خبرگزاری مهر، گروه دین و اندیشه: خواص با بصیرت در حادثه کربلا تا پای جان از دین اسلام و امام زمان خود دفاع کردند ولی خواص بی‌بصیرت به دلیل ناآگاهی و عدم شناخت دقیق جریان حق، با تصمیمات غیرمنطقی و نسنجیده، نه تنها خودشان را گرفتار جریان باطل نمودند، بلکه بسیاری از عوام را نیز از مسیر حق منحرف ساختند.
محرم، ماه استقامت در دین و معرف خواص با بصیرت جهان اسلام است. خواصی که به ما یاد دادند در یاری امام زمان عصر خود پنجره‌ها را باید گشود و نفس‌ها را به فریاد تبدیل کرد، تا بی‌بصیرتی خواص دیگر خط سرخ عاشورا را در خود فرو نبرد و آیندگان عبرت بگیرند و در زمان فتنه، راه خواص با بصیرت حضرت را مشعل راه خود قرار دهند تا در بی‌راهه‌های پرپیچ و خم فتنه گم نشوند.
بصیرت عاشورایی
بدون شک دلیل تمامی انحرافات سیاسی و اعتقادی که تا کنون در جهان اسلام رخ داده است، نشأت گرفته از بی‌بصیرتی خواص و موضع گیرهای بدون بصیرت این افراد بوده است. تحقق حادثه عظیم عاشورا نتیجه بی‌بصیرتی و دوری خواص با آموزه‌های رفتاری الهی با خط دهی اهلبیت عصمت و طهارت بر مبنای قرآن بوده است، خداوند متعال در قرآن می‌فرماید «إِنَّ اللَّهَ بَصیر[غافر/۴۴] خدا بصیر است» «أَدْعُوا إِلَی اللَّهِ عَلی بَصیرَة[یوسف۱۰۸] من و پیروانم، با بصیرت کامل. .» «هذا بَصائِر[اعراف/۲۰۳] قرآن مایه بصیرت است» طبق آیات فوق پیامبراکرم(ص) و پیروان وی دارای بصیرت کامل هستند و پیروی از خاندان وحی با توجه به بصیرت قرآنی آن‌ها به انسان آگاهی می‌دهد و باعث می‌شود در فضای غبار آلود فتنه گمراه نشویم. همان‌گونه که حضرت آیت الله خامنه‌ای می‌فرمایند«انسان در جبهه‌ی جنگ اگر راه را بلد نباشد، اگر نقشه‌خوانی بلد نباشد، اگر قطب‌نما در اختیار نداشته باشد، یک وقت نگاه می‌کند می‌بیند در محاصره‌ی دشمن قرار گرفته؛ راه را عوضی آمده است» [۱] قرآن و عترت در این جا همان قطب نما و نقشه است. در عصر حاضر تمسک به ولایت فقیه، همان تمسک به قرآن و عترت است و بصیرت عاشورایی بر پایه قرآن و عترت برای انسان به ارمغان می‌آورد.
خواص و بصیرت
یکی از مهم‌ترین علل بصیرت خواص در حادثه عظیم عاشورا، پیوستگی آن‌ها با جبهه قرآن و عترت بود. بصیرتی که با شناخت امام زمان خود و فصل الخطاب قرار دادن سخنان آن حضرت به وجود آمد و باعث شد فریب تحرکات و تبلیغات غبارآلود جبهه مقابل نخوردند تا امام صادق(علیه السلام) از بصیرت آن‌ها به نیکی یاد کند تا اهمیت بصیرت در حادثه کربلا بیشتر نمایان شود «کانَ عَمُّنَا العَبّاسُ بنُ عَلِیٍّ نافِذَ البَصیرَةِ صُلبَ الإیمانِ جاهَدَ مَعَ أبی عَبدِاللّهِ و أبلی بَلاءً حَسَنا و مَضی شَهیدَا؛ عموی ما، عبّاس، دارای بینشی ژرف و ایمانی راسخ بود؛ همراه با امام حسین (ع) جهاد کرد و نیک آزمایش داد و به شهادت رسید.[۲]
حضرت علی (ع) هم به نیکی از خواص با بصیرت خود یاد می‌کند و می‌فرمایند «حَمَلُوا بَصَائِرَهُمْ عَلَی أَسْیافِهمْ، وَدَانُوا لِرَبِّهِمْ بَِأَمْرِ وَاعِظِهِم؛ شمشیرها در راه حق آویختند و بصیرتی را که در کار دین داشتند آشکار کردند، طاعت پروردگارشان را پذیرفتند و فرمان واعظشان را شنیدند.[۳]
قطب نمایی بصیرت
یکی از صحنه‌های حساس تاریخ اسلام، که می‌تواند درس عبرتی در تمامی دوران‌ها برای مسلمانان جهان باشد، جنگ جمل است. در جنگ جمل با توجه به حساسیت موضوع و رو در رو قرار گرفتن خواص عصر پیامبر(ص) شناخت جبهه حق و باطل برای بسیاری از مسلمانان دشوار شد به نحوی که یکی از یاران حضرت علی(علیه السلام) خدمت حضرت آمد و سوال کرد «آیا ممکن است طلحه و زبیر و عایشه بر باطل اجتماع کنند؟ حضرت علی(ع) در جواب فرمود: حقیقت بر تو اشتباه شده است. حق و باطل با میزان قدر و شخصیت افراد شناخته نمی‌شود. حق را بشناس تا اهل آن را بشناسی و باطل را بشناس تا اهل آن را بشناسی» [۴] دکتر طه حسین، نویسنده معروف مصری درباره سخن گهربار مولود کعبه، می‌گوید «بعد از آنکه وحی خاموش گشت و ندای آسمانی قطع شد، سخنی به این بزرگی شنیده نشده است.[۵]
کلام آخر
با تدبر و تأمل در کلام الهی و سخنان بزرگان دین به این نتیجه می‌رسیم که بصیرت تنها این نیست که ببینیم و بشنویم، بلکه باید از عبرت‌ها پند گرفت تا عبرت دیگران نشویم. عبرت از خواص بی‌بصیرت حادثه کربلا می‌تواند یک ملت را از ذلت به عزت برساند. تاریخ اسلام در خود ثبت کرده است که خواص با بصیرت در حادثه کربلا تا پای جان از دین اسلام و امام زمان خود دفاع کردند و خواص بی‌بصیرت به دلیل ناآگاهی و عدم شناخت دقیق جریان حق، با تصمیمات غیرمنطقی و نسنجیده، نه تنها خودشان را گرفتار جریان باطل کردند، بلکه بسیاری از عوام را نیز از مسیر حق منحرف ساختند.
منابع:
[۱]. بیانات حضرت آیت الله خامنه‌ای مورخ۱۵ مهر۱۳۸۸
[۲]. عمدة الطّالب، صفحه ۳۵۶. آینه یادها صفحه ۲۰۱
[۳]. نهج البلاغه، . خطبه ۱۵۰
[۴]. آسیب شناسی خواص، صفحه ۱۴۶
[۵]. همان، صفحه ۱۴۵