به گزارش خبرنگار مهر، سيد محمد علي ابطحي در سخنراني افتتاحيه بر تأثير دين در فرهنگ سازي تأكيد كرد و گفت: هيچ جامعه انساني را بدون دين نمي توان تصور كرد و بر اساس باورهاي اديان اولين موجود مخلوق پروردگار پيغمبر خدا بوده و بنا بر آموزه هاي اكثر اديان آخرين موجود نيز به آموزه هاي ديني توجه خواهد داشت.
وي افزود: سالها است كه نگاه جدي تري به دين در سطح جهاني به وجود آمده است. اگر ما فصل يازدهم سپتامبر را يكي از فصول نگاه جامعه بشري به دين بدانيم طبيعي است كه از آن زمان به بعد نگاه به دين جدي شد، اما متأسفانه اين نگاه با خشونت آغاز شد. به دنبال جدي شدن موضوع دين در جامعه بشري هفته گفتگو اديان نيز به پيشنهاد مؤسسه خانواده براي عشق و صلح در حمايت از روز بين المللي صلح اين هفته انتخاب و هفته اي به نام گفتگوي ديني نامگذاري شد.
وي شرايط كنوني اديان را به قدري دشوار توصيف كرد كه آنها هيچ راهي به جز گفتگو، حل مشكلات به صورت مشترك و رسيدن به زمينه هاي مشترك پيش روي ندارد.
دكتر موبد اردشير خورشيديان رئيس انجمن موبدان تهران نيز با اشاره به ظهور اشوزردشت در 3744 سال پيش و اعطاي كتاب مقدس گاتاها به پيروان خود گفت: از نخستين مشتركات تمام اديان اهورايي در درجه اول يكتا پرستي ( توحيد)، اعلام پيام آوري( نبوت) و باور به معاد است. بر اساس باور اشو زرتشت انسان به دوعلت اشرف مخلوقات شد كه يكي از آنها "خرد" و ديگري "وجدان" است.
وي تأكيد كرد: اشو زرتشت همه انسانها را از هر دين و نژاد و جنس برابر دانسته و اخلاق انساني يعني پيروي از انديشه و كردار و گفتار و راستي و پاكي در راستاي ايجادي يك زندگي سالم را خواستار شده است.
خورشيديان در رابطه با اشتراك ميان انبياء الهي گفت: در باور پيامبر اسلام، انسانيت از ملت و مذهب بالاتر است و پيروان وي مي آموزند كه در مرحله اول بايد انسان باشند. بنابراين در باور زرتشتي تمام رسولان پيام آوراني هستند كه از سوي خداوند برگزيده شده اند تا انسان را به پرستش خداي يگانه از روي شناخت كامل هدايت كنند. اين اصل از جمله نقاط اشتراك پيروان اديان است كه پيامبر آنها را با شناخت كامل به يگانگي دعوت مي كنند.
رئيس انجمن موبدان تهران اظهار داشت: پس از مطالعه اديان و مذاهب جهان، با قاطعيت مي توان گفت كه هيچ اختلاف بنيادي ميان اصل و اساس اديان مشاهده نكرده ام و در عوض دريافتم كه پيامبران گيتي هر كدام به زباني انسان را به پيروي از راستي و درستي و دوري از كژي و كاستي ها سفارش كرده اند تا همه با هم رستگار شويم.
خورشيديان درپايان اظهارات خود خواستار تشكيل انجمني از رهبران و نمايندگان اديان ايران شد تا بتوانيم به آرمان ديرينه گسترش صلح و عدالت جامعه عمل بپوشانيم.
اسقف اعظم سبوه سركسيان اسقف ارامنه تهران در اين نشست با اشاره به تنوع فرهنگ، سنت، نظامهاي سياسي متضاد و خطر جهاني شدن و چالشهاي جديد، اظهار داشت: همسايگي، همزيستي و اتحاد ميان فرهنگها و تمدنهاي مختلف فرصت شناخت و درك متقابل و تعامل فراهم كرده است.
وي افزود: خداوند پس از آفرينش انسان با وي سخن گفت و اين گفتگو راهي براي زندگي جديد انسان بود. در كتاب مقدس آمده است كه خداوند چندين مرتبه و با چندين روش با پدران ما از طريق پيامبر خود با ما سخن گفت. در نتيجه مي توان گفتگو را فرماني از طرف خداوند و الگويي براي زندگي دانست كه از ديدگاه مسيحيت انسان موظف است همنوع خود را دوست داشته باشد و بدون هيچ چشم داشتي وي را ياري كند .
اسقف اعظم تأكيد كرد: جامعه چند مذهبي، چند مليتي و چند فرهنگي معاصر قادر نيست بدون گفتگو و همكاري مشترك مايه بركت و خير براي انسانها باشد، گفتگوهاي ديني با الهام از عشق و دستورات خداوند تشكيل مي شوند تا شركت كنندگان خود را در برابر نگاه خداوندي بيازمايند و بررسي كنند كه تا چه اندازه به فرامين او پايبند هستيم.
سركسيان همچنين گفتگو را بركتي ازجانب خداوند دانست و اظهار داشت كه گفتگو كه بايد محورزندگي وفعاليت مومنان چرا كه در زندگي روزمره، و روابط ما گفتگو عاملي است كه به ما قوت مي بخشد و ما را هدايت مي كند.
وي گفتگوي ميان پيروان اديان مختلف را عاملي براي نزديكي به يكديگر توصيف كرد كه بر ارزشهاي معنوي مشترك تأكيد مي كند. اما از سوي ديگر عرصه هاي گفتگو متفاوت و پرخطراست لذا ضرروري است با ايماني راسخ به استقبال گفتگو برويم. مي توان به انواع گفتگو در زمينه هاي مختلف زندگي الهيات ارزشهاي اخلاقي خانواده فرهنگها و تمدنها اشاره كرد اما بايد يادآور شد كه محور همه اين گفتگو ها خداوند و حقيقت الهي است .
رهبر ارامنه مسيحي تهران با اشاره به خداي يكتا كه سرچشمه ايمان مؤمنان است گفت: بر اساس اعتقاد اسلام و تمام اديان الهي تمام انسانها يك خانواده هستند كه اين خانواده همان خانواده خداوند هستند و در نتيجه اعضاي آن برادر يكديگر هستند تمام اديان اعتفاد دارند وظيفه آنها هدايت انسان به سوي حيات ابدي است و تمام آنها عشق و صلح و حقيقت را ترويج مي كنند.
اسقف ارامنه تهران در ادامه به ارزش نهاد خانواده در اديان اسلام و مسيحيت اشاره كرد وگفت: در كتب مقدس هر دو دين الهي احترام به والدين حفظ حرمت خانواده مورد تأكيد قرار گرفته است.
سبوه سركسيان در بخش ديگري از اظهارات خود گفت: اسلام در ذات خود دين صلح و هدايت است كلمه اسلام در ريشه عربي خود ازكلمه سه حرفي سلم مشتق مي شود كه به معناي صلح وآرامش است . صلح واقعي درسايه تبعيت از فرامين خداوند حاصل مي شود، هر دو دين اسلام و مسيحيت در تعاليم خود انسانها را به سوي زندگي با تقوا و خدا پسندانه هدايت مي كند، نماز، روزه نوع دوستي نيكوكاري و كمك به ديگران محور زندگي يك مؤمن راستين را شكل مي دهد. بايد در نظر داشت كه تعاليم اسلام و مسيحيت در خصوص خداوند، جهان، زندگي جاوداني و روز قيامت نه تنها در تضاد با يكديگر نبوده بلكه در بسياري ازمفاهيم همسان است و اين تشابه احترام متقابل به وجود مي آورد.
دكتر يوسف حمامي لاله زار مشاور مذهبي كليميان در رابطه با محوريت اين نشست، گفت : قبول اين اصل كه بين معتقدان و اديان الهي ارزشهاي مشتركي وجود دارد كه بر اساس آن مي توان بحث و گفتگو كرد ، يكي ازمهمترين شرايط براي رسيدن به تفاهم و گذر از شرايط نفاق، رودررويي ، جنگ و ستيز است.
وي گفتگو بر اساس ارزشهاي مشترك را شروع و آغازي مناسب براي شناخت بهتر و ادامه همكاري توصيف كرد و به برخي از ارزشهاي مشترك دراديان الهي اشاره كرد .
وي ايمان به خدا، ارزش و كرامت انساني، وحي و نبوت و اعتقاد به منجي موعود و ارزشهاي اخلاقي را ارزشهاي مشترك و قابل توجه ميان اديان الهي دانست.
دكتر حمامي لاله زار ايمان به خداوند را مهمترين اصل دانست و گفت: اعتقاد به وجود خداوند يكتا كه ازلي وابدي است ستون اصلي و سنگ بناي اديان توحيدي است، دركتاب مقدس نيز تصريح شده است كه فرد صالح بر اساس ايمان خود زندگي مي كند.
مشاور مذهبي انجمن كليميان تهران گفت: اين اصل كه انسان بر اساس تصوير خداوند آفريده شده و عالي ترين نقطه در كار آفرينش است. آگاهي از اين موضوع ارزش انسان را دو چندان مي كند .
آلبرت كوچوئي رئيس انجمن آشوريان نيز با اشاره به اينكه بررسي مشتركات ديني را بايد به رهبران ديني سپرد، اظهار داشت كه ديدگاه وي درباره آشوريان ديدگاهي صرفا ملي است.
وي طي سخنراني خود نگاهي اجمالي به باورها و حماسه هاي سرزمين بين النهرين پيش از پذيرش مسيحيت در ميان آشوريان ارائه داد و گفت: پرسش خدايان و نگاه به آسمانها و دل سپردن به راز و رمز ستارگان و سيارگان تفكري بود كه اين سرزمين را دربرگرفته بود. هنگامي كه آريائيها با باورها ي ابتدايي و پس از آن باروهاي زرتشت به اين سرزمين آمدند سومري ها، اكديها و آشوريها به پرستش نيروي پرتوان و لايزال دست پيدا كرده بودند.
وي همچنين اشاره كرد كه بسياري از آيين سرزمين آشوريان به باورهاي تازه تبديل شده كه در اين ميان مي توان به باور آب ريزان، شب يلدا، ميلاد عيسي در روز زايش خورشيد از باروهاي مشترك اين سرزمين و رسوخ آن به مسيحيت و زردشت مي توان مشاهده كرد. باور مردم آشور به چند خدائي بوده اما با پذيرش مسيحيت باورهاي پيشين خود را به گونه اي دگرگون كردند كه به مسيحيت كشاندند و حتي پرستش برخي از خدايان تا چهار قرن پس از مسيحيت ادامه داشت.
كوچوئي گفت: اساس باور ديني بابل و آشور ستاره اي بود و اگر براي خود خداي آسماني قائل شده بودند به اين دليل است كه بابلي ها خود را ساكنان آسمانها مي دانستند كه از آنجا آمده و روزي به آنجا باز خواهند گشت. از اين رو روزي بسياري از خدايان بابلي با ستارگان و سيارات شناخته مي شدند و در اين ميان خداي خورشيد و ماه استثناء بودند و نيروي برتر و يگانه نيز وجود داشت كه آنها اعتقاد داشتند تمام سياره ها و ستارگان را خلق كرده است.
در ادامه اين نشست حجت اسلام سيد محمد علي ابطحي رئيس مؤسسه گفتگوي اديان با اشاره به اينكه در آستانه نيمه شعبان بوده و درباور شيعه اين روز ميلاد موعود آينده بهتر براي بشريت است، گفت: تصور آينده جهان و پايان خوش، دنيا را از ريشه هاي همه اديان مي دانند در حقيقت اگر بخواهيم فلسفه مهدويت را تعبير كنيم به همان پايان خوش براي دنيا خواهيم رسيد.
وي افزود: سخنرانان اين نشست به مباجث كلامي و نظري اشاره كرده اما من مي خواهم از واقعيتهاي موجود بهره گيرم . خدا خالق همه انسانهاست اين عنواني است كه هيچ ديني نمي تواند منكر آن شود ممكن است نام يا ويژگيهاي اين خدا در اديان مختلف متفاوت باشد. طبيعي است كه اگر اين خدا ديني را براي انسانها آورده نمي تواند جوهر متفاوتي براي آن قائل شود. جوهر اديان واحد است چون خدا واحد است ازآنجا كه خصوصيت خداي واحد رفع نياز بشري است جوهر مشترك اديان واحد بوده واين امر يك واقعيت فلسفي و اعتقادي است .
رئيس مؤسسه گفتگوي اديان يادآور شد: متأسفانه امروزه خشونت بنام دين در دنيا شكل گرفته و مسابقه اي بر خلاف انبيا ايجاد شده كه تلاش مي كند آتش خشونت را به نام دين شعله ورتر كند . دين عنصري است كه همواره از قابليت سوء استفاده ابزاري از آن وجود داشته است . از آنجا كه دين عنصري است كه با دين در ارتباط است و باورهاي انسانها الزاماً عقلاني نيست بعضاً بر اساس احساس شكل گرفته، اين امر ظرفيت استفاده از دين را افزايش مي دهد. اين ظرفيت به جاي آنكه به همكاري مشترك تبديل شود به ظرفيت مقابله و رويارويي از سوي افرادي تبديل شده است كه نماينده دين خدا نبوده اما همواره از بلندترين صدا برخوردار بوده اند.
ابطحي تصريح كرد: همراهي افراطيون ديني با افراد منكر ديني قابل مشاهده است. چرا كه منكران دين بهترين شاهد مدعاي خود را از افراط گرايي ديني انتخاب مي كنند. بنابراين بشريت بايد به دين بازگردد، ديني كه بتواند زندگي او را حفظ كند. هر ديني حق دارد خود را در رأس هرم ببيند و اما بايد بقيه جامعه بشري را نيز داخل اين هرم بدانند.
وي تأكيد كرد: ما براي آينده بشريت به مهدويت و بازگشت به اعتقاد اين كه آينده بشريت بايد با صلح و خير همراه باشد. هفته هاي گفتگوي اديان گذرا است، عناصر تمدن ساز بدون عنصر دين بي معنا است.