خبرگزاری مهر، گروه بین الملل ـ رامین حسین آبادیان: عملیات بزرگ آزادسازی شهر «موصل» در استان نینوا عراق سرانجام در ساعت حدود ۵:۰۰ بامداد امروز دوشنبه با دستور مستقیم «حیدر العبادی» فرمانده کل نیروهای مسلح عراق کلید خورد. همانگونه که پیشتر اعلام شده بود، نیروهای «حشد الشعبی» و «پیشمرگه» ارتش عراق را در این عملیات علیه تروریست های تکفیری داعش همراهی می کنند.
دولت عراق پیش از آغاز عملیات بزرگ آزادسازی شهر موصل، زمان معینی را برای پایان دادن به حضور داعش در این شهر تعیین نکرده بود. با این حال، از ساعات اولیه آغاز این عملیات بزرگ شاهد پیشرویهای چشمگیر و برقآسایی از سوی ارتش و نیروهای حشد الشعبی عراق در نبرد با داعش بودیم که خود، نشان از برنامهریزیهای دقیق و آمادگی کامل نیروهای عراقی برای این عملیات دارد؛ به طوریکه در حال حاضر نیروهای عراقی به چند متری منطقه «الحمدانیه» واقع در شرق شهر موصل رسیده اند.
در حال حاضر از موارد ذیل می توان به عنوان مهمترین محورهای پیشروی ارتش و نیروهای مردمی عراق در نبرد با تروریست های تکفیری داعش در شهر «موصل» واقع در استان نینوا نام برد؛
*تسلط کامل بر ۹ روستا در منطقه «خازر»
*استقرار نیروهای عراقی در چند متری منطقه «الحمدانیه»
*محاصره روستاهای اطراف منطقه «برطله» از سه محور
*تسلط بر کارخانه گوگرد «المشراق» پس از انجام عملیات هلیبرن
*تسلط بر ادارههای دولتی منطقه «حمام العیل»
*آزادسازی بخش «نمرود» واقع در جنوب شرق موصل
*تسلط بر شرکت «کبریت» در عملیات هلی برن کماندوهای عراقی
*آزادسازی روستاهای «البونایف» و «الفارس»
*آزادسازی روستاهای «إبراهیم الخلیل» و «کان حرامی»
*محاصره روستای «دزیزه» از چند محور مختلف
*سیطره کامل بر روستاهای «الکبیبه»، «المخلط»، «الشروق» و «الحمیدیه»
پیشروی نیروهای عراقی در موصل طی ساعات اولیه آغاز عملیات آزادسازی این شهر، آنقدر بر حامیان منطقهای و بینالمللی تکفیریها سنگین آمد که تصمیم گرفتند فشارهای سیاسی و میدانی خود بر دولت و ارتش عراق در این عملیات را کلید بزنندپیشروی های نیروهای عراقی در مقابله با تکفیریها در محورهای مختلف شهر موصل تنها طی ساعات اولیه آغاز عملیات بزرگ آزادسازی این شهر، آنقدر بر حامیان منطقهای و بینالمللی تکفیریها سنگین آمد که تصمیم گرفتند فشارهای سیاسی و میدانی خود بر دولت و ارتش عراق در این عملیات را کلید بزنند. حامیان منطقهای و بینالمللی داعش تلاش می کنند تا اگر نتوانستند مانع از سقوط این گروه تروریستی در موصل بشوند، حداقل زمان آزادسازی این شهر را حتی الامکان طولانی ساخته و آن را به تأخیر بیندازند.
استقرار تانکهای متعلق به ارتش ترکیه در مرزهای عراق در همین چارچوب قابل بررسی است. ارتش ترکیه خود را آماده کرده است تا در صورت لزوم و تنگتر شدن عرصه بر تکفیریهای تحتالحمایه خود، به صورت مستقیم وارد عمل شده و تحت پوشش مبارزه با داعش، راه فراری را برای اعضای این گروه فراهم آورده و آنها را نجات دهد. در این میان، اظهارات گستاخانه «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه نیز خود گویای این حقیقت تلخ است که آنکارا قصد دارد حتی به قیمت زیر پا گذاشتن آشکار قوانین بین الملی به حمایتش از نوچه های داعشی خود ادامه دهد. رئیس جمهوری ترکیه صراحتا اعلام کرده است که کشورش بدون مجوز در عملیات آزادسازی موصل مشارکت می کند.
سقوط داعش در شهر موصل، منافع ترکیه را تا حدود زیادی با خطر مواجه می سازد، چراکه مقامات ترکیه ای به خوبی می دانند که تحقق این مهم به معنای آغاز شمارش معکوس برای نابودی کامل داعش در وجب به وجب خاک عراق است. در صورت نابودی داعش در عراق، ترکیه دیگر امکان خرید نفت مسروقه داعش از این کشور را نخواهد داشت و از این جهت بسیار متضرر خواهد شد. در حال حاضر «بلال اردوغان» فرزند رئیس جمهوری ترکیه مأمور اصلی تجارت نفت با داعش در سوریه و عراق است؛ تجارتی که با سقوط داعش در موصل، حداقل تا اطلاع ثانوی تعطیل می گردد.
از سوی دیگر، دولت آنکارا در حال حاضر، حضور تروریست های تکفیری داعش در شهر موصل را دستاویزی برای نزدیکی هرچه بیشتر به اقلیم کردستان قرار داده تا بدین ترتیب مناسبات گسترده خود با این اقلیم به ویژه در زمینه خرید و فروش نفت را تقویت سازد. در صورت شکست داعش در موصل و به تَبَع آن در عراق، این کشور تا حدودی رنگ ثبات را به خود خواهد دید و همین دلیل دولت ترکیه دیگر نخواهد توانست به هر شکل و صورتی که می خواهد مناسبات خود با اقلیم کردستان را پیش ببرد، چراکه تمامی مناسبات با این اقلیم باید در چارچوب مقررات تعیین شده از سوی دولت مرکزی بغداد به عنوان متولی اصلی حاکمیت ملی عراق، برقرار گردند. اکنون که عراق درگیر پدیده شوم تروریسم است دولت آنکارا «ماهیگیری از آب گل آلود» را در دستور کار خود قرار داده و مناسبات مختلفی را با اقلیم کردستان برقرار ساخته است؛ مناسباتی که برخی از آنها مورد اعتراض شدید دولت مرکزی بغداد است.
نکته بعدی در این زمینه، این است که نظامیان متجاوز ترکیه با چراغ سبز ایالات متحده آمریکا از حدود یک سال پیش در شهر موصل واقع در استان نینوا عراق مستقر شدهاند. آمریکاییها همواره ثابت کرده اند که حتی با همپیمانان خود اهل تعارف نبوده و در ازاء حمایت از آنها شرط و شروطی را تعیین می کنند. در این میان، آنچه که امروز آمریکا در عراق به دنبال تحقق آن است، مسأله تجزیه این کشور است. پر واضح است که آمریکاییها در قبال موافقت ترکیه با ایفای نقش در پروژه «تجزیه عراق»، حمایت خود از حضور آن در شهر موصل را اعلام کرده اند.آمریکاییها در قبال موافقت ترکیه با ایفای نقش در پروژه «تجزیه عراق»، حمایت خود از حضور آن در شهر موصل را اعلام کرده اند
بر همین اساس، ترکیه علاوه بر منافع حاصل از تجارت نفت با تروریست های تکفیری داعش از یک سو و مناسبات اقتصادی و بعضا غیرقانونی مختلف با اقلیم کردستان از سوی دیگر، مأموریت نقشآفرینی در تحقق تجزیه عراق را نیز به دوش می کشند و برای راضی نگاه داشتن آمریکاییها در راستای جامه عمل پوشاندن به آن تلاش می کنند. در همین ارتباط، اخیرا «نوری المالکی» رئیس ائتلاف «دولت قانون» عراق گفته است: «هدف ترکیه از استقرار نظامی در شهر موصل، تجزیه این شهر است».
درست به دلیل همین منافع چندگانه دولت آنکارا در عراق است که «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه در اظهاراتی وقیحانه و گستاخانه صراحتا اعلام می کند که کشورش بدون اخذ مجوز در عملیات آزادسازی موصل مشارکت خواهد کرد. البته پیشرویهای غیرقابل تصور نیروهای عراقی در شهر موصل نیز در طرح چنین اظهارنظرِ آمیخته با خشم و عصبانیت اردوغان بیتأثیر نبوده است. نیروهای عراقی با پیشروی های چشمگیر خود در موصل تمامی معادلات را بر هم زدند و اینگونه رئیس جمهوری ترکیه را برآشفتند. بنابراین، ناگفته پیداست که هدف نیروهای ترکیهای در صورت مداخله احتمالی در عملیات آزادسازی موصل هرچیزی غیر از مبارزه با داعش خواهد بود.
از سوی دیگر، ایالات متحده آمریکا نیز به عنوان یکی دیگر از طرفهای سنگ انداز و کارشکن در عملیات آزادسازی موصل وارد کارزار شده تا ضمن تضعیف روحیه نیروهای عراقی، عزم آنها در ادامه نبرد جانانه با تکفیریها را سست کند. در همین ارتباط، «استفان تاونسند» فرمانده جدید ائتلاف بین المللی به اصطلاح ضد داعش به رهبری آمریکا امروز دوشنبه در سخنانی گفت: «این عملیات، زمان بر و دشوار به نظر می رسد». البته نمونه این اظهارات نیز پیشتر توسط مقامات نظامی مختلف ایالات متحده آمریکا شنیده شده است؛ اظهاراتی که جملگی حکایت از عدم تمایل واشنگتن برای نابودی سریع السیر داعش در موصل به صورت عام و در عراق به صورت خاص دارد.
در حال حاضر، باید منتظر ماند و دید آیا پیشروی های گسترده نیروهای عراقی در موصل منجر به هدف قرار گرفته شدن مواضع آنها از سوی جنگندههای آمریکایی آن هم به صورت اشتباه! خواهد شد یانهباید منتظر ماند و دید آیا پیشروی های گسترده ارتش و نیروهای مردمی عراق در نقاط مختلف شهر موصل منجر به هدف قرار گرفته شدن مواضع آنها از سوی جنگندههای آمریکایی آن هم به صورت اشتباه! خواهد شد یانه. آیا آمریکاییها همچون گذشته که بارها مشاهده شده است، بازهم با انجام عملیات های مختلف هلی برن به کمک تروریست های تکفیری داعش در موصل می شتابند یا نه. البته حمایت آمریکاییها از ترکیه و همچنین برخی گروههای مزدور خود در عراق برای مشارکت در عملیات آزادسازی موصل نیز استراتژی جدیدی است که طبق آن تلاش می کنند تا موصل در صورت سقوط داعش، به دست ارتش و نیروهای مردمی عراق نیفتاده و در چنگ این مزدوران قرار گیرد.
در هر صورت، در حالی که تنها چند ساعت از آغاز عملیات بزرگ آزادسازی شهر موصل می گذرد، تروریست های تکفیری در این شهر متحمل خسارت های سنگینی شده اند؛ به گونهای صفوف آنها از هم پاشیده و روحیهشان به شدت تضعیف شده است؛ امتیازی که تسلط کامل بر موصل آن هم در یک بازه زمانی محدود را برای نیروهای عراقی تسهیل خواهد کرد. در همین ارتباط، یک منبع محلی در موصل عراق که خواست نامش فاش نشود، اعلام کرد: فرماندهان داعش به وسیله بلندگوهای نصب شده در شهر موصل تاکید کردند که «ابوبکر البغدادی» سرکرده داعش از شهر موصل خارج شده است. این منبع عراقی در ادامه تصریح کرد فرماندهان رده بالای داعش پس از اعلام خبر فرار ناگهانی البغدادی از موصل، اعلام کردند که دوران سرکردگی وی بر داعش به اتمام رسید.
فرار «ابوبکر البغدادی» از میدان نبرد موصل، خود به تنهایی گویای این حقیقت است که دوران این گروه تروریستی در این شهر به طرز فاجعهباری به پایان رسیده است. در شرایط کنونی که صفوف تکفیریها از هم پاشیده و بدون شک آنها نیز پس از فرار بزدلانه سرکرده خود، فرار را بر قرار ترجیح داده و یکی پس از دیگری خواهند گریخت، نیروهای عراقی در یک قدمی تسلط بر موصل قرار دارند؛ دستاورد ارزشمندی که شاید با دخالت بیموقع شیاطین، تحقق آن با تأخیر مواجه شود.