به گزارش خبرگزاری مهر، عصر روز جمعه نهم مهرماه، هجدهمین فهرست بهترین کتاب‌های کودک و نوجوان در شهر کتاب مرکزی با حضور نویسندگان و مترجمان کودک و نوجوان رونمایی شد. این مراسم با یک برنامه عروسکی بر اساس کتاب «من یک نخود فرنگی متفاوتم» آغاز شد و در ادامه، نویسندگان و مترجمان به معرفی اثر و داستان کتاب‌شان پرداختند.
در این مراسم همچنین محمود برآبادی، سخنگوی داوران فهرست لاکپشت پرنده توضیحاتی را درباره نحوه انتخاب کتاب‌ها و ابهام‌های موجود درباره روند انتشار فهرست ارائه کرد.
وی در این‌باره گفت: معیارهای انتخاب و فرایند داوری برای تهیه فهرست لاکپشت پرنده روشن است و در هر شماره پژوهشنامه اعلام و از منتقدان خواسته می‌شود چنان‌چه به عدم انتخاب کتابی یا انتخاب کتابی نقد دارند، آن را بنویسند تا فضای لازم در اختیارشان قرار گیرد. به علاوه، همواره آمادگی خود را برای اصلاح اشتباهات احتمالی خودمان اعلام کرده‌ایم و مواردی نیز بوده که نظرمان را بر اساس همین نقدها تغییر داده‌ایم.
برآبادی درخصوص استقلال جایزه لاک پشت پرنده نیز اظهار داشت: گروه داوران فهرست لاکپشت پرنده کاملا مستقل عمل می‌کنند و دو نهاد پشتیبان آن یعنی فروشگاه مرکزی شهر کتاب و پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان هیچ نقشی در انتخاب کتاب‌ها ندارند. کتاب‌های هر فصل بر اساس فهرست خانه کتاب تهیه و پس از ارزیابی، فهرست کتاب‌های مناسب منتشر می‌شود.
وی افزود: ما ۵ سال است که بی وقفه هر دو هفته یک بار جلسه داریم و کتاب‌ها را بررسی می‌کنیم و هر فصل با حضور نویسندگان و تصویرگران و مترجمان کتاب‌هایی که به فهرست راه یافته‌اند، جشن امضا برگزار می‌کنیم. در این جشن امضاها ما با ناشران کاری نداریم. یعنی ناشران در برگزاری جشن امضا هیچ نقشی ندارند و جشن امضا را فروشگاه مرکزی شهرکتاب برگزار می‌شود.
برآبادی درباره ترکیب کتاب‌ها و ناشران در جشن امضاها گفت: هر فصل بیش از ۵۰ نویسنده، شاعر و مترجم برای امضای کتاب‌های‌شان دعوت می‌شوند. گاهی ممکن است ناشر، فقط دو سه کتاب منتشر کرده باشد و کتابش در فهرست قرار گیرد و گاهی ناشران با اسم و رسم دار. برای ما نه نام ناشر و نه نام نویسنده اهمیت ندارد و کیفیت متن و کتاب بر اساس معیارهای اعلام شده ملاک است. در همین جمعی که امروز حضور دارند، ما خیلی‌ها را نمی شناسیم اما کتاب‌شان خوب بوده و به فهرست راه یافته و دعوت شده‌اند. اگر فهرست‌های فصلی این ۵ سال را کنار هم ببینیم و آن را با وضعیت کتاب کودک و نوجوان ایران مقایسه کنیم، در کم‌تر انتخابی این حجم از تنوع ناشران و مولفان را می‌بینیم.
وی افزود: تهیه فهرست لاکپشت پرنده و جشن امضاهای آن یکی از موفق‌ترین فعالیت‌های ترویج کتابخوانی است و حتی اگر در انتخاب کتاب هم گاهی به ندرت اشتباه کرده باشیم، مطمئنیم در راهی که برای ترویج کتابخوانی انتخاب کرده‌ایم، اشتباه نکرده‌ایم.
یک فهرست نمی‌تواند به همه سلایق جواب دهد
محمود برآبادی درباره تاثیر و تفاوت بین کتاب‌هایی که با خرید رایت منتشر می‌شوند و کتاب‌هایی که بدون خرید رایت در داوری لاکپشت پرنده گفت: ما در لاکپشت پرنده هم جایزه سالانه داریم که به بهترین کتاب‌های سال، نشان طلایی و نقره‌ای می‌دهیم و هم فهرست فصلی داریم که شامل کتاب‌هایی است که بر اساس معیارهای اعلام شده ما کیفیت لازم را برای ورود به فهرست دارند. در اهدای نشان، تلاش‌مان این است که نشان را در کتاب‌های ترجمه به پدید آورنده اصلی کتاب اهدا کنیم و طبیعی است نویسنده تا از انتشار اثرش در ایران رضایت نداشته باشد، جایزه را قبول نمی‌کند.
وی افزود: برای راهیابی کتاب‌ها به فهرست هم اگر کتابی با خرید رایت منتشر شده باشد، به عنوان یک معیار ترجیحی تاثیر دارد و طبیعتا کتابی که با خرید رایت منتشر شده باشد، در اولویت قرار می‌گیرد، مگر اینکه کیفیت کتاب‌سازی و ترجمه خیلی پایین باشد، اما گاهی قبل از اینکه ترجمه‌ای که رایتش خریداری شده باشد، منتشر شود، ترجمه‌های دیگر همان اثر به بازار می‌آید. ما در این صورت اطلاع پیدا نمی‌کنیم و این طبیعی است.
وی در پایان اظهار داشت: به نظر ما باید سلیقه‌های گوناگون انتخاب‌ها و فهرست‌های خودشان را داشته باشند. یک فهرست نمی‌تواند به همه سلایق جواب دهد. ما به معیارهای خودمان پایبند هستیم و طبیعی است که انتخاب‌های‌مان بر اساس این معیارها باشد.
دنیا بدون عشق و محبت پشیزی ارزش نداره
کیوان عبیدی آشتیانی، مترجم کتاب فلورا و اولیس اگرچه در ایران نبود نمی‌توانست در این مراسم حضور پیدا کند اما نوشته کوتاه و صمصمانه‌ای فرستاده بود که در این جشن برای حضار خوانده شد؛ او نوشته بود:
گاهی وقتا فقط کافیه زیر پامونو نگاه کنیم و مورچه‌ای رو له نکنیم، همین نگاه ممکنه خیلی چیزا رو تغییر بده، درست مثل اتفاقی که برای فلورا افتاد، اتفاق کوچولویی که مثل بقیه اتفاقای کوچولو به نظر نمی‌آد تغییرات بزرگ ایجاد کنه اما این‌طور نیست. همیشه همه اتفاقا خیلی بزرگ نیستند. فلورا سنجابی رو از توی جارو برقی نجات داد و سنجاب باعث شد نگاه فلورا به آدمای دور و برش تغییر کنه و نگاهش بیشتر از همه به پدر و مادرش تغییر کنه و همینطور به بقیه آدما مثل ویلیام اسپایور که فکر می‌کنه کوره اما این‌طور نیست و ویلیام فقط دلش نمی‌خواد چشاشو روی آدمای اطرافش باز کنه چون می‌ترسه همه مثه ناپدری‌ش اذیتش کنن و برای همین یک عینک سیاه گنده روی صورتش می‌ذاره و از بقیه می‌خواد راهنمایی‌ش کنن تا راه رو عوضی نره.
من، فلورا و ویلیام اسپایور و اون سنجابی رو که باعث شد همه آدمای توی داستان یادشون بیفته دنیا بدون عشق و محبت پشیزی ارزش نداره، دوست دارم. همان‌طور که بچه‌ها رو دوست دارم، همون‌طور که درخت و آب و بقیه موجودات زنده رو دوست دارم و فکر می‌کنم دنیا هنوز پر از چیزای قشنگیه که باید چشامونو خوب باز کنیم تا پیداشون کنیم مثل پیدا کردن یک داستان خوب، داستانی مثل فلورا و اولیس.
فهرست هجدهم «لاکپشت پرنده» مربوط به کتاب‌هایی که در تابستان سال ۱۳۹۴ منتشر شده‌اند به شرح ذیل است:
کتاب‌هایی که پنج لاکپشت پرنده گرفته‌اند:
- رودخانه‌های خشمگین(از مجموعه طبیعت ترسناک) / نویسنده: آنیتا گانری/ مترجم: محمود مزینانی/ ناشر: پیدایش
- بیابان‌های بی‌آب و علف (از مجموعه طبیعت ترسناک) نویسنده: آنیتا گانری/ مترجم: محمود مزینانی/ ناشر: پیدایش
- روزی که آموس بیمار شد/ نویسنده: فیلیپ. سی استید/ مترجم: سمیرا ابراهیمی/ ناشر: امیرکبیر
- زباله/ نویسنده: اندی مولیگان/ مترجم: مائده گلچین عارفی/ ناشر: ویدا
- شب به‌خیر فرمانده/ نویسنده: احمد اکبرپور/ ناشر: افق
- سرگذشت فرش در ایران/ نویسنده: مریم رجبی/ ناشر: افق
- مجموعه داگلی بغلی(۴ جلد) / نویسنده: دیوید ملینگ/ مترجم: نسرین ابراهیمی/ ناشر: مبتکران
- سرگذشت پزشکی در ایران/ نویسندگان: یاسر مالی، احسان رضایی/ ناشر: افق
- آقا صمد و ماهی سیاه کوچولو/ نویسنده: لیلی گلستان/ ناشر: نظر
- مجموعه تام گیتس/ نویسنده: لیز پیشون/ مترجم: آتوسا صالحی/ ناشر: افق
- اینجا را فشار بده/ نویسنده: اروه تولت/ مترجم: سوده فتحعلی/ ناشر: دیبایه
- آبی، زرد، قرمز/ نویسنده: اروه تولت/ مترجم: فاطمه چایکار/ ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان
کتاب‌هایی که چهار لاکپشت پرنده گرفته‌اند:
- کشتی پرنده/ نویسنده: هیلدا لوییس/ مترجم: فرحناز عطاریان/ناشر: قدیانی
- سفرهای دکتر دولیتل/ نویسنده: هیو لافتینگ/ مترجم: مازیار موسوی/ ناشر: قدیانی
- فلورا و اولیس/ نویسنده: کیت دی کامیلو/ مترجم: کیوان عبیدی آشتیانی/ ناشر: افق
- جسیکا کجاست؟ / نویسنده: لیز کسلر/ مترجم: شهلا انتظاریان/ ناشر: ایران‌بان
- روزی روزگاری در شمال، آکسفورد لایرا / نویسنده: فیلیپ پلمن/ مترجم: فرزاد فربد/ ناشر: پریان
- مجموعه استینک/ نویسنده: مگان مک دونالد/ مترجم: ریحانه جعفری/ ناشر: افق
- مجموعه استینک/ نویسنده: مگان مک دونالد/ مترجم: شبنم سمیعیان/ ناشر: پنجره
- ل بازیگوش/ نویسنده: محمدرضا شمس/ ناشر: افق
- سلطنت کوتاه پپن چهارم/ نویسنده: جان اشتاین بک/ مترجم: شهلا طهماسبی/ ناشر: گل آذین
- مجموعه راز نقاشی‌های قشنگ/ نویسنده: محمد حسین صلواتیان/ ناشر: به نشر
- بی خانمان/ نویسنده: هکتور مالو/ مترجم: حبیب یوسف‌زاده/ ناشر: افق
- کارت دعوت داری موش موشک؟ / نویسنده: نسرین نوش امینی/ ناشر: علمی و فرهنگی
- امپراتور سیب‌زمینی چهارم/ نویسنده: محمدهادی محمدی/ ناشر: موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان
- پسری که تا ماه بالا رفت/ نویسنده: دیوید آلموند/ مترجم: شهلا انتظاریان/ ناشر: محراب قلم
- آقای هزارپا و کفاش/ نویسنده: سامگیس زندی/ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
- من آبی، من سبز/شاعر: صفورا نیری/ ناشر: توکا
- دانش فوق پیشرفته برای نوجوانان/ نویسندگان مختلف/ مترجم: جواد ثابت نژاد/ ناشر: ذکر
- مجموعه دنیای شگفت‌انگیز حیوانات(۴ جلد) / نویسنده: پیام ابراهیمی/ ناشر: شهر قلم
- دانشنامه‌ی اسباب‌بازی‌های طهران قدیم/ نویسنده: زردشت هوش‌ور/ ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
- اقلیم هشتم/نویسنده: محسن هجری/ ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
- مجموعه سرداران ایران زمین(۱۶ جلد) / نویسنده: مهدی میرکیایی/ ناشر: امیرکبیر
- چه حیوان خطرناکی/ نویسنده: سوسن طاقدیس/ناشر: امیرکبیر(شکوفه)
- هتی پک/ اولین تابستان کاب/ اولین زمستان کاب (از مجموعه بهترین داستان‌های تصویری) / ام لوی - ربکا الیوت / مترجم: راحله فاضلی/ ناشر: شهر قلم
- سیرک ادب و نزاکت/ نویسنده: پی‌یر وینترز، باربارا اونلی/ مترجم: حسام سبحانی تهرانی، فرشید حجازی/ ناشر: مبتکران
- کنسرت پنج موش بامزه/نویسنده: چیساتو تاشیرو/مترجم: حسام سبحانی تهرانی، ماندانا نارنجی/ ناشر: مبتکران
- کوزه‌ای که تنها بود/ نویسنده: طاهره ایبد/ ناشر: سروش
- معامله، معامله است/ بچه‌ی خنگ/نویسنده: استفنی بلیک/ مترجم: فریده خرمی/ ناشر: آفرینگان
- موش‌ها و شکل‌ها/ موش‌ها و رنگ‌ها/ نویسنده: الن استال والش/ مترجم: صبا رفیع/ ناشر: فنی ایران
- اسب سفید در مرداب/ نویسنده: ارزولا ایسبل/ مترجم: گیتا رسولی/ ناشر: محراب قلم
- دو پرنده/ نویسنده: اریک باتو/ مترجم: رکسانا سپهر/ناشر: مبتکران
- بادام زمینی/ نویسنده: سایمون ریکرتی/ مترجم: پیام ابراهیمی/ ناشر: چکه
کتاب‌هایی که سه لاکپشت پرنده گرفته‌اند
- الاغ کوچولوی خاکستری/ روباه‌های پر سر و صدا (از مجموعه بهترین داستان‌های تصویری) / نیکول اسنیتسلار - ایمی هازبند / مترجم: راحله فاضلی / ناشر: شهر قلم
- ماجراهای اسب راه راهی/ نویسنده: جیم هلمور/ مترجم: مژگان شیخی/ ناشر: ذکر
- من یک نخود فرنگی متفاوتم/ نویسنده: اریک باتو/ مترجم: رکسانا سپهر/ ناشر: مبتکران
- خط خطو/ نویسنده: کلر ژوبرت/ ناشر: سروش
- بازجویی خانواده‌ی قلندری/ نویسنده: مصطفی خرامان/ ناشر: افق
- افسانه‌ی باسات/ نویسنده: پریسا برازنده/ ناشر: منادی تربیت
- هشت پا/ نویسنده: محمدرضا شمس/ ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
- مامان ببر نبود/ نویسنده: اعظم مهدوی/ ناشر: چکه
- سبیل بابابزرگ عمرا/ نویسنده: معصومه یزدانی/ ناشر: چکه
- آقای پوسکینز برنده می‌شود/نویسنده: سم لویز/ مترجم: پیام ابراهیمی/ناشر: چکه
- گنجشک که بال و پر داشت/ نویسنده: محمدهادی محمدی/ناشر: موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان
- سبز بودن یعنی چه؟ / نویسنده: رانا دی اریو/ مترجم: هایده کروبی/ ناشر: فنی ایران
- هیچ می‌دونی دایناسور چه‌طور غذاشو می‌خوره/ با اینکه من دایناسورم میخوام بگم دوستت دارم/ دایناسورا یاد می‌گیرن چه جوری شب به خیر بگن/ شاعر: جین یولن/مترجم: شهرام رجب‌زاده/ ناشر: انتشارات فنی ایران
- مادربزرگ گانگستر/ نویسنده: دیوید ویلیامز/مترجم: آنیتا یارمحمدی/ ناشر: ویدا
- برکه‌ی بچه قورباغه/ نویسنده: گیوم دولونه/ مترجم: رکسانا سپهر/ ناشر: مبتکران
- خانه‌ای در تاریکی/ نویسنده: سیامک گلشیری/ ناشر: افق
- تربچه خانوم/ نویسنده: فاطمه سرمشقی/ ناشر: علمی و فرهنگی
- نبودن یا بودن/ نویسنده: اسکار برنی فیه/ مترجم: حامد یوسف‌نژاد/ ناشر: دیبایه