شایان ذکر است کلاس های درس حوزه از اوایل ماه اکتبر آغاز شده و به واسطه مراسم دهه نخست ماه محرم، مراسم افتتاحیه با تأخیر برگزار شد. همچنین در این حوزه، علاوه بر حلقه درس طلاّب مبتدی، برای روحانیون و فضلای هامبورگ نیز درس خارج فقه وجود دارد. یادآور می شود مدارک این حوزه مورد تأیید جامعه المصطفی العالمیه قم است.
مراسم آغاز سال تحصیلی جدید حوزه علمیه هامبورگ شامل برنامه های تلاوت قرآن کریم، مداحی و توسل به ائمه اطهار(ع)، سخنرانی اساتید محترم، اهداء جوایز به طلّاب برگزیده سال تحصیلی قبل و ارائه گزارش تصویری از اردوی آموزشی مشهد و قم سال گذشته توسط طلاّب حوزه علمیه هامبورگ بود.
در ابتدای این نشست مدیر آکادمی اسلامی آلمان، حجّت الاسلام والمسملین ترابی ضمن خوش آمدگویی به حاضران، به ارائه گزارش کوتاهی از فعالیت ها و برنامه های حوزه علمیه به شرح ذیل پرداخت:
حوزه علمیه هامبورگ در حال حاضر بیش از ۳۰ طلبه از پنج کشور اروپایی (آلمان، اتریش، هلند، بلژیک و فرانسه) در دو بخش برادران و خواهران به صورت جداگانه دارد. همچنین بیش از ۱۰ استاد ثابت و پاره وقت به تدریس اشتغال دارند. سطح طلاب شامل پیش حوزه (آموزش فارسی و قرآن کریم و احکام ابتدایی)، پایه یک، دو، سه و چهار است که در حال حاضر ۶ نفر لمعه خوان و ۸ نفر ورودی ترم جدید فارسی خوان هستند. زبان رسمی حوزه فارسی و عربی (در دو بخش فصحه و محاوره) است. علاوه بر این سه کلاس ویژه به صورت خاص برگزار می شود که عبارتند از: ۱ـ کلاس هفتگی خارج فقه برای اساتید حوزه؛ ۲ـ کلاس هفتگی اخلاق برای طلاب و اساتید حوزه بر اساس کتاب شریف منیة المرید؛ ۳ـ حلقه فنون قرائت قرآن کریم که به صورت روزانه برگزار می شود.
سخنران بعدی این مراسم حجّت الاسلام و المسلمین طباطبایی، امام مرکز التراث برلین بود. وی در بخشی از سخنان خویش با تاکید بر اهمیت پرورش نیروهای بومی در اروپا، به عنوان روحانیون آینده جامعه، یکی از نکات مهم برای طلبه را خودسازی بیان نموده و افزودند: با توجه به آیه ۱۲۲ سوره مبارکه توبه، تحصیل در حوزه علمیه واجب کفایی است و برای کسانی که وارد این عرصه شده اند، واجب عینی است. «وَ مَا کَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنفِرُوا کَافَّةً فَلَوْلَا نَفَرَ مِن کُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَائِفَةٌ لِّیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَلِیُنذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ»
وی افزود: هدف، پشت کار و استمرار در طلب علم از لوازم مهم زندگی طلبگی است. خود سازی یکی از مسائل مبرم طلبه بخصوص در اروپا به شمار می رود. طلبه باید علم را به مرحله کاربردی برساند و به اندازه ای که یاد گرفته برای خودسازی و خدمت به دین و جامعه اقدام کند. طبق حدیث شریف «افضل اعمال امّتی انتظار الفرج» انتظار از مقوله عمل و اقدام است نه از جنس سکوت و بی تفاوتی.
طباطبایی گفت: پیشنهاد می کنم گزارش وضعیت این حوزه به مراکز اسلامی سراسر اروپا و خصوصا روحانیون منطقه ارسال گردد تا آنان با اطلاعات دقیق، جوانان و خانواده ها را برای حضور در آن تشویق نمایند. مشتاقان علم بهتر است برای تحصیل علوم دینی در خود مناطق اروپایی شروع کنند و برای دوره های تکمیلی به قم یا نجف اعزام شوند.
سخنران پایانی این مراسم آیت الله رمضانی امام و مدیر مرکز اسلامی هامبورگ بود. وی در بخشی از سخنان خویش تاسیس حوزه علمیه هامبورگ را با حمایت مراجع معظم تقلید و هماهنگی و همفکری با نخبگان علمی دانسته و افزود: مرکز اسلامی هامبورگ به نمایندگی از مراجع معظم تقلید به ویژه مرجعیت اعلای شیعه در اروپای مرکزی طلایه دار معنویت، عقلانیت و اخلاق است و این حوزه و حرکت الهی آموزش علوم اسلامی نیز با چنین نگاه و تأیید الهی و با حمایت مراجع معظم و هماهنگی های گسترده نخبگان علمی تأسیس شده است.
رمضانی گفت: تعلیم علوم اسلامی بدون تکیه گاه اجتهادی که امروزه در برخی دانشگاه های غربی دنبال می گردد، نظیر آموزش تخصصی علوم قرآن بدون ایجاد امکان و توانایی خواندن متن قرآن کریم، از نظر روش شناسی، درست نیست و آسیب زاست.
رئیس اتحادیه اروپایی علما و تئولوگ های شیعه در بخش دیگری از سخنان خویش تزکیه نفس، زمانه شناسی و شجاعت را از ویژگی های مهم برای عالمان دین بیان نموده و اظهار داشت: تزکیه وجوب نفسی و تعلیم وجوب مقدمی دارد تا انسان بتواند معلَّم به تعلیم الله شود و توسعه وجودی پیدا کند و عالم ربّانی و نفس مزّکی گردد. امیرمومنان علی علیه السلام فرموده اند: «کُلُّ وِعَاءٍ یَضِیقُ بِمَا جُعِلَ فِیهِ إِلَّا وِعَاءَ الْعِلْمِ فَإِنَّهُ یَتَّسِعُ» هر ظرفی بدانچه درون آن قرار می گیرد پر می شود، جز ظرف دانش که از آن وسعت می یابد». عالم باید با تحصیل علم و تهذیب نفس به سلامت در فکر، عقیده و نفس نائل گردد. لذا عالم دینی باید اول بر خودش تأثیرگذار باشد. هدف طلبه این نیست که لفّاظ خوبی باشد بدون آن که به حقیقت و معانی الفاط توجه داشته باشد، بلکه باید انتظار دین از عالمان دینی را دنبال نماید.
وی افزود: عالم دینی باید دو ویژگی زمانه شناسی و شجاعت را داشته باشد تا از یک طرف بتواند دین را به درستی و با همه جامعیت و کاملیتش تشریح و تبیین کند و انحرافات و شبهات را بشناسد و بر روش دفاع عقلانی مسلّط باشد. و از سوی دیگر در مقابل بدعت ها و انحرافات سکوت نکند و کوتاهی ننماید. شناخت منشأ انحرافات فکری و عملی و اهداف پشت پرده و مدیریت های پنهان دست های آلوده در دنیای کنونی اهمیت خاص دارد و به بصیرت انسان می افزاید. به عنوان مثال، دانستن این نکته که در سال ۱۳۲۴ شمسی سفارت انگلیس تعداد ۱۵ هزار قمه به هیأت های عزاداری هدیه داده یک نکته تأمل برانگیز است.
رمضانی در ادامه گفت: یا اگر در لسان حضرت صدیقه طاهره، فلسفه و فایده امامت «اماناً للفرقه و نظاماً للملة» ذکر شده است، چرا برخی که به شدّت تظاهر به محبت اهل البیت علیهم السلام دارند، بر طبل مخالفت با وحدت می کوبند؟ یا در طراز جهانی وقتی که این همه دم از لیبرالیزم فرهنگی و بی بند و باری فردی زده می شود چگونه در عرصه سیاسی و اجتماعی کسی حق اعتراض به ظالمان و دفاع از مظلومین را ندارد؟