خبرگزاری مهر، گروه استانها - فاطمه کازرونی: رشته داستان بهشت‌آباد، گویی سر درازی دارد؛ پروژه‌ای که نامی از بهشت و آبادانی بر پیشانی نوشت خود دارد اما تاکنون نشانی از این آبادانی را در سرنوشت خود ندیده است.
بهشت‌آباد که از ابتدا با نام انتقال آب برای آب‌رسانی به چهار استان کرمان، یزد، چهارمحال و اصفهان گره خورده بود این روزها بیش از اسم و رسم سه استان دیگر، تمامی بار انتقادات را بر دوش اصفهان خسته‌ای نشانده است که در این میان بی‌تقصیرترین استان است چراکه این استان در صورت عملکرد درست مسئولان از ابتدا نیازی به پروژه بهشت‌آباد نداشته است.
در واقع به گفته کارشناسان خط اصفهان (این پروژه دارای چهار به اصطلاح خط است) در پروژه بهشت‌آباد، تنها پرداخت بدهی وزارت نیرو به این استان برای برداشت‌های غیرقانونی از حق‌آبه زاینده‌رود و انتقال آب به استان‌های یزد و چهارمحال است.
در همین ارتباط حسینعلی حاجی دلیگانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس چندی قبل اظهار داشت: استان مجاور در قالب یک مصوبه قصد برداشت غیرقانونی ۱۲۳میلیون مترمکعب از زاینده‌رود را دارد و مستندات این مطلب به وزیر نیرو، معاونان وزارت خانه جهاد کشاورزی و سازمان مدیریت ارائه شده است.
وی افزود: بر این اساس طرح سوال از وزیر مطرح و برای نخستین بار هر ۱۸ نماینده اصفهان متفق‌القول آن را امضاء کردند.
در دیدار با وزیر نیرو پیشنهاد کردم در صورت واگذاری مجوز اجرای طرح بهشت‌آباد به اصفهان آمادگی داریم با منابع داخلی خود استان این طرح را به سرانجام برسانیم
بر این اساس به دلیل امکان‌پذیر نبودن برگشت روال انتقال حق‌آبه اصفهان به نقاط دیگر، قرار است کمبود آب اصفهان از طریق بهشت‌آباد جبران شود اما عجیب است که تنها نام اصفهان با این پروژه گره خورده است و بازی سیاست نیز این روزها به طرز عجیبی نام اصفهان و بهشت‌آباد را بارها و بارها کنار یکدیگر قرار داده است.
آخرین بار نیز صحبت‌های استاندار اصفهان درباره این طرح بار دیگر نام بهشت‌آباد و اصفهان، این دو یار جدانشدنی را در کانال‌های تلگرامی و سایت‌ها بر زبان‌ها انداخت.
رسول زرگرپور در این ارتباط در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، به این مطلب اشاره کرد که پیشنهاد واگذاری طرح بهشت‌آباد به اصفهان را به وزیر نیرو داده است.
استاندار اصفهان در این ارتباط، اظهار داشت: در دیدار با وزیر نیرو پیشنهاد کردم در صورت واگذاری مجوز اجرای طرح بهشت‌آباد به اصفهان آمادگی داریم با منابع داخلی خود استان این طرح را به سرانجام برسانیم.
وی افزود: ما برای تأمین مالی این طرح مشکلی نداریم و به یقین و با توجه به هزینه بالای اجرای این طرح بخشی از این تأمین منابع مالی از طریق فاینانس‌های بین‌المللی خواهد بود.
کوهرنگ و گلاب ۲ رها شدند، بهشت‌آباد اسیر سیاست شد
در این میان نکته‌ای که عجیب به نظر می‌رسد این است که چرا در میان این همه پروژه آبی نام بهشت‌آباد بر سر زبان‌ها افتاده است؟!.
اینکه اصفهان قادر به تأمین منابع مالی این پروژه است شاید به معنای کمک گرفتن از صنایعی است که همواره برای چرخیدن چرخ کارخانه‌شان خود حتی در بدترین شرایط خشکسالی، آب زاینده رود را در اختیار داشته‌انداکنون یک سال است که اعتبارات پروژه کوهرنگ ۳ متوقف شده است و پروژه گلاب ۲ نیز بی‌نتیجه و ثمر به حال خود رها شده اما مسئولان استانی در طول این مدت با بی‌اعتنایی کامل از این مسئله که کمکی برای کم‌آبی استان است رد شده‌اند و حتی در جواب اینکه چرا جلوی برداشت‌های غیرقانونی از زاینده‌رود را در بخش اصفهان آن هم برای توسعه باغداری و نه تأمین آب شرب نمی‌گیرند، یا از وجود منطقه موردنظر اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند و یا با وجود اسناد مکتوب و تصویری منکر برداشت‌های آب غیرقانونی به طور مثال در پروژه بن - بروجن هستند.
نقش صنایعی که در بهشت‌آباد بر دل پردرد زاینده‌رود زخم زدند
اما در این میان اینکه اصفهان قادر به تأمین منابع مالی این پروژه است شاید به معنای کمک گرفتن از صنایعی است که همواره برای چرخیدن چرخ کارخانه‌شان خود حتی در بدترین شرایط خشکسالی، آب زاینده رود را در اختیار داشته‌اند هیچ‌گاه همانند رودخانه‌ای که سال‌ها با جریان خود در دل طبیعت به اصفهانی‌ها زندگی بخشیده طعم تشنگی را نچشیده‌اند.
رئیس مجمع نمایندگان استان اصفهان در این ارتباط معتقد است که اگر بهشت‌آباد از طریق فاینانس‌های بین‌المللی سریعتر به نتیجه برسد بهتر است.
حجت‌الاسلام ناصر موسوی لارگانی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با اشاره به صحبت‌های اخیر استاندار اصفهان در ارتباط با اینکه پروژه بهشت‌آباد به اصفهان واگذار و با منابع داخلی استان و کمک فاینانس‌های خارجی به نتیجه برسد، تصریح کرد: شاید منظور استاندار این است که با توجه به وجود کارخانه‌های صنعتی نیازمند آب در اصفهان با مشارکت آنها، این پروژه بتواند سریعتر و زودتر به نتیجه برسد.
وی افزود: البته باید به این نکته هم دقت کنیم که با توجه به نیاز به فاینانس‌های خارجی برای پیشبرد این طرح اگر بهشت‌آباد از طریق یک شرکت خارجی با سرمایه‌گذاری بدون محدودیت تأمین مالی شود، خیلی بهتر است.
موسوی لارگانی اضافه کرد: از سویی با توجه به اینکه در مدتی محدود سود حاصل از پروژه در اختیار سرمایه‌گذاران خارجی است قطعا سریع تر آن را به نتیجه می‌رسانند.
نماینده مردم فلاورجان در مجلس با توجه به خطر کم‌آبی در استان اصفهان پروژه بهشت‌آباد را ضروری برشمرد و تصریح کرد: اصفهان تاکنون مهاجرت پذیر بوده اما با ادامه وضعیت خشکسالی این شهر در خطر مهاجرت خود اصفهانی‌ها به دیگر شهرهای کشور قرار دارد.
وی با بیان اینکه پروژه بهشت‌آباد بیش از ۱۵ سال کار کارشناسی دارد که بیشتر آن نیز توسط خارجی‌ها انجام شده است، تاکید کرد: در دولت گذشته آغاز پروژه بهشت‌آباد را شاهد بودیم اما در دولت فعلی شاهد متوقف شدن این طرح بودیم و بهانه‌های مختلفی در این ارتباط مانند لزوم لوله گذاری به جای استفاده از تونل عنوان شده است.
رئیس مجمع نمایندگان استان اصفهان تاکید کرد: در نهایت در جلسه‌ای که با وزیر نیرو داشتیم بحث سد بهشت‌آباد مطرح شد بدین معنا که پیش از اجرای مسیر بهشت‌آباد ابتدا باید سد ساخته شود تا مشکلی مانند تونل سوم کوهرنگ ایجاد نشود.
امضای موافقت‌نامه برای تامین مالی خط اصفهان
اما این سوال مطرح می‌شود که در طول سال‌هایی که بهشت‌آباد در دست اصفهان بود چه اقدامات مثبتی انجام شده که اکنون انتظار واگذاری این پروژه را داشته باشیم، آن هم درشرایطی که تأمین منابع مالی برای خط اصفهان برخلاف نظر زرگرپور از مرحله پیش قرارداد رد شده و موافقت‌نامه مالی برای این پروژه با چین و کره امضا شده است.
عیسی بزرگ‌زاده معاون فنی و پژوهش‌های شرکت آب نیرو در این ارتباط در گفت‌وگو با خبرنگار مهر می‌گوید: پیش از این تفاهم‌نامه مالی با شرکت چینی و کره‌ای انجام شده بود اما در سفرهای اخیر موافقت‌نامه درباره این طرح امضا شد.
دنبال کردن اجرای طرح به شکل ملی از اهمیت زیادی برخوردار است اما بهتر است همانند طرح احیای دریاچه ارومیه از ظرفیت‌های استانی نیز استفاده شود
وی افزود: بدین ترتیب حدود دو میلیارد دلار موافقت‌نامه در سفر اخیر رئیس‌جمهور کره و چین به ایران امضا شده است؛ ۸۵۰ میلیون یورو با چینی‌ها برای طرح بهشت‌آباد و یک میلیارد دلار نیز با شریک کره‌ای برای خط اصفهان در پروژه بهشت‌آباد و سامانه‌های مشترک به امضا رسیده است.
تاثیر مشارکت اصفهان در پیشبرد پروژه بهشت‌آباد
البته مدیرعامل کانون خبرگان کشاورزی اصفهان، معتقد است که اگر پروژه بهشت‌آباد با مشارکت اصفهان پیش رود منفعت‌هایی برای اصفهان دارد چرا که عِرق استانی در کنار توانایی‌های ملی به پیشبرد این پروژه کمک می‌کند.
اسفندیار امینی در این ارتباط اظهار داشت: اگر پروژه بهشت‌آباد در دست اصفهان قرار گیرد می‌توان از منابع داخل استان بهره ببریم چراکه برای طرح‌هایی مانند چشمه لنگان، خدنگستان و تونل گلاب نیز اصفهان مشارکت برای تأمین منابع مالی داشته است.
وی افزود: انتظار ما این است که تصمیمی گرفته شود که هم از ظرفیت‌های اعتباری و اجرایی ملی برای این طرح استفاده شود و هم راه برای ظرفیت‌های استانی باز باشد.
مدیرکانون خبرگان کشاورزی با اشاره به اینکه همکاری اصفهان و مدیریت در این طرح به معنای کنارگذاشتن شرکت آب نیرو به عنوان مجری طرح نیست، بیان داشت: دنبال کردن اجرای طرح به شکل ملی از اهمیت زیادی برخوردار است اما بهتر است همانند طرح احیای دریاچه ارومیه از ظرفیت‌های استانی نیز استفاده شود.
اصفهان بدون انتقال‌های آبی نیازی به پروژه بهشت‌آباد نداشت
امینی با تاکید بر اینکه اصفهان هیچ نیازی به پروژه بهشت‌آباد نداشته است، تاکید کرد: درواقع قرار است برداشت سهم آبی زاینده‌رود و انتقال آن به برخی استانها، از طریق بهشت‌آباد برای اصفهانی‌ها جبران شود.
واگذاری پروژه بهشت‌آباد به اصفهان؛ آری یا خیر
در نهایت اینکه واگذاری پروژه بهشت‌آباد به اصفهان کار درستی است یا خیر جوابی واضح در بر دارد؛ بحث مشارکت اصفهان در این پروژه مثبت به نظر می‌رسد اما باید به این نکته توجه داشته باشیم که اجرای پروژه بزرگی مانند بهشت‌آباد بدون استفاده از امکانات ابزارهای ملی امکان‌پذیر نیست.
در واقع پروژه‌های آب‌رسانی نه فقط دارای مشکلات پیچیده فنی و نیازمند تأمین منبع مالی بلکه نیازمند رفع معضلات اجتماعی و زیست‌محیطی هستند ؛ به طور مثال پروژه بهشت‌آباد نیازمند مطالعات ژئوپلیتیک پیچیده و آزمایش‌های زیست‌محیطی طولانی مدت در کنار مطالعات اجتماعی برای تعیین تکلیف اسکان و جابه جایی مردم برخی مناطق است که به یقین از توان یک استان به تنهایی خارج است. بر این اساس طبیعی است جدای از مبحث تأمین منابع مالی این پروژه باید به این نکته دقت کنیم که برخی از پیش‌زمینه‌های لازم برای اجرای بزرگ‌ترین طرح انتقال آب کشور تنها با قدرتی در حد توان ملی قابل انجام است.