مردمی علیه دولت و ارتش نیجریه پس از سرکوب شیعیان این کشور به حدی بود که هم اکنون نوعی ترس در صفوف آنها (ارتش و دولت) غالب شده است. به همین دلیل دیگر تظاهرات ضد دولتی هدف سرکوب گسترده ارتش قرار نمی گیرند.
*واکنش نهادهای بین المللی حقوق بشری در قبال مسأله شیخ زکزاکی و حمایت از وی را چگونه ارزیابی می کند؟
واقعیت این است که مواضع نهادهای حقوق بشری بین المللی در قبال شیخ زکزاکی بسیار ضعیف بوده است. علاوه بر این، شاهد آن هستیم که نهادهایی که ادعای حمایت از حقوق بشر در کشورهای غربی را دارند، به کلی در قبال مسأله شیخ زکزاکی سکوت اختیار کرده و هیچ موضعی اتخاذ نمی کنند.
*گفته می شود اخیرا یک راهپیمایی گسترده از سمت «کادونا» به سمت «أبوجا» در حمایت از شیخ زکزاکی برگزار شده است. درباره این راهپیمایی چه اطلاعاتی در دست دارید؟
حدود ۴ یا ۵ هفته پیش مردم نیجریه به منظور اعلام همبستگی خود با رهبر شیعیان این کشور دست به برگزاری یک راهپیمایی گسترده زدند. شرکت کنندگان در این راهپیمایی حرکت خود را صورت دقیق از شهر «زاریا» یعنی از همان شهر شیخ زکزاکی آغاز و به سمت شهر «أبوجا» پایتخت نیجریه روانه شدند.
شرکت کنندگان در این راهپیمایی ضمن سر دادن شعارهایی علیه دولت نیجریه خواستار آزادی فوری وی شدند. شرکت کنندگان در این راهپیمایی در نهایت در مقابل یک سازمان حقوق بشری در شهر «أبوجا» توقف کردند. آنها با سر دادن شعارهایی، تلاش این سازمان برای آزادی شیخ زکزاکی را خواستار شدند.
*فعالیت های کمیته تحقیقات نیجریه که قرار بود درباره مسأله شیخ زکزاکی و جنایت های ارتش علیه طرفداران وی گزارشی را تهیه و ارائه کند، به نتیجه ای منجر شده است؟
تحقیقات این کمیته به پایان رسید و اعضای آن، نتیجه تحقیقات را برای رئیس جمهوری نیجریه ارسال کردند. محتوای نتیجه تحقیقات نشان می دهد که اعضای کمیته مسئول، گزارش خود را تماما علیه شیخ زکزاکی، جنبش اسلامی نیجریه و شیعیان این کشور تنظیم کرده اند.
واقعیت این است که اساسا این کمیته توسط شهرداری کادونا تشکیل شده بود و طبیعی است که چنین اقدامی از سوی شهرداری تنها یک اقدام صوری و با هدف فریب افکار عمومی انجام شده است. بسیار مضحک است که خود، شیعیان را به خاک و خون می کشند و سپس برای تحقیق درباره آنچه که رخ داده است، کمیته حقیقت یاب تشکیل می دهند. این را نیز اعلام کنم که جنبش اسلامی نیجریه این کمیته را به رسمیت نمی شناسد.
*آیا شورای عالی امور اسلامی نیجریه اقداماتی را برای آزادی شیخ ابراهیم زکزاکی صورت داده اند؟
از ابتدای جنایت ارتش نیجریه علیه شیعیان و شیخ زکزاکی، شورای عالی امور اسلامی نیجریه تلاش زیادی را برای مقابله با ارتش انجام داد. این شورا حتی در خط مقدم مقابله با تهدیدات ارتش قرار داشت. با این حال حدود ۶ یا ۷ ماهی است که هیچ صدایی در مخالفت با دولت و ارتش از درون این شورا به گوش نرسیده است.
*در غیاب شیخ ابراهیم زکزاکی آیا فرد دیگری مسئولیت هدایت و رهبری شیعیان نیجریه را بر عهده دارد؟
بله در شرایطی که شیخ ابراهیم زکزاکی همچنان در بند ارتش بوده و دولت نیجریه هیچ همکاری در راستای آزادی ایشان با شیعیان این کشور نمی کند، اما به لطف خدا شخصی به نام شیخ «یعقوب یحیی کاتسینا» هم اکنون در غیاب شیخ ابراهیم زکزاکی رهبری موقت و هدایت شیعیان را بر عهده دارد و همگی در نبود شیخ زکزاکی گوش خود را به ایشان سپرده و از وی تبعیت می کنند.
*با توجه به اینکه در آستانه ماه محرم الحرام هستیم و طبیعتا شیعیان نیجریه همچون همتایان خود در سراسر جهان به دنبال برگزاری عزاداری در سوگ اباعبدالله الحسین (ع) هستند، آیا تاکنون تحرکاتی از سوی ارتش که دال بر نیت آنها برای هدف قرار دادن عزاداران حسینی باشد، مشاهده شده است؟
دقیقا همینطور است. جنبش اسلامی نیجریه تحرکات ارتش را زیر نظر گرفته و به نظر می رسد که آنها به دنبال به آشوب کشاندن عزاداران حسینی در نیجریه هستند. با این حال، هفته گذشته جنبش اسلامی نیجریه رسما اعلام کرد که هیچ چیز نمی تواند مسلمانان این کشور را از برگزاری مراسم های عزاداری در طول ماه محرم و برگزاری مراسم عزاداری روزهای تاسوعا و عاشوراء بازدارد.
این جنبش همچنین اعلام کرد که در روز اربعین حسینی (ع) نیز مراسم پیاده روی انجام خواهد شد و ارتش نمی تواند از آن جلوگیری کند. با تمام اینها، ارتش تمام تلاش خود را برای انجام خرابکاری در ماه محرم به کار بسته است.